Społeczeństwo

i gospodarka

w państwie

Piastów

Anita

Zalesińska

Piastowie:

To pierwsza historyczna dynastia
panująca w Polsce od ok. 960 do
1370 roku. Za jej założyciela uchodzi
Piast, rataj spod Gniezna. Księciem
Polan został Siemowit, syn Piasta.
Jednak pierwszym władcą z dynastii
Piastów, którego historyczność nie
jest kwestionowana był Mieszko I.

Organizacja

państwa Piastów:

Przypuszcza

się,

że

ustrój

wewnętrzny w państwie Piastów był
podobny

do

monarchii

patrymonialnej. Oznaczało to, że
ziemia i ludność stanowiły własność
księcia.

Kluczowe okresy w

panowaniu

Piastów:

I okres:

Okres wczesnopiastowski.

W tym okresie panowali:

Mieszko I:

Pierwszy

władca Polski.

Nie był on

jednak królem,

lecz księciem.

W 966 roku

przyjął chrzest.

Bolesław Chrobry:

Pierwszy król

Polski.

Najstarszy syn

Mieszka I.

Mieszko II:

Jego panowanie

było burzliwe.

Wystąpili

przeciwko niemu

jego bracia

i musiał uciekać

z kraju. Kiedy

wrócił zrzekł się

korony.

Kazimierz I
Odnowiciel:

Wróciwszy z

matką z

wygnania, zaczął

odtwarzać

struktury

wewnętrzne

państwa i jego

suwerenność.

Stąd przydomek

‘Odnowiciel’.

Bolesław II Śmiały:

Został

koronowany

w Gnieźnie.

Była to trzecia

koronacja

w dynastii

Piastów.

II okres:

Okres rozbicia

dzielnicowego.

W tym okresie w Polsce

rządzili:

Władysław Herman:

To on podzielił

Polskę miedzy

siebie i dwóch

synów: Zbigniewa i

Bolesława

(późniejszy

Bolesław

Krzywousty.

Bolesław
Krzywousty:

On również

rozdzielił Polskę

między potomków:

Władysława,

Bolesława

Kędzierzawego i

Mieszka

(późniejszy

Mieszko Stary)

Bolesław
Kędzierzawy:

Pokonał Władysława

II i wygnał go z

kraju. Stąd jego

przydomek

‘Wygnaniec’.

Bolesław przejął we

władanie dzielnicę

senioralną

Władysława

Wygnańca.

Mieszko Stary:

Przejął władzę

po śmierci

Bolesława

Kędzierzawego.

Jednak jego

rządy

wywoływały

niezadowolenie.

III okres:

Okres ostatnich

Piastów.

Wówczas rządy

sprawowali:

Władysław
Łokietek:

Zjednoczył

najważniejsze

dla Polaków

ziemie:

Wielkopolskę i

Małopolskę.

Kazimierz III Wielki:

Umocnił Polskę na

arenie

międzynarodowej.

Książę/król dysponował drużyną
zbrojną, w której skład wchodzili
tarczownicy i pancerni (wojownicy
konni,

okryci

kolczugą).

Ich

zadaniem była walka wrogami i
utrzymywanie

porządku

wewnętrznego.

Drużyny zbrojne:

Piastowski
tarczownik

Piastowski
pancerny

Państwo nie miało stolicy. Ważną
rolę odgrywały grody warowne,
które były siedzibą pana grodowego
- kasztelana. Głównymi grodami
były Poznań i Gniezno, gdzie władca
przebywał najczęściej.

Grody:

Rekonstrukcja grodu w Gnieźnie

Ludność:

Większość kraju stanowili wolni
chłopi, którzy posiadali ziemie na
własność.

Mieli

wobec

władcy

zobowiązania: wznosili i utrzymywali
umocnienia grodowe. Mogli tez być
powołani do wojska.
Niewolnicy byli ludźmi pędzonymi z
zajętych przez Piastów ziem.

Obciążenia

ludności:

- danina, np. w zbożu, bydle;

- stan: żywienie władcy, orszaku i
urzędników w podróży;

- powóz: przewożenie książęcych
danin;

- przewód: przeprowadzanie
książęcych ludzi, stad i wozów;

- podwody: dostarczanie koni gońcom
i funkcjonariuszom księcia.

Państwo w I okresie:

- ludność wolna miała obowiązek
uiszczania danin;

- ludność niewolna dostarczała
księciu/królowi rozmaitych produktów
rzemieślniczych i rolnych;

- małe zaludnienie ziem;

- uprawa ziemi za pomocą
dwupolówki;

- dążenie B. Chrobrego do poszerzenia
granic odbiło się na systemie
skarbowym i siłach zbrojnych.

Państwo w II
okresie:

- podzielenie Polski pomiędzy synów
Władysława Hermana, a później
jeszcze raz między synów Bolesława
Krzywoustego;

- wprowadzono trójpolówkę;

- rozwinęła się kolonizacja na prawie
niemieckim;

- wyodrębniły się stany społeczne.

Państwo w III
okresie:

- nastąpiło zjednoczenie Wielkopolski
i Małopolski;

- Polska umocniła się na arenie
międzynarodowej;

- ujednolicona administrację
państwową;

- zreorganizowano sądownictwo;

- skodyfikowano prawo Wielkopolski
i Małopolski;

- zreorganizowano system obrony
kraju;

- ufundowano Akademię Krakowską;

- rozpoczęto wybijanie grosza ze
srebra;

- ulokowano ponad 100 miast i
kilkaset wsi.

Dziękuję za
uwagę ;)