Certyfikacja wyrobów maszyn i
urządzeń na spełnienie wymagań
bezpieczeństwa
Certyfikacja wyrobów maszyn i
urządzeń na spełnienie wymagań
bezpieczeństwa
Ocena zgodności wyrobu
Ocena zgodności wyrobu polega na systematycznym badaniu
stopnia, w jakim wyrób spełnia określone wymagania, m.in.
wymagania bezpieczeństwa.
Oceny
zgodności
wyrobów
w
zależności
od
podmiotu
przeprowadzającego, dzielą się na:
ocenę pierwszej strony
– przeprowadza ją projektant lub
producent wyrobów
ocenę drugiej strony
– przeprowadza ją bezpośredni odbiorca
wyrobów
ocenę trzeciej strony
– przeprowadza ją jednostka niezależna od
projektanta, producenta i odbiorcy wyrobów
Ocena trzeciej strony przed wprowadzeniem do obrotu handlowego to
tzw. CERTYFIKACJA.
Koncepcje nowego i
globalnego podejścia
1952 – Europejska Wspólnota Węgla i Stali
1957 – Traktat Rzymski ustanawiający powstanie
Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (późniejszej UE)
1986 – Jednolity Akt Europejski zobowiązujący Komisję
Europejską do wydawania dyrektyw harmonizacji
technicznej
1989 – sformułowanie zasad „globalnego podejścia do
oceny zgodności” (znak CE)
1993 – wprowadzenie
modułów do stosowania
w różnych fazach
procedur oceny zgodności
wyrobów
Dyr
ekt
yw
y
har
mo
niz
acji
tec
hni
czn
ej
Dyrektywy harmonizacji technicznej,
opracowane z uwzględnieniem koncepcji
nowego podejścia, wprowadzają obowiązek
oceny zgodności wyrobów:
nowych, wytworzonych na terytorium Unii
Europejskiej
nowych oraz używanych, pochodzących
z państw trzecich.
Moduły oceny zgodności
Moduł
Zakres
A – Wewnętrzna
kontrola
produkcji
Obejmuje wewnętrzną kontrolę projektu i produkcji. Moduł ten nie wymaga obowiązkowego
udziału jednostki notyfikowanej.
B – Kontrola typu
Obejmuje fazę projektowania; po module B musi nastąpić moduł przewidujący
przeprowadzenie oceny w fazie produkcji. Certyfikat badania typu WE jest wydawany przez
notyfikowaną jednostkę.
C – Zgodność z
typem
Obejmuje fazę produkcji i następuje po module B. Zapewnia zgodność z typem posiadającym
certyfikat kontroli typu WE wydany zgodnie z modułem B. Moduł C nie wymaga
obowiązkowego udziału jednostki notyfikowanej.
D – Zapewnienie
jakości produkcji
Obejmuje fazę produkcji i następuje po module B. Wywodzi się z normy zapewnienia jakości EN
ISO 9002 i przewiduje interwencję notyfikowanej jednostki odpowiedzialnej za zatwierdzanie i
kontrolę systemu jakości wprowadzonego przez producenta.
E – Zapewnienie
jakości wyrobu
Obejmuje fazę produkcji i następuje po module B. Wywodzi się z normy zapewnienia jakości EN
ISO 9003 i przewiduje interwencję notyfikowanej jednostki odpowiedzialnej za zatwierdzanie i
kontrolę systemu jakości wprowadzonego przez producenta.
F – Weryfikacja
wyrobu
Obejmuje fazę produkcji i następuje po module B. Notyfikowana jednostka sprawdza zgodność
z typem posiadającym certyfikat badania typu wydany zgodnie z modułem B i wydaje
świadectwo zgodności.
G – Weryfikacja
jednostkowa
Obejmuje fazę projektowania i produkcji. Każdy pojedynczy wyrób jest badany przez
notyfikowaną jednostkę, weryfikacja jednostkowa projektu i produkcji każdego wyrobu
kontrolowanego przez notyfikowaną jednostkę, która wydaje certyfikat zgodności.
H – Pełne
zapewnienie
jakości
Wywodzi się z normy zapewnienia jakości EN ISO 9001 i przewiduje interwencję notyfikowanej
jednostki odpowiedzialnej za zatwierdzanie i kontrolę systemu jakości wprowadzonego przez
producenta.
Dokumentacja
Dokumentacja techniczna wyrobu musi
obejmować etapy projektowania,
produkcji i działania wyrobu. Powinna
ona zawierać m.in.:
ogólny opis wyrobu,
rysunki i schematy elementów,
podzespołów, obwodów itp.
wyniki obliczeń konstrukcyjnych
sprawozdania z badań.
Końcowym działaniem w ramach procedur
oceny zgodności jest oznaczenie przez
producenta wyrobów znakiem CE. Znak ten
świadczy o tym, że dany wyrób spełnia
wymagania wszystkich dyrektyw
harmonizacji technicznej, dotyczących tego
wyrobu.
Ocena zgodności maszyn w
krajach UE
Dyrektywa harmonizacji technicznej nr 98/37/EC z późniejszymi
zmianami dotycząca maszyn – podstawową dyrektywą stosowaną
przy ocenie zgodności.
Państwa Członkowskie podejmują wszelkie odpowiednie środki w celu
zapewnienia, że maszyna może zostać wprowadzona do obrotu lub
oddana do użytku
W celu poświadczenia zgodności maszyny z przepisami unijnymi,
producent lub jego upoważniony przedstawiciel stosuje jedną
z procedur oceny zgodności.
Państwa członkowskie ustanawiają zasady sankcji w związku z
naruszeniem prawa krajowego (w Polsce maksymalna grzywna to
100 tys. zł).
Polski system oceny
zgodności wyrobów
Ustawa o badaniach i certyfikacji (obowiązująca od 1.01.1994)określa zasady systemu
badań i certyfikacji w Polsce. Na mocy ustawy powstało Polskie Centrum Badań i
Certyfikacji.
Wyroby wyprodukowane w Polsce, a także wyroby importowane do Polski po raz
pierwszy, mogące stwarzać zagrożenie, albo które służą ochronie lub ratowaniu życia,
zdrowia i środowiska, podlegają - zależnie od stopnia zagrożenia - obowiązkowi:
1.
certyfikacji na zastrzeżony przez Centrum znak bezpieczeństwa i oznaczania tym
znakiem lub
2.
wystawiania przez producenta, na jego wyłączną odpowiedzialność, deklaracji
zgodności.
W przypadku, gdy wprowadzony do obrotu wyrób nie spełnia wymagań, organ
wyspecjalizowany może producentowi, jego upoważnionemu przedstawicielowi lub
importerowi:
›
nakazać wycofanie wyrobu z obrotu,
›
zakazać dalszego przekazywania wyrobu użytkownikowi, konsumentowi i sprzedawcy,
›
ograniczyć dalsze przekazywanie wyrobu użytkownikowi, konsumentowi i sprzedawcy
›
nakazać stronie postępowania powiadomić konsumentów lub użytkowników wyrobu o
stwierdzonych niezgodnościach z zasadniczymi wymaganiami, określając termin i
sposób ich powiadomienia.
Zakres oceny zgodności wyrobów w
ramach polskiego systemu certyfikacji
dla maszyn i urządzeń
Grupa
asortymentowa
maszyn
i
urządzeń
podlegających obowiązkowi certyfikacji na znak
bezpieczeństwa oraz obowiązkowi wystawienia
przez producenta deklaracji zgodności obejmuje
56 grup maszyn, a wśród nich m.in.:
obrabiarki skrawające do metali
maszyny do obróbki plastycznej metali
maszyny do tłoczenia metali
urządzenia ochronne bezdotykowe i urządzenia
ochronne oburęczne
drabiny magazynowe.
Zasady certyfikacji wyrobów
na znak bezpieczeństwa
Certyfikacja wyrobów jest prowadzona według modelu, którego
podstawowymi elementami są:
badanie pełne wyrobu
ocena systemu zapewnienia jakości dostawcy (ocena warunków
techniczno-organizacyjnych do prowadzenia stabilnej
produkcji/dostawy)
nadzór w okresie ważności certyfikatu, obejmujący okresowe
kontrole systemu zapewnienia jakości obowiązującego u dostawcy
oraz badania wyrobów pobranych u dostawcy i/lub znajdujących się
w handlowym
Certyfikat bezpieczeństwa "B" - potwierdza, że
dany wyrób, używany zgodnie z zasadami
określonymi przez producenta, nie stanowi
zagrożenia dla życia, zdrowia, mienia i środowiska.
Procedura certyfikacji wyrobów
na znak bezpieczeństwa
Po wykonaniu przez akredytowane laboratorium badawcze pełnego badania
wyrobu, procedura certyfikacji tego wyrobu na znak bezpieczeństwa składa
się z następujących etapów:
1.
formalna ocena kompletności dokumentów przekazanych przez
wnioskującego
2.
rejestracja wniosku o certyfikację wyrobu
3.
ocena systemu jakości obowiązującego u dostawcy
4.
przegląd i ocena całego materiału zebranego podczas procesu
certyfikacji
5.
wydanie przez komitet orzeczenia o wydaniu lub odmowie wydania
certyfikatu
6.
podjęcie decyzji o wydaniu lub odmowie wydania certyfikatu
7.
zawarcie umowy o warunkach stosowania znaku/certyfikatu i
zasadach nadzoru oraz wydanie certyfikatu
8.
nadzór jednostki certyfikującej nad wydanymi przez siebie
certyfikatami
Warunki stosowania
certyfikatu
Posiadacz certyfikatu jest zobowiązany
do:
stosowania certyfikatu wyłącznie do
wyrobów spełniających ustalone
wymagania
stosowania go tylko do tych wyrobów,
dla których został wystawiony
nieodstępowania go do stosowania
innej osobie fizycznej lub prawnej
informowania jednostki certyfikującej
o wszystkich zamierzonych zmianach
dotyczących certyfikowanego wyrobu,
procesu produkcyjnego oraz systemu
zapewnienia jakości.
Deklaracja zgodności
producenta
Zgodnie z ustawą o badaniach
i certyfikacji istnieje możliwość
wprowadzania wyrobów do
obrotu handlowego, na
podstawie wystawionej przez
producenta deklaracji
zgodności wyrobu z
wymaganiami
bezpieczeństwa.
Deklaracja zgodności
producenta stwierdza na jego
wyłączną odpowiedzialność,
że wyrób jest zgodny z
określoną normą lub innym
dokumentem normatywnym.
Deklaracja powinna być
zgodna z wymaganiami w
normach polskich.
Dziękuję za uwagę