INNE GRUPY LEKÓW 

STOSOWANE W 

PSYCHOFARMAKOLOG

II WETERYNARYJNEJ

LEKI WPŁYWAJĄCE NA 

PRZEKAŹNICTWO 

ADRENERGICZNE



 AGONIŚCI RECEPTORA α- 
ADRENERGICZNEGO



ANTAGONIŚCI RECEPTORA α-
ADRENERGICZNEGO



ANTAGONIŚCI RECEPTORA β-
ADRENERGICZNEGO

AGONIŚCI RECEPTORA  ALFA- 

ADRENERGICZNEGO

Fenylpropanolamina



Jest  agonistą receptora α1-
adrenergicznego do stosowania 
doustnego.



Jest stosowana u psów i kotów w 
leczeniu zaburzeń związanych z 
oddawaniem moczu.



Mechanizm działania polega na 
zwiększeniu napięcia zwieracza cewki 
moczowej.



Lek stosowany jest w leczeniu 
mimowolnego oddawania moczu, 
nietrzymaniu moczu, zbyt częstego 
oddawania moczu, które towarzyszy 
zwiększonej pobudliwości zwierzęcia

Dawkowanie:



Pies: 1,1-4,4 mg/kg po co 8-12 godzin



Kot : 12,5 mg/kota po co 8 godzin

Działania niepożądane:



Uczucie niepokoju



Szybki, urywany oddech



Wzrost ciśnienia krwi



Niechęć do pobierania pokarmu



Drżenia mięśniowe



Arytmie serca

Przeciwwskazania :



Nie stosować równocześnie z 
inhibitorami MAO (selegiliną, 
amitrazem)



Jaskra



Przerost prostaty



Nadczynność tarczycy



Cukrzyca



Choroby serca



Nadciśnienie 

ANTAGONIŚCI RECEPTORA ALFA-

ADRENERGICZNEGO

Nicergolina:



Jest syntetyczna pochodna alkaloidów 
sporyszu.



Wywiera działanie hipotensyjne i 
hamujące agregację trombocytów oraz 
przyleganie tych komórek do 
śródbłonka.



Działa α-adrenolitycznie  

rozszerza 

naczynia krwionośne, szczególnie 
mózgu.



Zwiększa przepływ krwi w OUN, 
zwłaszcza w obszarach niedotlenionych.



Zwiększa zużycie tlenu i glukozy przez 
komórki mózgowe  

to poprawia pamięć 

i zdolność uczenia się.



Nicergolina wykazuje działanie 
neuroprotektywne.



Lek blokuje niekorzystne skutki i 
uszkodzenie neuronów wywołane przez 
kurczące naczynia działanie amin 
katecholowych w występujących 
epizodach niedokrwiennych.



Nicergolina wywiera też niewielkie 
działanie agonistyczne w stosunku do 
receptorów dopaminergicznych i 
serotoninergicznych.



Lek ten usprawnia obrót 

(synteza-

rozkład) 

dopaminy.



Nicergolina pobudza też obrót 
trifosforanu inozytolu 
(wewnątrzkomórkowy przekaźnik II 
rzędu)  

zwiększenie zdolności uczenia.



Efekt ten obserwowany jest przy długim 
(pow. 1 miesiąca) stosowaniu leku.



Nicergolina jest stosowana doustnie u psów i 
kotów.



U psów jest lekiem z wyboru w leczeniu 
zaburzeń zachowania związanych z wiekiem  
leczenie zespołu dysfunkcji zdolności 
poznawczych u psów starych (canine 
cognitive dysfunction syndrom  - CCDS).



Jest również stosowana w leczeniu zaburzeń 
spowodowanych niedokrwieniem mózgu  

zaburzenie cyklu dobowego snu i czuwania i 
utrata zdolności zachowania czynności 
wyuczonych u psów starych.



U psów lek ten jest skuteczny w leczeniu 
agresji związanej z wiekiem.



U kotów nicergolina wykazuje korzystny 
wpływ w eliminowaniu zaburzonego 
zachowania związanego z wiekiem  

nadmierna wokalizacja, wędrówki nocne 
po domu, nocne objawy niepokoju.



Nicergolina jest również stosowana w 
terapii zaburzeń naczyniowych siatkówki 
oka.



Jest również stosowana w leczeniu 
zaburzeń równowagi i słuchu 
spowodowanych stanami niedokrwienia 
OUN.



Po podaniu doustnym lek jest szybko 
wchłaniany z przewodu pokarmowego.



W krótkim czasie (1 godz) osiąga 
maksymalne stężenie we krwi.



W niewielkim stopniu podlega efektowi 
pierwszego przejścia.



Osiąga stałe stężenie we krwi po 12-15 
dniach od rozpoczęcia terapii.



Lek ulega częściowej biotransformacji w 
wątrobie.



Wydalany z moczem w postaci 
niezmienionej i nieczynnych 
metabolitów.

Dawkowanie:



Pies: 

0,25-0,5 mg/kg po co 24 godziny, 

lek należy podawać rano przez okres co 
najmniej 1 miesiąca. Po miesięcznej 
przerwie lub wcześniej terapię można 
powtórzyć.



Kot: 

0,25-0,5 mg/kg po co 24 godziny, 

lek należy podawać rano przez okres 1 
miesiąca. Po miesięcznej przerwie  lub 
wcześniej terapię można powtórzyć.



Nicergolina jest doskonale tolerowana przez 
psy i koty.



Nie stwierdzono występowania działań 
niepożądanych .



Nicergolinę nie należy równocześnie podawać z 
innymi lekami rozszerzającymi naczynia 
krwionośne  

możliwość wystąpienia addycji.



Terapię należy przerwać 24 godziny przed 
planowanym podaniem α2-agonistów 
(ksylazyny, medetomidyny, deksmedetomidyny) 

 

zmniejszenie lub zniesienie efektu działania 

tych leków. 

ANTAGONIŚCI RECEPTORA 

BETA- ADRENERGICZNEGO



Noradrenalina jest neuroprzekaźnikiem, który 
nadmiernie jest uwalniany w sytuacjach 
wywołujących lęk i strach.



Farmakologiczne zahamowanie niektórych 
efektów działania uwolnionej noradrenaliny  
powoduje eliminacje objawów towarzyszących 
uczuciu lęku i niepokoju  

napięcie i drżenia 

mięśni, tachykardia, zaburzenia perystaltyki 
przewodu pokarmowego.



Leki z grupy antagonistów receptorów β-
adrenergicznych 

(propranolol i pindolol) 

wywierają ośrodkowe działanie uspokajające u 
zwierząt i ludzi w stanach niepokoju.



Propranolol wywiera korzystne działanie 
u psów i kotów w leczeniu różnych form 
występującego lęku i fobii związanej z 
bodźcami słuchowymi i wzrokowymi.



Propranolol wykazuje również zdolność 
blokowania w OUN receptorów 
serotoninowych  

lek wykazuje 

korzystny efekt w terapii stanów 
agresji.



Pindolol wykazuje większą zdolność 
blokowania receptorów serotoninowych 
niż propranolol  

lek ten jest 

skuteczniejszy w terapii agresji u psów.

DAWKOWANIE

LEK

PIES

KOT

PROPRANOLOL

Małe rasy: 
5 mg/psa p.o co 8 
godzin

Duże rasy: 
10-20 mg/psa p.o 
co 8 godzin 

lub
0,5-3 mg/kg p.o 
co 12 godzin

0,2-1 mg/kg p.o 
co 8 godzin

PINDOLOL

 0,125-0,25 
mg/kg p.o co 12 

godzin

-----------------------

Działania niepożądane:



Bradykardia



Niedociśnienie tętnicze



Niewydolność krążenia przy 
zmniejszonej rezerwie sercowej



Skurcz oskrzeli



Nudności



Wymioty 



Biegunka



Zaburzenia erekcji



Plamica małopłytkowa



Plackowate wyłysienia

Przeciwwskazania:



Należy stopniowo zmniejszać dawkę 
leku  

nie wolno odstawić lek 

natychmiastowo 

 możliwość 

wystąpienia zaburzeń pracy serca.



Ostrożnie stosować u pacjentów z 
cukrzycą leczonych insuliną lub 
doustnymi lekami obniżającymi stężenie 
glukozy we krwi  

osłabienie działania 

hipoglikemicznego



Astma lub stany skurczowe oskrzeli



Hipotensja



Bradykardia.

INTERAKCJE LEKÓW Z PROPRANALOLEM

LEK

EFEKT

Neutralizujące

Osłabienie wchłaniania

Narkotyki 

chirurgiczne

Nasilenie depresyjnego wpływu na serce

Cholinolityki 

Osłabienie przeciwarytmicznego działania

Diuretyki 

Wzrost ryzyka wystąpienia hypotensji

Fluoksetyna 

Nasilenie depresyjnego wpływu na serce

Insulina 

Osłabienie działania hipoglikemicznego

Blokery 

kanałów 

wapniowych

Nasilenie depresyjnego wpływu na serce

Poch. 

fenotiazynowe

Wzrost ryzyka wystąpienia hypotensji

Kuraromimetyk

i 

Nasilenie efektu działania zwiotczenia mięśni

Teofilina 

Zniesienie bronchodilatacyjnego działania

Hormony 

tarczycy 

Osłabienie depresyjnego wpływu 

propranololu na serce

HORMONY PŁCIOWE 

GESTAGENY

Octan megestrolu
Octan medroksyprogesteronu

Mechanizm działania:



Wywierają działanie depresyjne na OUN  
wywołują uspokojenie i posiadają aktywność 
podobna do barbituranów i benzodiazepin  
działają na receptory GABA-A



Wywierają też działanie antyandrogenne.



Miejsce działania w OUN  

przednia część 

podwzgórza i środkowa część blaszki 
czworaczej 

 struktury OUN kontrolujące 

zachowania seksualne samców oraz 
oddawanie moczu



Gestageny upośledzają syntezę 
receptorów estrogenowych.



Hamują wytwarzanie testosteronu w 
strukturach układu rozrodczego u 
zwierząt niesterylizowanych.



Hamują również zachowanie typowe dla 
samców u kotów kastrowanych.!!!!

WSKAZANIA DO STOSOWANIA



Podstawą do stosowania gestagenów w 
leczeniu zaburzeń zachowania zwierząt 
towarzyszących jest to, że na wiele 
zachowań  bezpośrednio oddziaływują 
hormony męskie.



Gestageny wywierające działanie 
antyandrogenne  przeciwdziałają 
zaburzeniom w zachowaniu 
spowodowanym hormonami męskimi.



Korzystnie tez wpływa działanie 
uspokajające egzogennie podawanych 
związków gestagennych.

WSKAZANIA KLINICZNE

Leczenie:



Nawyku włóczęgowstwa



Seksualnych perwersji



Hałaśliwego zachowania



Obsesyjnego szczekania



Nawyku niszczenia przedmiotów



Obsesyjnego kopania



Nadmiernej płochliwości



Nawyku gonienia za samochodem, rowerem



Nawykowego polowania na ptaki



Obsesyjnego znaczenia terenu



Różnych typów agresji, w tym agresji z chęci 
dominowania

DAWKOWANIE

PSY:

Octan megestrolu



Podaje się doustnie co 24 godziny w 
dawce 1,1-2,2 mg/kg przez 2 tygodnie, 
przez kolejne 2 tygodnie należy 
podawać 1/2 dawki początkowej, a przez 
kolejne 3 tygodnie 1/4 dawki 
początkowej.

Octan medroksyprogesteronu 

(postać 

depot)



5-11 mg/kg podskórnie lub 
domięśniowo, maksymalnie 3 razy w 
roku.  

DAWKOWANIE

KOTY:

Octan megestrolu



Podawać doustnie co 24 godziny w 
dawce 2,5-10 mg/kota przez 1 tydzień, 
następnie przez okres 3-5 tygodni 
podawać ½- ¼ dawki początkowej.

Octan medroksyprogesteronu 

(postać 

depot)



50 mg/kota 

(samice) 

lub 100 mg/kota 

(samce) 

podskórnie lub domięśniowo , 

maksymalnie 3 razy w roku.

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE



Wzrost apetytu



Przyrost masy ciała



Depresja/letarg



Hyperplazja gruczołu sutkowego  
nowotworzenie !!!!



Cukrzyca



Mielosupresja



Przerost błony śluzowej macicy



Ropomacicze



Upośledzenie czynności nadnerczy



Ścieńczenie i wzrost tendencji do 
wystąpienia zmian skórnych skóry.

PRZECIWWSKAZANIA

Gestagenów nie należy stosować 



U samic dziewiczych



U samic i samców przeznaczonych do 
reprodukcji



U zwierząt chorych na cukrzycę  wzrost 
oporności na hipoglikemiczne działanie 
insuliny



Bezwzględnym przeciwwskazaniem jest 
równoczesne podawanie 
glukokortykosterydów !!!!!

BROMOKRYPTYNA



Jest pochodną alkaloidów sporyszu.



Wywiera działanie hamujące 
wydzielanie prolaktyny przez przednią 
część przysadki mózgowej  

co związane 

jest z działaniem agonistycznym w 
stosunku do receptorów 
dopaminergicznych.



Lek stosowany jest w leczeniu ciąży 
rzekomej u suk.



Do zahamowania laktacji.



Jest stosowany również do przerywania 
niepożądanej ciąży 

(do 42 dnia ciąży)



U kotów w leczeniu obsesyjnego 
znaczenia terenu 

 

nieznany mechanizm 

działania 



W leczeniu obsesyjnego znaczenia terenu 
bromokryptyna jest bardzo skuteczna u 
samców 

(85 % wyleczeń), 

natomiast 

mniejszą skuteczność stwierdzono u 
samic 

(40% wyleczeń). 



U psów lek jest stosowany  doustnie w 
dawce 0,01-0,1 mg/kg co 24 godzin lub 
dawkę dobową można podzielić na dwie 
dawki jednorazowe.



U kotów bromokryptyna jest podawana 
podskórnie w dawce jednorazowej 2-4 
mg/kota , po 2-4 tygodniach można 
powtórzyć podanie leku.

Działania niepożądane:



Wymioty



Biegunka



Spadek ciśnienia krwi



Uspokojenie



Uczucie zmęczenia/znużenia

 

(tylko u 

psów)



Wypadanie trzeciej powieki 

(tylko u 

kotów przez okres pierwszych dwóch 
dni)



Brak pragnienia 

(tylko u kotów przez 

okres pierwszych dwóch dni)

INTERAKCJE



Neuroleptyki



Metoklopramid 

 lek przeciwymiotny i 

prokinetyczny



Domperidon 

 lek przeciwymiotny i 

prokinetyczny

              

Antagoniści receptorów 

dopaminergicznych znoszą 
hypoprolaktemiczne działanie 
bromokryptyny 

ANTAGONIŚCI RECEPTORÓW 

OPIOIDOWYCH

Nalokson
Naltrekson 



Endogenne opioidowe peptydy osiągają 
bardzo wysokie stężenia w stanie 
stresu.



Są związkami aktywującymi układ 
dopaminergiczny  

którego nadmierne 

pobudzenie odpowiada za kompulsywne 
zachowania u ludzi i zwierząt.



Ponadto, endogenne opioidy są 
związkami analgetycznymi  

osłabiając 

odczuwanie bólu predysponują do 
samookaleczeń zwierząt.

   Antagoniści receptorów opioidowych są 

stosowane w leczeniu samookaleczeń 
zwierząt:



wygryzanie ogona



nadmierne wylizywanie prowadzące do 
zapalenia skóry



wygryzanie okolicy łap



wyrywanie sierści

Psy:



Nalokson : 

11-22 ug/kg lub 0,5 mg/psa 

co 12 godzin podskórnie, domięśniowo 
lub dożylnie  

rzadko stosowany ze 

względu na konieczność podawania 
pozajelitowego



Naltrekson: 

2,2 mg/kg doustnie co 12-24 

godziny

Koty:

Naltrekson: 

2-4 mg/kg lub 25-50 mg/kota 

doustnie co 24 godziny



Nie stosować naltreksonu u zwierząt z 
niewydolnością wątroby.



Lek jest bardzo dobrze tolerowany przez 
zwierzęta  

rzadko wywołuje zmiany 

skórne (rumień i świąd).



Znosi działanie agonistów receptorów 
opioidowych (

butorfanolu

  efekt 

przeciwbólowy, uspokajający, 
przeciwkaszlowy, przeciwwymiotny, 

petydyny i fentanylu 

efekt 

przeciwbólowy, uspokajający, 
depresyjny na ośrodek oddechowy)