Unia Europejska i jej rola we

współczesnych stosunkach

międzynarodowych.

Anna Szczerba

Anna Poborca

Piotr Szczepaniec

Zakres prezentowanych zagadnień



Unia Europejska i jej wspólne polityki, a

zwłaszcza handlowa;



udział Unii Europejskiej w działalności

światowych organizacji międzynarodowych;



rola Unii Europejskiej w międzynarodowej

pomocy na rzecz rozwoju,



UE jako organizacja międzynarodowa

Krótki zarys procesu powstawania

Unii Europejskiej

 

W II poł. XX wieku, pojawiło się silne dążenie do utworzenia

wspólnoty europejskiej, która pozwoliłaby odbudować Europę po
katastrofalnych wydarzeniach drugiej wojny światowej i zapobiec
wojnie w przyszłości.

Unia Europejska wyrosła z Europejskiej Wspólnoty Węgla i

Stali, powołanej na podstawie traktatu paryskiego, podpisanego
w 1951 r. przez sześciu członków
założycieli: Belgię, Holandię i Luksemburg (kraje
Beneluksu), Niemcy Zachodnie (RFN), Francję i Włochy. Celem
EWWiS było utworzenie wspólnej puli produkcji węgla i stali, aby
zapobiec wojnie gospodarczej.

Istotne znaczenie miała inicjatywa Roberta Schumana, ministra

spraw zagranicznych Francji. 9 maja 1950 Schuman przedstawił
propozycję utworzenia zorganizowanej Europy twierdząc, że jest
to niezbędne do utrzymania pokojowych stosunków. Propozycja
ta, znana jako Deklaracja Schumana, jest uważana za początek
dzisiejszej Unii Europejskiej, która potem wybrała dzień 9 maja
za Dzień Europy.

Traktaty Rzymskie



25 marca 1957 r. przez państwa, które utworzyły
EWWiS , zostały podpisane traktaty rzymskie oznaczało
to nowy etap w procesie integracji europejskiej. Na
mocy traktatów powołano Europejska Wspólnotę
Gospodarczą (EWG) i Europejska Wspólnotę Energii
Atomowej (Euratom).



Od momentu wejścia w życie traktatów rzymskich (1
styczna 1958 r.) integracja państw
zachodnioeuropejskich następowała w dwóch
wymiarach: „w głąb” i „w szerz” . Integracja „wszerz”
polegała na rozszerzaniu organizacji o nowe państwa.
Dnia 1 stycznia 1973 r. do EWG i pozostałych Wspólnot
Europejskich przystąpiły Wielka Brytania, Dania oraz
Irlandia. W 1981 r. członkiem Wspólnot została Grecja,
a w 1986 r. – Portugalia i Hiszpania.

III podstawowe filary



UE- jako organizm międzynarodowy skupia

w sobie trzy główne dziedziny

funkcjonowania :

I.

Wspólnota Europejska oraz Europejska

Wspólnota Energii Atomowej,

II.

Wspólna Polityka Zagraniczna i

Bezpieczeństwa,

III.

Współpraca Policyjna i Sądowa w Sprawach

Karnych ( w celu zagwarantowania wolności

bezpieczeństwa i sprawiedliwości

wszystkim obywatelom UE.

Kraje członkowskie



Austria



Belgia



Bułgaria



Cypr



Republika Czeska



Dania



Estonia



Finlandia



Francja



Niemcy



Grecja



Węgry



Irlandia



Włochy



Łotwa



Litwa



Luksemburg



Malta



Holandia



Polska



Portugalia



Rumunia



Słowacja



Słowenia



Hiszpania



Szwecja



Wielka Brytania

Kraje Kandydujące:



Chorwacja



Była Jugosłowiańska Republika Macedonii



Turcja



Islandia

Potencjalni kandydaci do członkostwa:



Albania



Bośnia i Hercegowina



Kosowo w rozumieniu rezolucji Rady Bezpieczeństwa
Narodów Zjednoczonych nr 1244



Czarnogóra



Serbia

ORGANIZACJA MIĘDZYNARODOWA

To organizacja zrzeszająca państwa albo inne osoby prawne lub

fizyczne z różnych państw dla realizacji określonych celów.

Wyróżniane są:
organizacje międzynarodowe międzyrządowe



powszechne (np. ONZ) lub grupowe (np. NAFTA),



ogólne (np. UA) lub specjalne (np. FAO, OPEC)

organizacje międzynarodowe pozarządowe, np. Czerwony

Krzyż

Jest kwestią dyskusyjną to, czy za organizację międzynarodową
można uznać organizacje międzyrządowe nie posiadające
podmiotowości prawnej, takie jak Unia Europejska (UE) czy Ruch
Państw Niezaangażowanych. UE jest często kwalifikowana jako
organizacja międzynarodowa, ponieważ coraz częściej korzysta z
podmiotowości prawnej Wspólnot Europejskich i jest uznawana za
podmiot prawa międzynarodowego.

Unia Europejska jako uczestnik
stosunków międzynarodowych



Wspólnoty Europejskie to klasyczne organizacje międzynarodowe o
charakterze rządowym, powołane na mocy traktatów. Traktaty te
ustanowiły prawa i obowiązki stron. Przyznanie wspólnotom zdolności
prawnej pozwoliło na skuteczne rozwiązanie bieżących problemów
państw członkowskich. Wspólnoty posiadają najszerszą zdolność
prawna, jaką ustawodawstwo krajowe państwa członkowskiego może
przyznać osoba prawnym, a która wyraża się m.in. w możliwości
nabywania i zbywania przez istniejące wspólnoty nieruchomości i
ruchomości oraz możliwości bycia strona w postępowaniu sądowym.



Traktaty założycielskie zawierają postanowienia, które odnoszą się
do stosunków zewnętrznych, zwłaszcza do kompetencji zaciągania
zobowiązań prawnych oraz zawierania umów. Wspólnoty mogą zatem
zawierać umowy międzynarodowe, zarówno z państwami nie
będącymi członkami Wspólnot, jak i z innymi organizacjami
międzynarodowymi, takimi jak np. ONZ czy Rada Europy. Umowy
mogą posiadać charakter dwustronny lub wielostronny.

Obywatel Unii Europejskiej

W świetle zapisów Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską

dyspozycje dotyczące obywatelstwa europejskiego regulują
następujące prawa obywatela Unii Europejskiej:



Swoboda poruszania się i przebywania na obszarze państw
członkowskich Unii;



Czynne i bierne prawa w wyborach do Parlamentu Europejskiego
oraz samorządów na terenie państwa, w którym dany obywatel
przebywa;



Prawo do ochrony dyplomatycznej i konsularnej na obszarze
państwa trzeciego, w przypadku gdy na jego terytorium znajduje
się przedstawicielstwo któregokolwiek państwa-członka Unii, a
jednocześnie nie ma przedstawicielstwa państwa, którego jest
obywatelem;



Prawo każdego obywatela Unii Europejskiej do składanie petycji
do Parlamentu Europejskiego oraz zażalenia do Europejskiego
Rzecznika Praw Obywatelskich;

Swoboda przepływu towarów

Swobodny przepływ towarów, stanowi jedną spośród 4 głównych

zasad funkcjonowania rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.
Zgodnie z art. 14 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę
Europejska, w obrębie wspólnego rynku nie ma granic celnych,
zatem od towarów przekraczających wewnętrzne granice nie są
pobierane cła, a wszystkie towary podlegają tym samym
normom i wymogom certyfikacyjnym.

Zasada swobodnego przepływu towarów dotyczy wyłącznie

produktów pochodzących z państw UE oraz takich, które zostały
legalnie wprowadzone na obszar Unii. Realizując tę zasadę
państwa członkowskie mają obowiązek zagwarantowania
bezpieczeństwa produktów znajdujących się na wspólnym
rynku. W przypadku produktów dopuszczonych do obrotu
obowiązuje zasada domniemania, że są one bezpieczne
zarówno dla ludzi, jak i środowiska. Sposoby dopuszczania do
obrotu określonych produktów regulują szczegółowe dyrektywy.

Unia celna

Niewątpliwie jednym z najważniejszych narzędzi zasady

swobodnego przepływu towarów w UE jest odchodzenie od barier
celnych między poszczególnymi państwami członkowskimi oraz
stworzenie wspólnej taryfy celnej w stosunku do państw trzecich.
Zgodnie z art. 23 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę
Europejską, „Podstawą Wspólnoty jest unia celna, która rozciąga
się na całą wymianę towarową i obejmuje zakaz ceł
przywozowych i wywozowych między Państwami Członkowskimi
oraz wszelkich opłat o skutku równoważnym, jak również
przyjęcie wspólnej taryfy celnej w stosunkach z państwami
trzecimi”.

Unia celna wymogła wprowadzenie jednolitej wspólnej taryfy celnej

w odniesieniu do państw trzecich, a jej wysokość została ustalona
na zasadzie średniej arytmetycznej narodowych taryf celnych,
stosowanych w czterech obszarach celnych wchodzących przed
1969 r. w skład Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, RFN,
Francji, Włoszech, Belgii, Holandii i Luksemburga.

Polityka celna w Unii Europejskiej



Polityka celna Unii Europejskiej jest

fundamentem Unii i podstawowym

elementem funkcjonowania - jej główne

cele to:



Popieranie handlu światowego,



Promocja uczciwego handlu,



Podnoszenie atrakcyjności UE dla inwestycji przemysłowych ,



Sprzyjanie tworzeniu nowych miejsc pracy ,



Promocja wszechstronnego rozwoju,



Zapewnienie unijnym obywatelom ochrony,



Praktyczne ułatwienie systemu poboru dochodów i zbierania

podstawowych danych statystycznych.

Zadania służby celnej



„Organy celne są w głównej mierze odpowiedzialne za nadzór nad
międzynarodową wymianą handlową Wspólnoty, wspierając w ten
sposób sprawiedliwy i swobodny handel, wdrażanie zewnętrznych
aspektów rynku wewnętrznego, wspólnej polityki handlowej oraz
pozostałych wspólnych polityk Wspólnoty w zakresie wymiany
handlowej, a także bezpieczeństwo całego łańcucha dostaw. Organy
celne wprowadzają środki mające na celu w szczególności:



ochronę interesów finansowych Wspólnoty i jej państw członkowskich



ochronę Wspólnoty przed nieuczciwym i nielegalnym handlem przy
równoczesnym wspieraniu legalnej działalności gospodarczej



zapewnianie bezpieczeństwa i ochrony Wspólnoty i jej mieszkańców
oraz ochrony środowiska, w stosownych przypadkach w ścisłej
współpracy z innymi organami



utrzymanie należytej równowagi pomiędzy kontrolami celnymi a
ułatwianiem legalnej wymiany handlowej.”

Handel zewnętrzny

Unia Europejska jest największym z uczestników światowej wymiany

handlowej – jej udział w światowym eksporcie i imporcie wynosi ok.
20 proc. 50 lat temu to właśnie wolny handel między przyszłymi
członkami Unii Europejskiej legł u podstaw późniejszej UE. Dlatego
Unia działa na rzecz liberalizacji handlu światowego, co przyniosłoby
korzyści zarówno bogatym, jak i biednym krajom.



Zysk dla wszystkich



Negocjacje WTO (Światowa Organizacja
Handlu)



System oparty na zasadach



Sieć porozumień



Handel a rozwój



Wymiana handlowa z głównymi partnerami

Udział w światowym handlu

towarowym (2006)

UE zajmuje czołową pozycję
w światowej wymianie
handlowej.

Unia Gospodarcza i Walutowa

Europejska Unia Gospodarcza i Walutowa (UGW) jest

umową pomiędzy uczestniczącymi w niej państwami
europejskimi o posiadaniu wspólnej waluty, euro oraz
jednolitej polityki gospodarczej, z określonymi warunkami
odpowiedzialności finansowej. Obecnie w UGW jest 27
państw członkowskich, zintegrowanych w różnym stopniu.
Trzynaście z nich przyjęło euro: Austria, Belgia, Finlandia,
Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Luksemburg,
Holandia, Portugalia, Słowenia i Hiszpania.

Z chwilą przyjęcia euro wiele się zmieniło dla państw

członkowskich. Początkowe decyzje o przejściu od
jednolitego rynku do jednej waluty mogły mieć praktyczny
charakter, lecz za unią monetarną i gospodarczą kryje się
projekt o głęboko politycznym charakterze. Z chwilą wejścia
do strefy euro dane państwo staje się częścią “serca
Europy”, gdzie dalej sięgająca integracja jest większa niż w
przypadku grupy 27 państw członkowskich UE.

Unia Gospodarcza i Walutowa

Podstawę dla współpracy w dziedzinie polityki gospodarczej stanowi

Unia Gospodarcza i Walutowa, do której należą wszystkie państwa
członkowskie UE. W ramach UGW kraje członkowskie opracowują
wspólne wytyczne dotyczące kwestii mających znaczenie dla
gospodarki. Wynikiem takiego podejścia jest wzrost gospodarczy,
większa liczba miejsc pracy oraz wyższy poziom ochrony socjalnej
dla wszystkich obywateli. Poza tym współpraca umożliwia UE
reagowanie w sposób skoordynowany na wyzwania gospodarcze i
finansowe w skali światowej. Sprawia też, że UE jako blok handlowy
jest bardziej odporna na nadchodzące z zewnątrz zagrożenia i może
skuteczniej stawiać czoła problemom gospodarczym i finansowym.



Współpraca w czasach kryzysu



Zalety euro



Tańsze płatności w obiegu
międzynarodowym

Euro dla wszystkich
Europejczyków

Docelowo wszystkie kraje UE
wprowadzą do obiegu euro,
ale dopiero, kiedy ich
gospodarka będzie na to
gotowa. Kraje, które
przystąpiły do UE w 2004 i
2007 roku stopniowo
przygotowują sie do wejścia
do strefy euro, a Dania i
Wielka Brytania na mocy
specjalnych umów nie
korzystają z euro. Aby kraj
mógł przystąpić do strefy
euro, musi przez dwa lata
utrzymywać stabilny kurs
walutowy. Pozostałe kryteria
dotyczą stóp procentowych,
deficytu budżetowego, stopy
inflacji oraz długu
publicznego.

Unia Europejska na rzecz rozwoju

Pomoc dla najbardziej potrzebujących
Ponad połowa wszystkich środków na całym świecie

wydawanych na pomoc dla krajów najuboższych
pochodzi z Unii Europejskiej oraz jej państw
członkowskich – UE jest zatem największym
ofiarodawcą pomocy na świecie. Jednak polityka
rozwoju to coś więcej niż tylko zaopatrzenie w czystą
wodę czy budowa utwardzonych dróg, choć
oczywiście mają one zasadnicze znaczenie. Jako siłę
napędową rozwoju Unia dodatkowo wykorzystuje
handel – otwierając swoje rynki dla importu towarów
z krajów rozwijających się i zachęcając je do
zwiększania wymiany handlowej także między sobą.

Fundusz Spójności

Fundusz Spójności pomaga państwom członkowskim, których Dochód Narodowy

Brutto (DNB) na jednego mieszkańca jest niższy od 90% średniej unijnej, w
zmniejszaniu opóźnienia w rozwoju gospodarczym i społecznym oraz w
ustabilizowaniu gospodarki.

W latach 2007-2013 pomoc z Funduszu Spójności skierowana jest do Bułgarii,

Cypru, Estonii, Grecji, Węgier, Łotwy, Litwy, Malty, Polski, Portugalii, Republiki
Czeskiej, Rumunii, Słowacji i Słowenii.

Fundusz Spójności finansuje działania obejmujące następujące dziedziny:



Transeuropejskie sieci transportowe, a mianowicie priorytetowe projekty o
znaczeniu europejskim określone przez Unię;



Środowisko naturalne. Z tego tytułu Fundusz Spójności może współfinansować
projekty związane z energią czy transportem pod warunkiem, że stanowią one
wyraźną korzyść dla środowiska: efektywność energetyczną, stosowanie
energii odnawialnych, rozwój transportu kolejowego i wzmocnienie transportu
publicznego



Pomoc finansowa z Funduszu Spójności może zostać zawieszona na podstawie
decyzji (podjętej kwalifikowaną większością głosów) Rady w przypadku, kiedy
państwo członkowskie osiąga zbyt duży deficyt budżetowy i nie podjęło
żadnych działań lub jeśli podjęte działania w jego zredukowania okazały się
nieodpowiednie

Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego (EFRR)

Celem EFRR jest zwiększenie spójności gospodarczej i społecznej w Unii

Europejskiej, likwidując nierówności pomiędzy regionami. Krótko mówiąc,
EFRR finansuje:



Bezpośrednie wsparcie inwestycji realizowanych w przedsiębiorstwach (w
szczególności w MŚP) w celu utworzenia trwałych miejsc pracy;



Infrastruktury związane z badaniami i innowacją, telekomunikacją, ochroną
środowiska, energią i transportem;



Instrumenty finansowe (fundusze kapitału wysokiego ryzyka, fundusze
rozwoju lokalnego,...) w celu wsparcia rozwoju regionalnego i lokalnego oraz
ułatwienia współpracy między miastami i egionami;



Narzędzia pomocy technicznej.

Specyfika terytorialna



Poza tym EFRR szczególną uwagę przywiązuje do specyfiki terytorialnej. EFRR
próbuje złagodzić występujące w miastach problemy gospodarcze,
środowiskowe i społeczne. Obszary o niedogodnych warunkach naturalnych
(regiony wyspiarskie, górskie lub słabo zaludnione) są traktowane w sposób
uprzywilejowany. Obszary ultra peryferyjne korzystają także ze specjalnej
pomocy EFRR, która ma skompensować skutki ich oddalenia.

Europejski Fundusz Społeczny (EFS)

Celem EFS jest poprawa miejsc pracy i możliwości zatrudnienia

w Unii Europejskiej. EFS działa w ramach celów Konwergencja
oraz Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach.

Europejski fundusz Spójności wspiera działania państwa w

następujących dziedzinach:



Przystosowanie pracowników i przedsiębiorstw: systemy nauki
przez całe życie, opracowanie i rozpowszechnienie
nowatorskich organizacji pracy;



Dostęp do zatrudnienia dla poszukujących pracy, osób
nieaktywnych, kobiet i emigrantów.



Integracja społeczna osób pokrzywdzonych przez los i walka z
dyskryminacją na rynku pracy;



Wzmocnienie kapitału ludzkiego poprzez reformę systemów
kształcenia oraz utworzenie sieci placówek edukacyjnych.

Fundusz Solidarności Unii Europejskiej

Fundusz Solidarności Unii Europejskiej (FSUE), który utworzono, aby

umożliwić reagowanie na klęski żywiołowe, jest wyrazem europejskiej
solidarności w stosunku do mieszkańców obszarów dotkniętych klęskami.
Bezpośrednią przyczyną powołania do życia funduszu były poważne
powodzie, które latem 2002 r. nawiedziły Europę Środkową. W ciągu ośmiu
lat jego istnienia zgromadzone w nim środki były wykorzystywane w
następstwie 33 różnego rodzaju klęsk żywiołowych, takich jak powodzie,
pożary lasów, trzęsienia ziemi, burze i susze. Łączna kwota wsparcia, które
jak dotąd otrzymało 20 krajów w Europie, przekroczyła 2,1 mld euro.

W jakich przypadkach interweniuje FSUE?
FSUE może przyznać pomoc finansową państwom członkowskim UE i

krajom prowadzącym negocjacje w sprawie przystąpienia do UE w
przypadku poważnych klęsk żywiołowych, jeżeli ogólne szkody
spowodowane przez klęskę przekraczają 3 mld euro lub 0,6 proc. dochodu
narodowego brutto, w zależności od tego, która z tych dwóch wartości jest
mniejsza. Sąsiednie państwo członkowskie lub kraj przystępujący do UE,
które jest dotknięte tą samą klęską, może także skorzystać z pomocy
funduszu, nawet jeśli wysokość szkód nie osiąga wymaganego progu.

Instrument pomocy

przedakcesyjnej (IPA)

Od stycznia 2007 r., instrument pomocy przedakcesyjnej

(IPA) zastępuje serię programów Unii Europejskiej i
instrumentów finansowych dla krajów kandydujących
lub potencjalnych krajów kandydujących

IPA składa się z pięciu elementów:



Pomoc w okresie przejściowym i rozwój instytucjonalny;



Współpraca transgraniczna (z państwami członkowskimi
UE i innych krajów kwalifikujących się do IPA);



Rozwój regionalny (transport, środowisko, rozwój
regionalny i gospodarczy);



Zasoby ludzkie (wzmocnienie kapitału ludzkiego oraz
zwalczania wykluczenia);



Rozwój obszarów wiejskich.

Eliminacja ubóstwa w nowym

tysiącleciu

Głównym celem polityki rozwoju UE jest eliminacja ubóstwa w

zrównoważony sposób. Milenijne cele rozwoju są niezwykle
ważne dla tej polityki. W 2000 r. przywódcy światowi przyjęli
osiem celów, które należy osiągnąć do 2015 r. Dotyczą one
między innymi zmniejszenia o połowę skrajnego ubóstwa,
ograniczenia rozprzestrzeniania się HIV/AIDS, czy też
zapewnienia powszechnego nauczania na poziomie
podstawowym. UE zwróciła się do władz krajowych o
określenie celów finansowych dotyczących finansowania
rozwoju, a tym samym wykazanie swojego zaangażowania
na rzecz milenijnych celów rozwoju. Ze sprawozdania z
postępów prac z 2005 r. wynika, że wszystkie kraje udzieliły
wsparcia finansowego, które jednak okazało się
niewystarczające. W tej chwili świat jest na dobrej drodze do
tego, aby do 2015 r. zmniejszyć rozmiary ubóstwa połowę.
W latach 2000-2005 powyżej progu ubóstwa znalazło się
120 mln osób. Jednakże niektórych celów nie uda się
osiągnąć do roku 2015. Należą do nich ograniczenie
umieralności dzieci i matek oraz zapewnienie dostępu do
czystej wody pitnej.

W Ghanie, jak wszędzie, opieka medyczna

nad dziećmi jest sprawą najwyższej wagi

Handel i pomoc

Od 2001 r. w ramach unijnej inicjatywy „wszystko oprócz broni”

wyeliminowano wszystkie cła i kontyngenty dla produktów (z wyjątkiem
broni) pochodzących z najsłabiej rozwiniętych krajów świata. UE była
pierwszym rozwiniętym blokiem handlowym, który to uczynił. W ramach
specjalnych stosunków handlowych między UE a jej 79 partnerami
zrzeszonymi w grupie państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku we wzorcowy
sposób otwierano rynki krajów bogatych dla krajów biednych. Dzięki
wspólnej strategii Afryka–UE z 2007 r. udało się zacieśnić stosunki i
poczynić dalsze postępy w realizacji milenijnych celów rozwoju w Afryce.

Unia opracowała szereg nowych umów o partnerstwie gospodarczym z

krajami Afryki, Karaibów i Pacyfiku. Miały one wejść w życie z
początkiem 2008 r., ale nie wszystkie udało się przygotować na czas, w
związku z czym sporządzono umowy tymczasowe. Ich naczelną ideą jest
wspieranie objętych nimi krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku w integracji
ze swoimi sąsiadami w regionie, co ma być krokiem na drodze ku
globalnej integracji. Jednocześnie UE nadal będzie otwierać swoje rynki i
usuwać bariery dla towarów importowanych z krajów należących do tej
grupy.

Kiedy mało znaczy wiele

Kobieta z indyjskiego stanu
Gudźarat przy pracy

Na przestrzeni lat UE sfinansowała

tysiące przedsięwzięć prorozwojowych
w trzecim świecie. Często wiele można
zdziałać dzięki stosunkowo małym
kwotom. Do ostatnich osiągnięć należą
pomoc dla grupy 250 kobiet z
indyjskiego stanu Gudźarat, dzięki
której mogły one eksportować wyroby
rękodzieła do Europy, Ameryki
Północnej i Japonii, wsparcie dla
lokalnej firmy z Belize wprowadzającej
ekologiczne technologie wyrębu
drewna i gospodarki leśnej, pomoc dla
rolników ze środkowego Kamerunu w
zakresie dywersyfikacji produkcji, czy
szkolenia dla małych firm w Ugandzie
na temat wspólnego korzystania z
podstawowych usług wsparcia dla
biznesu.

Hojniejsze wsparcie

W roku 2008 Unia Europejska oraz jej państwa członkowskie

udzieliły krajom rozwijającym się pomocy w wysokości
ponad 49 mld EUR. Odpowiada to 0,40 proc. PNB państw
członkowskich i w przeliczeniu na jednego mieszkańca
przewyższa wielkość pomocy udzielanej przez Stany
Zjednoczone czy Japonię. Na 2010 r. zakładany jest cel w
wysokości 0,56 proc. PNB, zaś na 2015 r. 0,7 proc.

Większość pomocy UE na rzecz innych krajów udzielana jest w

formie bezzwrotnych dotacji. Ponadto Europejski Bank
Inwestycyjny (EBI), zajmujący się w UE długoterminowym
finansowaniem inwestycji, udziela ograniczonej liczby
pożyczek uprzywilejowanych oraz udostępnia kapitał
inwestycyjny. W 2006 r. Europejski Bank Inwestycyjny
udzielił partnerom pozaeuropejskim, głównie krajom
rozwijającym się, pożyczek w wysokości 5,9 mld euro

Ochrona środowiska

Obowiązujące w Unii Europejskiej

normy w zakresie ochrony
środowiska należą do najwyższych
na świecie. Są one efektem
wieloletnich prac i obejmują szereg
kwestii. Obecnie do
najważniejszych problemów
należą: walka ze zmianami klimatu,
ochrona różnorodności
biologicznej, ograniczenie
problemów zdrowotnych
wynikających z zanieczyszczenia
środowiska oraz bardziej
odpowiedzialne wykorzystanie
zasobów naturalnych. Głównym
celem jest ochrona środowiska,
jednak rozwiązanie powyższych
problemów przyczyni się również
do wzrostu gospodarczego poprzez
wspieranie innowacji i
przedsiębiorczości.

Zmiany klimatu

Zmiany klimatu są jednym z najpoważniejszych wyzwań, przed

jakimi stoi dzisiaj ludzkość. UE pracuje nad osiągnięciem
globalnego porozumienia mającego na celu ograniczenie emisji
gazów cieplarnianych, torując drogę poprzez samodzielne
podejmowanie odważnych działań. W grudniu 2008 r.
przywódcy UE podjęli przełomową decyzję o zatwierdzeniu
kompleksowego pakietu środków ograniczających emisje.
Planuje się ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o co
najmniej 20 proc. w porównaniu z poziomami z roku 1990,
zwiększenie o 20 proc. udziału energii ze źródeł odnawialnych
na rynku energii oraz ograniczenie ogólnego zużycia energii o
20 proc. (w porównaniu z prognozami). W ramach dążenia do
szerszego zastosowania energii ze źródeł odnawialnych
uzgodniono, że 10 proc. paliw w transporcie powinno
pochodzić ze źródeł takich jak biopaliwa, elektryczność czy
wodór.

Handel uprawnieniami do emisji

System handlu uprawnieniami do emisji, stanowiący kamień węgielny

unijnej strategii dotyczącej zmian klimatu, wynagradza przedsiębiorstwa,
które ograniczają emisje i kara te, które przekraczają dozwolone poziomy
emisji.

System, który wprowadzono w 2005 roku, obejmuje ok. 12 000 fabryk i

zakładów odpowiedzialnych za około połowę unijnych emisji dwutlenku
węgla, czyli gazu uznawanego za główną przyczynę globalnego
ocieplenia.

W ramach tego systemu rządy państw członkowskich UE określają ilość

dwutlenku węgla, jaką mogą emitować energochłonne sektory
przemysłu, takie jak wytwarzanie energii czy cementu. Przedsiębiorstwa,
które chcą emitować więcej CO2 niż im przysługuje, muszą kupić
uprawnienia od oszczędniejszych firm.

W przyszłości limitom podlegać będzie więcej sektorów, w tym lotnictwo i

przedsiębiorstwa petrochemiczne). Państwa członkowskie UE będą
również mogły „zapłacić″ za swoje emisje poprzez zakup kredytów w
projektach mających na celu ograniczenie emisji dwutlenku węgla w
krajach nienależących do UE.

Zmiany temperatury ziemi na
świecie w *C



Różnorodność biologiczna



Środowisko a zdrowie



Zrównoważony rozwój

Badania i innowacje



Badania i rozwój przyczyniają się do wzrostu gospodarczego oraz tworzenia
nowych miejsc pracy. Nowe technologie pomagają również w zmaganiu się
z wyzwaniami społecznymi, takimi jak ubóstwo, problemy zdrowotne i
degradacja środowiska naturalnego.



Aby podtrzymać swoją konkurencyjność i dotrzymać kroku swoim głównym
konkurentom w tej dziedzinie, UE musi przeznaczać więcej środków na
badania i rozwój. Przede wszystkim przemysł europejski musi dogonić
przemysł USA i Japonii pod względem inwestycji, aby utrzymać się w
czołówce w obszarze najnowszych technologii i innowacji.



Unia musi również poprawić swoje wyniki w zakresie patentowania wiedzy
technicznej oraz wynalazków w sektorze zaawansowanych technologii.
Ważną rolę w tym procesie odegra nowy Europejski Instytut Innowacji i
Technologii. Będzie on między innymi wspierać partnerstwa oparte na tzw.
„trójkącie wiedzy”, czyli edukacji, innowacjach i badaniach naukowych.



UE dąży do utworzenia wspólnej europejskiej przestrzeni badawczej,
wspierającej transfer wiedzy w ramach sieci zrzeszających europejskich
naukowców światowej klasy. Państwa europejskie zachęcane są do
współpracy również poprzez zaawansowaną infrastrukturę i wspólne
formułowanie polityki w zakresie badań. Taka wspólna przestrzeń badawcza
pozwoli państwom UE zjednoczyć siły w zwalczaniu problemów takich jak
np. rozprzestrzenienie się grypy A (H1N1).

Ile wydajemy na badania naukowe?

BIBLIOGRAFIA:



„Organizacje w stosunkach międzynarodowych”

pod red. Teresy Łoś-Nowak,
Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego , ISBN 978-83-229-3071-7



„Jednolity rynek Europejski” , Jarosław Kundera, Oficyna
ekonomiczna,

ISBN 83-88597-96-5



www.europa.eu



„Zagraniczna polityka handlowa Unii Europejskiej” Stanisław
Mikleszewski