AZTEKOWIE

Aztekowie - indiański lud

(pierwotnie zwał się Mexitlin),
który ok. 1250 roku przybył do
Doliny Meksyku z mitycznej
krainy Aztlán. Pod koniec XIII w.
Aztekowie osiedlili się na jednej
z wysepek jeziora Texcoco, na
której później założyli miasto-
państwo Tenochtitlán.

Tenochtitlan stało się stolicą państwa

Azteków. Najważniejszym obiektem była
schodkowa piramida z umieszczoną na jej
szczycie świątynią z podwójnym
sanktuarium poświęconym bogowi Tlalocowi
i Huitzilopochtli. Bogom tym składano ofiary
z ludzi. Czaszki ofiar przechowywano w tzw.
Tzompantli, czyli zbiorniku otoczonym
kamiennym murem. Wewnątrz centrum
znajdowało się także boisko do gry w pelotę.
Na początku XVI wieku w Tenochtitlan
mieszkało ponad 200 tysięcy ludzi, co
czyniło je jednym z największych miast
świata. 

Tenochtitlan

Struktura społeczeństwa

Podział na dwie klasy:



Pierwsza, do której należeli
kapłani, arystokracja i kupcy,
określano ich nazwą  pillis



Druga, tzw. mace huales, którą
tworzyli rolnicy, rzemieślnicy,
tragarze i niewolnicy.

Najważniejsze Osiągnięcia

- pismo obrazkowe,

- rozwinięta medycyna,
- budowle - stopniowe
piramidy, 
- sztuka rzeźbiarska związana z
religią,

-kalendarz opierający się na

roku słonecznym.

Znaczne osiągnięcia miała aztecka

medycyna. Prócz powszechnie stosowanych

praktyk magicznych umiano np.:

-

leczyć złamania kości (nastawianie,

unieruchomienie)

- dokonywać trepanacji czaszki,

- zszywać głębokie rany cięte,

- przeprowadzać operacje plastyczne twarzy,

- sondować żołądek.

- wykonywano masaże i nacierania,

- lecznicze kąpiele wodne i parowe.

Wśród leków przeważały zdecydowanie

zioła, wykorzystywane do dziś w

indiańskiej medycynie ludowej.

Wiedza Azteków zakresie

astronomii i matematyki była z
dzisiejszego punktu widzenia dość
skromna. Natomiast umiejętności
skutecznego leczenia chorób za
pomocą szerokiej gamy środków
medycznych zdumiewała nawet
hiszpańskich lekarzy, którzy
zapożyczyli od Azteków niektóre
środki farmaceutyczne oraz
techniki terapeutyczne.

Aztekowie zasłynęli z pól

uprawnych i ogrodów (tzw.
chinampas), zakładanych w
południowo-zachodniej części
jeziora Texcoco i na jeziorze
Xochimilco, które zaopatrywały w
żywność mieszkańców
Tenochtitlánu. Do głównych roślin
uprawnych należały kukurydza,
fasola, tytoń, pomidory, na nizinach
również kakaowiec. Ich
pozostałością są m.in. "pływające
ogrody" w jednej z dzielnic miasta
Meksyk - Xochimilco.

Sztuka

Artyści azteccy

preferowali
rzeźbę w
twardym
kamieniu. Do
dorobku ich
sztuki należą
pełne ekspresji
przedstawienia
bogów,
wojowników,
kapłanów.

Do częstych tematów

należą figurki

zwierząt

Do najbardziej
monumentalnyc
h pomników
epoki należy

Kamień
Słońca

-

Piedra del Sol

- kalendarz
aztecki.

Do innych znanych rzeźb

należą:

ekspresyjna
figura
siedzącego
wyobrażenie
Xochipilli

pełen
symboliczny
ch
znaczeń
posąg
Coatlicue

Sztuki piękne i rzemiosło

Późny prehiszpański Meksyk środkowy

może pochwalić się kilkoma znacznymi

osiągnięciami artystycznymi:



w

ysokiej jakości rzeźba drewniana,



mozaiki z drogich kamieni,



rzemiosło kamieniarskie,



obróbka skór, rzeźby kamienne,



metoloplastyka – to dziedziny sztuki

rozwijane przez Azteków.



Ceramikę produkowano masowo, jedynie
nieliczne egzemplarze przeznaczano do
ceremonii.



Równie dobrze było rozwinięte tkactwo,
wyłącznie kobiece rzemiosło.



Architektura, chociaż nie prezentowała
najwyższej jakości robiła na wszystkich
olbrzymie wrażenie.



Taniec i śpiew towarzyszył prawie i
wyłącznie ceremoniom rytualnym.



Aztekowie wyrabiali wspaniałą biżuterię,
która była bardzo ceniona w europie w
XVI i XVII wieku.

Wyroby rzemieślnicze wytwarzane

przez Azteków cechowała
misterność, harmonijny dobór barw.
Były to dzieła z piór, mozaiki,
przedmioty inkrustowane turkusami,
muszlami, wyroby ze złota i srebra.
Rzeźby wykonane w drewnie i kości.
Do cenniejszych zabytków należy
tarcza z piór należąca do azteckiego
władcy Ahuizotla. Tarcza, tzw.

Chimalli.

To okrągła mozaika z czerwonych

piór z niebieskim, wyjącym kojotem
umieszczonym w jej środkowej części

Przykładowe budowle

Świątynia w Chichen Itza

Świątynia w Uxmal

Religia

W życiu Azteków olbrzymią rolę

odgrywała religia – czczono bogów
uosabiających siły przyrody.

Najważniejszymi bóstwami były:



Huitzilopochtli – Bóg Słońca
i Wojny, pretendujący do roli
najwyższego bóstwa 



Coatlicue – Bogini Ziemi i Śmierci



matka Słońca i wszystkich bogów



Quetzalcoatl, Tláloc, Tezcatlipoca.

Świątynie

Działalność religijna

koncentrowała się w

świątyniach. Były one zazwyczaj

usytuowane w obrębie murów i

mieściły w sobie także dormitoria

kapłanów oraz szkoły, święte

baseny, sztuczne lasy, boiska do

gry w piłkę. Z jednej strony

świątyni znajdowały się schody a

na szczycie był olbrzymi

wizerunek boga.

Nauka



W okresie poprzedzającym
przybycie Cortesa dominującym
językiem wśród Azteków był

nahualt,

obejmował on obszary od

Montany aż po Panamę. Mówiono
także innymi językami np.

totonac,

popoloca, otomi, matlatzinca,
ocuilteca.



Pisano na papierze, na wyprawionej
skórze zwierząt lub na płatach
bawełnianych

Ofiary z ludzi

Zgodnie z wierzeniami Azteków, byli

oni narodem wybranym. Ciążył na
nich obowiązek pełnienia
odpowiedzialnej misji związanej z
karmieniem słońca, by miało siły
wędrować po niebie. Słońce
karmione musiało być ludzką krwią i
bijącymi jeszcze sercami Był to
zaszczytny i ciężki obowiązek,
związany z wcześniejszym
poświęceniem się bogów. Azteccy
wojownicy, którzy napoili słońce
krwią, w nagrodę mieli prawo
przyłączyć się do orszaku swojego
boga.

Mit

Mit o Słońcach ilustruje ważny

zabytek archeologiczny znany jako

Piedra del Sol

, czyli Kamień Słońca.

Wyryty na nim relief uchodzi za
przedstawienie najdawniejszej wersji
mitu. Według przyjętej współcześnie
interpretacji kolejności epok jest ona
następująca:

›

Słońce Wiatru

– Nahui Ehacatl

›

Słońce Ognia

– Nahui Quiahuitl

›

Słońce Wody

– Nahui Atl

›

Słońce Ziemi

– Nahui Ocelotl

›

Słońce Ruchu

– Nahui Ollin,

Strój



Na obszarach górzystych typowym
strojem:



Kobiecym była koszula oraz
okręcona wokół ciała spódnica.



Mężczyźni nosili zazwyczaj
przepaskę biodrową i płaszcz
przewiązany na ramieniu oraz
sandały.



Na najcieplejszych nizinach kobiety
często chodziły do połowy nago,
nosząc tylko spódnice.

Mieszkania

Budynki mieszkalne były zwykle proste
i funkcjonalne. Na obszarach
górzystych domy budowano z cegły
suszonej na słońcu a dachy pokrywano
płaskimi lub spadzistymi liśćmi. Na
nizinach wznoszono ściany z plecionki
oblepionej gliną, a kryto strzechą.
Układ wewnętrzny tworzyły: izba
główna, spiżarnia i miejsce do pracy.
Siedziby władców i znaczniejszych
możnych wznoszono według
indywidualnego planu.

Upadek

W latach 1519-1524 Hernán Cortés z
oddziałem 500 żołnierzy podbił i
opanował terytorium państwa
Azteków. Przybycie Corteza zbiegło
się z czasem oznaczonym na powrót
bóstwa azteckiego Quetzalcoatla i za
nie początkowo Cortez był brany.
Między innymi temu zawdzięczał on
swoje zwycięstwo.

Ostatnim władcą Azteków był
heroiczny obrońca Tenochtitlan
Cuauhtemoc, który został
zamordowany przez Hiszpanów w
lutym 1525r. Warto wspomnieć, że w
czasie najazdu konkwistadorów
Aztecy stali na bardzo wysokim
poziomie rozwoju. Ich miasta
osiągały nawet do 300 tysięcy
mieszkańców.

Czasy obecne

W wyniku konkwisty z wielkiego
imperium Azteków pozostały
jedynie ruiny, lecz nadal w Meksyku
żyją potomkowie Azteków i innych
ludów, posługujący się starożytnym
językiem nahuatl.

Dziękujemy

za uwagę ;)