Dokumenty w transporcie

drogowym

Karnet TIR

Samochodowy list

przewozowy CMR

Międzynarodowy

samochodowy

list

przewozowy CMR stwierdza fakt zawarcia
umowy o przewóz. Jest zobowiązaniem
przewoźnika do dostarczenia przesyłki
odbiorcy w określonym miejscu i czasie.
Obowiązki i uprawnienia stron regulowane
są postawieniami konwencji CMR. List CMR
składa się z 4 egzemplarzy: dla nadawcy-
czerwony, przewoźnika-zielony, odbiorcy-
niebieski (oryginały) i kontroli-czarny
(kopia). List CMR wystawia nadawca
zazwyczaj w języku polskim i angielskim.

W międzynarodowym przewozie drogowym towarów list przewozowy
powinien zawierać następujące dane:
- miejsce i datę jego wystawienia;
- nazwisko (nazwę) i adres nadawcy;
- nazwisko (nazwę) i adres przewoźnika;
- miejsce i datę przyjęcia towaru do przewozu oraz przewidziane miejsce
jego wydania;
- nazwisko (nazwę) i adres odbiorcy;
- powszechnie używane określenie rodzaju towaru oraz sposób
opakowania, a dla towarów niebezpiecznych ich ogólnie uznane
określenie;
- ilość sztuk, ich cechy i numery;
- wagę brutto lub inaczej wyrażoną ilość towaru;
- koszty związane z przewozem (przewoźne, koszty dodatkowe, należności
celne i inne koszty powstałe od chwili zawarcia umowy do chwili dostawy);
- instrukcje niezbędne do załatwienia formalności celnych;
- oświadczenie, że przewóz, bez względu na jakąkolwiek przeciwną
klauzulę, podlega przepisom Konwencji o umowie międzynarodowego
przewozu drogowego towarów (CMR).

Poza wymienionymi danymi, w razie potrzeby, list
przewozowy

w

międzynarodowym

przewozie

drogowym towarów powinien zawierać następujące
dane:
- zakaz przeładunku;
- koszty, jakie nadawca przyjmuje na siebie;
- kwotę zaliczenia do pobrania przy wydaniu towaru;
-

zadeklarowaną

wartość

towaru

i

sumę

przedstawiającą interes specjalny w jego dostawie;
- instrukcje nadawcy dla przewoźnika dotyczące
ubezpieczenia przesyłki;
- umówiony termin, w jakim ma być wykonany
przewóz;
- wykaz dokumentów wręczonych przewoźnikowi.

List przewozowy jest nie tylko
dokumentem

dostarczającym

przewoźnikowi niezbędnych danych i
informacji o przesyłce oraz jej
miejscu przeznaczenia i odbiorcy, ale
po potwierdzeniu przez przewoźnika
służy jako dowód zawarcia umowy
przewozu. Chodzi przy tym nie tylko
o udokumentowanie samego faktu
zawarcia umowy, ale także i treści
umowy.

Karnet

TIR

to

dokument

wprowadzony w myśl postanowień
konwencji celnej TIR. Według tej
konwencji odprawa celna odbywa się
dwukrotnie w kraju załadunku i w
kraju

przeznaczenia.

Na

poszczególnych

granicach

sprawdzane są jedynie plomby celne.
Karnet TIR składa się z manifestu,
czyli spisu towarów i kopii, które
pozostają

na

poszczególnych

granicach

celnych.

Wydawaniem

karnetów TIR w Polsce zajmuje się
ZMPD.

Karnety TIR drukowane są w Genewie
i

stanowią

własność

IRU

(Międzynarodowej Unii Transportu
Drogowego).

Wykonane

są

ze

specjalnego papieru i posiadają
szereg

zabezpieczeń

w

celu

uniknięcia funkcjonowania w obiegu
karnetów fałszywych. Każdy posiada
indywidualny numer, kod kreskowy,
znak wodny.

Karnet TIR ma specjalne kolory np. Kartka nr 1
jest w kolorze białym, nr 2 w zielonym. Jeżeli
urząd celny stwierdzi nieprawidłowości może
zatrzymać

karnet

wydając

kierowcy

pokwitowanie. W celu przewozu towarów w
systemie TIR stosuje się trzy rodzaje karnetów:
- czterowoletowy - przy przejeździe przez jedna
granicę,
-czternastowoletowy - przez maksymalnie 6
granic,
-dwudziestowoletowy - przez 9 granic, stosuje
się go generalnie w przewozach do krajów
azjatyckich lub na bliski wschód.

Karnet TIR jest zawsze wypełniony w kraju
wyjazdowym i musi być w ciągu 7 dni
zwrócony podmiotowi który go wydał.
Są towary, których przewóz jest zabroniony w
ramach karnetu TIR, zalicza się do nich:
- alkohol (z wyjątkiem piwa i wina),
- tytoń,
- mrożone mięso wołowe,
- mleko i śmietana,
- masło i inne tłuszcze oraz oleje pochodzenia
zwierzęcego,
- cukier.

Zasady użycia karnetów TIR:

a) Wystawienie- wystawiany jest w państwie wyjazdu lub w państwie,

w którym jego posiadacz mieszka lub przebywa,

b) Język- karnet TIR jest wystawiany w języku francuskim z wyjątkiem

pierwszej strony w której rubryki mogą być drukowane w języku
angielskim. Ponadto mogą być dołączone dodatkowe strony z
tłumaczeniem drukowanego tekstu na inne języki np. Polski,

c) Ważność- karnet TIR zachowuje ważność do czasu zakończenia

operacji TIR w docelowym urydynie celnym, jeśli został przyjęty w
ustalonym terminie przez stowarzyszenie wystawiające,

d) Liczba karnetów- jeden karnet można wystawić na jeden zespół

pojazdów,

e) Liczba kartek- jeżeli przewóz obejmuje tylko jeden wyjściowy urząd

celny i jeden docelowy urząd celny to karnet TIR powinien zawierać
co najmniej dwie kartki dla państwa wyjazdu, trzy dla państwa
docelowego, oraz po dwie kartki dla każdego państwa przez, którego
terytorium się odbywa przewóz,

f) Dopiski- karnet TIR nie może zawierać żadnych dopisków.
 

Nie ma możliwości odstępowania
karnetów

TIR

osobom

trzecim.

Użyczenie karnetu stanowi bardzo
poważne naruszenie przepisów i
może skutkować zawieszeniem lub
cofnięciem

przewoźnikowi

pozwolenia

na

korzystanie

z

procedury TIR.

Regulamin Używania Karnetów TIR znajduje
się na wewnętrznej stronie okładki (wersja
angielska i francuska). Polska wersja
językowa zamieszczona została na odwrocie
żółtego manifestu towarów. Zawiera on
podstawowe i najważniejsze informacje
dotyczące zasad korzystania z karnetu TIR, z
którymi każdy kierowca powinien dokładnie
się zapoznać. Należy pamiętać, że to właśnie
kierowca, w imieniu przewoźnika, wykonuje
transport w procedurze TIR, a więc powinien
on znać przepisy z zakresu Konwencji TIR.

Karnet TIR jest wypełniany przez:
stowarzyszenie wydające (w Polsce -
ZMPD), władze celne krajów przejazdu i
przez przewoźnika przed rozpoczęciem
każdej podróży w polach: od 6 do 12
na okładce, oraz na manifeście
towarów i wszystkich woletach - pola
od 2 do 15. Manifest towarów zawsze
pozostaje w karnecie. Wolet nr 1 służy
do otwierania operacji TIR, natomiast
wolet nr 2 do jej zamykania.