Historia Pieniądza

Historia pieniądza rozpoczęła się z chwilą rozwoju cywilizacji sumeryjskiej w Dolinie Mezopotamii (około 3 tysięcy lat p.n.e.). Kiedy zaczęły powstawać w Mezopotamii miasta-państwa, w Egipcie nad Nilem w Imperium Faraonów, kiedy zaczęto budować miasta, domy mieszkalne, świątynie (Zigguraty w Sumerze i Babilonii), Piramidy w Egipcie - wymiana towar za towar traci rację bytu. Rzemieślnicy wytwarzający nadwyżki produkcji, rolnicy zwiększając płody rolne muszą te nadwyżki sprzedać. W związku z powyższym około 3 tysięcznego roku p.n.e. zrodził się pomysł wynalezienia środka płatniczego, który byłby ekwiwalentem za sprzedany towar. Tak powstał pierwszy - prymitywny jeszcze pieniądz.

Ułatwieniem w handlu okazały się rzadko występujące (dlatego cenne) małe przedmioty, których określona ilość odpowiadała równowartości towaru. W niektórych rejonach były to np. muszle o specjalnym kształcie, w innym - kawałki rzadkich metali ( złota, srebra, miedzi) w formie grudek itp. A następnie odbijanych na matrycach cienkich, kwadratowych a później okrągłych monet o różnej zawartości cennego kruszcu (złota i srebra).

Z biegiem czasu władcy (cesarze, królowie, czasami książęta) starali się ujednolicać ten system wymiany.

Według mitologii pierwszym władcą, który w 600 roku p.n.e. wprowadził do obiegu pierwszą złotą monetę był Król Lidii ( Aya Mu) słynny z bogactwa Krezus. Równolegle w Starym Egipcie bito złote talenty. Była to największa starożytna jednostka monetarna. Później używano ją w Babilonii, Asyrii i Grecji.

W Starożytnym Rzymie bito denara w srebrze. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego król Franków - Karol Wielki wprowadził nowego denara dla całej Europy około 793 roku (funt karoliński) Jednostka pieniężna oparta na funcie karolińskim była używana w Europie zachodniej od VIII wieku n.e. między innymi w Anglii (do 1971 roku) i Francji (do 1795 roku) .

W krajach słowiańskich używana była jednostka wagowa (grzywna) od X wieku. Od XII wieku utożsamiano ją z germańską marką. Stosowaną ją w Europie do XIX wieku.

marka

W północnej Europie od drugiej połowy XIV wieku była bita jednostka monetowa zwana szelągiem, od 1380 r. przez Krzyżaków, od połowy XV w. W miastach Prus i na Pomorzu zachodnim oraz w Gdańsku bito złote guldeny.

Wracając do historii Polski. Pierwszą moneta polską, bitą za Mieszka I (X-XIII w.) był srebrny denar. Za króla Władysława Łokietka bito złotego dukata, później za Kazimierza Wielkiego od 1368 roku emitowano polskie grosze.

denar

W Europie w XIX wieku wprowadzono do obiegu pieniądz papierowy. Wówczas był on oparty na parytecie złota. Emitowano tyle papierowych pieniędzy, które miały pokrycie w skarbcach danego kraju. Dlatego w XIX wieku waluty : angielska (funt szterling), franki (Francji), marki (kraje niemieckie), były mocne i stabilne. Dopiero wybuch I Wojny Światowej spowodował wzrost cen i nielimitowany druk pieniądza papierowego bez pokrycia, a tym samym wybuch inflacji. Taki stan rzeczy trwał w Polsce po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Obowiązywała u nas nic nie warta waluta zaborców - niemiecka marka i austriacka korona. Dopiero minister Władysław Grabski w 1924 przeprowadził reformę walutowa opartą na parytecie złota. Nowy jeden złoty równy był jednemu frankowi szwajcarskiemu i około 5-8 zł równy jednemu dolarowi w USA. Siła nabywcza polskiego złotego utrzymywała się aż do 1939 roku (wybuch II Wojny Światowej). Po wojnie nasza waluta była słaba i niestabilna . W roku 1995 w Polsce nastąpiła wymiana waluty starej na nową ( 1 zł. = 10 000 starych złotych). Parytet obowiązywać będzie do chwili przyjęcia przez Polskę nowej europejskiej waluty Euro. Ma to nastąpić około 2015 roku. Drugą po Euro waluta światową jest amerykański Dolar, który ciągle słabnie ze względu na wewnętrzne i zewnętrzne zadłużenia USA.

euro

---