Najczęstsze
schorzenia
leczone w
oddziałach
intensywnej
terapii
UNIWERSYTET RZESZOWSKI
RATOWNICTWO 2014
Uszkodzenie wielonarządowe
Prawie wszyscy pacjenci , którzy
umierają w OIT mają objawy
uszkodzenia wielonarządowego
Uogólniona reakcja zapalna powoduje uszkodzenie
narządów
Hipoksja hipoksemiczna – uszkodzenie mikrokrążenia
Uszkodzenie mitochondriów
Hipoksja cytopatyczna
Apoptoza limfocytów – zmniejszona zdolność do
zwalczania infekcji
Objawy wspólne ogólnoustrojowe
Wykrzepianie wewnątrznaczyniowe
Koagulopatia ze zużycia
Objawy narządowe
Translokacja bakterii w niedoktwieniu jelit
Do węzłów chłonnych kreski jelita i do krążenia systemowego
Gorączka
Zapalenie układu moczowego
Tworzenie się ropni
Zapalenie mięśnia sercowego
Wstrząs septyczny
Dwa możliwe przebiegi MODS (I)
Zapalenie płuc
Pierwotne
Wtórne na skutek zachłyśnięcia
Lub zaostrzenia choroby przewlekłej
NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA, ARDS
Możliwa encefalopatia, koagulopatia
Wyzdrowienie
Dwa możliwe przebiegi MODS (2)
Proces septyczny lub zapalny obejmujący narządy jamy brzusznej
Uszkodzenie płuc wtórne do patologii w jamie brzusznej
Wcześnie – niewydolność nerek, ATN
Uszkodzenie wątroby
Uszkodzenie ukł. Sercowo-naczyniowego
MODS może prowadzić do zgonu w ciągu 2 tygodni
MODS układ krążenia
Przyczyna MODS i następstwo MODS
Rozszerzenie naczyń
Przyspieszenie akcji serca
Ograniczona rezerwa wieńcowa?
Pogarsza dowóz tlenu do tkanek
Kwasica metaboliczna
Wzrost stężenia mleczanów we krwi
MODS układ oddechowy
Niewydolność oddechowa jest najczęstszym objawem ostrej
postaci MODS
Zapalenie płuc
Zachłyśnięcie
Inhalacja dymu/toksyn
Uraz klatki piersiowej
Podtopienie
Oraz przyczyny pośrednie
Zapalenie trzustki
Urazy poza klatką piersiową, uszkodzenie przepony
MODS nerki
Ostra niewydolność nerek
Znacznie zwiększa śmiertelność we wstrząsie septycznym ,
zwłaszcza, jeśli towarzyszy jej niewydolność oddechowa
ATN – ostra martwica cewek nerkowych (odwracalna)
Leczenie: leczenie nerkozastępcze (hemofiltracja = sztuczna
nerka)
MODS przewód pokarmowy
Ograniczony przepływ krwi
Ograniczenie motoryki żołądka i jelit
Zaburzenia mikroflory bakteryjnej
W wyniku choroby lub antybiotykoterapii
JELITA ODGRYWAJĄ KLUCZOWĄ ROLĘ W ROZWOJU SZPITALNEGO
ZAPALENIA PŁUC
ZWIĘKSZENIE PRZEPUSZCZALNOŚCI ŚCIANY JELIT PROWADZI DO
BAKTERIEMII
MODS przewód pokarmowy
Biegunka na skutek nietolerancji pokarmów
Profilaktyka wrzodu stresowego, np. ranitydyna, omeprazol
Ale – zwiększona kolonizacja bakteryjna
Wzrost ryzyka szpitalnego zapalenia płuc
Leki prokinetyczne, żywienie przez gastro- lub jejunostomię
Żywienie pozajelitowe – kiedy wszystko inne zawodzi
Wątroba
Niespecyficzne zaburzenia funkcji wątroby
Cholestaza, żółtaczka
Układ nerwowy
Zaburzenia świadomości związane z hipoksją i spadkiem ciśnienia
Leki uspokajające i przeciwbólowe utrudniają ocenę stanu
neurologicznego
Śpiączka spowodowana encefalopatią zwiększa śmiertelność
Polineuropatia i miopatia stanów krytycznych
Długotrwałe używanie środków zwiotczających
Zmiany w układzie krzepnięcia
Nadkrzepliwość
Profilaktyka przeciwzakrzepowa
Farmakologiczna
Skarpety
Ruch!
Układ odpornościowy
(immunologoczny)
… słabnie
Wczesna celowana antybiotykoterapia poprawia wyniki, ale
Wczesna i celowana …. To sprzeczność!
antybiotykoterapia deeskalacyjna
Okres pooperacyjny
Wielkie europejskie badanie
wieloośrodkowe wykazało
znacznie wyższą śmiertelność w
pierwszym miesiącu po operacji u
pacjentów w krajach Europy
Wschodniej niż w krajach starej
Unii
W Polsce sięgała ona 23% i była najwyższa w Europie
Ale nie odbiegała od Łotwy, Estonii,
Przyczyny
Niedostateczne monitorowanie – rola oddziałów pooperacyjnych
Niedostateczne leczenie bólu?
Opioidy
Nieopioidowe leki przeciwbólowe
Znieczulenie regionalne – jego zalety i powikłania
Bilans płynów
„resuscytacja płynowa” : krystaloidy, koloidy (?)
Znaczne ograniczenie roli skrobi hybdroksyetylowanej
Monitorowanie wydalania moczu
Niedostateczne leczenie infekcji?
Okres pooperacyjny – układ
oddechowy
Pooperacyjne powikłania płucne są w znacznej mierze odpowiedzialne
za śmiertelność w okresie okołooperacyjnym
Częstość występowania 5 – 70%
Zwłaszcza po operacjach w obrębie klatki piersiowej i w nadbrzuszu
Czas pobytu w szpitalu przedłuża się o 1 – 2 tygodnie
Przyczyny:
Niedodma (której można zapobiec dobrą analgezją i fizjoterapią)
Częściej – u otyłych
Po operacjach z otwarciem jam ciała
W wieku podeszłym
Z zaburzeniami świadomości
U palaczy i osób z przewlekłymi chorobami płuc
Zapobieganie pooperacyjnym
powikłaniom płucnym
Fizjoterapia
Nieinwzyjna wentylacja pooperacyjna – zapobieganie niedodmie
Układ krążenia w okresie
pooperacyjnym
Pacjent z przewlekłą chorobą serca może zdekompensować się w
okresie pooperacyjnym
Monitorowanie
Modyfikacja leków przyjmowanych na stałe
Okres pooperacyjny – żywienie
Przy pierwszej sposobności wdrożyć żywienie dojelitowe
Zapobiegać translokacji bakterii
Odżywiać kosmki jelitowe – bo zanikną!
Założyć sondę dojelitową lub jejunostomię (jeśli nie można do żołądka)
Okres pooperacyjny – kontrola
glikemii
Pacjent z cukrzycą wymaga zwiększenia wlewu insuliny
Niektórzy pacjenci bez cukrzycy mogą wymagać insuliny w
okresie pooperacyjnym
Okres pooperacyjny – stan
neurologiczny
Starsi wiekiem pacjenci mogą być zdezorienowani
Okulary?
Aparat słuchowy?
Zachęcanie do samodzielnego zajęcia się własnymi sprawami
Pielęgnacja ran i drenów
…
Dziękuję za uwagę