1

ISTOTA I ZAKRES

OPCJI STRATEGICZNEJ

PODSTAWY

ZARZĄDZANIA

2

TREŚĆ

• Cechy i rodzaje opcji strategicznej
• Koncepcja krzywej doświadczenia
• Źródła wyróżniania – łańcuch wartości
• Konstrukcja opcji strategicznej dla

domen

• Opcje strategiczne przedsiębiorstw
• Rdzenne kompetencje
• Zamysł strategiczny
• Formalizm formułowania opcji

strategicznej

3

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY

OPCJI STRATEGICZNEJ

• Wyraża zamierzone przedsięwzięcia,

traktowane jako cele wiodące i

pochodne.

• Wybór opcji jest określony przez

ekonomiczne

kryteria,

a

także

preferencje.

• Jest uporządkowaniem

hierarchicznym celów.

• Projekcje mogą mieć postać:

agregatową lub rozwiniętą.

4

OPCJE STRATEGICZNE

PRZEDSIĘBIORSTWA

• Opcje strategiczne są rozwiązaniami

łączącymi podejście sytuacyjne z ideą
strategii normatywnych.

• Opcje

strategiczne

powinno

się

różnicować

według

szczebli

strategicznych, tj. według szczebla
przedsiębiorstwa i szczebla domeny.

5

OPCJA STRATEGICZNA

NA SZCZEBLU DOMENY

STR A TE G IA

KO NK UR O WA NIA

MIE J SC E

K ONKUR OWA NIA

Ustalenie

miejsca

R E G UŁY

KO NK UR O WA NIA

Ustalenie reguł

konkurowania

- cały rynek,

- segmenty rynku,

- nisze rynku,

- idywidualny rynek.

- uznanie reguł,

- zmiana reguł,

- optymalizacja,

- koncentracja.

K IE R UNE K

KONK UR OWANIA

Wybór punktu

ciê¿koœci

- koszty,

- wyróżnianie.

6

KONCEPCJA KRZYWEJ

DOŚWIADCZENIA

Najwyższy

udział w rynku

Najwyższa

skumulowna

Najniższe

koszty

Najwyższa

rentowność

7

ŹRÓDŁA WYRÓŻNIANIA

W ŁAŃCUCHU WARTOŚCI

PRODUKC J A

LOGISTYKA

MARKETING

SE RWIS

TE C HNOLOG IA (nowe produkty i usługi)

PERSONEL (orientacja na klienta)

INFRASTRUKTURA (tożsamość firmy)

J akość

komponetów

Produkty

zgodne

z normą

Szybka

dostawa

Sprzedaż

osobista

Szkolenie

serwisantów

ZAKUPY

8

PRZEGLĄD OPCJI

STRATEGICZNYCH DLA DOMEN

• Pole konkurencji:

– cały rynek,
– część rynku.

• Kierunek

konkurencji:

– koszty,
– wyróżnianie się.

• Reguły

konkurencji:

– akceptacja
– zmiana.

Kierunek
konkurencji

Pole
konkurencji

Reguły
konkurencji

9

PODSUMOWANIE ZNACZENIA

OPCJI STRATEGICZNEJ DLA DOMEN

• Trzy podstawowe problemy orientacji

tworzą

łącznie

osiem

opcji

strategicznych.

• Znaczenie

podstawowe

ma

kombinacja

„przywództwa”

kosztowego z regułami.

• Każda z opcji to kombinacja

rozwiązań dla: rynku, reguł i
kierunków konkurowania.

• Od wyników analizy strategicznej

zależy, jaką opcję i w jakim kształcie
należy wybrać.

10

OPCJE STRATEGICZNE

NA SZCZEBLU PRZEDSIĘBIORSTWA

STRATEGIE
KOMPETENCJI

STRATEGIE
MIĘDZYNARODOWE

STRATEGIE
PORTFOLIO

STRATEGICZNA
DYWESYFIKACJA

OPCJE

STRATEGICZNE
PRZEDSIĘBIORSTWA

11

DYWERSYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI

PRZEDSIĘBIORSTWA

• Dywersyfikacja to aktywny udział

przedsiębiorstwa w nowej domenie.

• Motywy dywersyfikacji

przedsiębiorstwa to:

– wzrost przedsiębiorstwa,
– wzmocnienie zdolności do

konkurencji,

– dojrzałość dotychczasowych domen,
– dążenie do kompensacji ryzyka.

12

DYWERSYFIKACJA POZIOMA

I PIONOWA

PRZEDSIĘBIORSTWA

Konstrukcja

narzędzi

Pozykiwanie

surowców

Produkcja

detali

Produkcja

wyposażenia

Produkty

komplementarne

Dywersyfikacja

przedsiębiorstwa

Produkty

substytucyjne

Organizacja

transportowa

Organizacja

handlowa

Organizacja

usługowa

Organizacja

promocyjna

Wsteczna

Postępowa

Pozioma

13

DROGI STRATEGICZNEJ

DYWERSYFIKACJIPRZEDSIĘBIORST

WA

DR OG I

DYWE R SYFIK AC J I

PR O WA DZE NIE

A K WIZYC J I

Prosty i szybki

sposób działania

WŁASNA

B UDOWA

Wymaga dużej

wytrwałości

Poziom

sukcesu - 35%

Poziom

sukcesu - 50%

R OZWIJ A NIE

K OOPE R A C J I

Zachowanie

autonomii

Poziom

sukcesu - 15%

14

ISTOTA STRATEGII

PORTFOLIO

• W

celu

podzielnia

posiadanych

zasobów na domeny opracowano

modele portfolio.

• Podstawą

wszystkich

modeli

jest

opisanie w formie osi potencjału
jednostki oraz otoczenia.

• Modele

wspomagają

proces

zarządzania

dywersyfikującymi

się

przedsiębiorstwami.

• U podstaw modeli leży proces selekcji

zadania strategicznego oraz
obserwacja ryzyka.

15

STRATEGICZNY ZAMYSŁ

PRZEDSIĘBIORSTWA

16

ISTOTA STRATEGII

MIĘDZYNARODOWYCH

• O internacjonalizacji jako strategii

można mówić dopiero tam, powstanie

domena.

• W analizie zasobów ważnym jest

pytanie

o

interkulturową

ważność

wiedzy i doświadczeń.

• Internacjonalizacja nie zmusza do

dywersyfikacji; może jednak taką być.

• Istnieją różne sposoby wejścia na obce

rynki: eksport, franchising, inwestycje,
akwizycje.

17

PROBLEMY GLOBALIZACJI I

REGIONALIZACJI

• Strategia globalna to działanie na

różnych rynkach z wyrobem i profilem
konkurowania.

• Przy wyborze opcji decydują trzy

aspekty: różnice narodowe, korzyści
skali i zakresu.

• Strategia regionalna adoptuje się do

specyfiki

działania

na

rynku

narodowym.

• Do działalności międzynarodowej

przyczyniły się: wolność, technologia i
komunikacja.

18

ISTOTA RDZENNYCH

STRATEGICZNYCH KOMPETENCJI

• Tylko te przedsiębiorstwa są trwale

konkurencyjne,

które

mają

kompetencje.

• Rdzenne kompetencje nie odnoszą się

do rynku albo do domeny, lecz
przenikają je.

• Rdzenne kompetencje do przenikający

potencjał

kwalifikacji

tworzący

przewagi.

• Mogą być skuteczne zastosowane w

domenach i na przyszłych rynkach.

19

KONCEPCJA RDZENNYCH

KOMPTENCJI PRZEDSIĘBIORSTWA

Kolektywna

wiedza

Konkurencja

zasobowa

Historyczny

rozwój

Długotrwałość

podłoża

Znaczenie dla

przedsiębiorstwa

Rdzenne
kompetencje

20

ISTOTA I ZAKRES

ZAMYSŁU STRATEGICZNEGO

ZAMYSŁ

STR A TE G IC ZNY

POC ZUC IE

K IE R UNK U

Ustalenie

punktu widzenia

POC ZUC IE

O DK R YWANIA

Zbadanie

nowego terenu

C hodzi

o długokresową

pozycję

konkurencyjną.

C hodzi

o odkrycie

nowych terenów

konkurowania.

POC ZUC IE

PR ZE ZNA C ZE NIA

Zrozumienie

przeznaczenia

C hodzi

o postrzeganie

przez pracowników

wartości działań.

21

OPCJE ROZWOJU I KONSOLIDACJI

STRATEGICZNEJ

PRZEDSIĘBIORSTWA

OPCJ A 1

STRATEGIA

PENETRACJ I

RYNKU

OPCJ A 3

STRATEGIA

ROZWOJ U

PRODUKTU

OPCJ A 4

STRATEGIA

DYWERSYFIKACJ I

OPCJ A 2

STRATEGIA

ROZWOJ U

RYNKU

P
R
O
D
U
K
T

O
B
E
C
N
Y

N
O
W
Y

O B E C N Y N O W Y

R Y N E K

OPCJ E ROZWOJ U PRZEDSIĘBIORSTWA

OPCJ A 5

STRATEGIA

REDUKCJ I

NAKŁADÓW

OPCJ A 7

STRATEGIA

REDUKCJ I

PRODUKTÓW

OPCJ A 8

STRATEGIA

SPRZEDAŻY

BIZNESU

OPCJ A 6

STRATEGIA

WYCOFANIA

Z RYNKU

P
R
O
D
U
K
T

U
T
R
Z
Y
M

E
L
I
M
I
N

U T R Z Y M A N I E W Y C O F A N I E

R Y N E K

OPCJ E KONSOLIDACJ I PRZEDSIĘBIORSTWA

22

FORMALIZACJA OPCJI

STRATEGICZNEJ

PRZEDSIĘBIORSTWA

1.WIZJ A

2. MISJ A

3. ANALIZA

MOŻLIWOŚCI

Kryteria

wyborów

Deklaracja

misji

4.WYBÓR

WARIANTÓW

Projekcja

działania

Projekcja

wizji

23

ZAGADNIENIA

• Istota opcji strategicznej
• Co to są strategie normatywne?
• Co to jest łańcuch wartości?
• Jak redukuje się otoczenie i wnętrze w

BCG?

• Jaka jest koncepcja rdzennych

kompetencji?

• Jak prezentuje się opcja „rynek-

produkt”?

• Istota i zakres zamysłu strategicznego?
• Jak wygląda formalizacja opcji

strategicznej?

24

BIBLIOGRAFIA

• Altkon J. Kramer T.: Leksykon marketingu PWE

Warszawa 1998

• Hamel G. Prahalad C.K.: Przewaga

konkurencyjna jutra. Strategie przejmowania
kontroli nad branżą i tworzenia rynków
przyszłości, Business Press, Warszawa 1999

• Kłeczek R. Kowal W. Woźniczka J.: Strategiczne

planowanie marketingowe, PWE, Warszawa
1999

• Stabaryła A.: Zarządzanie strategiczne w teorii

i praktyce firmy. PWN Warszawa-Kraków 2 000

• Steinmann H. Schreyoegg G.: Podstawy

kierowania przedsiębiorstwem. Koncepcje
funkcje, przykłady, Oficyna Wydawnicza
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1998