

Osoba młodociana

– osoba która ukończyła 16

lat, a nie przekroczyła 18.



Pracodawca może zatrudniać osobę młodocianą,
która ukończyła gimnazjum oraz posiada orzeczenie
lekarskie, że wykonywanie pracy danego rodzaju,
nie zagraża jego zdrowiu

Definicja



Wyjątkowo można zatrudnić osoby które: nie ukończyły
gimnazjum, nie mają 16 lat ale ukończyły gimnazjum oraz osób
niemających 16 lat, które nie ukończyły gimnazjum.



Umowa z młodocianym który nie ukończył gimnazjum

jest zawierana na wniosek jego opiekuna lub przedstawiciela
ustawowego jeśli:



został on przyjęty do oddziału przysposabiającego do pracy,

utworzonego w gimnazjum oraz zdobył pozytywną opinię
poradni psychologiczno-pedagogicznej



uzyskał zezwolenie dyrektora gimnazjum (w którego

obwodzie mieszka) na spełnianie obowiązku szkolnego poza
szkołą oraz uzyskał pozytywną opinię poradni psychologiczno
pedagogicznej.

Zatrudnianie młodocianych, którzy
nie spełniają podstawowych
wymogów:

Możliwe jest zawarcie umowy z taką osobą, ale tylko
formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy,gdy:



opiekun lub przedstawiciel ustawowy tej osoby, wyraża
na to zgodę



uzyska pozytywną opinię poradni psychologiczno-

pedagogicznej



posiada zezwolenie dyrektora gimnazjum, w

obwodzie zamieszkania danej osoby, na spełnianie
obowiązku szkolnego poza szkołą



Zostanie przedstawione zaświadczenie lekarza że praca

tego rodzaju, nie zagraża zdrowiu tej osoby

Osoba niemająca 16 lat i która

nie ukończyła gimnazjum:



zakazie pracy w porze nocnej i w godzinach
nadliczbowych



skróconym czasie pracy



dłuższym wymiarze urlopów



zakazie zatrudniania przy pracach wzbronionych



obowiązku przeprowadzania wstępnych,
okresowych i kontrolnych badań lekarskich

Ochrona pracy młodocianych
przejawia się w:



Rodzaj i sposób takiej umowy określa artykuł 194
kodeksu pracy



O zawarciu umowy z młodocianym, pracodawca
zawiadamia burmistrza, wójta lub prezydenta miasta
(właściwego ze względu na zamieszkanie
młodocianego)



Pracodawca, będący rzemieślnikiem, zawiadamia
również izbę rzemieślniczą

Umowa musi zawierać następujące informacje:



rodzaj przygotowania zawodowego



sposób dokształcania teoretycznego



czas trwania i miejsce odbywania przygotowania
zawodowego



wysokość wynagrodzenia

Umowa zawierana z
młodocianym

Umowę zawartą w celu przygotowania zawodowego,
można

rozwiązać za wypowiedzeniem w przypadku:



ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy



reorganizacji zakładu pracy która uniemożliwia
kontynuowanie przygotowania zawodowego



niewypełnienia obowiązków przez młodocianego,
wynikających z umowy o pracę lub obowiązku
dokształcania się (pomimo zastosowania środków
wychowawczych)



stwierdzenie nieprzydatności młodocianego do pracy, w
zakresie której odbywa przygotowanie zawodowe

Wypowiedzenie
umowy:



Nauka zawodu: powinna trwać nie mniej niż 24m-ce

i nie dłużej niż 36 m-cy; ma na celu przygotowanie do
pracy w charakterze wykwalifikowanego pracownika

lub

Czeladnika; na naukę składa się praktyczna nauka
Zawodu i dokształcanie teoretyczne



Przyuczenie do wykonywania określonej pracy: może
trwać od 3-6 m-cy.

Umowa o pracę w celu
przygotowania zawodowego:

W okresie zatrudnienia młodocianemu przysługuje
wynagrodzenie obliczane w stosunku procentowym do
przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w

gospodarce

narodowej, w poprzednim kwartale. Stosunek ten
w ramach nauki zawodu wynosi:



w pierwszym roku nauki - nie mniej niż 4%



w drugim nie mniej niż 5%



w trzecim roku nauki - nie mniej niż 6%.

Natomiast osobie odbywającej przyuczenie do
wykonywania określonych prac przysługuje min. 4%.

Wynagrodzenie:



Osobie młodocianej przysługuje 12 dni urlopu,

po upływie 6 miesięcy, od rozpoczęcia pierwszej pracy



Po upływie roku, ale przed ukończeniem 18 lat,

zdobywa prawo do 26 dni roboczych



Pracodawca ma obowiązek udzielenia urlopu osobie

młodocianej w okresie ferii szkolnych



Na wniosek młodocianego - ucznia szkoły dla

pracujących - pracodawca powinien udzielić mu urlopu
bezpłatnego, w okresie ferii szkolnych, w wymiarze
nieprzekraczającym 2 miesięcy (łącznie z urlopem
wypoczynkowym). Urlop ten, wlicza się do okresu pracy,
od którego zależą uprawnienia pracownicze

Urlopy:

o

Czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat, nie

może przekraczać 6h/na dobę, a osób które ukończyły
16 lat - 8h/na dobę

o

Do czasu pracy wlicza się również czas nauki (w

wymiarze wynikającym z obowiązkowego programu
zajęć szkolnych

o

Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy przekracza 4,5h,

pracodawca jest zobowiązany wprowadzić dla
młodocianego przerwę w pracy, wynoszącą 30 minut,

która

wlicza się do czasu pracy

Czas pracy:

o

Przerwa w pracy młodocianego powinna trwać
nieprzerwanie min.14h i powinna obejmować porę
nocną.

o

Młodociany ma prawo do co najmniej 48h
nieprzerwanego odpoczynku, (który obejmuje
niedzielę) w każdym tygodniu pracy.

o

Pracodawca ma zakaz zatrudniania młodocianego w

godzinach nadliczbowych oraz w godzinach nocnych
(tj. 22:00-6:00 oraz 20:00-6:00 w przypadku osób które
nie ukończyły 16 lat)

Młodociany pracownik ma obowiązek dokształcania się aż
do ukończenia 18 lat, szczególnie jest zobowiązany do:



dokształcania się w zakresie szkoły podstawowej i

gimnazjum (jeśli ich nie ukończył)



dokształcania się w szkołach ponad gimnazjalnych lub

w formach poza szkolnych



Pracodawca jest zobowiązany zwolnić młodocianego od

pracy, na czas potrzebny do wzięcia udziału w zajęciach
w szkole.



Gdy młodociany nie ukończył przygotowania zawodowego,

przed ukończeniem 18 lat, obowiązek dokształcania się może
zostać przedłużony do czasu zakończenie tego przygotowania

Dokształcanie:

Pracodawca musi spełnić poniższe warunki:



młodociany wykonuje prace lekkie, nie powodujące
zagrożenia dla jego życia, zdrowia i rozwoju
psychofizycznego oraz nie utrudniają mu wykonywania
obowiązku szkolnego



pracodawca sporządza wykaz lekkich prac, po
konsultacji z lekarzem medycyny pracy, a następnie
umieszcza je w regulaminie pracy (lub innym akcie)



rozkład czasu pracy przy pracach lekkich, ustalany jest
po uwzględnieniu rozkładu zajęć szkolnych osoby
młodocianej oraz liczby godzin nauki w tygodniu

Zatrudnianie młodocianych w innym
celu niż przygotowanie zawodowe:



tygodniowy wymiar godzin przy pracach lekkich nie
może przekraczać 12h; jeśli młodociany ma w tym
czasie zajęcia szkolne, mogą to być maks. 2h



w okresie ferii szkolnych wymiar czasu pracy nie może
przekroczyć 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu



przed nawiązaniem stosunku pracy, pracodawca musi
uzyskać od młodocianego oświadczenie o zatrudnieniu
lub nie pozostawaniu w zatrudnieniu u innego
pracodawcy



Badania lekarskie – młodociany podlega takim samym

badaniom, jak reszta pracowników. Gdy lekarz stwierdzi że
dana praca zagraża zdrowiu osoby młodocianej,

pracodawca

musi zmienić rodzaj pracy. A gdy jest to niemożliwe –
rozwiązać umowę o pracę i wypłacić młodocianemu
odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres
Wypowiedzenia



Zakaz zatrudniania przy pracach wzbronionych – ich

wykaz ustala Rada Ministrów (rozporządzenie z dn.
24.08.2004r), są to np. prace które mogłyby stanowić
zagrożenie dla dalszego, prawidłowego rozwoju
psychicznego

Inne informacje:



http://www.prawo-pracy.pl/graf/Kodeks_pracy.pdf



Teresa Liszcz, „Prawo Pracy”, wyd. LexisNexis



Zbigniew Salwa, „Prawo Pracy i ubezpieczeń
społecznych”,
wyd. LexisNexis



K. Baran, B. Ćwiertniak, „Prawo Pracy”, wyd. Oficyna



http://kadry.infor.pl/kadry/bhp/profilaktyczna_ochrona_
zdrowia/artykuly/672836,ochrona_pracy_mlodocianych.html



http://www.prawo24.pl/a/ochrona-pracy-os%C3%B3b-m
%C5%82odocianych

Bibliografia: