SOLE MINERALNE

CO TO SĄ SOLE MINERALNE

Nazwą „sole mineralne” określa się przede wszystkim pierwiastki
spotykane w naturze – w organizmach żywych i w pożywieniu. Sole
mineralne są ważnym składnikiem diety człowieka, ponieważ spełniają
funkcję budulcową i regulatorową. Stanowią około 4% organizmu
człowieka, przy czym najważniejsze to chlorek sodu, a także
sole wapni i magnezu. Sole mineralne są niezbędne dla prawidłowego
funkcjonowania organizmu. Te, które występują w dużych ilościach,
nazywamy makroelementami. Należą do nich: fosfor, wapń, sód i magnez.
Każdy z tych pierwiastków pełni inną funkcję, a razem zapewniają
prawidłową pracę całego organizmu. Innych minerałów potrzebujesz w
małej ilości, dlatego nazywane są mikroelementami.

SKŁAD MAKROELEMENTÓW I MIKROELEMENTÓW

•

W skład makroelementów zaliczamy: węgiel, tlen, wodór,
azot, sód, potas, siarkę, magnez, fosfor, wapń i chlor

•

W skład mikroelementów wchodzą: żelazo, cynk, mangan,
miedź, jod, fluor, molibden, kobalt, bor, chrom i selen.

Makroelementy

Makroelementy to pierwiastki występujące w organizmie w
ilościach do kilku procent suchej masy. Są one niezbędne do
prawidłowego rozwoju organizmów roślinnych i
zwierzęcych. Dzienne zapotrzebowanie na makroelementy
osoby dorosłej przekracza 100 mg.

MIKROELEMENTY

•

Mikroelementy to substancje chemiczne, których
zapotrzebowanie u ludzi wynosi poniżej 100 mg na dobę.
Są odpowiedzialne m. in.: za nastrój, regulację pracy
nerek czy serca, temperaturę ciała czy apetyt na seks.
Decydują również o naszej wadze i urodzie, życiowej
energii i sprawności mięśni.

ROLA SOLI MINERALNYCH

•

Sole mineralne, podobnie jak witaminy, są niezbędne do prawidłowego rozwoju
organizmów żywych. Muszą być one dostarczane wraz z pożywieniem, ponieważ
nasze ciała nie potrafią ich wyprodukować.

Rola soli mineralnych w organizmie człowieka:

•

sole mineralne są materiałem budulcowym (kości, zębów, skóry, włosów);

•

wchodzą w skład: hemoglobiny, mioglobiny, tyroksyny, witaminy B12, ATP, ADP,
enzymów;

•

stanowią podstawę w gospodarce wodno-elektrolitowej;

•

odgrywają podstawową rolę w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej;

•

są podwaliną pobudliwości nerwowo-mięśniowej.

SOLE MINERALNE W

JEDZENIU

•

Najwięcej soli mineralnych
jest w:

•

Wodzie

•

Brokułach

•

Szpinaku

•

Ciemnym pieczywie

PRZYCZYNIE NIEDOBORU SOLI

MINERALNYCH

•

nieprawidłowe, nieurozmaicone odżywianie

•

duża potliwość (np. utrata soli w trakcie
uprawiania sportu)

•

biegunka, nudności i wymioty

•

nadmierne wydalanie lub zmniejszone
przyjmowanie płynów

SKUTKI NIEDONORU SOLI MINERALNYCH

•

żelazo - anemia

•

fluor - próchnica zębów

•

jod - nieprawidłowe powiększenie tarczycy (wole), niedorozwój umysłowy

•

wapń - łamliwość kości, choroby zębów

•

fosfor - osłabienie, zmęczenie, łamliwość kości

•

magnez - rozdrażnienie, zaburzenia koncentracji

•

potas - zmęczenie, osłabienie mięśni

•

sód - zmęczenie, osłabienie mięśni, niedociśnienie

NIEODPOWIEDNIA ILOŚĆ SOLI MINERALNYCH

•

Nieodpowiednia ilość soli mineralnych w organizmie człowieka może
prowadzić do różnych zaburzeń fizjologicznych takich jak:

•

Biegunka;

•

Nudności;

•

Wymioty;

•

Nadmierna potliwość;

•

Nadmierne wydalanie;

•

Zmniejszone przyjmowanie płynów.

STANY W KTÓRYCH PODAJE SIĘ

SOLE MINERALNE

•

W stanach niedoboru składników mineralnych

•

W ciąży

•

W trakcie karmienia piersią

•

W czasie intensywnego wzrostu

•

Podczas przeziębień

•

Przy odwodnieniach

•

Podczas stosowania diety niskobiałkowej

•

W diecie wegetariańskiej, pozbawionej mięsa, jaj oraz mleka.

CO ZAPEWNIAJĄ SOLE MINERALNE ?

•

Sole mineralne zapewniają prawidłową gospodarkę wodną organizmu. Nadmiar
sodu zatrzymuje wodę, prowadząc do nadciśnienia i obrzęków. Jeśli chcesz
zachować zdrowie, ogranicz sól kuchenną. Jony sodu są głównym kationem
zewnątrzkomórkowym i są konieczne do utrzymania potencjału czynnościowego
błon komórkowych. Sód odgrywa pewną rolę w patogenezie niewydolności
krążenia. Bierze udział w przewodzeniu przez neurony impulsów nerwowych,
wpływa na ciśnienie osmotyczne płynów ustrojowych, a także podwyższa stopień
uwodnienia koloidów komórkowych. Potas jest niezbędny do pracy mięśni,
nerwów i serca. Zarówno jego nadmiar, jak i niedobór powoduje groźne dla życia
zaburzenia rytmu serca. Niedobór składników mineralnych bywa przyczyną
zasłabnięć, skurczów łydek, uczuć kołatania i nieumiarkowanej pracy serca. Jedz
banany,

pomidory

i ziemniaki, gdyż są bazą tych makroelementów.