1
ISTOTA I ZAKRES
OPCJI STRATEGICZNEJ
PODSTAWY
ZARZĄDZANIA
2
TREŚĆ
• Cechy i rodzaje opcji strategicznej
• Koncepcja krzywej doświadczenia
• Źródła wyróżniania – łańcuch wartości
• Konstrukcja opcji strategicznej dla domen
• Opcje strategiczne przedsiębiorstw
• Rdzenne kompetencje
• Zamysł strategiczny
• Formalizm formułowania opcji strategicznej
3
CHARAKTERYSTYCZNE CECHY
OPCJI STRATEGICZNEJ
• Wyraża
zamierzone
przedsięwzięcia,
traktowane jako cele wiodące i pochodne.
• Wybór
opcji
jest
określony
przez
ekonomiczne kryteria, a także preferencje.
• Jest uporządkowaniem
hierarchicznym celów.
• Projekcje mogą mieć postać:
agregatową lub rozwiniętą.
4
OPCJE STRATEGICZNE
PRZEDSIĘBIORSTWA
• Opcje strategiczne są rozwiązaniami
łączącymi podejście sytuacyjne z ideą
strategii normatywnych.
• Opcje strategiczne powinno się różnicować
według szczebli strategicznych, tj. według
szczebla przedsiębiorstwa i szczebla domeny.
5
OPCJA STRATEGICZNA
NA SZCZEBLU DOMENY
STRATEGIA
KONKUROWANIA
MIEJ SCE
KONKUROWANIA
Ustalenie
miejsca
REGUŁY
KONKUROWANIA
Ustalenie reguł
konkurowania
- cały rynek,
- segmenty rynku,
- nisze rynku,
- idywidualny rynek.
- uznanie reguł,
- zmiana reguł,
- optymalizacja,
- koncentracja.
KIERUNEK
KONKUROWANIA
Wybór punktu
ciê¿koœ
ci
- koszty,
- wyróżnianie.
6
KONCEPCJA KRZYWEJ
DOŚWIADCZENIA
Najwyższy
udział w rynku
Najwyższa
skumulowna
Najniższe
koszty
Najwyższa
rentowność
7
ŹRÓDŁA WYRÓŻNIANIA
W ŁAŃCUCHU WARTOŚCI
PRODUKCJ A
LOGISTYKA
MARKETING
SERWIS
TECHNOLOGIA (nowe produkty i usługi)
PERSONEL (orientacja na klienta)
INFRASTRUKTURA (tożsamość firmy)
J akość
komponetów
Produkty
zgodne
z normą
Szybka
dostawa
Sprzedaż
osobista
Szkolenie
serwisantów
ZAKUPY
8
PRZEGLĄD OPCJI
STRATEGICZNYCH DLA DOMEN
• Pole konkurencji:
– cały rynek,
– część rynku.
• Kierunek
konkurencji:
– koszty,
– wyróżnianie się.
• Reguły konkurencji:
– akceptacja
– zmiana.
Kierunek
konkurencji
Pole
konkurencji
Reguły
konkurencji
9
PODSUMOWANIE ZNACZENIA
OPCJI STRATEGICZNEJ DLA DOMEN
• Trzy podstawowe problemy orientacji tworzą
łącznie osiem opcji strategicznych.
• Znaczenie podstawowe ma kombinacja
„przywództwa” kosztowego z regułami.
• Każda z opcji to kombinacja rozwiązań dla:
rynku, reguł i kierunków konkurowania.
• Od wyników analizy strategicznej zależy, jaką
opcję i w jakim kształcie należy wybrać.
10
OPCJE STRATEGICZNE
NA SZCZEBLU PRZEDSIĘBIORSTWA
STRATEGIE
KOMPETENCJI
STRATEGIE
KOMPETENCJI
STRATEGIE
MIĘDZYNARODOWE
STRATEGIE
MIĘDZYNARODOWE
STRATEGIE
PORTFOLIO
STRATEGIE
PORTFOLIO
STRATEGICZNA
DYWESYFIKACJA
STRATEGICZNA
DYWESYFIKACJA
OPCJE
STRATEGICZNE
PRZEDSIĘBIORSTWA
OPCJE
STRATEGICZNE
PRZEDSIĘBIORSTWA
11
DYWERSYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI
PRZEDSIĘBIORSTWA
• Dywersyfikacja to aktywny udział
przedsiębiorstwa w nowej domenie.
• Motywy dywersyfikacji przedsiębiorstwa to:
– wzrost przedsiębiorstwa,
– wzmocnienie zdolności do konkurencji,
– dojrzałość dotychczasowych domen,
– dążenie do kompensacji ryzyka.
12
DYWERSYFIKACJA POZIOMA
I PIONOWA
PRZEDSIĘBIORSTWA
Konstrukcja
narzędzi
Pozykiwanie
surowców
Produkcja
detali
Produkcja
wyposażenia
Produkty
komplementarne
Dywersyfikacja
przedsiębiorstwa
Produkty
substytucyjne
Organizacja
transportowa
Organizacja
handlowa
Organizacja
usługowa
Organizacja
promocyjna
Wsteczna
Postępowa
Pozioma
13
DROGI STRATEGICZNEJ
DYWERSYFIKACJIPRZEDSIĘBIORST
WA
DROGI
DYWERSYFIKACJ I
PROWADZENIE
AKWIZYCJ I
Prosty i szybki
sposób działania
WŁASNA
BUDOWA
Wymaga dużej
wytrwałości
Poziom
sukcesu - 35%
Poziom
sukcesu - 50%
ROZWIJ ANIE
KOOPERACJ I
Zachowanie
autonomii
Poziom
sukcesu - 15%
14
ISTOTA STRATEGII
PORTFOLIO
• W celu podzielnia posiadanych zasobów
na domeny opracowano modele portfolio.
• Podstawą wszystkich modeli jest opisanie w
formie osi potencjału jednostki oraz otoczenia.
• Modele wspomagają proces zarządzania
dywersyfikującymi się przedsiębiorstwami.
• U podstaw modeli leży proces selekcji zadania
strategicznego oraz obserwacja ryzyka.
15
STRATEGICZNY ZAMYSŁ
PRZEDSIĘBIORSTWA
16
ISTOTA STRATEGII
MIĘDZYNARODOWYCH
• O internacjonalizacji jako strategii można
mówić dopiero tam, powstanie domena.
• W analizie zasobów ważnym jest pytanie o
interkulturową ważność wiedzy i doświadczeń.
• Internacjonalizacja nie zmusza do
dywersyfikacji; może jednak taką być.
• Istnieją różne sposoby wejścia na obce rynki:
eksport, franchising, inwestycje, akwizycje.
17
PROBLEMY GLOBALIZACJI I
REGIONALIZACJI
• Strategia globalna to działanie na różnych
rynkach z wyrobem i profilem konkurowania.
• Przy wyborze opcji decydują trzy aspekty:
różnice narodowe, korzyści skali i zakresu.
• Strategia regionalna adoptuje się do
specyfiki działania na rynku narodowym.
• Do działalności międzynarodowej przyczyniły
się: wolność, technologia i komunikacja.
18
ISTOTA RDZENNYCH
STRATEGICZNYCH KOMPETENCJI
• Tylko te przedsiębiorstwa są trwale
konkurencyjne, które mają kompetencje.
• Rdzenne kompetencje nie odnoszą się do
rynku albo do domeny, lecz przenikają je.
• Rdzenne
kompetencje
do
przenikający
potencjał kwalifikacji tworzący przewagi.
• Mogą być skuteczne zastosowane w
domenach i na przyszłych rynkach.
19
KONCEPCJA RDZENNYCH
KOMPTENCJI PRZEDSIĘBIORSTWA
Kolektywna
wiedza
Kolektywna
wiedza
Konkurencja
zasobowa
Konkurencja
zasobowa
Historyczny
rozwój
Historyczny
rozwój
Długotrwałość
podłoża
Długotrwałość
podłoża
Znaczenie dla
przedsiębiorstwa
Znaczenie dla
przedsiębiorstwa
Rdzenne
kompetencje
Rdzenne
kompetencje
20
ISTOTA I ZAKRES
ZAMYSŁU STRATEGICZNEGO
ZAMYSŁ
STRATEGICZNY
POCZUCIE
KIERUNKU
Ustalenie
punktu widzenia
POCZUCIE
ODKRYWANIA
Zbadanie
nowego terenu
Chodzi
o długokresową
pozycję
konkurencyjną.
Chodzi
o odkrycie
nowych terenów
konkurowania.
POCZUCIE
PRZEZNACZENIA
Zrozumienie
przeznaczenia
Chodzi
o postrzeganie
przez pracowników
wartości działań.
21
OPCJE ROZWOJU I KONSOLIDACJI
STRATEGICZNEJ
PRZEDSIĘBIORSTWA
OPCJ A 1
STRATEGIA
PENETRACJ I
RYNKU
OPCJ A 3
STRATEGIA
ROZWOJ U
PRODUKTU
OPCJ A 4
STRATEGIA
DYWERSYFIKACJ I
OPCJ A 2
STRATEGIA
ROZWOJ U
RYNKU
P
R
O
D
U
K
T
O
B
E
C
N
Y
N
O
W
Y
O B E C N Y N O W Y
R Y N E K
OPCJ E ROZWOJ U PRZEDSIĘBIORSTWA
OPCJ A 5
STRATEGIA
REDUKCJ I
NAKŁADÓW
OPCJ A 7
STRATEGIA
REDUKCJ I
PRODUKTÓW
OPCJ A 8
STRATEGIA
SPRZEDAŻY
BIZNESU
OPCJ A 6
STRATEGIA
WYCOFANIA
Z RYNKU
P
R
O
D
U
K
T
U
T
R
Z
Y
M
E
L
I
M
I
N
U T R Z Y M A N I E W Y C O F A N I E
R Y N E K
OPCJ E KONSOLIDACJ I PRZEDSIĘBIORSTWA
22
FORMALIZACJA OPCJI
STRATEGICZNEJ
PRZEDSIĘBIORSTWA
1.WIZJ A
2. MISJ A
3. ANALIZA
MOŻLIWOŚCI
Kryteria
wyborów
Deklaracja
misji
4.WYBÓR
WARIANTÓW
Projekcja
działania
Projekcja
wizji
23
ZAGADNIENIA
• Istota opcji strategicznej
• Co to są strategie normatywne?
• Co to jest łańcuch wartości?
• Jak redukuje się otoczenie i wnętrze w BCG?
• Jaka jest koncepcja rdzennych kompetencji?
• Jak prezentuje się opcja „rynek- produkt”?
• Istota i zakres zamysłu strategicznego?
• Jak wygląda formalizacja opcji
strategicznej?
24
BIBLIOGRAFIA
• Altkon J. Kramer T.: Leksykon marketingu PWE
Warszawa 1998
• Hamel G. Prahalad C.K.: Przewaga konkurencyjna
jutra. Strategie przejmowania kontroli nad branżą i
tworzenia rynków przyszłości, Business Press,
Warszawa 1999
• Kłeczek R. Kowal W. Woźniczka J.: Strategiczne
planowanie marketingowe, PWE, Warszawa 1999
• Stabaryła A.: Zarządzanie strategiczne w teorii i
praktyce firmy. PWN Warszawa-Kraków 2 000
• Steinmann H. Schreyoegg G.: Podstawy kierowania
przedsiębiorstwem. Koncepcje funkcje, przykłady,
Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej,
Wrocław 1998