Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

Rozwiązania materiałowo-konstrukcyjne i technologiczne

budynków mieszkalnych, publicznych oraz przemysłowych

Opracował: Kamil

Pielech

WIL,

rok IV, gr. 5

SPIS TREŚCI

1. SCHODY

1.1 Elementy konstrukcyjne oraz wymiary schodów
1.2 Klasyfikacja schodów
1.3 Schody drewniane
1.4 Schody żelbetowe
1.5 Schody metalowe
1.6 Schody kamienne i ceglane
1.7 Schody ruchome
1.8 Balustrady i wykończenie

2. WINDY

2.1 Kabiny
2.2 Szyb
2.3 Maszynownia

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

2

Elementy konstrukcyjne oraz

wymiary schodów

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

3

Schody jako część budowli,
złożona z:

Charakterystyczne wymiary elementów schodów to:

h – wysokość stopnia, s – szerokość stopnia, c – zwis podnóżka
L – całkowita szerokość biegu, E – długość biegu
l – szerokość użytkowa biegu, e – prześwit pomiędzy biegami
g – odległość od wewnętrznej krawędzi balustrady do końca
stopnia
B – długość spocznika, D – szerokość spocznika, A – długość klatki
schodowej

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

4

Elementy konstrukcyjne oraz

wymiary schodów

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

5

Elementy konstrukcyjne oraz

wymiary schodów

Dla schodów wygodnych przyjmujemy zależność 2h+s =
60 do 65

Klasyfikacja schodów

1) Ze względu na położenie
2) Ze względu na przeznaczenie
3) W zależności od sposobu przenoszenia obciążeń
4) W zależności od kształtu biegu schodów
5) W zależności od ognioodporności
6) W zależności od kąta nachylenia

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

6

a) schody zewnętrzne b) schody wewnętrzne c)

schody terenowe

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

7

Klasyfikacja schodów

- ze względu na położenie

Rozróżniamy schody:

a) główne b) boczne

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

8

Klasyfikacja schodów

- ze względu na przeznaczenie

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

9

c) ruchome d)

piwniczne

Klasyfikacja schodów

- ze względu na przeznaczenie

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

10

e) ewakuacyjne f) techniczne

Klasyfikacja schodów

- ze względu na przeznaczenie

a) Schody z biegami wspornikowymi – są to schody, w

których przy zastosowaniu pojedynczych stopni, jak i
monolitycznych biegów , stopnie są osadzone, utwierdzone
w ścianie klatki schodowej tylko jednym końcem

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

11

Klasyfikacja schodów

- w zależności od sposobu przenoszenia obciążeń

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

12

b) Schody ze stopniami wolnopodpartymi – są to schody,

oparte na belkach policzkowych, ścianach lub na belce
policzkowej i ścianie. Obciążenie ze stopni przekazuje się
bezpośrednio na ściany lub na belki policzkowe, bądź
i na ścianę
i na belkę

Klasyfikacja schodów

- w zależności od sposobu przenoszenia obciążeń

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

13

c) Schody z biegami płytowymi – są to schody, w których

elementem nośnym jest płyta ze stopniami, oparta na
belkach spocznikowych lub płytach spocznikowych

Klasyfikacja schodów

- w zależności od sposobu przenoszenia obciążeń

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

14

Klasyfikacja schodów

- w zależności od kształtu biegu schodów

Ponadto w zależności od kierunku wchodzenia rozróżniamy

schody prawo- i lewoskrętne

a) Schody ognioodporne – wykonywane z niepalnych lub

trudno palnych elementów o dużej zdolności izolacyjnej,
odpowiadającej klasie odporności pożarowej „B” o
minimalnej odporności ogniowej 20min. oraz
nierozprzestrzeniające ognia

b) Schody ognioochronne – wykonane z trudno palnych

elementów o średniej zdolności izolacyjnej, odpowiadającej
klasie odporności pożarowej „C” o minimalnej odporności
ogniowej 60min.

c) Schody nieogniochronne – wykonane z elementów

palnych o małej zdolności izolacyjnej, odpowiadającej
klasie odporności pożarowej „D” o minimalnej odporności
ogniowej 30min. lub klasie „E” słabo rozprzestrzeniającej
ogień

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

15

Klasyfikacja schodów

- w zależności od ognioodporności

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

16

Klasyfikacja schodów

- w zależności od kąta nachylenia

Wykonywane przeważnie z drewna sosnowego, natomiast
stopnie
z drewna dębowego. Wykonuje się je do nie więcej niż dwóch
kondygnacji.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

17

Schody drewniane

Schody drabiniaste mają zastosowanie
głównie w budynkach gospodarczych
jako schody piwniczne, strychowe
lub pomocnicze.
Kąt pochylenia takich schodów
dochodzi do 60 stopni.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

18

Schody drewniane

- schody drabiniaste

Schody policzkowe
posiadają stopnie
osadzone w policzkach.
Schody te składają się
z podnóżków, przednóżków

oraz policzków. Przednóżek
wpuszczany jest na
półwpust
w podnóżek górny
i przytwierdza się go
gwoździami
lub wkrętami. Biegi
montowane są przez
osadzenie przednóżków
i podnóżków w gniazdach
policzków.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

19

Schody drewniane

- schody policzkowe

Schody siodłowe ze
stopniami nakładanymi,
w których to stopnie
nakłada się z wierzchu na
odpowiednio wycięte
policzki, oraz przykręca
się je wkrętami.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

20

Schody drewniane

- schody siodłowe

Schody ze stopniami
zabiegowymi stosowane są w
małych domach jednorodzinnych.
Policzek
zewnętrzny opiera się na
słupkach, z których górny wcięty
jest w belki stropowe, a dolny
umocowany
jest do podwaliny.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

21

Schody drewniane

- schody ze stopniami zabiegowymi

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

22

Schody żelbetowe

Obecnie najczęściej stosowany typ schodów w nowoczesnym
budownictwie, ponieważ posiadają następujące zalety:
a) Schody żelbetowe z otuliną ochronną zbrojenie zalicza się do klasy „B”

odporności ogniowej

b) Swoboda w projektowaniu, ograniczające się jedynie do kształtu

deskowania

c) Stosunkowo tanie w porównaniu ze specjalną obróbką kamienia, czy

też stosowania kosztownych materiałów stalowych

d) Długotrwałość i odporność na czynniki zewnętrzne

Mogę być wykonywane jako:

- monolityczne(deskowanie na miejscu budowy)
- prefabrykowane(wykonywane w postaci elementów poza miejscem

budowy)

Schody monolityczne stanowią płytę ze stopniami, która utwierdzona
jest jednym końcem w murze lub specjalnej belce. Zasadnicze
zbrojenie umieszczone jest przy krawędziach stopni.
Schody posiadają stosunkowo cienką płytę, co za tym idzie są lekkie.
Wadą natomiast jest to, że do wykonania potrzebujemy znaczną ilość
deskowania oraz dużego nakładu robocizny.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

23

Schody żelbetowe

- schody wspornikowe

Schody prefabrykowane w całości zostają wykonywane w
wytwórniach co
pozwala na znaczne ograniczenie deskowania związanego z
montażem.
Zbrojenie w takich stopniach umieszcza się u góry, montuje się je
przeważnie na sucho, jednakże styki
zapełnia się zaprawą
cementową, wówczas
całość schodów
obliczamy jako
pracujące niezależnie.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

24

Schody żelbetowe

- schody wspornikowe

Schody te, w których biegi na belkach policzkowych lub ścianach
mają taką zaletę, że mogą być
zdecydowanie
szersze od
wspornikowych
oraz nie wymagają
głębokiego
utwierdzenia
w murze.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

25

Schody żelbetowe

- schody z biegami opartymi na ścianach lub belkach

Schody monolityczne są oparte obustronnie na murach lub belkach
policzkowych, które wystają zwykle poniżej biegu, jednak kiedy
skierowane są ku górze, wykorzystywane
są jako balustrady.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

26

Schody żelbetowe

- schody z biegami opartymi na ścianach lub belkach

Schody prefabrykowane mogą wspierać się obydwoma
końcami na murze Bądź jednym końcem w gnieździe muru, a
drugim na belce policzkowej, lub też obydwoma na belkach
policzkowych

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

27

Schody żelbetowe

- schody z biegami opartymi na ścianach lub belkach

Schody te posiadają wiele zalet, takich jak:
-biegi mogą mieć nieograniczoną szerokość
-nie ma potrzeby pozostawiania bruzd na ławy, co za tym idzie
ściany
klatki schodowej mogą mieć np. wiele otworów
kominowych
-nie ma wystających belek policzkowych
-zużywa się mniej drewna na deskowanie

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

28

Schody żelbetowe

- schody z biegami płytowymi

W schodach monolitycznych elementem nośnym jest pochyła płyta
wsparta na belkach spocznikowych. Można projektować również
zaprojektować schody płytowe bez belek spocznikowych.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

29

Schody żelbetowe

- schody z biegami płytowymi

Schody prefabrykowane znajdują coraz szersze zastosowanie. Są to
schody z drobnych i średnich elementów z nakładanymi stopniami
żelbetowymi. Składają się one z płyt spocznikowych, płyt biegowych,
belek spocznikowych i stopni. Wymagają ręcznego układania
stopni, zatem nie mogą być stosowane w budynkach
wykonywanych z prefabrykatów wielkowymiarowych.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

30

Schody żelbetowe

- schody z biegami płytowymi

Schody ze stopniami stalowymi są znacznie lżejsze od schodów
żelbetowych, kamiennych czy ceglanych, wadą jednak jest to, że nie
wytrzymują temperatury pożarowej.
Policzki schodów wykonuje się z blach
o gr. >5mm, a w tych bardziej obciążonych
z blach z kątownikami lub ceownikami.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

31

Schody metalowe

Schody kamienne używane dawniej,
obecnie zastąpione betonem, ze
względu na duży koszt.
Wyróżniamy stopnie
wspornikowe, których
szerokość biegu < 1.3m
Mamy również stopnie
podparte na dwóch
końcach , których
długość może
dochodzić do 2.2 m.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

32

Schody kamienne i ceglane

Schody ceglane również bardzo
rzadko stosowane.

Schody ruchome stosowane są, gdy chodzi o wygodną, szybką oraz
ciągłą komunikacje, z której korzysta
duża masa ludzi. Stosowane
przy wys. 7m dla dużego
ruchu, lub 9-10m dla ruchu
średniego. Schody
umieszczone są w specjalnej
obudowie, w której porusza
się taśma ze stopniami,
wprawiana w ruch przez
silnik znajdujący się w górnej
części.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

33

Schody ruchome

Zadaniem balustrady jest
zabezpieczenie ludzi od spadnięcia
ze schodów. Składa się z części
konstrukcyjnej oraz poręczy, które
to w większości wykonane są ze
stali z uwagi na ich wytrzymałość i
trwałość.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

34

Balustrady i wykończenie

Wykończenie powierzchni
schodów ma szczególne
uzasadnienie w przypadku
schodów betonowych. Stosuje
się je w celu zwiększenia
odporności na ścieranie oraz
estetyki.

Windy dzielą się ze względu na przeznaczenie na:

a)Osobowe – służące wyłącznie do przewożenia ludzi
b)Szpitalne – dla przewozu chorych na łóżkach, noszach itd. w towarzystwie
lekarzy, lub innych ludzi
c)Towarowo-osobowe – do jednoczesnego przewożenia towarów i ludzi
d)Towarowe – wyłącznie do przewozu towarów

Dźwigi osobowe instalowane są we wszystkich budynkach
przeznaczonych na stały pobyt ludzi liczących więcej niż 5 kondygnacji
oraz tych wyższych niż 15m.
W budynkach wyższych niż 30m. instalujemy przynajmniej dwa dźwigi
osobowe, z których jeden powinien być towarowo-osobowy.
Wyjątkiem są budynki szpitalne, które to muszą posiadać windę,
niezależnie od liczby pięter.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

35

WINDY

Wymiary kabin zależą od udźwigu wind oraz typu szybu.
Rozróżniamy cztery typy szybów elektrycznych:

Kabina powinna być oświetlona w czasie użytkowania, jednak że
można zastąpić stałe oświetlenie urządzeniem włączającym światło
samoczynnie po otworzeniu kabiny.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

36

WINDY

- kabiny

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

37

WINDY

- kabiny

Kabina dźwigu porusza się w pionowej przestrzeni, która zwana jest
szybem. Przestrzeń ta jest osłonięta całkowicie
lub częściowo konstrukcją, która ma
na celu zabezpieczenie drogi kabiny
oraz zamocowanie urządzeń służących
do prowadzenie oraz wyposażenie
udźwigu.

Kabina powinna być oświetlona
w czasie użytkowania, jednak że
można zastąpić stałe oświetlenie
urządzeniem włączającym światło
samoczynnie po otworzeniu kabiny.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

38

WINDY

- Szyb

Maszynownia – są to
mechanizmy napędowe
znajdujące się w
specjalnym pomieszczeniu.
Możemy wyróżnić
maszynownie dolne i
górne, jednak najczęściej i
najchętniej stosowane są
ocenie maszynownie
górne.

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

39

WINDY

- Maszynownia

2.12.2021

Elementy komunikacji pionowej

SCHODY i WINDY

40

WINDY

- Przykłady