Rozstrzenie oskrzeli
Rozstrzenie oskrzeli to trwałe
rozszerzenia końcowych odcinków
średnich i drobnych oskrzeli ze
zmianami zapalnymi ich ścian oraz
tkanek otaczających. Umiejscowione
są przeważnie w dolnych częściach
płuc.
Wyróżniamy rozstrzenie:
Wrodzone
Nabyte
Jednostronne
Obustronne
Przewlekłe
procesy
zapalne
toczące się w oskrzelach
Choroby płuc prowadzące do ich
marskości
Rozległe
zrosty
opłucnej
( zwłaszcza podstawy płuca z
przeponą)
Przyczyny powstawania
rozstrzeni oskrzeli:
Zanik wszystkich warstw ściany
oskrzela
Oskrzele staje się sztywne,
zniekształcone i traci ruchomość
oddechową
Błona śluzowa jest w zaniku,
naczynia krwionośne rozszerzone
W świetle oskrzeli zalega wydzielina
śluzowo-ropna
Zmiany patomorfologiczne:
Uporczywy kaszel
Napadowe wykrztuszanie dużej
ilości wydzieliny śluzowo-ropnej,
zwłaszcza rano
Duszność początkowo
wysiłkowa, z biegiem czasu
także spoczynkowa
Objawy choroby:
Choroba przebiega z okresami remisji i
zaostrzeń, charakteryzujących się
dreszczami, gorączką i złym
samopoczuciem.
Z biegiem czasu powstają kolbowate
zgrubienia końcowych paliczków palców
rąk, a paznokcie przybierają kształt
szkiełka zegarka
W lżejszych przypadkach stan chorego jest
zadawalający przez wiele lat, jednak z
czasem pojawia się niedokrwistość,
osłabienie i wychudzenie, objawy zespołu
płucno-sercowego.
Przebieg choroby:
Nawracające odoskrzelowe zapalenia
płuc
Marskość płuc
Ropień płuc, ropniak opłucnej, ropnie
przerzutowe
Rozedma płuc obturacyjna
Niewydolność krążeniowa i oddechowa
Skrobiawica narządów wewnętrznych
Zgorzel płuc
Powikłania:
Leczenie operacyjne ( jednostronne zmiany u
młodych osób )
Leczenie zachowawcze ( obustronne rozstrzenie,
przeciwwskazania do zabiegu operacyjnego) :
Leczenie farmakologiczne
Pozycje drenażowe
Kinezyterapia oddechowa
Ćwiczenia ogólnie usprawniające
Zajęcia sportowo rekreacyjne
Masaż łącznotkankowy, klasyczny, segmentarny
Inhalacje
Diatermia krótkofalowa
Leczenie
Polega na stosowaniu
antybiotyków, najlepiej pod
postacią aerozolu, podawaniu
leków rozrzedzających
wydzielinę, leków wykrztuśnych,
ogólnie wzmacniających.
Leczenie farmakologiczne
Ma na celu zwalczenie zakażenia,
ułatwienie
oczyszczenia
drzewa
oskrzelowego, rozluźnienie mięśni
klatki piersiowej, rozszerzenie dróg
oddechowych, a także działanie
przeciwbólowe, łagodzące odruch
kaszlu,
oraz
uelastycznieniem
tkanek.
Postępowanie fizjoteraputyczne
Chory powinien stosować je przynajmniej 2 razy
dziennie, rano przed opuszczeniem łóżka oraz
przed snem. Na około 20 min przed przyjęciem
pozycji chory powinien zastosować lek
przepisany przez lekarza.
Nachylenie ciała pacjenta uzyskuje się
podkładając pod nogi łóżka klocki, na specjalnym
łóżku do drenażu lub na tzw. koziołku.
Chory pozostaje w poz. drenażowej przez 60 min
2-3 razy dziennie ( 30 min 4-6 razy dziennie)
rozpoczynając od 15-20 min
Pozycje drenażowe
Pozycje drenażowe w zależności
od umiejscowienia rozstrzeni :
Oklepywanie przedniej i tylnej
powierzchni klatki piersiowej
Sprężynowanie klatki piersiowej
Wstrząsanie, wibracje na klatce
piersiowej
Nauka skutecznego kaszlu
Techniki wspomagające drenaż
Ćwiczenia przepony z oporem
Ćwiczenia uruchamiające odcinki
klatki piersiowej wykazujące
mniejszą ruchomość
Ćwiczenia o wydłużonym wydechu
Techniki natężonego wydechu
Kinezyterapia oddechowa
Mają zastosowanie przede wszystkim we
wczesnym okresie rozstrzenia oskrzeli
Powinny zawierać elementy ćwiczeń
korekcyjnych
Można je tak ukierunkować aby spełniały
rolę czynnego drenażu
W okresie zaawansowania choroby rodzaj
ćwiczeń i ich nasilenie powinno dobierać
się indywidualnie, wg wskazań lekarza
Ćwiczenia ogólnie
usprawniające
Gry i zabawy ( nie wymagające zbyt
dużego wysiłku fizycznego) zaleca
się tylko w początkowym okresie
choroby. Mogą one również spełniać
rolę czynnego drenażu.
Zajęcia sportowo-rekreacyjne
Inhalacje stanowią jeden z podstawowych zabiegów
stosowanych w rozstrzeniach oskrzeli . Wykonuje się je z
następujących leków (przykłady zabiegów):
Antybiotyków stosowanych jednocześnie ogólnie i
miejscowo. Inhalacje z antybiotyków powinna poprzedzać
próba uczuleniowa, czas zabiegu wynosi najczęściej 10 min,
1–2–3 razy dziennie, w serii od 8 do 12 zabiegów;
0,9% roztworu soli fizjologicznej NaCl
leków rozszerzających oskrzela, np.: czas zabiegu: 10
minut, 1–2 razy dziennie, przez kilka dni
leków rozrzedzających wydzielinę oskrzeli
Przeciwwskazania do wziewań leczniczych stanowią:
krwioplucie, niewydolność oddechowa, ropne stany zapalne
Inhalacje
Choroby układu oddechowego, Maria
Bielecka-Zylbersztejn
Fizjoterapia oddechowa, Adam Rosławski
Marek Woźniewski
Rehabilitacja w chorobach układu ruchu,
Małgorzata Franik-Bodzińska, Marzenna
Trzaska, Władysław Pierzchala
Bibliografia