Sieć przemysłowa AS I

background image

Sieć przemysłowa AS-I

Actuator Sensor Interface

background image

AS-I

Porównanie z innymi sieciami

background image

Topologie sieci

Z uwagi na sposób przesyłu danych, cykliczny tryb
pracy, fizyczną specyfikację, nie ma teoretycznych
przeciwskazań przed budową sieci o dowolnym kształcie

background image

Podstawowe elementy konfiguracji sieci

Każda sieć AS-i wymaga czterech podstawowych elementów:

zarządca (master) - w sieci musi znajdować się dokładnie jeden zarządcza sieci,
w większości przypadków pełni rolę bramy na wyższy poziom sieci
przemysłowej lub jest wejściem do sterownika PLC,

zasilacz - dokładnie jeden specjalny zasilacz służący do zasilania elementów
sieci umożliwiający komunikację po linii zasilania,

węzły podległe (slave) - urządzenia wejścia i wyjść,

okablowanie - kabel zapewniający podłączenie urządzenia poprzez zaciśnięcia
na nim złączki urządzenia.

Zarządca sieci (master) pełni rolę bramy (gateway) do sieci wyższego poziomu np
Ethernet, Modbus, Profibus, Interbus albo jest elementem sterownika PLC, wówczas
nazywany jest skanerem (scanner). Zarządca skanuje podległą mu sieć AS-i i
przesyła informacje z sieci nadrzędnej lub sterownika do podległych mu urządzeń
wyjściowych oraz pobiera informacje z urządzeń wejściowych i przekazuje do sieci
nadrzędnej.
 
Moduł podległy (slave) zapewnia współpracę sieci AS-i z czujnikami i elementami
wykonawczymi modułu lub do niego dołączonych. Moduł składa się z część
odpowiedzialnej za współpracę z siecią oraz z części wykonawczej. W sieci AS-i
każdy moduł musi mieć unikatowy adres. Adres jest liczbą w zakresie 0 do 31, przy
czym adres 0 nie może być używany, jest zarezerwowany dla automatycznego
zastąpienia węzła. W specyfikacji 2.11 poszerzono przestrzeń adresową
wprowadzając grupy adresów A i B. Moduły mają adresy: 1A do 31A i 1B do 31B.

background image

Podstawowe elementy konfiguracji

sieci – cd.

Urządzenia dzieli się na:
• Te które można bezpośrednio podłączyć do sieci AS-i, zwane

inteligentnymi. Wpina się je bezpośrednio w kabel lub poprzez
pasywne trójniki lub splitery (rozdzielacze)

• Takie które wymagają przetworzenia sygnału na dane magistrali AS-i,

zwane standardowymi lub nieinteligentnymi. Podłączenie do sieci
wymaga inteligentnego rozdzielacza.

• Inteligentne rozdzielacze (Intelligent splitter box) - urządzenia

umożliwiające podłączanie standardowych urządzeń do sieci AS-i.
Obok możliwości podłączanie urządzeń standardowych może
zawierać zawory jak i standardowe czujniki.

• Pasywne rozdzielacze i złączki (Passive T-connector) - rozdzielenie

kabla lub wykonanie podłączanie do kabla.

background image

Podstawowe elementy konfiguracji

sieci – cd.

Urządzenia bezpieczeństwa:
• W systemie stosowane

są urządzenia
do nadzorowania stanu
linii AS-i wykrywające
niepoprawne

napięcie

linii,

błędy

transmisji

niepoprawne odpowiedzi
linii, sygnalizację błędu
przez

urządzenia.

Do urządzeń

tych

podłącza się też przyciski
stopu awaryjnego.

background image

Źródło zasilania

•Zasilacz pracuje z napięciem 26.5 V do 31.6 Vdc, i dostarcza prądu 0 A do 8 A (typowo

na slave przypada 200 mA) w normalnych warunkach pracy. Prąd dostarczany do slave i
częsciowo do mastera jest używany do transmisji danych w sieci AS-i i może być
podpięty do dowolnego miejsca w sieci . Na długich liniach spadki napięcia muszą być
brane pod uwagę, ale nie powinny one przekraczać 3V na całym 100m przewodzie.
Zasilacz posiada wewnętrzny limit maksymalnego prądu.

•Jak w każdej instalacji elektrycznej uziemienie musi być odpowiedniej jakości (R < 3

Ohms). AS-i (+) i AS-i (-) nie są łączone z zerem, uziemieniem. Tylko zasilacz jest
uziemiony. Jeśli używamy zewnętrznego zasilacza, to jego (-) zwyczajowo łączony jest z
uziemieniem (IEC recommendations 204- 1 and EN 60204-1). Nie powoduje to
problemów, ponieważ zasilanie AS-i i zewnętrzne są od siebie kompletnie odizolowane

• Funkcją zasilacza jest także

kreowanie sygnału (decoupling
data),

które normalnie

wykonywane

jest

w układzie

zasilacza.

Układ

„data

decoupling” składa się z dwóch
cewek, każda 50 µH, i dwóch
rezystorów 39Ω równoległych.
Cewki

różniczkują

zmiany

natężenia prądu dając w efekcie
impulsy napięcia. Jednocześnie
chronią przed zwarciami (short
circuits) na kablu. Współczynnik
k (coupling) cewek powiniem być
jak najbliższy 1, co w efekcie
da indukcyjność

wzajemną

na poziomie 200 µH.

background image

Okablowanie

• Wszystkie urządzenia łączone poprzez wpięcie do wspólnego kabla.

Urządzenia podległe przyłącza się do kabla poprzez zaciśnięcie ich na nim
co powoduje nakłucie kabla i wpięcie się do jego przewodów. System
zapewnia dużą szczelność takiego połączenia.

Specyfikacja obejmuje oznaczenia kabli:
• żółty - kabel AS-i, przenoszący zasilanie i sygnały,
• czarny - dodatkowe kable zasilające o napięciu 24 V lub 30 V, do urządzeń

wymagających dodatkowego zasilania,

• czerwony - dodatkowy kabel zasilający o napięciu większym niż panujące

w sieci AS-i, zazwyczaj 240 V.

background image

Okablowanie cd.

Przewód okrągły
Przewód zaprojektowany specjalnie dla AS-i. Ekranowany
lub nieekranowany, nieekranowane są preferowane w użyciu,
z następującą charakterystyką (przy częstotliwości 167 kHz):
R´: < 90 mΩ/m
C´: < 80 pF/m
Z : 70 Ω to 140 Ω
G´: ≤ 5 µS/m
Rekomendowany przekrój to 2x 1.5 mm

2

AS-Interface jest standardem
otwartej

sieci

(EN

50295)

łączącej aktuatory i sensory z
urządzeniami wyższego stopnia
w bardzo prosty sposób.
Ten przewód H05VV-F 2X1.5 jest
zgodny z CENELEC lub DIN VDE
0281,

jest

tani

i szeroko

dostępny.

background image

Realne ograniczenia sieci

AS-i zostało celowo stworzone i zoptymalizowane do użycia pod
systemami fieldbus. Niektóre funkcje wyższych sieci są albo nie
realizowalne

w

połączeniu

z AS-i,

albo

mogą

być

zaimplementowane

tylko

z

pewnymi

ograniczeniami.

Oto przykłady:
• Ilość danych przesyłanych w cyklu AS-i jest ograniczona do

4/3 bitów na slave. Dłuższe wiadomości mogą być wysłane
przez podzielenie ich na wiele części w osobnych cyklach, a to
może być użyte do procesów z wolniej zmieniającymi się
parametrami, jak temperatura czy ciśnienie (analogowe
wartości).

• AS-i jest siecią master-slave sensu stricte, z cyklicznym

skanowaniem slave. To wyklucza asynchroniczną transmisję
przez sensory i aktuatory. Slave musi czekać 10 ms (w
przypadku sieci z 62 slave) do momentu kolejnego odpytania.
Czas cyklu spadnie przy mniejszej ilości slave:

Cycle_AS-i = 156μs + (156μs x liczba slave)

• Transmisja danych slave-slave jest możliwa tylko poprzez

mastera.

background image

Realne ograniczenia sieci

cd.

• Sieć AS-i może mieć

fizycznie

do

100m

długości

bez

użycia

regeneratorów.

Te

fizyczne ograniczenie było
kompromisem uzyskanym
w

trakcie

procesu

wdrażania

i normalizacji

jako

rezultat

użycia

przewodów

o określonej

konstrukcji
(nieekranowany 2-żyłowy
przewód),

elastyczność

budowy

topologicznej,

docelowy czas cyklu i
ilość odbiorników, tak
samo

jak eliminacja

rezystorów

na końcach

kabli.

background image

Ramka danych - master

Transmisja w AS-i:
•Master wysyła komendę i czeka na odpowiedź slave’a w określonym czasie.

Jeśli poprawna odpowiedź nie jest odnotowana, to master może ponowić próbę
komunikacji lub wysłać następną komendę.

•W momencie otrzymania poprawnej odpowiedzi master inicjuje nową komendę

po odczekaniu pewnego czasu po ostatnim bicie.

•Slave nie odpowie na błędne lub niepoprawne komendy przesłane przez

mastera.

•Kiedy slave jest w trybie "synchronicznym" (np.: normalna cykliczna wymiana

danych, nie inicjalizacja), wyśle wiadomość po okresie odpowiadającym 3
bitom. W każdym innym trybie będzie potrzebował dodatkowych 2 bitów
przed odpowiedzią, co daje łącznie 5 bitów. Czas bazowy (bit period) to 6 µs
(czas potrzebny na wysłanie 1 bitu). Czas wysyłu kompletnej ramki zajmie
typowo: 14 + 3 + 7 + 2 = 26 bitów, stąd 26 x 6 µs = 156 µs.

background image

Ramka danych - slave

Taka struktura pakietu ma
swoje zalety:
• Prostota
• Stała ilość bitów w ramce

(dla mastera i slave’ów)

• Niewielka liczba bitów
• Stosunek „Dane

operacyjne/Dane
serwisowe" jest duży.

NOTA

Czas

10

bitów

przerwy

jest

zarezerwowany

na

odpowiedź

wszystkich

regeneratorów, których stosowanie przyczynia
się trochę do spowolnienia systemu. W każdym
przypadku master może zapoczątkować kolejną
wiadomość jeśli nie otrzymał odpowiedzi w
ciągu czasu dla 10 bitów (60 µs).

background image

Ramka sieciowa

W tabeli zawarte są wszystkie możliwe typy wiadomości jakie master może
wysłać do slave, w AS-i 2.1, które akceptuje rozszerzone adresowanie.
Można zauważyć obecność bitu Select (~Sel). Ten bit zajmuje miejsce
używane we wcześniejszych wersjach do przesyłu danych. Dodanie tego
bitu daje możliwość zaadresowania dwukrotnie większej liczby slave’ów:
62. Slave’y, oprócz posiadania adresu od 1 do 31 otrzymują znakowanie
jako typ A lub B, co jest zdefiniowane jako bit Select.

background image

Konfiguracja I/O slave

Konfiguracja I/O pozwala
ukryć

niepotrzebne

informacje. Jednocześnie
I/O config jest używany
razem

z

kodem

ID

do identyfikacji slave’ów.
To odwołanie jest profilem
urządzenia. Konfiguracja
I/O jest długa na 4 bity,
jest

ustalona

przez

producenta,
przechowywana

w

pamięci EEPROM slave’a,
więc

nie może

być

zmieniona.

background image

Budowa

Mastera

"Inputs" data image table

(I.D.I.)

Ta

tablica

zawiera

dane

odpowiadające bitom D0 do D3
otrzymanym

od

każdego

aktywnego slave. Jeśli dla danego
adresu brak slave’a zapisywane
jest 0 .
Outputs" data image table

(O.D.I.)

Ta tablica zawiera dane D0 do D3
do wysłania do każdego aktywnego
slave w systemie.
"Permanent

parameter"

data image table (P.P.)

Ta

tablica

zawiera

dane

odpowiadające konkretnym slave
(dane przechowywane w EEPROM).
W momencie restartu systemu,
dane te są przesyłane do P.I.
table
,

jako

część

procesu

inicjalizacji
Permanente configuration"

data image tables (P.C.D.)

Ta tablica zawiera dane wszystkich
możliwych konfiguracji mastera i
slave’ów.

Te

informacje

przetrzymywane w trwałej pamięci
mastera.

background image

Budowa Mastera

cd.

Parameter" data image table (P.I.)

Ta

tablica

używana

jest

do przechowywania danych

P0 do P3

przesyłanych do każdego slave.
Configuration" data image tables

(C.D.I.)

Tablica zawiera konfigurację I/O i kody ID
wszystkich slave’ów w sieci AS-i.
List of prospective slaves (L.P.S.)

table

Ta tablica przechowuje adresy i profile
dla slave’ów, które były skonfigurowane
do pracy w danej sieci. Są one nazwane
„Potencjalnymi slave’ami".
List of detected slaves (L.D.S.)

table

Tablica

zawiera

adresy

wszystkich

wykrytych slave w sieci.
List of active slaves (L.A.S.) table
Kiedy

system

jest

uruchamiany

wyszukuje

wszystkie

potencjalne

slave’y. Każdy rozpoznany zostanie
aktywowany i wszystkie odpowiadające
mu dane zostaną przechowane w tej
tabeli.

background image

Budowa slave

Input output data image

registers

Rejestry te przechowują obraz
danych

wejściowych

(aktuatory)

lub wyjściowych

(sensory)

Parameter

image

register

Rejestr ten zawiera dane
wysyłane

do części

wykonawczej slave’a.

EEPROM
Ta pamięć zawiera adres
slave’a (modyfikowalne przez
mastera) i jego profil (kod I/O
i kod identyfikacji) dostępne
tylko do odczytu.

Address register
Ten 5 bitowy rejestr zawiera
aktualny adres slave’a. Jeśli
adres

wysłany

w żądaniu

mastera zgadza się z tym w
rejestrze,

wtedy

slave

odpowiada. Po sygnale RESET
do rejestru jest ładowany
adres z EEPROM

background image

Master i Slave - kiedy który jest

odpytywany

AS-i było projektowane, aby zastąpić
połączenia 2 punktowe typu gwiazda
(tradycyjny układ kabli), procedura
dostępu w sieci została dobrana tak,
aby umożliwić stosowanie tej
topologii i być zdolną do pracy w
określonym czasie cyklu (master-
slave z cyklicznym skanowaniem).
Master odpytuje cyklicznie kolejne
aktywne slave’y zgodnie z adresami,
wysyłając do nich odpowiednią do
zadań paczkę danych.
Przy krótkich zakłóceniach na linii, dla
przykładu, master może powtórzyć
wysłanie wiadomości do adresu, od
którego nie otrzymał lub dostał złą
odpowiedź. To oznacza, że cykl nie
musi być powtórzony w całości
jeszcze raz.

background image

Jak przydzielane są adresy w sieci

Address Assignment: Ta procedura pozwala masterowi ustawić adres
slave permanentnie z poprzedniego adresu 00HEX do nowej wartości.

Slave wysyła odpowiedź i zaczyna zapis w trwałej pamięci (EEPROM),
co nie trwa dłużej niż 500 ms. W trakcie procesu slave zaczyna
odpowiadać na żądania wysyłane na nowy adres. Te żądanie pozwala
na zastąpienie uszkodzonych slave bez restartu sieci.

Usuwanie Addresu: Komunikat “Delete Address” do tymczasowego
usunięcia adresu działającego slave i jest konieczne w połączeniu
z “Address Assignment” ponieważ “Address Request” może być
wykonane jedynie przez slave mający adres 00HEX. Dla przykładu, do
zmiany adresu slave żądanie “Delete Address” jest użyte jako pierwsze,
następnie “Address Assignment”. Slave oznajmia bezbłędne otrzymanie
“Delete Address” wiadomością 00HEX i może od tego momentu zostać
zaopatrzonym w nowy adres. Usuwanie adresu operacyjnego w
ten sposób nie jest permanentne. W celu przywrócenia oryginalnego
adresu przechowywanego w trwałej pamięci po wykonaniu tej komendy
należy użyć żądania “Reset_AS-I Slave”.

background image

Kod Manchester

original data XOR clock =
Manchester value

0 0 0
0 1 1
1 0 1
1 1 0

Na początku sygnał przyjmuje stan odpowiadający jego wartości
binarnej, w środku czasu transmisji bitu następuje zmiana sygnału
na przeciwny; dla zera z niskiego na wysoki, dla jedynki – z
wysokiego na niski.
Ponieważ w środku czasu trwania przesyłanego bitu występuje
zawsze zmiana stanu, możliwa jest synchronizacja demodulatora z
modulatorem w każdym przesyłanym bicie. Daje to dużą
odporność na zmiany szybkości transmisji. Jednocześnie
wyeliminowana jest składowa stała, co umożliwia przesyłanie tak
zmodulowanego sygnału przez elementy jej nie przenoszące (np.
transformatory liniowe używane w telekomunikacji).

background image

Alternating Pulse Modulation (APM) jest
typem szeregowego przesyłu danych
(DC).

Procedura opisana jest na rysunku:
najpierw wyraz bitowy (1) jest kodowany
jako kod MANCHESTER (2) i następnie
wysłany jako przez mastera jako sygnał
prądowy (3), który jest zmieniony
w układzie cewek zasilacza na napięcie
(4).

Odbiornik

odczytuje

wariacje

napięcia, konwertuje je na impulsy
w kodzie

MANCHESTER,

a potem

na odczytany ciąg bitów (5).

Alternatywne procedury: AMI, FSK

Dzięki

kształtowi

impulsów

prądu

istnieje możliwość redukcji emisji fal
elektromagnetycznych

o

wysokiej

częstotliwości w stopniu wystarczającym
do spełnienia limitów standardów nawet
dla kabla nieekranowanego.

APM, jak nanosimy falę informacji na falę nośną

background image

APM – funkcja sin

2

x

Przy wyborze odpowiedniego sposobu przesyłu informacji w AS-i muszą być wzięte pod
uwagę określone czynniki co prowadzi do wyboru metody zwanej Alternating Pulse
Modulation (APM). Najważniejsze czynniki:

Sygnał informacyjny nałożony na źródło napięcia dla sensorów i aktuatorów musi być
niezależny od natężenia prądu;

Transmiter slave’a (i wedle możliwości mastera) musi być zdolny do przesyłu sygnału w
prosty sposób (tani i nie wymagający dużej ilości nadmiarowych danych);

Odkąd kabel AS-i posiada impedancję rosnącą znacząco wraz ze wzrostem
częstotliwości pracy, sygnał informacyjny musi być relatywnie wąskopasmowy (narrow-
banded);

Wysokie wartości zakłóceń są nieakceptowalne.

Jeśli impulsy napięcia są zbliżone do sin

2

, wymagania limitu częstotliwości i niskich

szumów emisji są spełnione jednocześnie. Jest to uczynione dzięki odpowiedniemu
kształtowi impulsów prądowych mastera, które są generowane jako całka z sin

2

. Używając

procedury modulacji i dostępnych topologii, czasy na jeden bit wynoszące 6µs są możliwe,
co pozwala na uzyskanie całkowitej prędkości transmisji 167 kbit/s. 
W sytuacji, gdy przewody nie mają na końcach rezystorów (terminators), sygnały
informacyjne mają duże wariacje amplitudy. AS-i reprezentuje ekstremalnie stabilny
system zdolny do poradzenia sobie z problemem powodowanym przez odbicie na końcach
przewodów, które osiąga wysokie częstotliwości.

Alternating Pulse Modulation (APM), a procedure for serial transmission in the base band. The bit
sequence is first encoded into a bit-sequence that performs a phase change whenever the signal
changes (Manchester coding). The result is a send current that in conjunction with the single inductor in
the system uses differentiation to generate the desired signal voltage level on the AS-i cable.
Each rise in the send current thus results in a negative voltage pulse and each drop to a positive voltage
pulse. In this way it is quite simple to generate signals in the slaves that have a higher voltage than
their actual supply voltage. This eliminates inductors from the slaves and keeps the integrated
electronics small and inexpensive. On the receiver side these voltage signals are detected on the line
and converted back into the send bit- sequence. The receiver synchronizes itself with the first detected
negative pulse, which it interprets as a start bit of message.

background image

Uruchomienie

W trakcie operacji uruchomienia
skanowanie sieci wykrywa obecne
urządzenia i aktywuje je. W fazie
detekcji (detection phase) master
wysyła żądania odczytu konfiguracji
I/O i kodów ID slave’ów, jeden
po drugim.

Slave’y,

które odpowiedziały

na wszystkie

żądania są umieszczone w tabeli
„List of Detected Slaves (LDS)”.
Ich konfiguracja I/O i kody ID
są przechowywane w „Configuration
Data Image” (CDI). W fazie aktywacji
tryby pracy mastera są nazwane
następująco: „Configuration mode”
(także zwanym “project” mode);
„Protected mode”.

background image

Uruchomienie

cd.

W

trybie

„configuration

mode”

wszystkie

wykryte

slave’y

(z

wyjątkiem

adresu

zero)

są aktywowane

przez

żądanie

"Parameter Request", gdzie wszystkie
parametry wyjść slave’ów są wysłane
i żądanie “Data Request” do
odpowiadających portów slave’ów.
Jeśli slave odpowiada prawidłowo na
te dwa żądania jest aktywowany i
zapisany w LAS. W trybie „protected
mode” tylko wykryte slave’y zawarte
jednocześnie w „List of Projected
Slaves” (LPS) i których konfiguracja
I/O i kody ID zgadzają się z wysłaną
konfiguracją są aktywowane. Stąd
master wymienia dane tylko z pre-
konfigurowanymi slave’ami. Na końcu
fazy „activation phase” sprawdza się
czy nominalna (detected) i aktualna
konfiguracja (projected) zgadzają się,
aɢnastępnie flaga „Config OK” jest
ustawiona. Rysunki ilustrują stan
mastera w trakcie uruchamiania.

background image

Praca

background image

Podstawowe parametry

• Protokół sieci: master/slave z jednym masterem i 31 slave (v.2.1- 62)
• Typ dialogu: cykliczne odpytywanie przez mastera
• Czas cyklu odświeżania: 5 ms dla 31 urządzeń, 10 ms dla 62
• Liczba punktów przyłączeniowych: 31 lub 62, po 4 wejścia i 4 wyjścia binarne

na punkt ( 3 wyjścia dla 62 slave)

• Maksymalna długość magistrali: 100 m, z regeneratorem sygnału 300 m
• Charakterystyka zasilania i sygnału: zasilanie ~30 V symetryczne

odizolowane masy i innych urządzeń, wspólny kabel do zasilania i transmisji
danych

• Częstotliwość 167 kHz, czas przesyłu bitu 6 µs, czas przesyłu ramki 156 µs
• Kompatybilność: Sensory i Aktuatory pochodzące od różnych producentów

mogą być łączone do standardowego szeregowego interfejsu;

• Procedura dostępu: Cykliczne skanowanie, sieć z jednym masterem;
• Adresowanie: Slave-y otrzymują stały adres od Mastera albo manualnie;
• Topologia: bez konkretnych ograniczeń (liniowa, okrąg, gwiazda , drzewo);

background image

Podstawowe parametry –

cd.

•Przewód: Dwie nieekranowane, proste żyły przewodu (2 x 1,5 mm²) dla danych

i prądu (zwyczajowo 24 Vdc, 30 Vdc), typowo do 200 mA na slave, do 8A na
fizyczną sieć;

•Szybka instalacja: Interfejs elektromechaniczny (piercing technology);
•Wykrywanie błędów: Detekcja i retransmisja niepoprawnych paczek danych;
•Funkcje mastera: Cykliczne skanowanie slave, Wysyłanie danych do slave

i do sterownika (PLC lub PC), Uruchomienie sieci, Identyfikacja slave i diagnostyka
danych. Również: raportowanie błędów do kontrolera i adresowanie zmienionych
slave’ów;

•Zawory płynów: Instalowane bezpośrednio w miejscu aplikacji, co redukuje ilość

przewodów i zwiększa szybkość reakcji aktuatorów;

•Niski koszt: Koszt podłączenie kolejnych slave niski, eliminacja modułów

wejściowych i wyjściowych PLC;

•Niezawodność: Wysoki poziom niezawodności operacyjnej w trudnych warunkach;
•Otwarty standard: AS-i International Association standaryzuje protokół;
•Opcjonalne: zewnętrzne żródło energii elektrycznej i kontrola zatrzymania układu.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Sieć Modbus- podstawowe parametry, ►Studia, Semestr 8, Automatyzacja procesów przemysłowych
Przemysłowa sieć Profibus
PREZENTacja dla as
15 Sieć Następnej Generacjiid 16074 ppt
Sieć działań(diagram strzałkowy) v 2
3 1 Krzywa podazy AS ppt
Przemyśl to
3 Prawo własności przemysłowej
Zanieczyszczenia powstające w przemyśle metalurgii żelaza prezentacja
ryzyko zawodowe w przemysle rolno spozywczym 3
15 10 2010 Polityka przemysłowa i polityka wspierania konkurencjiid 16086 ppt
Wykład12 Sieć z protokołem X 25 i Frame Relay
Wykład10a Sieć z protokołem X 25 i Frame Relay
Wykład5 sieć zintegrowana ISDN, BISDN

więcej podobnych podstron