Historia Finansów
Ilona Roguska
DEFINICJA FINANSÓW
• FINANSE- z fr. finances od słowa fr.
Finare czyli kończyć, płacić.
• FINANSE- procesy związane z
gromadzeniem, rozporządzaniem i
wydawaniem pieniądza lub jego
środków zastępczych (np. papierów
wartościowych, )
Co to jest historia finansów?
• Historia finansów – opisywanie
zjawisk w następstwie czasowym
oraz poszukiwanie prawidłowości
zachodzących w czasie w dziedzinie
finansów; wiązanie tych
prawidłowości z ogólniejszymi
zjawiskami gospodarczymi i
społecznymi występującymi w
przeszłości
Finanse dzielą się na:
• Finanse gospodarstw domowych
(finanse dotyczące pracy zarobkowej jak
również różnorakich transferów w tym
zasiłków, rent i emerytur.)
• Finanse Instytucji finansowych
(finanse, których zadaniem jest
operowanie zasobami finansowymi-
gromadzenie i wydatkowanie środków
pieniężnych. Do instytucji finansowych
należą m.in. banki, kasy oszczędnościowe,
zakłady ubezpieczeniowe oraz zakłady
reasekuracyjne.)
Finanse dzielą się na:
• FINANSE PUBLICZNE (finanse państwa i
samorządu terytorialnego obejmujące
procesy związane z gromadzeniem
środków publicznych i ich
rozdysponowywaniem)
• Finanse przedsiębiorstwa (specyficzny
obszar finansów zajmujący się decyzjami
finansowymi podejmowanymi przez
przedsiębiorstwa oraz narzędziami i
analizami pomagającymi podjąć te decyzje)
System Finansowy
SYSTEM FINANSOWY- ogół norm prawnych
oraz zespół instytucji finansowych,
których zadaniem jest gromadzenie,
dzielenie i wydatkowanie zasobów
pieniężnych.
Ogniwa systemu
finansowego:
• SYSTEM BANKOWY – Stanowi centralny element
systemu finansowego. W systemie tym rozróżnia się
bank centralny (NBP) oraz banki komercyjne.
Podział ten wynika z odmiennych czynności
realizowanych przez te instytucje. NBP jest
emitentem pieniądza i nie obsługuje pojedynczych
podmiotów. Banki komercyjne prowadzą szeroki
zakres działalności, konkurując ze sobą
.
• SYSTEM FINANSOWY GOSPODARSTW
DOMOWYCH- związany jest z przychodami i
wydatkami osób fizycznych. Najważniejsze dochody
to wynagrodzenia, renty, stypendia i emerytury.
Wykorzystanie środków uzależnione jest od
indywidualnych preferencji i wysokości tychże
dochodów.
Ogniwa systemu finansowego:
• SYSTEM FINANSOWY UBEZPIECZEŃ – określa
gromadzenie, podział i organizację funduszu
ubezpieczeniowego. W systemie ubezpieczeń wyróżnia
się ubezpieczenia społeczne i gospodarcze.
Ubezpieczenia społeczne mają charakter obowiązkowy,
a wynikają z szeroko rozumianego zatrudnienia. Z kolei
ubezpieczenia gospodarcze są dobrowolne; obejmują
one ubezpieczenia majątkowe i osobowe.
• SYSTEM FINANSOWY PRZEDSIĘBIORSTW –
określa i reguluje gromadzenie oraz wydatkowanie
środków przez podmioty gospodarcze. Z punktu
widzenia finansów istotne aspekty to: forma
prowadzenia działalności, źródła finansowania i ich
struktura, strategia inwestycyjna, zarządzanie
kapitałem obrotowym, należnościami i zapasami.
Literatura polecana:
• Morawski Wojciech „Historia finansów
współczesnego świata od 1900 roku.”
wydawnictwo: Difin; 2008r.
• Morawski Wojciech „Zarys powszechnej
historii pieniądza i bankowości.”
wydawnictwo: TRIO; Warszawa 2002r.
• Bratkowski Stefan „Nieco inna historia
cywilizacji dzieje banków, bankierów i
obrotu pieniężnego.” wydawnictwo: Veda,
2010r.