MIKROKLIMAT
Zagrożenia czynnikami
fizycznymi
1)
Wstęp teoretyczny:
1)
Mikroklimat,
2)
Elementy składowe,
3)
Komfort termiczny,
4)
Podział w kryterium temperatury,
2)
Zdefiniowanie zagrożenia:
1)
Praca w warunkach mikroklimatu gorącego,
2)
Praca w warunkach mikroklimatu zimnego,
3)
Działania profilaktyczne,
4)
Źródła.
Spis treści:
Wstęp teoretyczny
Źródło: Czytam.com.pl
Z
perspektywy
ergonomii
mikroklimatem
nazywamy zespół warunków klimatycznych
panujących na stanowisku pracy lub w
pomieszczeniu, w którym wykonywana jest
praca.
Mikroklimat jest jednym z elementów fizycznych
występujących w środowisku pracy, który ze
względu na oddziaływanie na człowieka, może
stanowić czynnik uciążliwy, w skrajnych
przypadkach szkodliwy.
Mikroklimat
Mówiąc o mikroklimacie ważne jest zdefiniowanie
elementów składowych go tworzących, którymi są:
Temperatura powietrza,
Wilgotność powietrza,
Przepływ powietrza,
Ciśnienie atmosferyczne,
Promieniowanie cieplne.
Pomiar poszczególnych parametrów szczegółowo określają
odpowiednie normy krajowe i międzynarodowe.
Elementy mikroklimatu:
Źródło: terdens.com.pl
Najkorzystniejszy stan warunków mikroklimatu
otoczenia, w których człowiek dobrze się
czuje.
Ze
względu
na
indywidualne
różnice
odczuwania
niemożliwe
jest
wskazanie
środowiska
termicznego,
które
zadowoli
każdego. Z tego względu stosuje się
wskaźniki, które w przybliżeniu wyznaczają
procent
osób
zadowolonych
z
danych
warunków.
Komfort termiczny
Komfort termiczny
Człowiek posiadając organizm stałocieplny dąży do uzyskania stanu
równowagi pomiędzy ilością ciepła wytwarzaną w organizmie w
wyniku przemian metabolicznych, a przepływem ciepła miedzy ciałem
i otoczeniem (obciążenie termiczne wewnętrzne i zewnętrzne).
Źródło: CIOP PIB
Biorąc za kryterium podstawowy parametr,
temperaturę, wyróżnia się:
Mikroklimat gorący:
Określany za pomocą indeksu obciążenia termicznego
(WBGT),
Mikroklimat umiarkowany,
Określany za pomocą wskaźników wrażeń cieplnych
całego ciała (PMV) i przewidywanego odsetka osób
niezadowolonych (PPD),
Mikroklimat zimny,
Określany za pomocą wskaźnika siły chłodzącej
powietrza (WCI).
Podział:
Zdefiniowanie zagrożenia
Źródło: http://beta.strazmiejska.ostrowwlkp.pl
Prace budowlane najczęściej przeprowadzane są na
terenie otwartym, który charakteryzuje wysoka
zmienność warunków klimatycznych.
Szczególne znaczenie ma tu czas i organizacja pracy
oraz środki ochrony osobistej, gdyż same warunki
mikroklimatu na terenie otwartym są bardzo trudne
do sterowania.
Szczególnie narażonymi pracownikami są osoby
wykonujące prace na ostrym słońcu (prace
dekarskie, rusztowania).
Narażenie
Powyżej strefy komfortu cieplnego, w zakresie
pola wysokiej temperatury powietrza i
promieniowania (PMV > +2), rozciąga się
środowisko gorące, dla którego równanie
bilansu cieplnego ma wartość dodatnią.
Warunki te określane jako środowisko gorące,
warunki stresu/obciążenia cieplnego lub,
biorąc pod uwagę obciążenie ustroju w tych
warunkach, dyskomfort gorący ogólny.
Mikroklimat gorący
Utrata elektrolitów na skutek nadmiernego
pocenia,
Przegrzanie organizmu,
Pogorszenie koncentracji i samopoczucia,
Omdlenia, utrata przytomności,
Kurcze cieplne,
Przyspieszone męczenie,
Udar cieplny,
Zmiany skórne.
Zagrożenia – mikroklimat
gorący
Źródło: http://p1.pej.cz
Poniżej strefy komfortu cieplnego, w środowisku
o niskiej temperaturze powietrza lub/i podczas
pracy z niskim tempem metabolizmu rozciąga
się obszar warunków mikroklimatu, dla
których równanie bilansu cieplnego, przyjmuje
wartość ujemną (PMV < -2). Warunki te
określane są jako środowisko zimne, warunki
stresu/obciążenia cieplnego lub, biorąc pod
wagę obciążenie ustroju w tych warunkach,
dyskomfort zimny ogólny.
Mikroklimat zimny
Dyskomfort pracy,
Hipotermia,
Obniżenie odporności organizmu,
Odmrożenia kończyn,
Poślizgnięcia na oblodzonych
powierzchniach,
Wychłodzenie dróg oddechowych,
Wychłodzenie ogólne.
Zagrożenia – mikroklimat
zimny
Źródło: http://www.ratuj-z-nami.pl/
Warto wspomnieć o wpływie ciśnienia atmosferycznego
na stan zdrowia człowieka.
Większe różnice ciśnienia atmosferycznego mogą
powodować występowanie dolegliwości lub nasilenie
się objawów niektórych już istniejących schorzeń
między innymi w chorobach serca.
Niskie ciśnienie może powodować senność, apatię i złe
samopoczucie, bóle głowy, osłabienie, zawroty głowy.
Zagrożenia - ciśnienie
atmosferyczne
Optymalna wartość wilgotności powietrza
zawiera się w przedziale 40-60%.
Zbyt niskie lub zbyt wysokie wartości parametru
mogą objawiać się wśród pracowników
poprzez odczucia dyskomfortu, ciężkość
oddychania, czy zwiększenia podatności na
infekcje, osłabienia odporności, co może
wiązać się z absencją.
Zagrożenia – wilgotność
powietrza
Działania profilaktyczne
Źródło: szkoleniabhpopole.pl/
Narzędzia i maszyny robocze wykorzystywane
podczas prac w mikroklimacie zimnym
powinny być tak skonstruowane, by zapewnić
możliwość korzystania z nich bez zdejmowania
rękawic.
Narzędzia i maszyny robocze
Źródło: http://platformaubraniowa.pl/
Odpowiednio
dostosowana
odzież
robocza
do
warunków klimatycznych, powinna być podstawą w
pracy.
Odzież dostosowana do mikroklimatu zimnego
powinna chronić przed utratą ciepła. Natomiast ta
przystosowana do warunków klimatu ciepłego musi
zapewnić należyte odprowadzanie ciepła.
Bardzo często przy zakupie odzieży roboczej od
renomowanego sprzedawcy można spotkać się z
profesjonalnym doradztwem.
Odzież robocza
Czas narażenia na działanie szkodliwych
czynników klimatu można ograniczać poprzez
przyspieszenie zmian pracy, zwiększenie
liczby pracowników, między których
rozdzielono zadanie.
Ograniczanie czasu ekspozycji
Źródło: dladomu.pkt.pl/
W miarę możliwości powinno się dążyć do
ograniczania
wysiłku
fizycznego
u
pracowników, w szczególności pracujących w
wysokich temperaturach.
Ograniczanie wysiłku
Źródło: canstockphoto.pl/
Organizacja pracy
Dzień pracy pracownika
powinien
być
dostosowany
do
intensywności narażenia
na poszczególne czynniki.
Przykładowo pracę na
dachu można wykonywać
w godzinach porannych
lub wieczornych w celu
unikania narażenia na
wysoką temperaturę w
godzinach południowych.
Źródło: tapeciarnia.pl/
Powinno
się
udostępnić
pracownikom
pomieszczenie regeneracyjne, w którym mogą
ogrzać się lub odpocząć od upału wraz z
możliwością z niego skorzystania (przerwy).
Pomieszczenia regeneracyjne
Źródło: sercewarmii.blogspot.com/
Zgodnie z prawem pracodawca zobowiązane
jest
do
udostępniania
nieodpłatnie
pracownikom
pracującym
w
trudnych
warunkach klimatycznych napojów i posiłków
rozgrzewających/chłodzących.
Posiłki i napoje regeneracyjne
Źródło: xouted.com/
Tymczasowe zadaszenie
W
przypadku
prac
wykonywanych przez
dłuższy
czas
na
deszczu lub ostrym
słońcu,
można
rozważyć
zamontowanie
tymczasowego
zadaszenia na czas
ich trwania.
Źródło: www.olan.siedlce.pl/
Usuwanie oblodzenia
W przypadku wystąpienia
przymrozków, gołoledzi
lub
regularnego
oblodzenia
pomosty
rusztowań, drogi i dojścia
należy
posypywać
piaskiem, żwirem lub
innym dopuszczonym do
użytkowania
środkiem
oraz
systematycznie
oczyszczać ze śniegu.
Źródło: www.mont.com.pl/
Należy pamiętać o odpowiednim oznakowaniu
terenu prac budowlanych, np.:
Oznakowanie
Źródło: Google grafika
Dahlke Grzegorz, Górny Adam, Horst Nikodem, Horst Wiesława, Horst Witold
Ergonomia 4 zasady i wymagania związ. z materialnym śr. Pracy
Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej (2011)
http://www.inzynierbudownictwa.pl/biznes,bhp,artykul,zabezpieczenia_podczas_p
rac_na_dachu,4894
http://www.skanska.pl/pl/O-Skanska/Standardy-BHP/
http://archiwum.ciop.pl/6625.html
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w
sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU 1997 nr 129
poz. 844)
•Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w
sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych
dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. 2002 nr 217 poz. 1833)
http://www.akademiabhp.com/dodatkowe-napoje-czy-przerwy-w-upalach/
http://ergonomia.ioz.pwr.wroc.pl/download/mikroklimat-teoria.pdf
Google grafika
Źródła:
Wykonał:
Aleksander Marszałkiewicz
Inż yni eri a B ezpi ec zeńst wa
G rupa IB2A
Studi a st ac j o narne
Ro k III, Sem est r VI
Ro k akadem ic ki 20 14 / 201 5