ETAPY EWOLUCJI
PIENIĄDZA
Rafał Słoma
Nr alb. 36242
Pieniądz krajowy jest to materialny lub
niematerialny znak (symbol), który pełni
w gospodarce rynkowej
następujące funkcje
:
•miernika wartości,
•środka cyrkulacji,
•środka tezauryzacji,
•środka płatniczego
O pieniądzu międzynarodowym mówimy
wówczas, gdy pieniądz krajowy pełni wyżej
wymienione funkcje w transakcjach na
rynkach światowych lub regionalnych
Etapy ewolucji form
pieniądza
Wczesne formy pieniądza
występujące w gospodarce
naturalnej to sól, skóry, płótno,
bursztyn, metale i inne wysoko
cenione dobra o powszechnie
pożądanych walorach
użytkowych.
Pieniądz kruszcowy w formie
monet pojawił się ok. VII w. p.n.e.
Początkowo funkcjonował łącznie
z innymi dobrami pełniącymi
funkcje pieniądza.
Odejście pieniądza papierowego
od kruszcowego (złotego)
parytetu nastąpiło
15 sierpnia 1971 r., po załamaniu
systemu waluty sztabowo-
dewizowej.
Funkcjonujący obecnie
pieniądz nie nie ma samoistnej
wartości, pełni jednak swoje
funkcje na mocy nadanego mu
charakteru pieniądza
dekretowego.
Pieniądz bankowy
(kredytowy)
Banknoty jako forma
materializacji pieniądza były znane
już w starożytności.
Rozpowszechniły w czasach
nowożytnych, lecz banknoty były
przez wieki symbolem kruszcu.
Nośnikami pieniądza są także
papiery wartościowe, w
szczególności bony banku
centralnego i bony skarbowe,
czeki, weksle, polecenie pobrania i
polecenie przelewu, karty
płatnicze, karty kredytowe.
Nośniki pieniądza bankowego
Pieniądz dekretowy pełni swoje
funkcje na podstawie prawa. O
jego emisji i
zasadach obiegu decydują organa
władzy państwowej, w
szczególności bank centralny.
Pieniądz dekretowy jest jedynym
prawnym środkiem płatniczym na
terytorium danego państwa. W tej
roli występował pieniądz
naturalny, a obecnie pieniądz
papierowy., pieniądz w postaci
bezgotówkowej (w tym
współczesny pieniądz wirtualny).
Pieniądz zdeponowany w bankach
jest przechowywany w formie
zapisów na kontach klientów.
Dostęp do tego pieniądza może
być:
•na żądanie (wkłady a vista),
•po upływie określonego
terminu; wyróżnia się wkłady
krótkoterminowe (do 1 roku),
średnioterminowe (do dwu lat) i
długoterminowe (powyżej dwu
lat).
Pieniądz gotówkowy
ma formę banknotów i
pieniądza zdawkowego (bilonu).
Wyłączne prawo emisji takiego
pieniądza ma bank centralny. Jest
to zobowiązanie tego banku,
dlatego w jego bilansie gotówka
stanowi pasywo.
Przez wszystkich innych
uczestników rynku pieniądz
gotówkowy (banknoty
i bilon) jest traktowany jako
aktywa.
Pieniądz bezgotówkowy ma postać
zapisów na kontach banków. Konta te
dotyczą zarówno należności i zobowiązań
w ramach systemu bankowego, jak i grup
klientów poza systemem bankowym.
Szczególną postacią pieniądza
bezgotówkowego jest pieniądz
elektroniczny. Jest to odpowiednik
znaków pieniężnych przechowywany na
elektronicznych nośnikach informacji, w
wirtualnym środowisku przyjmowany
jako środek cyrkulacji i środek płatniczy.
Karta płatnicza pozwala na
podejmowanie gotówki z bankomatu
lub dokonywanie bezgotówkowych
płatności za towary i
usługi. Wyróżniamy karty
kredytowe i debetowe.
Funkcjonowanie pieniądza
elektronicznego jest możliwe
dzięki powołaniu
elektronicznych systemów
rozliczeniowych (Eliksir).
Dziękuję za uwagę
Pytania:
1.Co to jest system Eliksir?
2.Nośniki pieniądza bankowego?
3. Funkcje pieniądza krajowego?
4. Co to jest pieniądz
międzynarodowy?