GLUKONEOGENEZA-
PRZEBIEG PROCESU OD
KWASU MLEKOWEGO,
GLICEROLU I PROPIONIANU.
ZNACZENIE DLA KOMÓRKI.
CYKL CORICH- PRZEBIEG I
ZNACZENIE PROCESU.
GLUKONEOGENEZA:
Enzymatyczny proces przekształcania
niecukrowcowych prekursorów,
np.aminokwasów, glicerolu czy mleczanu
w glukozę. Resynteza glukozy następuje
głównie w hepatocytach i w mniejszym
stopniu w komórkach nerek, a głównym
punktem wejścia substratów do tego
szlaku jest pirogronian . Szybkość
zachodzenia procesu jest zwiększana
podczas wysiłku fizycznego i głodu. W
wyniku glukoneogenezy zużytkowana
jest duża ilości energii.
SZLAK GLUKONEOGENEZY:
PRZEBIEG PROCESU OD KWASU
MLEKOWEGO:
Gdy prekursorem glukozy jest mleczan to
produkt jego utlenienia- pirogronian przenika
do mitochondrium, gdzie z udziałem
karboksylazy pirogronianowej i CO
2
zostaje
przekształcony w szczawiooctan. Przemiana ta
wymaga także obecności biotyny, ATP oraz
jonów magnezu. Funkcje biotyny jako grupy
prostetycznej polega na przyłączeniu CO
2
do
enzymu przez związaniem CO
2
z pirogronianem,
natomiast hydroliza ATP dostarcza energii do
wytworzenia wiązania C-C w szawiooctanie.
PRZEBIEG PROCESU OD GLICEROLU:
Kinaza glicerolowa katalizuje w obecności ATP
fosforylację glicerolu do glicerolo-3-fosforanu.
Ostatni związek może być utleniony, przez
dehydrogenazę glicerolofosforanową współdziałającą
z NADP, do fosforanu dihydroksyacetonu, który
włączając się w odwrócony szlak glikolizy daje
glukozę.
PRZEBIEG PROCESU OD
PROPIONIANU:
Propionian wchodzi do szlaku
glukoneogenezy za pośrednictwem cyklu
cytrynianowego, przekształcając się w
sukcynylo-CoA. Początkowo propionian podlega
aktywacji do propionylo-CoA przez odpowiednią
syntetazę acylo-CoA, z udziałem ATP. Aktywny
propionian ulega następnie karboksylacji do D-
metylomalonylo-CoA przez karboksylaze
propionylo-CoA.
U przeżuwaczy.
FUNKCJE DLA KOMÓREK:
Szlak przemian metabolicznych
(glukoneogeneza) zachodzi prawie w całości
na terenie cytoplazmy komórek wątroby i
nerek. Ma on bardzo istotne znaczenie, bo
dzięki niemu organizm jest w stanie
wyprodukować sobie glukozę nawet wtedy,
gdy jej podaż w pokarmie lub z rozpadu
rezerw glikogenowych jest niewystarczająca.
A jest ona zdecydowanie niezbędna dla
prawidłowego funkcjonowania mózgu i
krwinek czerwonych i ważna w metabolizmie
innych komórek.
CYKL CORICH W
PUNKTACH:
1. Podczas intensywnego wysiłku w
naszych mięśniach produkowany jest
mleczan.
2. Jego Regeneracja odbywa się
poprzez redukcję pirogronianu do
mleczanu.
3. Wyprodukowany w mięśniach
mleczan transportowany jest z prądem
krwi do wątroby, gdzie ulega utlenieniu
przez dehydrogenazę mleczanową do
pirogronianu. Ten na drodze
glukoneogenezy ulega konwersji do
glukozy
CYKL CORICH:
W warunkach ograniczonego dostępu tlenu, panujących
podczas intensywnego wysiłku fizycznego, ilość NADH
wytworzonego podczas glikolizy przekracza możliwości
łańcucha oddechowego pod względem utleniania tego
NADH z powrotem na NAD
+
. W tym wypatku pirogronian
syntetyzowaqny w mięśniach podczas glikolizy zostaje
przekształcony w mleczan (który musi powędrować do
wątroby żeby zaszła glukoneogeneza) przez
dechydrogenazę mleczanową w reakcji generującej NAD
+
,
dzięki czemu glikoliza w dalszym ciągu wytwarza ATP.
Jednakże mleczan jest metabolitem uwięzionym w ślepej
uliczce, ponieważ metabolizowany może być dalej tylko pod
warunkiem przemiany z powrotem w pirogronian.
Następnie pirogronian w procesie glukoneogenezy ulega
przekształceniu w glukozę, ta zostaje uwolniona znów do
krwioobiegu, skąd może już być pobierana przez mięsień
szkieletowy i mózg. Cykl Corich przesuwa część obciążenia
metabolicznego z pracujących mięśni do wątroby.
CYKL CORICH- WYMIANA METABOLITÓW MIĘDZY
MIĘŚNIAMI A WĄTROBĄ:
DZIĘKUJEMY
ZA UWAGĘ ;)
Anna Litwińczyk
Aneta Liberacka