background image

„Jak skutecznie organizować i 

planować swoją pracę w szkołach ?„

Paweł Kupis

background image

Pojęcie planowania i 

organizacji

• koniecznym warunkiem skuteczności 

każdego działania, jest planowanie i 
racjonalna organizacja.

• Planowanie mamy rozumieć, jako czyn 

zbiorowy. Czyli, kiedy łącznikiem wszystkich 
czynności składowych, jest jakiś cel.

• Planowanie pracy wychowawczej nadaje 

działaniom wychowawczym strukturę 
zorganizowaną i jest niezbędnym 
czynnikiem warunkującym jej powodzenie.

background image

Podczas planowania należy 

uwzględnić:

• warunki materialne szkoły i rodziny
• możliwości rozwojowe uczniów, w 

tym ich potrzeby i zainteresowania

• zaniedbania wychowawcze i braki 

środowiska lokalnego.

background image

Dobrze skonstruowany plan 

wychowawcy klasy powinien zawierać 

następujące elementy:

główny kierunek pracy z klasą w roku 

szkolnym

naczelne zadania planowane na ten 

okres

zadania operacyjne (konkretne 

zamierzenia i przebieg ich realizacji)

przewidywany czas na wykonanie lub 

termin ukończenia

uwagi o realizacji (wykonanie, 

trudności, wskazówki, zmiany).

background image

 Planowanie jest niezbędne, 
gdyż chroni nauczyciela przed 
chaotycznością 
i przypadkowością działania , 
nadaje mu jednolity i 
uporządkowany charakter. 

Pozwala mu również ocenić, 
czy i w jakim stopniu realizuje 
wyznaczony cel nauczania 
i wychowania !

background image

Rodzaje planów 

nauczycielskich

W obrębie szkolnictwa mamy dwa podziały:
• planowanie pracy całej szkoły (obowiązki 
dyrekcji i rady pedagogicznej);
• planowanie nauczania i uczenia się 
( obowiązki nauczyciela)

Nauczyciel planuje pracę dydaktyczną 
następująco: kierunkowo, wynikowo i 
metodycznie.
A także tworzy plany roczne, okresowe i 
pojedynczych lekcji.

background image

Metody planowania dydaktycznego 
w skali roku, okresu i pojedynczej 
lekcji, różnią się między sobą 
wyłącznie stopniem ogólności 
formułowanych zadań nauczania.
 Wszystkie rodzaje planów powinny 
ściśle
się ze sobą wiązać. Starannie 
wykonany plan roczny, wpłynie na 
jakość planów okresowych, a ta na 
jakość
pojedynczych lekcji.

background image

Roczny plan dydaktyczny

            Nauczyciel, przygotowując się do realizacji zadań 
dydaktycznych, czekających go w nowym roku szkolnym, 
sporządza dla każdej klasy, w której ma uczyć roczny plan 
nauczania. Podstawę opracowania tego planu stanowi 
program odpowiedniego przedmiotu i podręcznik. 
Musi go cechować celowość (cele ogólne i cele szczegółowe).
Materiał nauczania należy dostosować do możliwości uczniów, 
a więc nauczyciel powinien znać swoich
uczniów pod względem:
• stopnia zaawansowania w nauce
• wiedzy z poprzednich lat
• typowych braków i błędów
• warunków domowych itp.
      W planie należy zawrzeć minimum programowe oraz 
uwzględnić potrzeby uczniów zdolnych (dodatkowy                   
   i rozszerzony materiał) oraz słabych ( zajęcia 
wyrównawcze).
      Plan roczny jest ogólny, zarysowuje czynności i zadania, 
do zrealizowania w roku szkolnym.

background image

Okresowy plan dydaktyczny

Inaczej określany rozkładem materiału nauczania.
Stanowi konkretyzację planu rocznego, a jednocześnie podstawę 
planowania pojedynczych lekcji. Podstawą ich opracowania jest 
gruntowna znajomość celów i treści kształcenia danego przedmiotu.
 A także dobra znajomość zagadnień metodycznych, podręczników,
środków dydaktycznych, poziomu umysłowego uczniów, ich braków,
uwarunkowań środowiskowych itp.
Jak opracować plan okresowy?
1. Obliczamy ogólną liczbę godzin dotycząca danego przedmiotu w tygodniu;
2. Odejmujemy 10-15 % tego czasu na tzw. „zapas”;
3. Wyliczoną liczbę godzin dzielimy na:
•  lekcje postępujące (wdrażanie nowego materiału) – najwięcej czasu;
• następnie lekcje ćwiczeniowe, praktyczne, powtórzeniowe, kontrolne.

Obok lekcji podających, uwzględnić należy lekcje - wycieczki, lekcje
uzupełniające braki, czy rozwiązujące dodatkowe teoretyczne lub praktyczne
problemy.

background image

Przykładowy schemat planu 

okresowego:

background image

Codzienny plan 

dydaktyczny

Jest określany momentem twórczym w pracy nauczyciela,
ponieważ odświeża i rozszerza on swoją wiedzę,
a także rozwija myślenie, inicjatywę i pomysłowość.
Scenariusz (plan) zajęć, obejmuje:
•  temat;
•  założone do zrealizowania cele operacyjne;
•  przebieg lekcji, czyli czynności wstępne, podstawowe i 

końcowe;

Podstawowym, operacyjnym planem nauczyciela,
 jest konspekt lekcji.
Jest to rozwinięcie i skonkretyzowanie planu lekcji.

background image

Przygotowanie rzeczowe i metodyczne 

do lekcji

Aby nauczyciel mógł mówić o sukcesie dydaktycznym, 
powinien rzetelnie przygotować się do prowadzenia zajęć pod 
względem rzeczowym i metodycznym oraz poprawnie 
sporządzić konspekt.
Jak to wygląda?
Przygotowanie rzeczowe (merytoryczne) – związane z treścią 
lekcji, czyli dobra znajomość treści i wybór tych niezbędnych. 
Nauczyciel przede wszystkim sam musi rozumieć, to co chce 
uczniom przekazać.
Powinien swobodnie poruszać się w danej tematyce.

Przygotowanie metodyczne, tak właściwie jest odpowiedzią na 
pytanie: 
„Jak poprowadzić przygotowaną lekcję?”.  Podstawowe zadania 
to:

• określić rodzaj lekcji;

• określić typ lekcji;

• określić metody nauczania;

• przegląd środków dydaktycznych;

• ustalić czynności nauczyciela i ucznia;

• ustalić formy i metody kontroli;

• ustalić zakres pracy domowej;
Nauczyciel powinien zmotywować ucznia do nauki, zachęcić do 
aktywnego uczestnictwa w lekcji, zaciekawić tematem i 
„ubarwić” odpowiednimi środkami.

background image

Kontrola wykonania 

planu

Kontrola mobilizuje do wydajniejszej pracy, 
podnosi jej tempo i jakość.
Wyróżnić możemy trzy rodzaje:

  bieżąca (sprawdzenie i ocena wyników 
nauczania na
      lekcji, poprzez odpytywanie, kartkówki, 
testy);

  okresowa ( sprawdziany i testy obejmujące 
 
     obszerniejszy materiał);

  roczna (również obejmuje szeroki zakres 
materiału, 
      dodatkowo jej efekty decydują o 
promowaniu
      ucznia do następnej klasy);

background image

Dziękuję 

Literatura
Franciszek Bereźnicki  „Podstawy dydaktyki”


Document Outline