OPTYMALNY CZAS
PRACY I PRZERWY
WYPOCZYNKOWE
Maciej Maciejak
Joanna Sosna
BIBLIOGRAFIA
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy
( Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141)
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych
( Dz. U. 1997 Nr. 123 poz.776)
Aleksander P. Kuźniar, Kodeks Kadr i Płac. Kodeks pracy
2014 z komentarzem, tom І, Warszawa, INFOR, ISBN
978-83-7440-327-6
PRACODAWCA ZOBOWIĄZANY
JEST ORGANIZOWAC PRACĘ
W SPOSÓB ZAPEWNIAJACY :
OPTYMALNE WYKORZYSTANIE CZASU
PRACY
OSIĄGANIE PRZEZ PRACOWNIKÓW,
PRZY WYKORZYSTANIU ICH
KOMPETENCJI, WYSOKIEJ
WYDAJNOŚCI I NALEŻYTEJ JAKOŚCI
PRACY
(Dz. U. 1974 Nr 24 poz.141, Dział ΙV,
Rozdział І, Art.94. pkt 2)
PRACOWNIK JEST ZOBOWIĄZANY:
PRZESTRZEGAĆ USTALONEGO W
ZAKŁADZIE CZASU PRACY
( Dz. U. 1974 Nr 24 poz.141, Dział ΙV,
Rozdział ІІ, Art.100. § 2, pkt 1)
CZAS PRACY JEST TO CZAS W KTÓRYM
PRACOWNIK JEST W DYSPOZYCJI ZAKŁADU
PRACY. CZAS W KTÓRYM PRACOWNIK PODLEGA
ZAKŁADOWI PRACY W MIEJSCU ZATRUDNIENIA
JAK I W INNYM OKREŚLONYM DO
WYKONYWANIA PRACY MIEJSCU.
(Dz. U. 1974 Nr 24 poz.141, Dział VI, Rozdział I,
Art. 128, § 1)
MAKSYMALNA LICZBA GODZIN JAKĄ
PRACOWNIK MOŻE PRZEPRACOWAĆ W
JEDNEJ DOBIE LUB TYGODNIU PRACY.
NORMA DOBOWA: 8 GODZIN
NORMA TYGODNIOWA: 40 GODZIN NA TYDZIEŃ
(Dz. U. 1974 Nr 24 poz.141, Dział VI, Rozdział II,
Art. 129. § 1)
SYSTEMY CZASU PRACY
PODSTAWOWY
RÓWNOWAŻNY
PRZERYWANY
ZADANIOWY
SKRÓCONEGO TYGODNIA PRACY
PRACY WEEKENDOWEJ
PRACY W RUCHU CIĄGŁYM
SYSTEM PODSTAWOWY
JEST TO NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANY
SYSTEM CZASU PRACY.
PRACOWNICY ZATRUDNIENI W TYM
SYSTEMIE WYKONUJĄ PRACĘ ZGODNIE Z
USTALONYM ROZKŁADEM PO 8 GODZIN
DZIENNIE.
PRACA PONAD 8 GODZIN JEST DLA NICH
PRACĄ NADLICZBOWĄ KTÓRA MUSI
ZOSTAĆ ODPOWIEDNIO
ZREKOMPENSOWANA
SYSTEM RÓWNOWAŻNY
SYSTEM RÓWNOWAŻNY Z
PRZEDŁUŻENIEM NORMY DOBOWEJ
DO 12 GODZIN
ZAPEWNIA DUŻĄ SWOBODĘ KSZTAŁTOWANIA
ROZKŁADU CZASU PRACY PRACOWNIKA
W TYM SYSTEMIE PRACOWNIK MOŻE
PRACOWAĆ DO 12 GODZIN NA DOBĘ
OGÓLNY WYMIAR CZASU PRACY
PRACOWNIKA ZATRUDNIONEGO NIE MOŻE
JEDNAK PRZEKRACZAĆ OBOWIĄZUJĄCEGO
DLA WSZYSTKICH PRACOWNIKÓW WYMIARU
CZASU PRACY OBLICZANEGO ZGODNIE Z
REGUŁAMI KODEKSU PRACY
WARUNKIEM UZASADNIAJĄCYM
ZASTOSOWANIE TAKIEGO SYSTEMU CZASU
PRACY JEST RODZAJ PRACY LUB JEJ
ORGANIZACJA, KTÓRE WYMAGAJĄ DŁUŻSZEJ
PRACY W OKREŚLONE DNI I POZWALAJĄ NA
PRACE KRÓTSZĄ W INNYCH DNIACH.
SYSTEM RÓWNOWAŻNY Z
PRZEDŁUŻENIEM NORMY DOBOWEJ
DO 16 LUB 24 GODZIN
WPROWADZENIE TAKICH SYSTEMÓW CZASU PRACY
JEST UZALEŻNIONE OD RODZAJU PRAC JAKIE MOGĄ
BYĆ W NICH WYKONYWANE
W SYSTEMIE TYM WYŁĄCZONA JEST MOŻLIWOŚĆ
WYKONYWANIA PRACY W GODZINACH
NADLICZBOWYCH
ISTNIEJE MOŻLIWOŚĆ PRZEDŁUŻENIA DOBOWEGO
WYMIARU CZASU PRACY DO:
a)
16 GODZIN PRZY PRACACH POLEGAJĄCYCH NA
DOZORZE URZĄDZEŃ LUB ZWIĄZANYCH Z
CZĘŚCIOWYM POZOSTAWANIEM W POGOTOWIU DO
PRACY
b)
24 GODZIN W PRZYPADKU PRAC POLEGAJĄCYCH NA
PILNOWANIU MIENIA I OCHRONIE OSÓB, A TAKŻE
PRAC WYKONYWANYCH PRZEZ PRACOWNIKÓW
ZAKŁADOWYCH STRAŻY POŻARNYCH I
ZAKŁADOWYCH SŁUŻB RATOWNICZYCH
.
SYSTEM PRZERYWANEGO CZASU
PRACY
POLEGA NA TYM, ŻE PRACODAWCA MA
UPRAWNIENIE DO TAKIEGO UKSZTAŁTOWANIA
GODZIN PRACY PRACOWNIKA, ABY W RAMACH
JEDNEJ DOBY ROBOCZEJ NIE WYKONYWAŁ ON
PRACY NIEPRZERWANIE, TYLKO ABY PRACA JEGO
BYŁA PODZIELONA NA CZĘŚCI.
WPROWADZENIE TEGO SYSTEMU MUSI BYĆ
UZASADNIONE RODZAJEM PRACY LUB JEJ
ORGANIZACJĄ
FUNKCJONOWANIE PRZERYWANEGO CZASU
PRACY MUSI SIĘ ODBYWAĆ W RAMACH
Z GÓRY USTALONEGO ROZKŁADU
PRACODAWCA MOŻE WPROWADZIĆ TYLKO JEDNĄ
PRZERWĘ W CIĄGU DOBY PRACOWNICZEJ-
PRZERWA NIE MOŻE TRWAĆ DŁUŻEJ NIŻ 5
GODZIN,
NIE WOLNO STOSOWAĆ PRZERYWANEGO CZASU
PRACY W POWIĄZANIU Z NIEKTÓRYMI INNYMI
SYSTEMAMI CZASU PRACY.
SYSTEM ZADANIOWEGO
CZASU PRACY
POLEGA NA TYM ŻE PRACODAWCA W
POROZUMIENIU Z PRACOWNIKIEM USTALA
ZADANIA, JAKIE MA ON DO WYKONANIA W
WRAMACH OBOWIĄZUJĄCYCH GO NORM CZASU
PRACY
WYMIAR ZADAŃ, JAKIE PRACOWNIK MA DO
ZREALIZOWANIA MUSI BYĆ TAK DOBRANY ABY
PRACOWNIK MÓGŁ JE WYKONAĆ W
OBOWIĄZUJACYCH NORMACH CZASU PRACY ( 8
GODZIN NA DOBĘ I 40 GODZIN TYGODNIOWO W
PRZECIĘTNIE 5-DNIOWYM TYGODNIU PRACY)
ZASTOSOWANIE TEGO SYSTEMU MUSI BYĆ
UZASADNIONE RODZAJEM PRACY, JEJ ORGANIZACJA
ALBO MIEJSCEM ŚWIADCZENIA PRACY
SYSTEM SKRÓCONEGO
TYGODNIA PRACY
W TYM SYSTEMIE DOPUSZCZALNE JEST
WYKONYWANIE PRACY PRZEZ PRACOWNIKA
PRZEZ MNIEJ NIŻ 5 DNI W CIĄGU TYGODNIA.
POWODUJE TO MOŻLIWOŚĆ WYDŁUŻENIA
CZASU PRACY W DNI PRACY MAKSYMALNIE
DO 12 GODZIN NA DOBĘ.
PRACA W TYM SYSTEMIE MOŻE ODBYWAĆ
SIĘ W OKRESIE ROZLICZENIOWYM
NIEPRZEKRACZAJĄCYM 1 MIESIĄCA
SYSTEM TEN RÓWNIEŻ WPROWADZA SIĘ NA
PISEMNY WNIOSEK PRACOWNIKA I USTALA
SIĘ GO W UMOWIE O PRACĘ
SYSTEM PRACY
WEEKENDOWEJ
POLEGA NA WYKONYWANIU PRACY JEDYNIE W
PIĄTKI, SOBOTY, NIEDZIELE I ŚWIĘTA
WARUNKIEM PODSTAWOWYM STOSOWANIA TEGO
SYSTEMU CZASU PRACY JEST PISEMNY
WNIOSEK PRACOWNIKA, A PODSTAWĄ JEGO
WPROWADZENIA UMOWA O PRACĘ.
W TYM SYSTEMIE DOPUSZCZALNE JEST
PRZEDŁUŻENIE DOBOWEGO WYMIARU CZASU
PRACY, NIE WIĘCEJ JEDNAK NIŻ DO 12 GODZIN NA
DOBĘ.
OKRES ROZLICZENIOWY W ŻADNYM
PRZYPADKU NIE MOŻE PRZEKRACZAĆ 1 MIESIĄCA,
A PRACA W SOBOTY, NIEDZIELE I ŚWIĘTA JEST
PRACĄ „NORMALNĄ” I W ŻADEN SPOSÓB NIE JEST
DODATKOWO REKOMPENSOWANA
ORGANIZACJA CZASU PRACY
OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ
CZAS PRACY OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ NIE
MOŻE PRZEKRACZAĆ 8 GODZIN NA DOBĘ I 40
GODZIN TYGODNIOWO.
(Dz. U. 1997 Nr 123 poz.776, Rozdział 4, Art.15, pkt 1 )
. CZAS PRACY OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ
ZALICZONEJ DO ZNACZNEGO LUB
UMIARKOWANEGO STOPNIA
NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI NIE MOŻE PRZEKRACZAĆ
7 GODZIN NA DOBĘ I 35 GODZIN TYGODNIOWO.
(Dz. U. 1997 Nr 123 poz.776, Rozdział 4, Art.15, pkt 2 )
OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA NIE MOŻE BYĆ
ZATRUDNIONA W PORZE NOCNEJ I W GODZINACH
NADLICZBOWYCH.
(Dz. U. 1997 Nr 123 poz.776, Rozdział 4, Art.15, pkt 3 )
Przepisy te nie maja zastosowania wobec osób zatrudnionych
do pilnowania oraz gdy na wniosek osoby zatrudnionej
lekarz wyrazi na to zgodę.
OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA MA PRAWO DO DODATKOWEJ
PRZERWY W PRACY NA GIMNASTYKĘ USPRAWNIAJĄCĄ
LUB WYPOCZYNEK. CZAS PRZERWY WYNOSI 15 MINUT I
JEST WLICZANY DO CZASU PRACY.
(Dz. U. 1997 Nr 123 poz.776, Rozdział 4, Art.17 )
CZAS PRACY PRACOWNIKÓW
MŁODOCIANYCH
W WIEKU DO UKOŃCZENIA 16 LAT NIE
MOŻE PRZEKRACZAĆ 6 GODZIN NA
DOBĘ.
W WIEKU POWYŻEJ 16 LAT NIE MOŻE
PRZEKRACZAĆ 8 GODZIN NA DOBĘ.
DO TEGO CZASU JEST WLICZANY CZAS
NAUKI, JAKĄ MŁODOCIANY ODBYWA W
DANYM DNIU, PRZEWIDZIANY
PROGRAMEM JEGO ZAJĘĆ.
MŁODOCIANEGO NIE WOLNO ZATRUDNIAĆ
W GODZINACH NADLICZBOWYCH
MŁODOCIANEGO NIE WOLNO ZATRUDNIAĆ
W PORZE NOCNEJ
ODPOCZYNEK DOBOWY MŁODOCIANEGO NIE
MOŻE BYĆ KRÓTSZY NIŻ NIEPRZERWANIE 14
GODZIN I MUSI OBEJMOWAĆ CAŁOŚĆ PORY
NOCNEJ DANEGO ZAKŁADU
ODPOCZYNEK TYGODNIOWY NIE MOŻE BYĆ
KRÓTSZY NIŻ NIEPRZERWANIE 48 GODZIN I
POWINIEN OBEJMOWAC NIEDZIELĘ.
PRZERWY WYPOCZYNKOWE
PRZERWY WYPOCZYNKOWE.
ZGODNIE Z PRZEPISAMI
KODEKSU PRACY KAŻDEMU
PRACOWNIKOWI
ZATRUDNIONEMU NA UMOWĘ O
PRACĘ PRZYSŁUGUJĘ 15
MINUTOWA PRZERWA W CIĄGU
8 GODZIN PRACY.
Art. 132.Pracownikowi w każdej dobie
pracy przysługuję co najmniej 11 godzin
nieprzepracowanego odpoczynku.
Niektórzy pracodawcy czasami realizują
inny przepis KP. Dający im prawo do
wprowadzenia jednej przerwy nie
wliczonej w czas pracy , wynosi ona
maksymalnie do 60 minut. W tym też to
czasie pracownik może spożyć posiłek
lub załatwić sprawy osobiste.
PRZERWA GDY PRACUJEMY PRZY
KOMPUTERZE
ZGODNIE Z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA
PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ W SPRAWIE
PRZEPISÓW BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY
PRACY NA STANOWISKU KTÓRY JEST
WYPOSAŻONY W MONITOR EKRANOWY Z
1998 ROKU JEST PRZYPISANA 5 MINUTOWA
PRZERWA PO PRZEPRACOWANEJ GODZINIE
JEŻELI DOBOWY WYMIAR CZASU PRACY
WYNOSI CO NAJMNIEJ 4 GODZINY
PRZERWA PODCZAS
KARMIENIA PIERSIĄ
W PRZYPADKU PRZERW W CELU
NAKARMIENIA DZIECKA DOBOWY CZAS
PRACY POWINIEN WYNOSIĆ WIĘCEJ NIŻ 6
GODZIN I JEST PRZEWIDZIANA PRZERWA DO
DWÓCH PÓŁGODZIN WLICZANYCH W CZAS
PRACY, NATOMIAST JEŚLI JEST WIĘCEJ
DZIECI DO WYKARMIENIA NIŻ JEDNO TO
JEST PRZEWIDZIANA PRZERWA DWA RAZY PO
CZTERDZIEŚCI PIĘĆ MINUT.
JEŚLI SIĘ PRACUJĘ MNIEJ NIŻ
SZEŚĆ GODZIN TO JEST
PRZEWIDZIANA TYLKO JEDNA
PRZERWA, A W WYPADKU PRACY
NIŻSZEJ CZASOWO NIŻELI CZTERY
GODZINNY DZIENNIE TAKOWEJ
PRZERWY USTAWODAWCA NIE
PRZEWIDZIAŁ.
PRZERWY DLA MŁODOCIANYCH I
NIEPEŁNOSPRAWNYCH
PRZERWA DLA MŁODOCIANYCH
PRACOWNIKÓW WYNOSI TRZYDZIEŚCI
MINUT JEŻELI ICH CZAS PRACY JEST
DŁUŻSZY NIŻELI CZTERY I PÓŁ
GODZINY.
NA MOCY USTAWY O REHABILITACJI
ZAWODOWEJ I SPOŁECZNEJ ORAZ
ZATRUDNIENIU OSÓB
NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z 2011 ROKU,
PRACOWNIKOM NIEPEŁNOSPRAWNYM
PRZYSŁUGUJE PIĘTNASTO MINUTOWA
PRZERWA NA GIMNASTYKĘ ALBO INNĄ
CZYNNOŚĆ .
WSZYSTKIE PRZEWIDZIANE PRZERWY
PRZEZ USTAWODAWCĘ WINNY BYĆ
PŁATNE I WLICZANE W CZAS PRACY
NIEWPROWADZENIE W ŻYCIE
DANYCH PRZERW ALBO
ZMNIEJSZANIE ICH STANOWI
POWAŻNE WYKROCZENIE PRZECIWKO
PRAWOM PRACOWNIKA.