1

PRZEDMIOT
PSYCHOLOGII

1.Wstęp.
2.Przedmiot psychologii.
3. Psychologia jako nauka.
4. Wiedza psychologiczna jako integralna część
kształcenia studentów kierunków medycznych,
5. Zakres zainteresowań psychologii,
6. Główne cele psychologii,
7. Problemy, którymi zajmuje się psychologia,
8. Działy psychologii,
9. Psychologia jako nauka o czynnościach
człowieka.

2

Plan prezentacji

„

A człowiek – jak pisał William Szekspir -

Niby wiem, że to arcydzieło –
szlachetność rozumu, nieograniczone
zdolności, proporcje kształtu, płynność
ruchów, w uczynkach równy aniołom, w
pojmowaniu równy bogom: najwyższe z
żyjących istnień, korona stworzenia”/1/

W.Szekspir(1990).Hamlet.Książę.prezt.S.Barańzak.Poznań:W

drodze.

3

4

5

Wstęp

• Historia ludzkości toczy się wokół

indywidualnych losów, narodzin, śmierci,
chorowania i leczenia.

• Medycyna od zawsze towarzyszyła

człowiekowi

w ważnych momentach życiowych, a

współcześnie w naszej kulturze jej rola
wydaje się większa niż kiedykolwiek.

 Obserwujemy niezwykle dynamiczny rozwój

medycyny, nowe sposoby leczenia,
profilaktyka sprawiają, że w wielu
społeczeństwach rośnie długość i jakość
życia.

6

• Minione dziesięciolecia przyniosły

ogromną ilość nowych ustaleń
dotyczących technik medycznych,
intensywnego leczenia, biologii
molekularnej i genetyki ludzkiej.

• Znika jednak z pola widzenia podmiot

tych oddziaływań, czyli człowiek.

• Jednym z nich jest konieczność integracji

wiedzy o człowieku, czerpanie z osiągnięć
i rozwiązań z różnych dyscyplin, tak aby w
jak najszerszym zakresie rozwijać zdrowie
jednostek i społeczeństw.

7

Wstęp

Studiowanie psychologii może

okazać się fascynującą przygodą
z przynajmniej dwóch powodów:

8

1. Lepsze rozumienie innych i samych

siebie

pozwala znacznie skuteczniej porozumiewać się
z rodziną i przyjaciółmi, negocjować lepsze
warunki pracy, a nawet załatwić sprawy w
urzędach.

2. Rzetelna wiedza psychologiczna
jest niezbędna każdemu, kto
studiuje medycynę lub inne
kierunki medyczne, ponieważ

prawidłowy kontakt z pacjentem
stanowi istotną część procesu
leczenia.

9

Studiowanie psychologii może pomóc w

znalezieniu odpowiedzi na wiele

interesujących pytań, np.:

- czy umysł rzeczywiście wpływa na ciało,

a jeżeli tak, to w jaki sposób?

- dlaczego w podobnej sytuacji jedni

ludzie chorują, a inni nie?

- jakie znaczenie ma stres dla zdrowia i

procesu zdrowienia?

- co można zrobić, aby ludzie wiedli

zdrowszy tryb życia?

- dlaczego pacjenci nie stosują się do

zaleceń lekarzy?

10

11

zgłębić zasady

rządzące

zachowaniem

człowieka,

widzieć

skuteczność

promocji zdrowia

widzieć

ich

praktyczne
zastosowanie dla
kontaktu z
pacjentem,

widzieć

skuteczności

zabiegów

leczniczych

skutecznie radzić sobie

z

własnymi problemami i

obciążeniami w pracy

zawodowej.

znać

reakcje

człowieka na

stres, chorobę,

śmierć

znać

podstawowe

metody pomocy

psychologicznej i

komunikacji która

jest niezbędna w

praktyce klinicznej

Psychologia umożliwia
pogłębienie profesjonalnego
kontaktu z chorym oraz
właściwe pokierowanie
własnym rozwojem
osobistym

Psychologia pozwala
oddzielić naturalne reakcje
pacjenta od tych, które
wymagają pomocy

Absolwenci kierunków medycznych

powinni:

12

W obu wypadkach,

istnieje duże

prawdopodobieństwo, że

odwołujemy się do wiedzy
stworzonej przez naukę
zwaną psychologią.

13

Słowo „psychologia” wywodzi się z

języka greckiego i stanowi połączenie
dwóch słów : psyche, czyli dusza (duch)
lub umysł, i logos-nauka.

• Tak więc „psychologia” oznacza naukę

zajmującą się badaniem ludzkiego
ducha lub umysłu.

14

• Kiedy mówimy o

psychologii, jako

nauce

o człowieku

, to

interesujemy się nim
głównie jako
podmiotem zachowania
się.

15

Kiedy zaś mówimy o psychologii jako

nauce o

zachowaniu się

, to mamy na myśli przede

wszystkim najwyższe, specyficzne ludzkie formy
zachowania się

Współczesna psychologia to

nauka, która zajmuje się

procesami psychicznymi i

zachowaniem człowieka.

16

Jest nauką o człowieku, umożliwiającą rozumienie ludzkiego
zachowania - przez co znajduje wiele praktycznych zastosowań.

17

Sillany:

"Nauka o zjawiskach

psychicznych."

Zimbardo:

"Naukowe badanie

zachowania się organizmów, badanie
interakcji między organizmami
biologicznymi a ich środowiskiem
fizycznym i społecznym".

18

Psychologia to:

19

Środowisk
o

ODDZIAŁYWANI
E

REGULACJA STOSUNKÓW Z
OTOCZENIEM

Człowie
k

20

21

V.
Polepszani
e jakości
życia

22

Rycina 1.

Poziomy analizy

Przypuśćmy, że chciałbyś, aby twoja koleżanka spotkała się

z Tobą przed tym obrazem. Jak byś go opisał? Przypuśćmy,

że Twoja koleżanka chciałaby wykonać dokładną kopię

tego obrazu. Jak byś go opisał?

Ad. I

Opisywanie tego, co się dzieje

Ad. II Wyjaśnianie tego, co się dzieje

• Podczas gdy

opisy

muszą trzymać się

informacji, które można spostrzec,

wyjaśnienia

w sposób zamierzony wykraczają

poza to, co można obserwować.

• Głównym celem jest poszukiwanie

prawidłowości w procesach behawioralnych i
psychicznych.

• Psychologowie chcą wykryć, „

jak działa

zachowanie”

• Często celem psychologa jest wyjaśnienie

wielu różnych zachowań za pomocą jednej
podstawowej przyczyny.

23

Twój współlokator z akademika, który jest

zawsze dobrze przygotowany do zajęć, nigdy nie
podnosi ręki, żeby odpowiedzieć na pytanie lub z
własnej inicjatywy podać jakąś informację.
Profesor gani go za słabą motywację i
przypuszcza, że nie jest bystry.

Twój współlokator z akademika, który jest

zawsze dobrze przygotowany do zajęć, nigdy nie
podnosi ręki, żeby odpowiedzieć na pytanie lub z
własnej inicjatywy podać jakąś informację.
Profesor gani go za słabą motywację i
przypuszcza, że nie jest bystry.

24

Jaką postawiłbyś diagnozę?
Jaka ukryta przyczyna mogłaby wyjaśnić
cały ten zakres zachowań?

Ten sam współlokator chodzi też na zabawy, ale
nigdy nie prosi dziewczyn do tańca, nie broni
otwarcie swojego punktu widzenia nawet wtedy,
gdy kwestionuje go ktoś słabiej zorientowany w
danym zagadnieniu i rzadko włącza się w
rozmowę przy stole, podczas obiadu.

Ten sam współlokator chodzi też na zabawy, ale
nigdy nie prosi dziewczyn do tańca, nie broni
otwarcie swojego punktu widzenia nawet wtedy,
gdy kwestionuje go ktoś słabiej zorientowany w
danym zagadnieniu i rzadko włącza się w
rozmowę przy stole, podczas obiadu.

Ad. III. Przewidywanie tego, co się zdarzy

•W psychologii przewidywania są to
twierdzenia dotyczące prawdopodobieństwa,
że wystąpi pewne zachowanie lub że
zostanie wykryta określona zależność.

•Przewidywania naukowe trzeba
formułować wystarczająco ściśle, aby można
je było sprawdzić i odrzucić, jeśli nie znajdą
potwierdzenia w materiale dowodowym.

25

Ad. IV Kierowanie tym, co się dzieje

• Oznacza ono spowodowanie wystąpienia

lub niewystąpienia danego zachowania –
zapoczątkowanie go, podtrzymywanie,
zahamowanie i wpływanie na jego
formę, siłę lub częstość występowania.

• Zdolność kierowania zachowaniem jest

ważna, ponieważ daje psychologom
środki pozwalające pomagać ludziom w
poprawieniu jakości ich życia.

26

27

Działy psychologii:

Psychologia ogólna

zajmującą się badaniem i analizą zjawisk psychicznych (ich
rodzajami i klasyfikacją, strukturą, wzajemnymi relacjami),

28

Psychologia rozwojowa

zajmującą się rozwojem człowieka od momentu
poczęcia do śmierci,

Psychologię kliniczną

zajmującą się zaburzeniami psychicznymi
człowieka,

Psychologia zdrowia

zajmującą się rolą czynników psychologicznych w
procesie zdrowienia i choroby,

Psychologię pracy

badającą wpływ czynników psychologicznych na
jednostki i grupy w miejscu pracy

Różnic indywidualnych

Przedmiotem zainteresowania są różnice zachodzące między
poszczególnymi ludźmi pod względem procesów i cech

psychicznych

29

Psychologia społeczna

zajmującą się wpływem zjawisk psychicznych na
zachowania międzyludzkie w grupach
społecznych oraz oddziaływaniem na te
zachowania warunków ekonomicznych,
kulturowych, politycznych i itp.,

Neuropsychologię

badającą zależność pomiędzy strukturami
neuroanatomicznymi i zachowaniem człowieka.

30

Problemy , którymi zajmuje się

psychologia:

Zachowanie jest sterowane przez szereg

czynników:

a) Wewnętrzne

•

fizjologiczne

•

psychiczne

b) Zewnętrzne

• środowiskowe

• fizyczne

• społeczne

31

32

Aktywność człowieka wywołana jest

przez:

33

Piśmiennictwo

Piśmiennictwo

• Formański. J., (1998)Psychologia.
• Jakubowska - Winiecka,A. Dorota

Włodarczyk, (red).(2007 ).Psychologia
w praktyce medycznej.

• Kowalik S.,(2007), Psychologia

rehabilitacji.

• Strelau J. ,Doliński.D.,

(2008),Psychologia t.1

• Philip Zimbardo, (2007)Psychologia i

życie.

• Formański. J., (1998)Psychologia.
• Jakubowska - Winiecka,A. Dorota

Włodarczyk, (red).(2007 ).Psychologia
w praktyce medycznej.

• Kowalik S.,(2007), Psychologia

rehabilitacji.

• Strelau J. ,Doliński.D.,

(2008),Psychologia t.1

• Philip Zimbardo, (2007)Psychologia i

życie.

34

35

Dziękuję za
uwagę