Polityka zdrowotna

cz. II

Plan wykładu:

1.

Organizacja ochrony zdrowia w Polsce.

a)

Kasy Chorych

b)

Narodowy Fundusz Zdrowia

2. System opieki zdrowotnej.
3. Infrastruktura opieki zdrowotnej.
4. Odpowiedzialność państwa za system

opieki zdrowotnej.



Po wyborach do parlamentu w 1997 r. w
oparciu o deklaracje wyborcze i ustalenia
koalicyjne uzgodniono, że:

-zostanie wprowadzony system powszechnego

ubezpieczenia zdrowotnego oparty na
funduszach ubezpieczeniowych niezależnych
od administracji rządowej, będą to
samorządne instytucje zarządzające
funduszami ubezpieczenia zdrowotnego

-będą się rozwijać inne formy ubezpieczeń

zdrowotnych

Ochrona zdrowia po roku 1990
w Polsce

-określone zostaną zasady korzystania ze

świadczeń zdrowotnych,

-zwiększeniu ulegną nakłady na ochronę

zdrowia,

-należy doprowadzić do oddłużenia zakładów

opieki zdrowotnej,

-wprowadzić zmiany w otoczeniu

organizacyjnym ochrony zdrowia.

Ochrona zdrowia po roku 1990
w Polsce



6 lutego 1997 r. przyjęta została ustawa o
powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym
przywracająca instytucje kas chorych.



Reforma systemu ochrony zdrowia rozpoczęła
się 1 stycznia 1999 poprzez wprowadzenie
powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.



Główne założenie reformy to odejście od
finansowania służby zdrowia z budżetu
państwa.



Powstało 17 Kas Chorych w tym 1 Branżowa dla
Służb Mundurowych

Kasy Chorych



Przyjęto mieszany budżetowo-ubezpieczeniowy
system zasilania opieki zdrowotnej. Państwo
finansowało:

-programy polityki zdrowotnej, Narodowy Program

Ochrony Serca, Program Ochrony Zdrowia
Psychicznego, Program Opieki nad Matką i
Dzieckiem, profilaktyczne programy zdrowotne

-zwalczanie alkoholizmu, zapobieganie narkomanii i

AIDS

Pozostałe świadczenia finansowane były ze składek

od podatku dochodowego od osób fizycznych, a
także dotacji i darowizn

Kasy Chorych



Zasady na których opierało się powszechne
ubezpieczenie zdrowotne w Polsce:

-

solidaryzmu społecznego

-samorządności i samofinansowania
-prawa wolnego wyboru lekarza i Kasy Chorych
-zapewnienia równego dostępu do świadczeń,
-działalności Kas nie dla zysku,
-gospodarności i celowości działania

Kasy Chorych

1.

Rozdzielność funkcji płatnika i
świadczeniodawcy

2.

Obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego
objęci zostali prawie wszyscy obywatele
(zasada powszechności).

3.

Zapewniono bezpłatny dostęp do prawie
wszystkich rodzajów usług zdrowotnych

4.

Wszystkie zakłady opieki zdrowotnej musiały
zmienić swój status z jednostek budżetowych
na samodzielne publiczne posiadające
osobowość prawną.

Cechy powszechnego
ubezpieczenia zdrowotnego

1.

Zabezpieczenia usług zdrowotnych
ubezpieczonym odbywało się na zasadzie
kontraktowania świadczeń.

2.

Leczeniem swoich pacjentów miał kierować
lekarz POZ.

3.

Została zniesiona rejonizacja. Istniał
system tzw. „promes” – nie zdał egzaminu.

4.

Ubezpieczeni mieli prawo wyboru Kasy
Chorych, której chcieli być członkami.

Cechy powszechnego
ubezpieczenia zdrowotnego



Powołany w 2003 r. – Ustawą o powszechnym
ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia
zastępującą ustawę o powszechnym ubezpieczeniu
zdrowotnym. NFZ w polskim systemie jest to jedyna
instytucja odpowiedzialna za pokrywanie kosztów
leczenia.



Ustawa wprowadziła istotne zmiany w instytucji
płatnika. 17 Kas Chorych zostało przekształcone w NFZ
z 16 oddziałami wojewódzkimi. Wprowadzono
ujednolicone zasady finansowania świadczeń
zdrowotnych oraz starano się stworzyć warunki
zapewniające równy dostęp do świadczeń zdrowotnych
na terenie całego kraju.

Narodowy Fundusz
Zdrowia



Zabezpieczenie ubezpieczonym świadczeń
zdrowotnych służących zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.



Przeprowadzanie konkursu ofert, rokowań i
zawieranie umów o udzielanie świadczeń
zdrowotnych



Określanie jakości i dostępności oraz analiza
kosztów świadczeń zdrowotnych w zakresie
niezbędnym do prawidłowego zawierania
umów.

Zakres działania NFZ

1.

Ujednolicenie zasad kontraktowania
świadczeń zdrowotnych na terenie całego
kraju.

2.

Utworzenie Centralnego Rejestru
Ubezpieczonych.

3.

Ujednolicenie systemów informatycznych.

4.

Wprowadzenie jednolitych zasad
rachunkowości.

Najważniejsze osiągnięcia
NFZ



Uczestnicy systemu (interesariusze):



świadczeniobiorcy



instytucja ubezpieczenia zdrowotnego pełniącą
funkcje płatnika (NFZ)



Świadczeniodawcy

-zakłady opieki zdrowotnej (publiczne i

niepubliczne - podział ze względu na organ
założycielski),

-praktyki lekarskie, lekarsko-dentystyczne,

pielęgniarskie oraz położnych

-inni świadczeniodawcy

Struktura systemu



Organy kontroli i nadzoru



Państwowa Inspekcja Sanitarna



Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna



Wojewodowie i centra zdrowia publicznego,
konsultanci wojewódzcy w poszczególnych
specjalnościach medycznych.



Ministerstwo Zdrowia, które wytycza
kierunki polityki zdrowotnej kraju oraz posiada
uprawnienia kontrolne, konsultanci krajowi w
poszczególnych specjalnościach medycznych.

Struktura systemu



Struktura organizacyjna i zarządzanie



Finansowanie ochrony zdrowia

-ubezpieczenia (9% dochodów osobistych-

7,75% odliczane jest od podatku
dochodowego, 1,25% pokrywa
ubezpieczony)

-budżet państwa -pokrywa koszt procedur

wysokospecjalistycznych i od 2007 r. w
całości przedszpitalne ratownictwo
medyczne.

Komponenty systemu



System udzielania świadczeń

-lekarz POZ jako podstawowe ogniwo systemu
-lekarz POZ wydaje skierowanie do szpitala lub

lekarza specjalisty

Skierowania nie wymaga wizyta w poradniach:
ginekologiczno-położniczej
okulistycznej
onkologicznej
psychiatrycznej
skórno-wenerologicznej
stomatologicznej

Komponenty systemu



Skierowanie nie jest również wymagane od:

-chorych na gruźlicę
-zakażonych wirusem HIV
-inwalidów wojennych i osób

represjonowanych

-uzależnionych od alkoholu, środków

odurzających i substancji psychotropowych
– w zakresie lecznictwa odwykowego.

Komponenty systemu



Rozwój ochrony zdrowia i opieki medycznej niezależnie
od obowiązujących systemów był uzależniony od
rządów poszczególnych państw.



Rządy były współodpowiedzialne za rozwój i
funkcjonowanie przyjętego systemu ochrony zdrowia.



Rządy czuły się współodpowiedzialne za systematyczną
poprawę warunków zdrowotnych swoich obywateli.



Pojęcie warunków zdrowotnych rozumiano w szeroki
sposób jako: żywność i żywienie, wykształcenie,
warunki pracy, zatrudnienie, zbiorowe spożycie,
transport i komunikację, warunki mieszkaniowe, odzież,
swobody obywatelskie itp.

Odpowiedzialność państwa jako
cecha wspólna systemów



Od 1950 r. zdrowie zaczęto traktować jako
dobro publiczne i prawo przysługujące
każdemu obywatelowi.



Strategia WHO „Zdrowie dla wszystkich”
przyjęta w 1978 r. w Ałma-Acie
najważniejszy moment w procesie reform
systemu ochrony zdrowia. Uznająca zasady
równości i sprawiedliwości społecznej w
odniesieniu do spraw zdrowia.

Odpowiedzialność państwa jako
cecha wspólna systemów



Główne założenia strategii Zdrowie dla wszystkich:

1.

Równość społeczna w dostępie do podstawowej
opieki zdrowotnej

2.

Współuczestnictwo i współodpowiedzialność za
zdrowie społeczeństwa.

3.

Promocja zdrowia adresowana do wszystkich, w
szczególności jednak do dzieci i młodzieży – od
szkoły podstawowej aż po uniwersytety

4.

Wielosektorowość działań na rzecz zdrowia

5.

Zapewnienie nowoczesnych technologii i
efektywności nakładów ponoszonych na zdrowie.

Odpowiedzialność państwa jako
cecha wspólna systemów



Przejawia się w 4 strategiach:

1.

Ustala się kształt jednostek organizacyjnych traktowanych jako
wykonawców polityki zdrowotnej, sposoby ich kierowania
wzajemne powiązania.

2.

Definiuje się zasady indywidualnej odpowiedzialności za zdrowie
(można to określić poprzez ustalenie zakresu odpowiedzialności
poszczególnych jednostek systemu, określenie reguł
odpłatności i współpłacenia za poszczególne świadczenia).

3.

Określa się priorytetowe cele zadania i programy ochrony
zdrowia. (dokumenty, akty prawne opiniowane przez ekspertów,
określenie źródeł finansowania).

4.

Ustalanie mechanizmów finansowania działań służących
ochronie zdrowia (ustawa budżetowa, wysokość składki
ubezpieczeniowej

Odpowiedzialność państwa za
politykę zdrowotną:



Misja to powód istnienia systemu. Wskazuje ona
kierownictwu, pracownikom, klientom
(wszystkim zainteresowanym)wiedzę na temat
wiodących kierunków postępowania, zestaw
najważniejszych wartości, co może służyć
motywacji ludzi i dostarczać kryteriów
pozwalających budować priorytety, dokonywać
wyboru i uzasadniać konieczność rezygnacji. Jej
przesłaniem powinno być wskazanie, jakie
zasady maja być realizowane przez działania lub
zaniechania współczesnej polityki zdrowotnej

Włodarczyk Podstawy polityki

zdrowotnej

Misja polityki zdrowotnej

1.

Działania służące zdrowiu populacji (dążenie
do pozytywnej zmiany w stanie zdrowia).

2.

Gwarancje powszechnego dostępu w
przypadkach zaistnienia potrzeby zdrowotnej.

3.

Redukcja „nierówności w zdrowiu”
przynajmniej w ramach własnej wspólnoty
politycznej.

4.

Efektywność działań i interwencji
podejmowanych na rzecz zdrowia.

5.

Zdolność polityki zdrowotnej i systemów
odpowiadania na oczekiwania społeczeństwa.

Włodarczyk Podstawy polityki

zdrowotnej

Misja polityki zdrowotnej
to: