ETF
• Tytuł uczestnictwa funduszu ETF
dostępny w obrocie giełdowym.
• ETF - fundusz inwestycyjny stworzony
w celu odzwierciedlania zachowania
określonego instrumentu bazowego
(indeksu, akcji, towaru).
ETF
ETF
ETF na GPW
Emitent ETF - LYXOR Asset Management
należący do grupy Société Générale
ETF na indeksy
WIG20 (ETFW20L);
1 tytuł uczestnictwa = 1/10 wartości indeksu
DAX (ETFDAX)
wartość w PLN = 1/100 wartości indeksu DAX w Euro,
S&P (ETFSP500)
wartość w PLN =1/100 wartości indeksu S&P500 w USD
Kontrakt terminowy
• Instrument finansowy, którego istotę
stanowi umowa pomiędzy stronami, z
których jedna zobowiązuje się do kupna a
druga do sprzedaży, w ściśle określonym
terminie i po ściśle określonej w momencie
zawarcia transakcji cenie, określonej ilości
zestandaryzowanego instrumentu
bazowego lub dokonania równoważnego
rozliczenie pieniężnego.
Kontrakt terminowy
Kontrakt terminowy
Więcej pod koniec semestru…
Opcja
• Instrument finansowy, którego istotą jest prawo
przysługujące nabywcy opcji wobec jej wystawcy
do żądania w ustalonym terminie dostawy
instrumentu bazowego po określonej cenie
wykonania albo żądania w ustalonym terminie
przyjęcia dostawy instrumentu bazowego po
określonej cenie wykonania albo żądania w
ustalonym terminie zapłaty kwoty zależnej od
różnicy pomiędzy ceną rynkową instrumentu
bazowego a ceną wykonania.
Opcja
Opcja
Więcej pod koniec semestru…
Jednostka indeksowa
• Instrument finansowy, którego
cena odzwierciedla zmiany
wartości danego indeksu
giełdowego. Umożliwia on
inwestycję równoważną nabyciu
całego portfela akcji,
wchodzących w skład danego
indeksu, bez konieczności
nabycia poszczególnych akcji.
Jednostka indeksowa
Jednostka indeksowa
Jednostka indeksowa na GPW
MiniWIG20 – umożliwia inwestycję
równoważną z zakupem portfela akcji
tworzącego WIG20
Nazwa skrócona: MW20
Instrument bazowy: WIG20
Mnożnik 0,1zł
Wartość jednostki indeksowej:
mnożnik*wartość instrumentu bazowego
Pozwala zarabiać na spadkach i
wzrostach instrumentu bazowego
Warrant
• instrument pochodny dający nabywcy
możliwość przyszłego zakupu/sprzedaży
instrumentu bazowego (akcje, obligacje,
indeks, stopa procentowa, kurs waluty) po
ustalonej obecnie cenie (na GPW
rozliczenie może zostać dokonane
wyłącznie poprzez rozliczenie pieniężne).
Warrant
Warrant
Warranty
Rodzaje
Rodzaje
warrantów
opcyjnych
Typ
amerykańs
ki
Kupna
Sprzedaży
Typ
europejski
Kupna
sprzedaży
Wykonanie możliwe
w dowolnym dniu
do dnia wygaśnięcia
włącznie
Wykonanie w dniu
wygaśnięcia
Warrant subskrypcyjny
• papiery wartościowe imienne lub
na okaziciela uprawniające ich
posiadacza do zapisu lub objęcia
akcji, z wyłączeniem prawa poboru
Warrant subskrypcyjny
Warrant subskrypcyjny
Czym różni się od prawa poboru?
Prawa poboru mogą być objęte wyłącznie przez osoby posiadające już akcje,
Warranty subskrypcyjne mogą zostać objęte przez dowolne podmioty prawa
Czym warrant subskrypcyjny różni się od prywatnego i opcyjnego?
Warrant prywatny jest formą umowy ale nie papierem wartościowym
Warrant opcyjny nie jest emitowany przez samą spółkę, ale przez podmiot trzeci
Produkty strukturyzowane
• Instrumenty finansowe, których cena jest
uzależniona od wartości określonego wskaźnika
rynkowego (indeksu giełdowego, kursu
walutowego, stopy procentowe, kursu akcji,
notowania surowców, ceny produktów rolnych
itp.). Mają one różną formę, np. obligacji,
certyfikatu, polisy ubezpieczeniowej. Instrument
bazowy może być zbudowany z kilku elementów
składających się na tzw. koszyk.
Produkty strukturyzowane
Produkty strukturyzowane
Rodzaje:
Rodzaje:
Produkty
indeksowe,
Produkty
indeksowe,
• Produkty
dyskontowe,
• Produkty
dyskontowe,
• Produkty
bonusowe,
• Produkty
bonusowe,
• Produkty
gwarantowa
ne,
• Produkty
gwarantowa
ne,
• Produkty
KNOCK-OUT.
• Produkty
KNOCK-OUT.
Brak dźwigni
Sprzedawan
e z
dyskontem
bezpieczniej
sze
Emitent
sprzedaje
opcję kupna
Premia dla
nabywcy
gdy cena nie
spadała w
czasie
inwestycji
poniżej
ustalonego
poziomu
Nabywca
ma pewność
że nie straci.
Jest to
połączenie
obligacji i
opcji
Produkty
lewarowane.
Inwestor
wpłaca
część, resztę
emitent.
Zysk/strata
liczona od
całości
inwestycji
Produkty strukturyzowane
Produkty KNOCK-OUT
Rodzaje
Rodzaje
Certyfikaty
long
Do zarabiania
na wzrostach
Certyfikaty
long
Do zarabiania
na wzrostach
Certyfikaty
short
Do zarabiania
na spadkach
Certyfikaty
short
Do zarabiania
na spadkach
Nie mają konkretnej daty wygaśnięcia
Mają określony poziom „KONOCK-OUT Level”
dla instrumentu bazowego, przy którym
wygasają/ zapobiegając stratom większym niż
zainwestowany kapitał
Mają określony poziom STRIKE – cena
wykonania istotna przy rozliczeniu po osiągnięciu
KNOCK-OUT Level
Listy zastawne (rynek Catalyst)
• papier wartościowy mający
charakter świadectwa
zaciągniętego długu, którego
podstawę i zabezpieczenie
stanowią wierzytelności z tytułu
udzielonych przez nie kredytów.
List zastawny może być imienny
bądź na okaziciela. Emitentem
może być jedynie bank
hipoteczny.
List zastawny
List zastawny
Papiery wartościowe nie
notowane na GPW
Papiery wartościowe cd.
Kwity depozytowe
• Są to papiery wartościowe
wystawiane na podstawie
złożonych do depozytu akcji.
Specjalistyczne papiery
wartościowe emitowane za
granicą, umożliwiające obrót
nimi i pozyskiwanie kapitałów
na zagranicznych rynkach
kapitałowych
Kwit depozytowy
Kwit depozytowy
Certyfikaty depozytowe
• zbywalny krótkoterminowy
papier wartościowy
potwierdzający przyjęcie
środków przez bank
według określonej stopy
procentowej na dany
okres
Certyfikaty
depozytowe
Certyfikaty
depozytowe
Bony skarbowe, pieniężne i
komercyjne
• Krótkoterminowe papiery wartościowe na okaziciela
emitowane przez Skarb Państwa głównie celu
sfinansowania bieżących wydatków Skarbu Państwa.
(Zazwyczaj o terminie wykupu 13,26 i 52 tygodnie)
Bony skarbowe
Bony skarbowe
• Krótkoterminowe papiery wartościowe emitowane przez
NBP w celu regulowania płynności sektora bankowego oraz
kształtowania stóp procentowych. To instrumenty rynku
międzybankowego
Bony pieniężne
Bony pieniężne
• Krótkoterminowe papier wartościowy, emitowany przez
podmioty nie bankowe, zwłaszcza przez spółki nie
bankowe w celu pozyskania środków na działalność
bieżącą. Krótko terminowy papier dłużny. Stanowi dowód
udzielenia pożyczki. Zawiera zobowiązanie do jej zwrotu.
Bony komercyjne
Bony komercyjne
Weksel
• Dłużny procentowy papier
wartościowy, zawierający
bezwarunkowe zobowiązanie
do wypłaty środków
pieniężnych danej osobie w
miejscu i terminie
określonym przez wystawcę
lub osobę przez niego
upoważnioną.
Weksel
Weksel
Świadectwa udziałowe
Powszechne Świadectwa Udziałowe
Specyficzny papier wartościowy wyemitowany
przez Skarb Państwa w końcu 1995 roku,
zabezpieczający prawa majątkowe do nabycia
akcji NFI
Czek
• Pisemne polecenie wydane
bankowi przez właściciela
rachunku, aby wypłacił
określoną kwotę pieniężną
ze środków będących w
dyspozycji wystawcy czeku
Czek
Czek
Rodzaje papierów wartościowych
Podstawowy podział ogólny
Tradycyjne papiery wartościowe
o charakterze udziałowym
(np. akcje, certyfikaty inwestycyjne)
o charakterze wierzytelnościowym
(np. obligacje, listy zastawne, weksle, bony,
certyfikaty depozytowe)
Pochodne papiery wartościowe
(np. opcje, kontrakty terminowe)
Towarowe
(np. konosament, dowód składowy)
Specyficzne instrumenty finansowe
(np. kwity depozytowe, świadectwa udziałowe)
Rodzaje papierów wartościowych
wg. Funkcji prawnych przypisanych papierom wartościowym
Papiery dokumentujące
Udziały - dają prawo do dawcy kapitału do
udziału w majątku emitenta
(np. akcje)
Wierzytelności - są świadectwem
udostępnienia kapitału na ściśle określony
czas, do momentu zapadalności
(np. obligacje, weksle, czeki)
Prawa do zarządzania rzeczami
(np. list zastawny, konosament)
Rodzaje papierów wartościowych
wg sposobu przenoszenia tytułu własności do praw majątkowych
Na okaziciela, zbywalne przez przelew
Imienne , zbywalne przez przeniesienie
posiadania dokumentu
Papiery na zlecenie, zbywalne przez indos
„potwierdzenie na odwrocie, oświadczenie
woli zbywcy” (czek, weksel)
Papiery wartościowe
wg rodzaju rynku papierów wartościowych
Papiery rynku pierwotnego (nabywane
bezpośrednio od emitenta)
Papiery rynku wtórnego (nabywane od
inwestorów chcących sprzedać posiadane już
papiery
Dopuszczone do obrotu na rynku publicznym
(rynku publicznego)
Niedopuszczone do obrotu na rynku
publicznym (rynku prywatnego)
Rodzaje papierów wartościowych
inne kryteria
Wg domicylu
wystawcy
papierów
wartościowych
Papiery krajowe
Papiery
zagraniczne
wg. kryterium
korzyści
wynikających z
posiadania
papierów
wartościowych
Papiery zasilająco-
lokacyjne
(przynoszące
dochód zależny od
kapitału
ucieleśnionego w
dokumencie)
Papiery
rozliczeniowe
mające charakter
rozliczniowo-
obiegowy (czek,
weksel)
Wg. Reakcji na
koniunkturę w
makrootoczeniu
o cenie i obrotach
zależnych od
wahań koniunktury
o cenie i obrotach
niezależnych
istotnie od wahań
koniunktury
Funkcjonowanie GPW w Warszawie, rodzaje i rola
indeksów, system UTP, rodzaje zleceń, przykłady
zastosowania
Giełda
istota i definicja
• regularne, odbywające się w
określonym czasie i miejscu
podporządkowane określonym
zasadom spotkania stron
zawierających transakcje kupna i
sprzedaży.
• rynek, na którym sprzedaje się i
kupuje aktywa finansowe (giełda
papierów wartościowych) lub inne
towary (giełda towarowa)
Giełda
Giełda
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
Istota
• Instytucja organizująca obrót
instrumentami finansowymi, zapewniająca
koncentrację w jednym miejscu i czasie
ofert kupujących i sprzedających w celu
wyznaczenia kursu papieru wartościowego i
realizacji transakcji.
• Giełda może być prowadzona wyłącznie przez
spółkę akcyjną. Przedmiotem działalności tej
spółki może być wyłącznie prowadzenie giełdy
lub innej działalności w zakresie
organizowania obrotu instrumentami
finansowymi oraz działalności związanej z tym
obrotem.
Źródło: „Słownik GPW”
Giełda Papierów Wartościowych w
Warszawie
Giełda Papierów Wartościowych w
Warszawie
GPW w Warszawie
rys historyczny
12maj1817
Pierwsza giełda w warszawie (głównie weksle, obligacje)
Międzywojnie
giełdy w Katowicach, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Wilnie (akcje,
obligacje, listy zastawne)
W 1939 roku
Zamknięcie giełdy w Warszawie
12 kwietnia1991
Akt założycielski GPW w Warszawie
16 kwietnia 1991
pierwsze notowania 5 spółek (w tym Próchnik), 7 DM, łączne notowania
1990 zł (ok. 2tys. USD)
2000
wprowadzenie systemu WARSET
2013
zastąpienie WARSET przez UTP
GPW w Warszawie S.A.
Grupa kapitałowa
Źródło: www.gpw.pl
GPW w Warszawie
Cel spółki
• Organizowanie publicznego obrotu
papierami wartościowymi.
• Promowanie obrotu papierami
wartościowymi.
• Upowszechnianie informacji
związanych z tym obrotem.
• Bezpieczeństwo i sprawny przebieg
transakcji
Cele spółki
Cele spółki
Rynki prowadzone przez GPW
Rynek regulowany dla akcji
Rynek regulowany dla akcji
Rynek regulowany dla instrumentów pochodnych
Rynek regulowany dla instrumentów pochodnych
Alternatywny rynek akcji spółek wzrostowych -
NewConnect
Alternatywny rynek akcji spółek wzrostowych -
NewConnect
Rynek emitentów obligacji korporacyjnych i
komunalnych - Catalyst
Rynek emitentów obligacji korporacyjnych i
komunalnych - Catalyst
Rynek energii
Rynek energii
Władze spółki GPW w Warszawie S.A.
Walne Zgromadzenie
prawo udziału w nim mają akcjonariusze, najważniejszy organ,
dokonywanie zmian w Statucie GPW, zatwierdzanie zmian w
Regulaminie Rady Giełdy, wybiera Członków Rady Giełdy
Rada Nadzorcza zwana Radą Giełdy
Organ spółki prowadzącej giełdę
12 przedstawicieli: banków, instytucji finansowych, domów maklerskich,
izb gospodarczych i emitentów, nadzór nad giełdą
Uchwala Regulamin Giełdy i jego zmiany, decyduje o nadaniu/odebraniu
statusu członka giełdy
Zarząd Giełdy
5 osób w tym Prezes Zarządu wybierany przez Walne (kadencja 3
lata).Zarząd kieruje sprawami i zarządza majątkiem Giełdy, reprezentuje
ją na zewnątrz
Dopuszcza papiery wartościowe do obrotu, określa zasady
wprowadzenia papierów wartościowych do obrotu, nadzoruje działalność
maklerów giełdowych i członków giełdy w zakresie obrotu giełdowego
Droga spółki na giełdę
Pierwsze notowanie
Pierwsze notowanie
Dopuszczenia akcji na Giełdę
Dopuszczenia akcji na Giełdę
Rejestracja akcji w KDPW
Rejestracja akcji w KDPW
Zatwierdzenie prospektu przez KNF
Zatwierdzenie prospektu przez KNF
Sporządzenie prospektu emisyjnego
Sporządzenie prospektu emisyjnego
Wybór domu maklerskiego, doradców
Wybór domu maklerskiego, doradców
Uchwała WZ o zamiarze wprowadzenia akcji do obrotu
giełdowego
(dematerializacja akcji ewentualnie nowa emisja akcji)
Uchwała WZ o zamiarze wprowadzenia akcji do obrotu
giełdowego
(dematerializacja akcji ewentualnie nowa emisja akcji)
Przekształcenie w spółkę akcyjną
Przekształcenie w spółkę akcyjną
Decyzja właścicieli o wejściu na GPW
Decyzja właścicieli o wejściu na GPW
Ile jest spółek notowanych na GPW?
Jaka jest ich kapitalizacja?
Definicje
• Segment rynku giełdowego, przeznaczony dla
papierów wartościowych o najwyższej płynności,
których emitenci charakteryzują się m.in. większym
kapitałem i dłuższym okresem działalności
Rynek podstawowy
• Segment rynku giełdowego, przeznaczony dla papierów
wartościowych o niższej płynności, których emitenci
charakteryzują się m.in. mniejszym kapitałem i
krótszym okresem działalności. Obejmuje on akcje
spółek dopuszczonych do obrotu na Giełdzie Papierów
Wartościowych, ale niespełniających warunków bycia
notowanymi na rynku podstawowym.
Rynek równoległy
Ile jest spółek notowanych na GPW?
Jaka jest ich kapitalizacja?
Definicja - Kapitalizacja
całkowita wartość wszystkich papierów
wartościowych lub wybranej ich grupy,
notowanych na rynku publicznym, liczona
według kursu ustalanego na tym rynku
Przykład:
4 października 2013 roku
Kurs zamknięcia JSW: 72,5
Liczba akcji: 117 411 596
Kapitalizacja: 72,50 x 117 411 596 = 8 512 340
710
Kapitalizacja a segment rynku
•K
apita
liz
acj
a < 5
mln
E
UR
MINUS 5
MINUS 5
•5
mln
EU
R <
Kapi
tal
izac
ja <
50
mln
EU
R
5 PLUS
5 PLUS
•5
0 m
ln
EU
R <
Kapi
tal
izac
ja <
25
0 m
ln
EU
R
50 PLUS
50 PLUS
•2
50
mln
EU
R <
K
api
tal
izac
ja
250 PLUS
250 PLUS
Wartość kapitalizacji liczona jako średnia arytmetyczna z 3 ostatnich miesięcy
Na podstawie kursu zamknięcia akcji i praw do akcji
Przynależność weryfikuje się po ostatniej sesji w mieś. Marcu, Czerwcu, Wrześniu, Grudniu
Jakie są indeksy na GPW
• Mierniki zmian cen papierów wartościowych, obejmujące
wszystkie papiery wartościowe danego typu lub ich wybraną
według określonego kryterium grupę
• Indeksy giełdowe (wskaźnik rynku) – wyraża w sposób
zagregowany zmianę szeregu pojedynczych cen papierów
wartościowych. Wyraża ogólne wahanie koniunktury giełdowej
wybranych grup spółek
Indeks giełdowy
Indeks giełdowy
Indeksy dochodowe
Indeksy dochodowe
• dotyczą zmian cen wszystkich
spółek notowanych na
giełdzie wraz z dywidendą i
prawami poboru akcji
Indeksy cenowe
Indeksy cenowe
• dotyczą zmian cen
konkretnych walorów, które
wchodzą w skład indeksu
Indeks szerokiego rynku
Indeks szerokiego rynku
• indeks obejmujący akcje
wszystkich indeksów
Indeks wąski
Indeks wąski
• obejmuje określone akcje z
wybranego sektora, branży,
grupy spółek
WIG30
Indeks cenowy,
30 spółek ,
maks. 7 spółek jednego sektora,
max. udział spółki 10%
Indeksy na GPW
•24 indeksy
Indeks cenowy, 20spółek , maks. 5 jednego sektora, indeks bazowy dla:
Indeks zachowuje się symetrycznie do WIG20, tj. rośnie on gdy WIG20spada
Indeks stanowi dźwignię WIG20. Podąża w kierunku WIG
20, ale z dwa razy większą siłą (w ujęciu %)
Indeks dochodowy, 20spółek , maks. 5 jednego sektora,
uwzględnieniem wydarzeń korporacyjnych, w
szczególności wypłaty dywidend i emisji nowych akcji z
prawem poboru
Indeksy na GPW
Indeks cenowy 40 spółek bez tych z WIG20, sWIG80 i
zagranicznych notowanych jednocześnie na Giełdzie i innych
rynkach o wartości rynkowej w dniu rankingu powyżej 1 mld euro
Indeks cenowy 80 spółek bez tych z mWIG40, sWIG80 i
zagranicznych notowanych jednocześnie na Giełdzie i innych
rynkach o wartości rynkowej w dniu rankingu powyżej 100 mln
euro
małe spółki giełdowe, o kapitalizacji poniżej 50 mln euro,
bez tych z WIG20, mWIG40, sWIG80 i zagranicznych
notowanych jednocześnie na Giełdzie i innych rynkach o
wartości rynkowej w dniu rankingu powyżej 50 mln euro
Indeks dochodowy do 30 spółek, o najwyższej stopie
dywidendy wypłaconej na koniec sierpnia każdego roku i
regularnie wypłacały dywidendę w latach poprzednich
Indeksy na GPW
Indeks dochodowy obejmujący wszystkie spółki giełdowe
spełniające bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach.
Obowiązuje zasada dywersyfikacji – ograniczenia udziału
pojedynczej spółki i sektora giełdowego.
Subindeksy sektorowe:
• WIG-banki
• WIG-budownictwo
• WIG-chemia
• WIG-deweloperzy
• WIG-energia
• WIG-informatyka
• WIG-media
• WIG-paliwa
• WIG-spożywczy
• WIG-surowce
• WIG-telekomunikacja
• Indeksy dochodowe, pakiety
są jak w WIG ale obowiązuje
sektorowe kryterium doboru
• Służą ocenie efektywności
inwestowania w dany sektor
Indeksy na GPW
Spółki spełniające warunki uczestnictwa w indeksach notowane
na Głównym Rynku GPW i New Connect z krajów: Bułgaria,
Chorwacja, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Rumunia, Słowacja,
Słowenia, Ukraina i Węgry
Indeks dochodowy (jak WIG), akcje krajowych spółek
spełniające warunki uczestnictwa w indeksach notowane
Indeks dochodowy, spółki uznawane za ukraińskie spełniające
warunki uczestnictwa w indeksach notowane na Rynku Głównym
GPW, obowiązuje zasada dywersyfikacji
Indeks dochodowy, obejmujący spółki odpowiedzialne społecznie
notowane na GPW