ROLA
LIPOPROTEIN I
METODY
ROZDZIAŁU
Julian Dunin-Holecki gr.3
LIPIDY
To heterogenna grupa związków
cechująca się nierozpuszczalnością w
wodzie, a rozpuszczalnością w
rozpuszczalnikach organicznych (tj.
eter, chloroform czy benzen)
Lipidy proste: a) tłuszcze właściwe, b)
woski
Lipidy złożone: a) fosfolipidy, b)
glikolipidy
LIPOPROTEINA
Lipidowy rdzeń
Triacyloglicerole + estry cholesterolu
Otoczony jest pojedynczą warstwą
składającą się z fosfolipidów i
cholesterolu
Apolipoproteina (cz. białkowa)
LIPOPROTEINA
APOLIPOPROTEINA
Wpływa na integralność cząsteczki i jej
skład lipidowy
Reaguje ze specyficznymi receptorami
komórkowymi, co powoduje usunięcia
cząsteczki z krążenia
Wpływa na aktywność enzymów
lipoprotein
LIPOPROTEINY
Lipoproteiny przenosząc lipidy ulegają
również przemianom metabolicznym.
Można wyróżnić dwa główne procesy:
Lipolizę, której rezultatem jest dostarczenie
do tkanek wolnych kw. tłuszczowych.
Działają tutaj dwa enzymy: lipaza
lipoproteinowa i lipaza wątrobowa.
Estryfikacja cholesterolu kwasami
tłuszczowymi pochodzącymi z lecytyny.
Proces ten jest katalizowany przez
acylotransferazę lecytyno-cholesterolową.
RECEPTORY DLA
LIPOPROTEIN
Dzięki nim mogą być usuwane z krążenia
produkty degradacji lipoprotein. Aktywność tych
receptorów w dużym stopniu wpływa na stężenie
lipoprotein.
Receptor B/E to receptor dla cząsteczek LDL.
Występuje we wszystkich komórkach, ale 80%
LDL jest wychwytywane przez wątrobę.
Receptor apoE usuwa te cząsteczki lipoprotein,
które posiadają apolipoproteinę E i w znacznym
stopniu są pozbawione triacylogliceroli. Usuwa
on cząsteczki IDL, VLDL i cząstek resztkowych
chylomikronów. Receptory te występują wyłącznie
w hepatocytach!
METODY ROZDZIAŁU
Metoda ultrawirowania w gradiencie gęstości
Chylomikrony – występują w surowicy przez kilka
godzin po posiłku zawierającym tłuszcz.
Nieobecne na czczo. Transportują triacyloglicerole
egzogenne.
Lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości – VLDL –
powstają w wątrobie. Transportują
triacyloglicerole endogenne z wątroby do
komórek.
Lipoproteiny o niskiej gęstości – LDL – powstają w
osoczu między innymi z VLDL, które tracą część
triacylogliceroli. Są główną frakcją transportującą
cholesterol z wątroby do komórek.
ULTRAWIROWANIE
Lipoproteiny o wysokiej gęstości – HDL
– powstają w wątrobie, w ścianie jelita
cienkiego i w osoczu z lipoprotein
bogatych w triacyloglicerole.
Odpowiadają za transport cholesterolu z
tkanek do wątroby, przez co podkreśla się
ich korzystną rolę w zapobieganiu
miażdżycy. Wyróżniamy podfrakcje HDL
2
i HDL
3.
LIPIDOGRAM
Metoda elektroforezy:
Elektroforeza lipoprotein polega na ich
rozdziale na różnego typu podłożach w
polu elektrycznym. Rozdział
elektroforetyczny lipoprotein surowicy
na żelu agarozowym pozwala na
uzyskanie typowych frakcji
lipoproteinowych:
LIPIDOGRAM
Chylomikrony – wykazuja najmniejszą
ruchliwość elektroforetyczną
Pre-β-lipoproteiny – zawierają głównie
VLDL
β-lipoproteiny – zawierają głównie LDL
α-lipoproteiny – zawieraja głównie HDL
Materiał badany i odczynniki:
surowice badane
bufor weronalowy (pH 8,6)
barwnik - czerń sudanowa
odbarwiacz – 45% alkohol etylowy
LIPIDOGRAM - BADANIE
Lipidogram jest to wynik badania
laboratoryjnego, dostarczający nam
informacji o zawartości poszczególnych
frakcji tłuszczowych w surowicy krwi
żylnej pacjenta, w tym przede
wszystkim zawartości cholesterolu
LIPIDOGRAM
Pełny lipidogram obejmuje stężenia cholesterolu
całkowitego (TC), cholesterolu LDL (zły), HDL
(dobry) oraz trójglicerydów (TG).
Aby wynik był w pełni wiarygodny krew na
badanie powinno się pobierać około 9-12 godzin
od ostatniego, lekkiego posiłku.
Każda osoba powyżej 20 roku życia powinna raz
na 5 lat oznaczyć poziom cholesterolu całkowitego
we krwi. W przypadku stwierdzenia
podwyższonych wartości cholesterolu całkowitego
lub obecności innych czynników ryzyka choroby
wieńcowej, badanie poziomu cholesterolu we krwi
powinno być wykonywane częściej.
LDL
LDL transportują z krwią zgromadzony w organizmie
nadmiar cholesterolu do komórek , w których ma on
zostać zmagazynowany.
Dzięki nim cholesterol przedostaje się i odkłada w
ścianach tętnic, tworząc tzw. blaszki miażdżycowe.
< 160mg/dl - Brak choroby wieńcowej, cukrzycy lub
innych chorób naczyniowych;
≤1 czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego
<130 mg/dl lub <100 mg/dl - Brak choroby
wieńcowej, cukrzycy lub innych chorób naczyniowych
< 100mg/dl - Obecność choroby wieńcowej, innych
chorób naczyniowych lub cukrzycy
< 70mg/dl - Obecność choroby wieńcowej z wysokim
ryzkiem
m.in. współistniejącą cukrzycą
HDL
przenosi wraz z krwią zgromadzony w
nadmiarze cholesterol do wątroby, czyli miejsca
skąd jest on usuwany z organizmu.
Wysoki poziom HDL cholesterolu (60mg/dl i
więcej) ma działanie ochronne na układ
krążenia, poprzez zmniejszenie ryzyka
wystąpienia miażdżycy.
Poziom cholesterolu HDL:
<40mg/dl - Niski poziom HDL = wysokie
ryzyko
40-59 mg/dlIm wyższy poziom tym korzystniej
>60 mg/dlWysoki poziom HDL = niskie ryzyko
TG
Główną postacią tłuszczu
U osób z chorobą wieńcową i cukrzycą
poziom trójglicerydów jest zwykle
podwyższony.
Najczęstszymi przyczynami podwyższonego
stężenia trójglicerydów (TG) są: nadwaga i
otyłość, mała aktywność fizyczna, nadmierne
spożycie alkoholu, dieta bardzo bogata w
węglowodany, choroby (cukrzyca typu 2,
przewlekła niewydolność nerek, zespół
nerczycowy), leki. Wysoki poziom
trójglicerydów jest czynnikiem ryzyka
rozwoju choroby wieńcowej.
TG
Poziom trójglicerydów we krwi:
<150mg/dl – Prawidłowy
150-199 mg/dl - Umiarkowanie
podwyższony>200mg/dl - Wysoki
BIBLIOGRAFIA
Ćwiczenia praktyczne z biochemii pod
redakcją Ewy Birkner.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Chylomikro
ny
http://pl.wikipedia.org/wiki/Lipoprotein
a
www.pum.edu.pl/__data/assets/file/0009
/.../cwiczenie-18-poprawione
http://hipercholesterolemia.com.pl/Lipid
ogram,24