PROBLEMATYKA
PRZESTĘPSTW
PRZECIWKO ŻYCIU I
ZDROWIU
Temat 2
LITERATURA
T. Hanausek, J. Leszczyński. Kryminologiczne i
kryminalistyczne problemy zabójstw z lubieżności.
B. Hołyst. Kryminalistyka.
B. Hołyst. Kryminologia.
J. Wojciechowski. Kodeks karny. Komentarz i
orzecznictwo.
P. Girdwoyń. Wersje kryminalistyczne. O wykrywaniu
przestępstw.
Zagadnienia
1.
Stan zagrożenia zabójstwami i „ciemna
liczba” zabójstw
2.
Sprawcy i ofiary zabójstw
3.
Motywy zabójstw oraz sposoby ich ustalania
4.
Problematyka bójek i pobić
ZABÓJSTWO
Z NORMATYWNEGO PUNKTU WIDZENIA
Art. 148. § 1. Kto zabija człowieka,
podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od
lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze
dożywotniego pozbawienia wolności.
§ 2. Kto zabija człowieka:
1) ze szczególnym okrucieństwem,
2) w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo
rozbojem,
3) w wyniku motywacji zasługującej na szczególne
potępienie,
4) z użyciem broni palnej lub materiałów wybuchowych,
podlega karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze
dożywotniego pozbawienia wolności.
§ 3. Karze określonej w § 2 podlega, kto jednym czynem zabija
więcej niż jedną osobę lub był wcześniej prawomocnie
skazany za zabójstwo.
§ 4. Kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia
usprawiedliwionego okolicznościami, podlega karze
pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Śmierć
Art. 9. 1. Pobranie komórek, tkanek lub
narządów do przeszczepienia jest
dopuszczalne po stwierdzeniu
trwałego nieodwracalnego ustania
czynności mózgu (śmierci mózgu).
2. Kryteria i sposób stwierdzenia
trwałego nieodwracalnego ustania
czynności mózgu ustalają powołani
przez ministra właściwego do spraw
zdrowia specjaliści odpowiednich
dziedzin medycyny przy
uwzględnieniu aktualnej wiedzy
medycznej.
(USTAWA z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu
przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów Dz.U.05.169.1411)
OBWIESZCZENIE
MINISTRA ZDROWIA
z dnia 17 lipca 2007 r.
w sprawie kryteriów i sposobu stwierdzenia trwałego
nieodwracalnego ustania czynności mózgu
(M.P.07.46.547)
Załącznik nr 1
...czynnikiem kwalifikującym śmierć mózgu
jest nieodwracalny brak funkcji pnia
mózgu.
ZABIJANIE – zachowanie się sprawcy
(ów) polegające na różnorodnych
czynnościach składających się na
pozbawienie życia innego człowieka
( zarówno poprzez działanie jak i
zaniechanie) tj, na spowodowanie
jego śmierci
Nauką badającą przyczyny śmierci i związane z
nią zjawiska zachodzące w organizmie jest
TANATOLOGIA
Termin tanatologia pochodzi od greckiego słowa
oznaczającego boga śmierci, który w
starożytnej mitologii występował jako TANTOS
syn Nocy i brat HYPNOSA (boga snu)
Śmierć można określić przymiotnikami:
Nagła
Powolna
Naturalna
Gwałtowna
ŚMIERĆ GWAŁTOWNA - następuje
wówczas, gdy na cały ustrój lub
ważne dla życia układy lub narządy
zadziała szkodliwy czynnik
zewnętrzny w postaci urazu
mechanicznego, cieplnego,
elektrycznego i chemicznego
powodując niemożność zachowania
życia w zmienionych warunkach.
UDUSZENIA
GWAŁTOWNE
ŚMIERĆ W CIASNEJ
PRZESTRZENI
UCISK
KOLANOWY
UTONIĘCIA
ZADŁAWIENIA
ZADZIERŻGNIĘCIA
POWIESZENIA
ZATKANIE OTWORÓW
LUB DRÓG
ODDECHOWYCH
ZAGARDLENIA
UPADEK Z
WYSOKOŚCI
ŚMIERĆ W
WYNIKU
PORAŻENIA
PRĄDEM
ŚMIERĆ Z GŁODU
ŚMIERĆ W WYNIKU
OPARZENIA
ŚMIERĆ W WYNIKU
OTRUCIA
ŚMIERĆ W
WYNIKU
ZASTRZELENIA
RODZAJE ŚMIERCI
GWAŁTOWNEJ
INNE RODZAJE
OKREŚLENIE CZASU ŚMIERCI
wyschnięcie rogówki i białkówki oka - po 1 godzinie
od zgonu,
oziębienie twarzy , rąk i nóg - od 1 do 2 godzin po
zgonie
plamy pośmiertne - od 1 do 2 godzin po zgonie,
stężenie pośmiertne - pojawia się po 0,5 do 2 godz.
zanika po 72 godzinach
objawy gnicia - po 2 dniach
fauna i flora na zwłokach -muchy po 10 godz. algi po 4
dniach
zmiany wywołane przebywaniem zwłok w wodzie:
skóra praczek - po 6 godzinach
złuszczenie się naskórka
- po 2 tygodniach
zabarwienie twarzy :
niebiesko-czerwone
- po 48 godzinach
zielonkawo-brunatne - po 2 tygodniach
zielonkawo-czarne
- po 6 tygodni
2007 2008 2009 2010 2011 2012
848
759
763
680
662
582
zabójstwo - liczba przestępstw stwierdzonych
zabójstwo - liczba
przestępstw
stwierdzonych
Exponential
(zabójstwo - liczba
przestępstw
stwierdzonych)
Zabójstwa - wykrywalność (%)
2007
2008
2009
2010
2011
2012
91
91,5
92
92,5
93
93,5
94
94,5
95
93,4
93,1
92,8
92,3
94,7
94,2
Źródło: KGP
PRZESTĘPCZOŚĆ
NIEUJAWNIONA
Przy ocenie danych statystycznych
należy pamiętać, iż żadne zestawienie
nie obejmuje wszystkich przestępstw
rzeczywiście dokonanych.
Ilość przestępstw o których popełnieniu
organy ścigania nie mają wiedzy
określana jest mianem „C I E M N E J
L I C Z B Y”.
W wąskim ujęciu ciemną liczbą
określa się stosunek ilościowy
przestępstw stwierdzonych do
przestępstw rzeczywiście popełnianych.
W szerszym ujęciu będzie to stosunek
liczby przestępstw rzeczywiście
popełnionych do liczby przestępstw,
których sprawy zostały zakończone
prawomocnym wyrokiem skazującym.
CIEMNA LICZBA PRZESTĘPSTW
Obszary „ciemnej liczby”
- przestępstwa, o których informacje w
ogóle nie doszły do wiadomości organów
ścigania
- przestępstwa, które zostały ujawnione,
jednakże ich sprawcy nie zostali wykryci
- przestępstwa, których sprawcy zostali
wykryci, ale z uwagi na negatywne
przesłanki procesowe nie dochodzi do
wniesienia aktu oskarżenia lub nie zapada
wyrok skazujący
- przestępstwa, za które sprawcy zostali
skazani prawomocnym wyrokiem
skazującym, jednakże nie wszystkie czyny
były znane organom ścigania i objęte
aktem oskarżenia.
Czynniki wpływające na
zakres ciemnej liczby
brak informacji o popełnionym
przestępstwie ze strony
pokrzywdzonych
brak współpracy świadków z
organami ścigania oraz
nieumiejętność współpracy organów
ścigania ze społeczeństwem
metody działania przestępnego
poziom pracy organów ścigania i
wymiaru sprawiedliwości
Próbę określenia szacunkowej wartości
ciemnej liczby stosuje się najczęściej
poprzez przeprowadzenie
eksperymentu, obserwacji
uczestniczącej, bądź wywiadu.
[Kryminologia, Gdańsk 1999]
EKSPERYMENT
jako próba szacunku ciemnej
liczby
Przykładem takiego badania był eksperyment
przeprowadzony we Freiburgu w latach
siedemdziesiątych, w jednym z domów
towarowych. Zadaniem dwóch „złodziei”,
porządnie, acz niezbyt elegancko odzianych,
wyposażonych w aktówki, było dokonanie
kradzieży pewnych drobnych rzeczy. Mogło to
być opakowanie kawy, konserwa mięsna,
sałata, rzecz jednak na tyle mała, aby zmieściła
się w dłoni bądź w rękawie. Celem
eksperymentu było poznanie ryzyka ujawnienia
przestępstwa kradzieży sklepowej oraz reakcji
ludzi w przypadku zaobserwowania przez nich
przestępstwa. Na 40 dokonanych kradzieży
tylko jedna została ujawniona. Ciemna liczba
kradzieży sklepowych, w wyniku eksperymentu
została oszacowana na 90% (1:9).
EKSPERYMENT
jako próba szacunku ciemnej
liczby
W Warszawie w 1961r. przeprowadzono
eksperyment,
którego
celem
było
poznanie
rozmiarów
oszustw
dokonywanych przez sprzedawców. 5 osób
przez
dwa
miesiące
robiło
zakupy
spożywcze w 271 sklepach, dysponując
przy tym kwotą, jaką wówczas 4 osobowa
rodzina przeznacza średnio miesięcznie na
utrzymanie.
Zakupione
towary
każdorazowo kontrolowano (ze względu na
ilość i jakość). Okazało się, że na 433
transakcje w 340 dokonano „pomyłek” na
niekorzyść klienta, a ciemna liczba
oszustw, w tym wypadku, oszacowana
została na 79%.
„Ciemna liczba” zabójstw
Samobójstwa ok. 4 tys. rocznie
Zgony naturalne 35 tys. rocznie
Wypadki ze skutkiem śmiertelnym ok. 5
tys. zabitych
Inna kwalifikacja prawna
Osoby zaginione 15 tys.
CIEMNA LICZBA przestępstw w
Polsce jest wysoka, policja i inne
organy ścigania nie wiedzą o prawie
70% popełnionych przestępstw
Sprawcy zabójstw
W ok. 80 % mężczyźni ( przy np. seksualnym i rabunkowym 83%, inaczej
będzie przy rodzinnym)
Najczęściej w wieku 30 – 49 lat – 51%, 21-29 lat – 22%, 17-21 lat ok. 10 %
, do 16 lat ok. 4 % powyżej 50 lat ok. 14 %
Około 40% z nich była wcześniej karana ( kradzieże, zgwałcenia itp.)
Około 50% nie uczy się i nie pracuje
Około 77 % z nich była w stanie co najmniej po użyciu alkoholu
Typ okazjonalny
Typ zawodowego zabójcy tzw. KILLER
Przy zabójstwach dokonywanych seryjnie
1. Typ zorganizowany
wykształcony, pracujący, działający planowo , szczególnie brutalnie
2. Typ niezorganizowany
Prymitywny, bez planu, mający kłopoty w kontaktach seksualnych,
działający w obrębie miejsca zamieszkania pracy, działający w szale
TYPOLOGIA OFIAR (wg B.
Mendelsohna
)
Mendelsohn typologię tę opiera na
kryterium winy
Całkowicie niewinne
(dziecko, osoba
nieprzytomna)
Ofiara własnej ignorancji
Winna w takim stopniu jak sprawca
Bardziej winna niż sprawca
(ofiary
prowokujące lub nie zachowujące ostrożności)
Wyłącznie winna przestępstwa
(sprawca
działający w stanie wyższej konieczności, ofiara z urojenia)
TYPOLOGIA OFIAR
Lernell doszukuje się predestynacji
wiktymologicznej w trzech źródłach:
osobowości jednostki,
we wzajemnym układzie stosunków
pomiędzy sprawcą a jego ofiarą i
w sytuacji społecznej, w której ofiara
przestępstwa się znajduje lub też w
ogólnym układzie warunków społecznych
i kulturowych
TYPOLOGIA OFIAR
Zdaniem B. Hołysta w przypadkach
przestępstw indywidualnych częściej
spotyka się zawinione postępowanie
ofiary, podczas gdy w przestępstwach
popełnianych grupowo ofiary zwykle nie
przyczyniają się do ich dokonania.
Z badań B. Hołysta wynika, że w 49%
przypadków prowokacyjne zachowanie
ofiary miało decydujące znaczenie w
genezie zabójstwa.
POBUDKA
stanowi czynnik
emocjonalny, sygnalizujący
istnienie niezaspokojonej
potrzeby, spełnia rolę siły
napędowej inicjującej i
towarzyszącej całemu
przebiegowi procesu
motywacyjnego.
MOTYW
stanowi zespół przesłanek
uczuciowych i
intelektualnych
determinujących wybór
środka
(czynu) mającego w
subiektywnym przekonaniu
jednostki zaspokoić tę
potrzebę.
PROCES MOTYWACYJNY
( wg B. Hołyst )
jest to proces psychiczny
pobudzający i ograniczający
działanie w kierunku realizacji
celu mającego zaspokoić
określone potrzeby
MOTYW DZIAŁANIA
Motywy zabójstw wg statystyki
policyjnej:
Motyw rabunkowy
Motyw seksualny
Na zlecenie
Na tle nieporozumień rodzinnych
Motyw nieustalony
Z powodu porachunków przestępczych
Tło, motyw inny
ZABÓJSTWO O MOTYWIE
RABUNKOWYM
jest to przestępstwo polegające na
pozbawieniu życia osoby posiadającej,
dysponującej lub chroniącej mienie w
celu dokonania zaboru tego mienia
lub utrzymania się przez sprawcę w
jego posiadaniu.
SYMPTOMY ZABÓJSTWA O MOTYWIE
RABUNKOWYM
brak przedmiotów przy ofierze,
brak określonych przedmiotów lub
pieniędzy w mieszkaniu ofiary,
ślady penetrowania mieszkania,
ślady torturowania ofiary,
zabójstwo osoby majętnej lub
uchodzącej za taką.
PLANOWANIE ZABÓJSTWA O
MOTYWIE RABUNKOWYM
wytypowanie osoby - ofiary
zabójstwa na podstawie
przeprowadzonego
„wywiadu”
dotyczącego :
wartości mienia, które posiada przyszła
ofiara,
samej ofiary np. miejsce pracy, upodobania,
zabezpieczenia samego obiektu ,
dobór odpowiednich narzędzi,
ustalenie okoliczności w jakich ma
być dokonane zabójstwo,
zabezpieczenie się przed
odpowiedzialnością karną
( przygotowanie
alibi itp.)
ZABÓJSTWO O MOTYWIE
SEKSUALNYM
jest to przestępstwo polegające na
pozbawieniu życia osoby w związku
z zaspokojeniem lub chęcią
wzbudzenia popędu płciowego przez
sprawcę.
SYMPTOMY ZABÓJSTWA O MOTYWIE
SEKSUALNYM
obnażenie całkowite lub częściowe
zwłok,
charakterystyczne ułożenie zwłok,
ślady spermy w otworach naturalnych,
na zwłokach i podłożu,
liczne obrażenia ciała i narządów
płciowych,
bardzo często śmierć w wyniku
uduszenia,
zabójstwo w mało uczęszczanych
ustronnych miejscach.
Zabójstwa o motywie
seksualnym
Zabójstwa o motywie
seksualnym
Zabójstwa
seksualne
(rzeczywiste – z
lubieżności)
Zabójstwa
seksualne
(rzeczywiste – z
lubieżności)
Zabójstwa na tle seksualnym
(zabójstwa seksualne pozorne -
akcesoryjne)
Zabójstwa na tle seksualnym
nie służą do zaspokojenia
popędu, lecz zatajenia samego
faktu odbycia przestępnego
stosunku płciowego.
Zabójstwa na tle seksualnym
(zabójstwa seksualne pozorne -
akcesoryjne)
Zabójstwa na tle seksualnym
nie służą do zaspokojenia
popędu, lecz zatajenia samego
faktu odbycia przestępnego
stosunku płciowego.
sprawca, chcąc
przełamać opór,
uciszyć krzyk ofiary
zgwałcenia powoduje
jej śmierć przez
dławienie lub zatkanie
dróg oddechowych;
sprawca, chcąc
przełamać opór,
uciszyć krzyk ofiary
zgwałcenia powoduje
jej śmierć przez
dławienie lub zatkanie
dróg oddechowych;
sprawca po
stosunku zabija
ofiarę chcą
zlikwidować
jedynego świadka
przestępstwa
zgwałcenia;
sprawca po
stosunku zabija
ofiarę chcą
zlikwidować
jedynego świadka
przestępstwa
zgwałcenia;
Zabójstwa seksualne rzeczywiste (z lubieżności)
Zabójstwa seksualne rzeczywiste (z lubieżności)
są dokonywane w ścisłym i bezpośrednim powiązaniu z
realizacją odchylonego od normy popędu płciowego
sprawcy.
są dokonywane w ścisłym i bezpośrednim powiązaniu z
realizacją odchylonego od normy popędu płciowego
sprawcy.
zabójstwa popełnione dla wzbudzenia popędu płciowego sprawcy,
zaspokajanego w czasie agonii ofiary lub bezpośrednio po jej zgonie;
zabójstwa popełnione dla wzbudzenia popędu płciowego sprawcy,
zaspokajanego w czasie agonii ofiary lub bezpośrednio po jej zgonie;
zabójstwa dokonane dla utrzymania lub nasilenia już wzbudzonego
odchylonego od normy popędu płciowego dokonywane w czasie
stosunku bądź rzadziej przed stosunkiem;
zabójstwa dokonane dla utrzymania lub nasilenia już wzbudzonego
odchylonego od normy popędu płciowego dokonywane w czasie
stosunku bądź rzadziej przed stosunkiem;
zabójstwa popełniane po odbytym stosunku dla zaspokojenia popędu
płciowego sprawcy, nie zaspokojonego w trakcie stosunku;
zabójstwa popełniane po odbytym stosunku dla zaspokojenia popędu
płciowego sprawcy, nie zaspokojonego w trakcie stosunku;
zabójstwo ekwiwalentne czyli popełnione zamiast stosunku
płciowego, czyli zabójstwo, w którym zabijanie ewentualnie zabicie
ofiary dostarcza sprawcy satysfakcji seksualnej do tej, jaką daje osobie
o normalnym, prawidłowym popędzie seksualnym zakończenie stosunku
płciowego.
zabójstwo ekwiwalentne czyli popełnione zamiast stosunku
płciowego, czyli zabójstwo, w którym zabijanie ewentualnie zabicie
ofiary dostarcza sprawcy satysfakcji seksualnej do tej, jaką daje osobie
o normalnym, prawidłowym popędzie seksualnym zakończenie stosunku
płciowego.
CECHY DYSTYNKTYWNE
ZABÓJSTWA Z LUBIEŻNOŚCI
przypadkowość w doborze ofiary,
seryjność,
stereotypowość działania
sprawcy,
starannie dobrane miejsce.
CECHY DYSTYNKTYWNE SPRAWCY
ZABÓJSTWA Z LUBIEŻNOŚCI
psychopatia wyrażająca się skrajnym
sadyzmem,
frustracje w kontaktach
seksualnych,
spryt i przebiegłość,
nieśmiałość, małomówność i
poczucie poniżenia,
wczesna demoralizacja,
wiek w zasadzie nie przekraczający
50 lat.
WYZNACZNIKI SERYJNOŚCI
„modus operandi”
ten sam rejon dokonania następnego
przestępstwa,
zbliżone do siebie cechy psychofizyczne
sprawcy,
podobna geografia miejsc dokonania
kolejnych zabójstw.
ZABÓJSTWA O MOTYWIE
NIEPOROZUMIEŃ RODZINNYCH
najliczniejsza statystycznie grupa
zabójstw
przyczyną zabójstw są konflikty
rodzinne, alkohol,
bardzo wysoka wykrywalność
sprawców,
niemożność prowadzenia działalności
profilaktycznej przez Policję,
PRZESTĘPSTWO PORACHUNKOWE
Jest to czyn zabroniony przez ustawę
karną, skierowany przeciwko osobie
lub mieniu, będący odwetem, za
prawne lub bezprawne działanie lub
zaniechanie, które przyniosło sprawcy
(
lub zleceniodawcy )
rzeczywistą lub
subiektywnie odczuwalną szkodę lub
krzywdę.
KATEGORIE PRZESTĘPSTW
PORACHUNKOWYCH
zabójstwa
pobicia
uszczerbki na zdrowiu
rozboje
wymuszenia rozbójnicze
uszkodzenia mienia
kradzieże
itp.
ZABÓJSTWA O MOTYWIE PORACHUNKÓW
PRZESTĘPCZYCH
zabójstwa popełniane z powodu nieporozumień,
zatargów między przestępcami
zabójstwa będące przejawem działalności
zorganizowanych grup przestępczych:
walka o strefy wpływów,
eliminowanie konkurencji,
zemsta za nielojalność,
zemsta za współpracę z Policją,
chęć pozbycia się świadka,
walka o przywództwo w grupie.
zabójstwa na tle doznanych osobistych krzywd
fizycznych lub moralnych, a także strat
materialnych.
ZABÓJSTWO „NA ZLECENIE”
jest to przestępstwo polegające na
pozbawieniu życia osoby w związku z
utrudnieniami czy wręcz zagrożeniami
dla przestępczej działalności oraz walki o
strefy wpływów między grupami
przestępczymi.
I GRUPA CZYNNOŚCI
dokładne odtworzenie
ostatnich godzin życia ofiary z
uwzględnieniem sytuacji w
jakich się znalazła oraz osób z
którymi się kontaktowała.
II GRUPA CZYNNOŚCI
detaliczne poznanie
życiorysu ofiary we
wszystkich możliwych
płaszczyznach : rodzinnej,
zawodowej, towarzyskiej
itp.
ZABÓJSTWA O MOTYWIE
NIEUSTALONYM
Bójka lub pobicie
Art. 158. § 1. Kto bierze udział w bójce lub pobiciu, w którym
naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty
życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 lub w
art. 157 § 1,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest ciężki uszczerbek
na zdrowiu człowieka, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 3. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest śmierć człowieka,
sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Art. 159. Kto, biorąc udział w bójce lub pobiciu człowieka,
używa broni palnej, noża lub innego podobnie niebezpiecznego
przedmiotu,
BÓJKA – to wzajemne starcie się co
najmniej trzech osób, polegające na
wzajemnym naruszaniu nietykalności
cielesnej uczestników starcia.
POBICIE – polega na tym, że dwie lub
więcej osób dokonuje czynnej napaści
na jedną lub więcej osób.
Bójka lub pobicie
Różnica między bójką i
pobiciem
polega na tym, że w bójce wszyscy jej
uczestnicy są sprawcami przestępstwa i
występują w podwójnej roli, zarówno
atakujących jak i broniących się. W
pobiciu mamy wyraźny podział ról na
atakujących a więc sprawców
przestępstwa i pokrzywdzonego
(pokrzywdzonych), który jest
przedmiotem ataku.
Zachowanie przestępne w przestępstwie
bójki lub pobicia określone jako udział w
bójce lub pobiciu polega na
dobrowolnym, umyślnym włączeniu się
do bójki lub pobicia i aktywnym w tym
uczestniczeniu.
Bójka lub pobicie
Udział w bójce lub pobiciu art. 158 kk
Udział w bójce lub pobiciu ze skutkiem śmiertelnym art. 158 § 3 kk
Udział w bójce lub pobiciu z ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu art.
158 § 2 kk
WYKRYWALNOŚĆ – UDZIAŁ W
BÓJCE
Źródło: KGP
PRZYCZYNY I OKOLICZNOŚCI BÓJEK I POBIĆ ORAZ
INNYCH PRZESTĘPSTW PRZECIWKO ŻYCIU I
ZDROWIU
negatywny wpływ wychowawczy
środowiska rodzinnego ( rodziny
niepełne, alkoholizm, itp. );
brak stałej pracy;
niepodejmowanie nauki;
podatność na wpływ środowisk
przestępczych i zdemoralizowanych;
uprzednia karalność;
dewiacje psychiczne u części
sprawców;
poczucie beznadziejności i brak
perspektyw życiowych;
PRZYCZYNY I OKOLICZNOŚCI BÓJEK I
POBIĆ ORAZ INNYCH PRZESTĘPSTW
PRZECIWKO
ŻYCIU I ZDROWIU
liberalizacja życia w Polsce;
narażenie na szwank swoiście pojętego honoru;
odmowa poczęstunku papierosem lub napojem
alkoholowym;
wyśmianie ubioru lub zachowania się;
potrącenie w tańcu;
zmuszanie do przyjęcia rzekomej „opieki”, „ochrony”;
wyeliminowanie konkurencji;
zbywanie i nieprawidłowy podział łupu;
wzajemne okradanie się;
posądzenie o współpracę z policją;
walki o strefy wpływów;
inne.
Sprawcy bójek i pobić
Młody wiek,
Niski poziom wykształcenia,
Frustracja,
Upadek autorytetów,
Przyczyny ekonomiczne, rozwarstwienie
społeczne,
Alkoholizm,
Rozwój działalności subkultur.