BEZPIECZEŃSTWO

WEDŁUG

PRZEDSTAWICIELI

REALIZMU

• REALIZM– jedna z perspektyw

teoretycznych w badaniu stosunków
międzynarodowych. Rozwija się wokół
pojęcia suwerenności państwa oraz
jej logicznej konsekwencji, jaką jest
międzynarodowa anarchia. (Nacisk
na jednolitość autonomicznego
państwa w anarchicznym systemie
międzynarodowym)

• Stosunki międzynarodowe -

dziedzina wiedzy i dyscyplina
akademicka zaliczana do nauk
społecznych, a często także do nauk
politycznych. Przedmiotem badań są
wszelkie "stosunki społeczne, które
kształtują się ponad granicami
państw i dotyczą relacji między
różnymi podmiotami życia
międzynarodowego"

Tukidydes(ok.460-ok.400

p.n.e)

• Największy

historyk
starożytności,
Ateńczyk.

• Twórca podstaw

krytyki
historycznej,
autor dzieła
historycznego
„Wojna
peloponeska”

WEDŁUG TUKIDYDESA:

„Państwo musi się bronić przed

wrogami zarówno zewnętrznymi, jak i
wewnętrznymi. Państwo umacnia
swe bezpieczeństwo, zwiększając
swe możliwości wewnętrzne,
wzmacniając swą siłę ekonomiczną i
zawierając sojusze z innymi
państwami mającymi podobne
interesy.”

„Sprawiedliwość w stosunkach

ludzkich jest tylko wtedy momentem

rozstrzygającym, gdy po obu

stronach równe siły mogą ją

zabezpieczyć; jeśli zaś idzie o zakres

możliwości, to silniejsi osiągają swe

cele, a słabsi ustępują (…).”

• „Najlepiej może postępują ci, którzy

równym sobie nie ustępują, dla
silniejszych zachowują szacunek,
wobec słabszych mają umiar.
Zastanówcie się nad tym po naszym
odejściu i pamiętajcie, że
podejmujecie decyzję w sprawie
ojczyzny, którą macie tylko jedną i
której los zależeć będzie od tej jednej
decyzji: dobrej lub złej…”

Niccolò Machiavelli (1469-1527)

• Jeden z

czołowych
pisarzy
społecznych i
politycznych
odrodzenia,
historyk i
dyplomata
florencki.

• Twórca doktryny

politycznej
zwanej
makiawelizmem.

Według Machiavelli’ego:

• „Przywódca musi być zawsze

świadomy zagrożeń swojego
osobistego bezpieczeństwa i
bezpieczeństwa państwa.”

• Machiavelli opowiadał się za

wykorzystaniem sojuszy oraz różnych
ofensywnych i defensywnych
strategii ochrony państwa.

„Najważniejszą podstawą

wszystkich państw (o silnych
fundamentach) tak nowych,
jak starych i mieszanych są
dobre prawa i dobre wojsko.”

Thomas Hobbes(1588-1679)

• Angielski filozof materialista

i myśliciel polityczny.

• Głosił materializm

mechanistyczny,
sensualizm w teorii
poznania, ateizm w teorii
religii, koncepcję „umowy
społecznej” jako podstawy
władzy i porządku
społecznego- w teorii
państwa. Uznawał egoizm
za główny motyw
postępowania.

Według Hobbesa:

• Bezpieczeństwo i sprawiedliwość

wyraża się w państwie
absolutystycznym.

• Posłuszeństwo poddanych ustaje w

momencie, w którym władca traci
możliwość zapewnienia im
bezpieczeństwa.

Hobbes twierdził że:

• Państwa zachowują się jak

gladiatorzy, „którzy wysunęli swój
oręż i mają oczy utkwione jeden w
drugim”.

Nurty Realizmu/ Przedstawiciele

realizmu powojennego

• Realizm klasyczny (Hans

Morgenthau)

• Realizm strukturalny-neorealizm

(Kenneth Waltz)

• Realizm strategiczny (Thomas

Schelling)

Hans Morgenthau (1904-

1980)

•  

Amerykański prawnik

 i badacz stosunków
międzynarodowych ni
e-
mieckiego pochodzeni
a. Jeden z ojców nurtu
realistycznego we
współczesnej teorii
stosunków
międzynarodowych.

Sześć zasad Morgenthau'a

• Polityka i społeczeństwo rządzą się obiektywnymi prawami,

które są niezależne od woli człowieka, lecz zakorzenione w jego
naturze.

• Pojęciem scalającym politykę jest interes narodowy

definiowany w kategoriach siły.

• Zdefiniowany interes narodowy stanowi kategorię obiektywną.
• W polityce obecna jest świadomość moralnej wagi działań

politycznych, ale występuje tu nieuniknione napięcie polityka-
moralność.

• Żadne partykularne wartości lub jednostkowy interes narodowy

nie mogą pretendować do miana uniwersalnych.

• Realizm polityczny zachowuje pewną odrębność od innych

szkół stosunków międzynarodowych, (jednak wciąż, jako typ
idealny pozostaje etyczny, pociągając za sobą moralność)

[

Kenneth Waltz (1924)

• Reprezentant

amerykańskiego
realizmu oraz twórca
realizmu
strukturalnego.

• Zaproponował

naukowe wyjaśnienie
międzynarodowego
systemu
politycznego.

Według Waltza:

Teoria stosunków międzynarodowych

powinna być teorią systemową  tzn.
opisywać wzajemne ułożenie i relacje
jednostek wobec siebie i wywodzić
ich zachowania z właściwości
systemowych.

Struktura systemu międzynarodowego

składa się z trzech elementów:

1.Zasady porządkującej system międzynarodowy

– wewnątrzpaństwowy porządek polityczny
opiera się na zasadzie hierarchii. Porządek
międzynarodowy jest natomiast anarchiczny;

2.Charakteru jednostek systemu – podstawowymi

elementami systemu są państwa i są
one funkcjonalnie niezróżnicowane;

3.Dystrybucji właściwości jednostek – kluczowe

znaczenie ma tutaj rozkład potęgi w systemie
międzynarodowym.

Thomas Schelling (1921)

• amerykański

ekonomista,

• specjalista od

polityki
zagranicznej,
bezpieczeństwa
narodowego i
strategii
nuklearnej.

• Analizował proces podejmowania

decyzji w polityce zagranicznej

• Używał pojęcia „groźba”
• Działalność w sferze polityki

zagranicznej ma charakter
instrumentalny, jest wolna od
wyborów moralnych

„Dyplomacja jest targowaniem się;

zmierza ona do wyników, które choć

nie są idealne dla żadnej ze stron, są

dla obydwu lepsze niż inne opcje.”

„ Kraj dysponujący dostateczną siła

militarną może nie potrzebować się

targować”