SCHORZENIA INTERNISTYCZNE WYMAGAJĄCE INTENSYWNEJ TERAPII

background image

Schorzenia internistyczne

Schorzenia internistyczne

wymagające intensywnej

wymagające intensywnej

terapii

terapii

Jakub Wątrobiński

background image

Przewlekła obturacyjna choroba płuc

Przewlekła obturacyjna choroba płuc

(POCHP)

(POCHP)

-

-

to stan

to stan

postępującego słaboodwracalnego ograniczenia drożności

postępującego słaboodwracalnego ograniczenia drożności

dróg oddechowych (oskrzeliki, płuca) spowodowane

dróg oddechowych (oskrzeliki, płuca) spowodowane

zapaleniem przewlekłym oskrzeli, lub/i rozedmą płuc

zapaleniem przewlekłym oskrzeli, lub/i rozedmą płuc

któremu może towarzyszyć nadreaktywność oskrzeli

któremu może towarzyszyć nadreaktywność oskrzeli

( nadwrażliwość). POCHP ma charakter przewlekły,

( nadwrażliwość). POCHP ma charakter przewlekły,

postępujący, prowadzi do stałego zmniejszenia rezerwy

postępujący, prowadzi do stałego zmniejszenia rezerwy

wentylacyjnej oraz przewlekłej niewydolności oddechowej.

wentylacyjnej oraz przewlekłej niewydolności oddechowej.

Czynniki ryzyka:

Czynniki ryzyka:

palenie papierosów

palenie papierosów

zanieczyszczenia powietrza

zanieczyszczenia powietrza

alkoholizm

alkoholizm

ubóstwo( osłabienie mechanizmów odpornościowych)

ubóstwo( osłabienie mechanizmów odpornościowych)

mała masa urodzeniowa

mała masa urodzeniowa

nadreaktywność oskrzeli

nadreaktywność oskrzeli

atopia ( odczyn alergiczny na białko)

atopia ( odczyn alergiczny na białko)

częste w dzieciństwie zakażenia górnych dróg oddechowych

częste w dzieciństwie zakażenia górnych dróg oddechowych

background image

Mechanizm POCHP:

Mechanizm POCHP:

Uszkodzenie nabłonka dróg oddechowych

Uszkodzenie nabłonka dróg oddechowych

Nacieki zapalne w oskrzelach

Nacieki zapalne w oskrzelach

Zmiany strukturalne ich ścian

Zmiany strukturalne ich ścian

Upośledzenie sprężystego napięcia dróg

Upośledzenie sprężystego napięcia dróg

oddechowych

oddechowych

Zmiany zapalne w drogach oddechowych powoduje

Zmiany zapalne w drogach oddechowych powoduje

trwałe zwężenie czego zjawiskiem jest hipoksemia,

trwałe zwężenie czego zjawiskiem jest hipoksemia,

która może prowadzić do zwężenia naczyń

która może prowadzić do zwężenia naczyń

płucnych.

płucnych.

background image

Objawy przewlekłe POCHP

Objawy przewlekłe POCHP

- kaszel

- kaszel

- narastająca stopniowo w czasie

- narastająca stopniowo w czasie

duszność

duszność

- świsty w płucach

- świsty w płucach

- objawy prawokomorowej niewydolności

- objawy prawokomorowej niewydolności

- krążenia

- krążenia

- zmniejszenie masy ciała

- zmniejszenie masy ciała

Objawy zaostrzenia POCHP

Objawy zaostrzenia POCHP

- są trudne do diagnozy ze względu

- są trudne do diagnozy ze względu

na różnorodność przyczyn

na różnorodność przyczyn

- odksztuszanie ropnej wydzieliny

- odksztuszanie ropnej wydzieliny

- nasilające się świsty

- nasilające się świsty

- tachykardia

- tachykardia

- tachypnoe (przyspieszenie oddechu >

- tachypnoe (przyspieszenie oddechu >

20

20

- u dorosłych)

- u dorosłych)

- dodatkowe szmery oddechowe

- dodatkowe szmery oddechowe

- pojawia się lub nasila sinica centralna

- pojawia się lub nasila sinica centralna

- objawy wysiłku oddechowego

- objawy wysiłku oddechowego

- zaburzenia świadomości

- zaburzenia świadomości

- może wystąpić gorączka i obrzęki

- może wystąpić gorączka i obrzęki

podudzi

podudzi

Objawy nieswoiste POCHP:

Objawy nieswoiste POCHP:

- bezsenność

- bezsenność

- trudności koncentracji

- trudności koncentracji

- złe samopoczucie

- złe samopoczucie

- przygnębienie

- przygnębienie

Objawy stanu zagrożenia

Objawy stanu zagrożenia

życia POCHP:

życia POCHP:

- splątanie

- splątanie

- śpiączka

- śpiączka

- bezdech

- bezdech

- pH < 7,3

- pH < 7,3

- PaO2 <6,7

- PaO2 <6,7

- PaCO2> 9,3

- PaCO2> 9,3

background image

Postępowanie w POCHP

Postępowanie w POCHP

- leczenie hipoksemii

- leczenie hipoksemii

- rozpoznanie i leczenie przyczyn zaostrzenia stanu chorobowego

- rozpoznanie i leczenie przyczyn zaostrzenia stanu chorobowego

- ocena ciężkości niewydolności oddechowej

- ocena ciężkości niewydolności oddechowej

- monitorowanie reakcji na leczenie

- monitorowanie reakcji na leczenie

Hipoksemia może prowadzić do zgonu, dlatego pacjent musi

Hipoksemia może prowadzić do zgonu, dlatego pacjent musi

otrzymać

otrzymać

tlen

tlen

o wysokim przepływie, zwłaszcza gdy pierwotna

o wysokim przepływie, zwłaszcza gdy pierwotna

przyczyna duszności nie jest znana. Głowna przyczyną hiperkapnii

przyczyna duszności nie jest znana. Głowna przyczyną hiperkapnii

u pacjentów z POCHP jest zaburzenie stosunku wentylacji do

u pacjentów z POCHP jest zaburzenie stosunku wentylacji do

perfuzji w płucach. Chorzy próbują to wyrównać zwiększając

perfuzji w płucach. Chorzy próbują to wyrównać zwiększając

częstość oddychania lecz to nasila pracę oddychania.

częstość oddychania lecz to nasila pracę oddychania.

Przyczyną pogorszenia stanu klinicznego jest skurcz oskrzeli

Przyczyną pogorszenia stanu klinicznego jest skurcz oskrzeli

pogłębiający zaburzenia wentylacji. Podania wziewnych

pogłębiający zaburzenia wentylacji. Podania wziewnych

leków

leków

beta-2- adrenergicznych powinno zmniejszyć to obciążenie,

beta-2- adrenergicznych powinno zmniejszyć to obciążenie,

podobnie jak

podobnie jak

steroidy

steroidy

i

i

antybiotyki

antybiotyki

, które pomagają też

, które pomagają też

zahamować reakcję zapalną w świetle oskrzeli i zmniejszyć

zahamować reakcję zapalną w świetle oskrzeli i zmniejszyć

wydzielanie wydzieliny. Często bywa korzystne podanie amiofiliny

wydzielanie wydzieliny. Często bywa korzystne podanie amiofiliny

chorym z zaostrzeniem POCHP. Ten lek rozszerzający oskrzela ma

chorym z zaostrzeniem POCHP. Ten lek rozszerzający oskrzela ma

inne korzystne działania: stymulacja izotropowa, zwiększenie rzutu

inne korzystne działania: stymulacja izotropowa, zwiększenie rzutu

sera, poprawa przepływu nerkowego. Jest to szczególnie korzystne

sera, poprawa przepływu nerkowego. Jest to szczególnie korzystne

u chorego ze współistniejącą niewydolnością serca.

u chorego ze współistniejącą niewydolnością serca.

background image

Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa

(

(

choroba niedokrwienna mięśnia

choroba niedokrwienna mięśnia

sercowego)

sercowego)

-

-

jest to zespół objawów klinicznych spowodowanych

jest to zespół objawów klinicznych spowodowanych

zaburzeniem równowagi między dowozem tlenu i innych substancji

zaburzeniem równowagi między dowozem tlenu i innych substancji

energetycznych a aktualnym zapotrzebowaniem mięśnia sercowego

energetycznych a aktualnym zapotrzebowaniem mięśnia sercowego

na tlen i substancje energetyczne.

na tlen i substancje energetyczne.

Przyczyny

Przyczyny

:

:

- 99% to miażdżyca tętnic wieńcowych

- 99% to miażdżyca tętnic wieńcowych

- inne przyczyny:

- inne przyczyny:

*

*

zapalenie tętnic wieńcowych

zapalenie tętnic wieńcowych

*

*

zwłóknienie tętnic

zwłóknienie tętnic

*

*

wrodzone wady tętnic

wrodzone wady tętnic

Objawy

Objawy

:

:

-

ból dławicowy ( wieńcowy)-

ból dławicowy ( wieńcowy)-

może być wyrazem nie tylko niedokrwienia

może być wyrazem nie tylko niedokrwienia

ale również objawem zle kontrolowanego nadciśnienia,

ale również objawem zle kontrolowanego nadciśnienia,

niedokrwistości, wad zastawek serca i zwyrodnienia mięśnia

niedokrwistości, wad zastawek serca i zwyrodnienia mięśnia

sercowego.

sercowego.

Umiejscowienie

Umiejscowienie

okolica zamostkowa lub/ i lewa połowa klatki

okolica zamostkowa lub/ i lewa połowa klatki

piersiowej promieniowanie może nie wystąpić, jeśli występuje to do

piersiowej promieniowanie może nie wystąpić, jeśli występuje to do

żuchwy i szyi , do barków najczęściej lewego, kończyn górnych

żuchwy i szyi , do barków najczęściej lewego, kończyn górnych

częściej lewej do karku i nadbrzusza.

częściej lewej do karku i nadbrzusza.

Charakter bólu:

Charakter bólu:

trzewny, odczuwalny przez pacjenta jako

trzewny, odczuwalny przez pacjenta jako

ściskający, uciskający, duszący, piekący i mieszany.

ściskający, uciskający, duszący, piekący i mieszany.

background image

Czynniki wywołujące:

Czynniki wywołujące:

- wysiłek fizyczny

- wysiłek fizyczny

- stres psychiczny

- stres psychiczny

- obfity posiłek

- obfity posiłek

- chłód

- chłód

- wiatr

- wiatr

- mróz

- mróz

- gorączka

- gorączka

- Tachykardia

- Tachykardia

Okoliczności ustąpienia bólu:

Okoliczności ustąpienia bólu:

- najczęściej samoistnie po zaprzestaniu działania czynnika

- najczęściej samoistnie po zaprzestaniu działania czynnika

wywołującego

wywołującego

Lub po farmakologii

Lub po farmakologii

Klasyfikacja dławicy piersiowej

Klasyfikacja dławicy piersiowej

I

I

bóle spowodowane przez znaczny wysiłek długi i szybki

bóle spowodowane przez znaczny wysiłek długi i szybki

II

II

ból występuje podczas szybkiego spaceru, wchodzenia pod górkę, po

ból występuje podczas szybkiego spaceru, wchodzenia pod górkę, po

posiłkach, podczas wietrznej pogody, podczas zimna, pod wpływem

posiłkach, podczas wietrznej pogody, podczas zimna, pod wpływem

stresu psychicznego, przejście 200 metrów na płaskim terenie lub

stresu psychicznego, przejście 200 metrów na płaskim terenie lub

więcej niż półpiętro

więcej niż półpiętro

III

III

znaczne ograniczenie zwykłej aktywności fizycznej

znaczne ograniczenie zwykłej aktywności fizycznej

IV

IV

bóle towarzyszące każdemu wysiłkowi nawet w spoczynku

bóle towarzyszące każdemu wysiłkowi nawet w spoczynku

background image

Postępowanie w chorobie wieńcowej

Postępowanie w chorobie wieńcowej

Każdy chory z bólami w klatce piersiowej

Każdy chory z bólami w klatce piersiowej

pochodzenia sercowego powinien otrzymać

pochodzenia sercowego powinien otrzymać

aspirynę

aspirynę

oraz

oraz

leki przeciwbólowe

leki przeciwbólowe

.

.

Leczenie

Leczenie

przeciwzakrzepowe

przeciwzakrzepowe

należy rozpocząć w przypadku

należy rozpocząć w przypadku

pacjentów z niestabilną dławicą piersiową lub z

pacjentów z niestabilną dławicą piersiową lub z

zawałem bez załamka Q.

zawałem bez załamka Q.

Heparyny

Heparyny

drobnocząsteczkowe

drobnocząsteczkowe

są bardziej skuteczne niż

są bardziej skuteczne niż

heparyna niefrakcjonowana w razie konieczności

heparyna niefrakcjonowana w razie konieczności

zmniejszenia częstości epizodów wieńcowych oraz

zmniejszenia częstości epizodów wieńcowych oraz

zabiegu rewaskularyzacyjnego. Częstość występowania

zabiegu rewaskularyzacyjnego. Częstość występowania

poważnego krwawienia jest taka sama w przypadku

poważnego krwawienia jest taka sama w przypadku

obydwu heparyn dlatego też wszyscy chorzy którzy nie

obydwu heparyn dlatego też wszyscy chorzy którzy nie

mogą być poddani leczeniu fibrynolitycznemu powinni

mogą być poddani leczeniu fibrynolitycznemu powinni

zostać zakwalifikowani do leczenia

zostać zakwalifikowani do leczenia

heparyną

heparyną

drobnocząsteczkową

drobnocząsteczkową

.

.

background image

Zawał mięśnia sercowego

Zawał mięśnia sercowego

-

-

jest to ograniczona

jest to ograniczona

martwica mięśnia sercowego spowodowana najczęściej

martwica mięśnia sercowego spowodowana najczęściej

zamknięciem światła tętnicy przez zakrzep( 95%)

zamknięciem światła tętnicy przez zakrzep( 95%)

Zmiany w EKG

Św

ieży

zaw

Zawał rozpoznany

Nowe

niedokrwienie

Wysokie ryzyko

Nie

Czynniki ryzyka

>

=

2

Istotny wywiad

Średnie ryzyko

Tak

<=

1

Niskie ryzyko

Nie

Algorytm postępowania przy ocenie ryzyka zawału serca

background image

Objawy wegetatywne

Objawy wegetatywne

- poty

- poty

- bladość

- bladość

- tachykardia lub bradykardia ( rzadziej)

- tachykardia lub bradykardia ( rzadziej)

Objawy zawału

Objawy zawału

- ból w klatce piersiowej u 80% chorych

- ból w klatce piersiowej u 80% chorych

- objawy j/w o znacznym nasileniu

- objawy j/w o znacznym nasileniu

- natężenie nie zależy od fazy oddychania i pozycji ciała

- natężenie nie zależy od fazy oddychania i pozycji ciała

- nie zmniejsza się po podaniu nitrogliceryny podjęzykowo

- nie zmniejsza się po podaniu nitrogliceryny podjęzykowo

- duszność u 40% chorych

- duszność u 40% chorych

- osłabienie

- osłabienie

- zawroty głowy

- zawroty głowy

- stan przedomdleniowy i omdlenie

- stan przedomdleniowy i omdlenie

- kołatania serca( tachyarytmia)

- kołatania serca( tachyarytmia)

- ból w środkowym nadbrzuszu z towarzyszącymi nudnościami a

- ból w środkowym nadbrzuszu z towarzyszącymi nudnościami a

nawet wymiotami- jest to objaw zawału ściany dolnej, podrażnienie

nawet wymiotami- jest to objaw zawału ściany dolnej, podrażnienie

przepony

przepony

- niepokój lub lęk strach przed śmiercią

- niepokój lub lęk strach przed śmiercią

background image

Postępowanie przedszpitalne

- Unieruchomienie

- reżim łóżkowy- w pozycji leżącej bądź jeżeli występuje

silna duszność i objawy obrzęku płuc w pozycji siedzącej

- Tlenoterapia

na maskę lub wąsy

- Farmakoterapia

- morfina 5mg w ciągu 2min następnie w dawce 2mg co5

min- dożylnie ,jeśli nie ma efektów podajemy fentanyl- iv 0,05-0,1 mg
następnie droperidolem 2,5-5mg dawki te powtarzamy po 5-10 min
- ewentualnie podajemy mieszane lityczną ( petydyna 50mg,
chloropromazyna 25mg + promatazyna 50mg ) leki te podajemy w 20 ml
0,9% NaCl lub 5% glukozie

- podajemy leki

betaadrenolityczne: propranolol 5-10mg, atenolol 5-10mg,

metoprolol 15mg

- nitrogliceryna

iv rozpoczynamy od 10mg zwiększając stopniowo do 80mg

( przez okres kilku dni)

- leczenie trombolityczne

streptokinaza, iv 2500 j. m.n. -6000 j.m.n. heparyna

500 j.m.n., kwas acetylosalicylowy początkowa dawka uderzeniowa 150-
300mg w czasie 24h przez 2-3 dni

Powikłania zawału:

- ostra niewydolność serca głównie lewokomorowa
-nawrót ostrego niedokrwienia lub ponowny zawał
- pęknięcie wolnej ściany serca
- pęknięcie przegrody międzykomorowej
- pęknięcie mięśnia brodawkowego
- zaburzenie rytmu i przewodzenia-migotanie komór
- tętniak serca

background image

Następstwem zaburzeń gospodarki węglowodanowej są

Następstwem zaburzeń gospodarki węglowodanowej są

zaburzenia gospodarki lipidowej oraz białkowej.

zaburzenia gospodarki lipidowej oraz białkowej.

Rodzaje cukrzycy:

Rodzaje cukrzycy:

Typ I

Typ I

Cukrzyca młodzieńcza, insulino-zależna (konieczne jest podawanie

Cukrzyca młodzieńcza, insulino-zależna (konieczne jest podawanie

insuliny)

insuliny)

Typ II

Typ II

Wieku starczego (otyłość) częściowy niedobór insuliny lub inne

Wieku starczego (otyłość) częściowy niedobór insuliny lub inne

czynniki zaburzające jej działanie.

czynniki zaburzające jej działanie.

Cukrzyca

Cukrzyca

Zaburzenia metabolizmu glukozy, spowodowanym

Zaburzenia metabolizmu glukozy, spowodowanym

całkowitym lub częściowym spadkiem produkcji insuliny bądź

całkowitym lub częściowym spadkiem produkcji insuliny bądź

zaburzeniem oddziaływania na insulinę tkanek lub wpływ czynników

zaburzeniem oddziaływania na insulinę tkanek lub wpływ czynników

antagonistycznych na insulinę. Prawidłowa glikemia wynosi od 80-120

antagonistycznych na insulinę. Prawidłowa glikemia wynosi od 80-120

mg % lub 3,6- 5,8 mmol/l.

mg % lub 3,6- 5,8 mmol/l.

background image

Objawy Cukrzycy:

Objawy Cukrzycy:

-zmiany poziomu glikemii

-zmiany poziomu glikemii

-hiperglikemia

-hiperglikemia

-cukromocz (glikozuria)

-cukromocz (glikozuria)

-wielomocz

-wielomocz

-wzmożone pragnienie

-wzmożone pragnienie

-wysychanie błon śluzowych i skóry

-wysychanie błon śluzowych i skóry

-wzmożone łaknienie

-wzmożone łaknienie

Dla cukrzycy Typu I:

Dla cukrzycy Typu I:

-objawy zaburzeń przemiany tłuszczowej i białkowej

-objawy zaburzeń przemiany tłuszczowej i białkowej

-chudnięcie

-chudnięcie

-niedorozwój fizyczny

-niedorozwój fizyczny

-stłuczenie i powiększenie wątroby

-stłuczenie i powiększenie wątroby

Dla cukrzycy Typu II:

Dla cukrzycy Typu II:

-objawy cukrzycy nie wyrównanej

-objawy cukrzycy nie wyrównanej

-czyrakowatość (owrzodzenie)

-czyrakowatość (owrzodzenie)

-uszkodzenie naczyń oka (uszkodzenia naczyń krwionośnych oka -

-uszkodzenie naczyń oka (uszkodzenia naczyń krwionośnych oka -

retinopatia)

retinopatia)

-uszkodzenie naczyń wieńcowych (wzmożenie procesu

-uszkodzenie naczyń wieńcowych (wzmożenie procesu

miażdżycowego)

miażdżycowego)

-nefropatia - uszkodzenie naczyń nerkowych (niewydolność nerek

-nefropatia - uszkodzenie naczyń nerkowych (niewydolność nerek

cukrzycowa)

cukrzycowa)

-uszkodzenie naczyń kończyn dolnych tzw. stopa cukrzycowa

-uszkodzenie naczyń kończyn dolnych tzw. stopa cukrzycowa

(parastezje, niedokrwienie oraz zgorzel dystalnych części kończyn)

(parastezje, niedokrwienie oraz zgorzel dystalnych części kończyn)

[ efekt niedokrwienia]

[ efekt niedokrwienia]

background image

Hipoglikemia

Hipoglikemia

– to zespół kliniczny charakteryzujący się

– to zespół kliniczny charakteryzujący się

występowaniem trzech objawów (Triada Whipple’a):

występowaniem trzech objawów (Triada Whipple’a):

1.

Obniżenie stężenia glukozy we krwi poniżej 2.2 mmol/l

lub poniżej 40 mg%

2.

Ustąpienie objawów po podaniu glukozy.

3.

Wystąpienie objawów klinicznych:

-tachykardia
-bladość
-poty
-wilczy głód
-drżenie mięśniowe
-zaburzenia koncentracji, pamięci i mowy
-nieracjonalne zachowanie lub agresja
-utrata przytomności
-drgawki
-rozszerzenie źrenic
-objawy występują nagle.

background image

Przyczyny

Przyczyny

:

:

-niedostateczna podaż węglowodanów w pokarmach

-niedostateczna podaż węglowodanów w pokarmach

(jadłowstręt)

(jadłowstręt)

-upośledzone zużycie glukozy z przewodu pokarmowego

-upośledzone zużycie glukozy z przewodu pokarmowego

-nadmierna utrata glukozy z moczem

-nadmierna utrata glukozy z moczem

-nadmierne zużycie glukozy (wzmożony wysiłek fizyczny,

-nadmierne zużycie glukozy (wzmożony wysiłek fizyczny,

zużycie glukozy przez niektóre nowotwory)

zużycie glukozy przez niektóre nowotwory)

-upośledzona glukoneogeneza (uszkodzenia miąższu wątroby,

-upośledzona glukoneogeneza (uszkodzenia miąższu wątroby,

niedoborom tarczycy-hormonu wzrostu)

niedoborom tarczycy-hormonu wzrostu)

-upośledzona glikogenoliza

-upośledzona glikogenoliza

-wzmożona glukoneogeneza (przedawkowanie insuliny, stan

-wzmożona glukoneogeneza (przedawkowanie insuliny, stan

przed cukrzycowy)

przed cukrzycowy)

-wrodzone defekty metaboliczne

-wrodzone defekty metaboliczne

Postępowanie:

Postępowanie:

W przypadku przytomnych

W przypadku przytomnych

podanie mocno słodzonych

podanie mocno słodzonych

płynów. W przypadku nieprzytomnego podanie dożylnie

płynów. W przypadku nieprzytomnego podanie dożylnie

glukozy około 0,2 g/kg mc.

glukozy około 0,2 g/kg mc.

W przypadku trudności iv

W przypadku trudności iv

. domięśniowo lub podskórnie

. domięśniowo lub podskórnie

Glukagon od 1-2 mg

Glukagon od 1-2 mg

U alkoholików i osób niedożywionych

U alkoholików i osób niedożywionych

dodatkowo podajemy

dodatkowo podajemy

Tiaminę 100 mg (witamina B2)

Tiaminę 100 mg (witamina B2)

background image

Hiperglikemia

Hiperglikemia

- s

- s

tan, w którym stężenie

tan, w którym stężenie

glukozy przekracza 11 mmol/l.

glukozy przekracza 11 mmol/l.

Wyróżniamy postacie:

Wyróżniamy postacie:

-Cukrzycowa kwasica ketonowa.

-Cukrzycowa kwasica ketonowa.

-Hiperosmolarna śpiączka nieketonowa.

-Hiperosmolarna śpiączka nieketonowa.

-Śpiączka mleczanowa.

-Śpiączka mleczanowa.

background image

Czynniki

Czynniki

wywołujące

wywołujące

:

:

-ostre zakażenie bakteryjne lub wirusowe

-ostre zakażenie bakteryjne lub wirusowe

-opóźnione rozpoznanie nowych przypadków cukrzycy

-opóźnione rozpoznanie nowych przypadków cukrzycy

-błędy w leczeniu (przerwanie lub błędy w insulinoterapii)

-błędy w leczeniu (przerwanie lub błędy w insulinoterapii)

Cechy kliniczne:

Cechy kliniczne:

-wzmożone pragnienie, wielomocz

-wzmożone pragnienie, wielomocz

-suchość w jamie ustnej

-suchość w jamie ustnej

-ogólne osłabienie i uczucie zmęczenia

-ogólne osłabienie i uczucie zmęczenia

-nudności i wymioty

-nudności i wymioty

-szybkie zmniejszenie masy ciała

-szybkie zmniejszenie masy ciała

-oddech kwasiczy (Kussmaula)

-oddech kwasiczy (Kussmaula)

-bóle brzucha mogące naśladować zapalenie otrzewnej

-bóle brzucha mogące naśladować zapalenie otrzewnej

-zawroty głowy

-zawroty głowy

-splątanie

-splątanie

-senność

-senność

-śpiączka

-śpiączka

-zaburzenia widzenia

-zaburzenia widzenia

Śpiączka hiperglikemiczna ketonowa

Śpiączka hiperglikemiczna ketonowa

ostre

ostre

zaburzenie przemiany glukozy, białek, tłuszczów, równowagi wodno-

zaburzenie przemiany glukozy, białek, tłuszczów, równowagi wodno-

elektrolitowej oraz kwasowo-zasadowej wynikające z bezwzględnego

elektrolitowej oraz kwasowo-zasadowej wynikające z bezwzględnego

lub względnego niedoboru insuliny.

lub względnego niedoboru insuliny.

background image

Cechy biochemiczne:

Cechy biochemiczne:

-glikemia powyżej 300 mg/mmol

-glikemia powyżej 300 mg/mmol

-acetonuria

-acetonuria

-pH poniżej 7,3

-pH poniżej 7,3

-stężenie HCO3 poniżej 15 mmol/l

-stężenie HCO3 poniżej 15 mmol/l

Postępowanie:

Postępowanie:

-podaż insuliny:

-podaż insuliny:

*

*

dożylny, ciągły wlew za pomocą pompy insulinowej

dożylny, ciągły wlew za pomocą pompy insulinowej

*

*

częste dożylne wstrzykiwanie małych dawek insuliny krótko

częste dożylne wstrzykiwanie małych dawek insuliny krótko

działającej

działającej

*

*

częste domięśniowe wstrzykiwanie małych dawek insuliny krótko

częste domięśniowe wstrzykiwanie małych dawek insuliny krótko

działającej

działającej

-nawodnienie parenteralne

-nawodnienie parenteralne

(0,45% lub 0,9% NaCl gdy glikemia obniży

(0,45% lub 0,9% NaCl gdy glikemia obniży

się do wartości poniżej 250 mg/mmol, roztwór NaCl zmienia się na 5%

się do wartości poniżej 250 mg/mmol, roztwór NaCl zmienia się na 5%

roztwór glukozy)

roztwór glukozy)

-wyrównywanie niedoboru potasu

-wyrównywanie niedoboru potasu

-podawanie węglowodanu sodu

-podawanie węglowodanu sodu

background image

Śpiączka nieketonowa Hiperosmolarna

Śpiączka nieketonowa Hiperosmolarna

występuje u osób starszych, przeważnie z cukrzycą Typu II o

występuje u osób starszych, przeważnie z cukrzycą Typu II o

dotychczas łagodnym przebiegu. Ze względu na wolno rozwijający się

dotychczas łagodnym przebiegu. Ze względu na wolno rozwijający się

niedobór insuliny efekt znacznej hiperglikemii i towarzyszącej jej

niedobór insuliny efekt znacznej hiperglikemii i towarzyszącej jej

diurezy osmotycznej dominują nad ektogenezą. Śmiertelność w

diurezy osmotycznej dominują nad ektogenezą. Śmiertelność w

przypadkach pełnoobjawowej śpiączki nieketonowej wynosi 40-60%.

przypadkach pełnoobjawowej śpiączki nieketonowej wynosi 40-60%.

Czynniki wywołujące:

Czynniki wywołujące:

-Zakażenie

-Zakażenie

-uboczne działanie leków (np. Fenytoina, Glikokortykosteroidy, leki

-uboczne działanie leków (np. Fenytoina, Glikokortykosteroidy, leki

immunosupresyjne, Diuretyki tiazydowe)

immunosupresyjne, Diuretyki tiazydowe)

-niekontrolowane żywienie pozajelitowe

-niekontrolowane żywienie pozajelitowe

Czynniki kliniczne:

Czynniki kliniczne:

-zaburzenia świadomości

-zaburzenia świadomości

-wielomocz

-wielomocz

-znaczne pragnienie

-znaczne pragnienie

-cechy nasilonego odwodnienia

-cechy nasilonego odwodnienia

-brak kwasicy

-brak kwasicy

-ciężki stan ogólny

-ciężki stan ogólny

-może wystąpić stan hipowolemiczny

-może wystąpić stan hipowolemiczny

background image

Postępowanie:

Postępowanie:

-Podaż insuliny:

-Podaż insuliny:

*

*

dożylny ciągły wlew za pomocą pompy

dożylny ciągły wlew za pomocą pompy

insulinowej

insulinowej

*

*

częste dożylne wstrzykiwanie małych dawek

częste dożylne wstrzykiwanie małych dawek

insuliny krótko działającej

insuliny krótko działającej

*

*

częste domięśniowe wstrzykiwanie małych

częste domięśniowe wstrzykiwanie małych

dawek insuliny krótko działającej

dawek insuliny krótko działającej

-kontrola glikemia co godzina

-kontrola glikemia co godzina

-podawanie

-podawanie

0,45 (hipotonicznego) roztworu NaCl

0,45 (hipotonicznego) roztworu NaCl

w szybkim wlewie i.v.

w szybkim wlewie i.v.

-monitorowanie OCŻ

-monitorowanie OCŻ

w przypadku obniżenia

w przypadku obniżenia

stosuje się wlew 0,9 (izotonicznego) roztworu

stosuje się wlew 0,9 (izotonicznego) roztworu

NaCl

NaCl

-gdy glikemia obniży się

-gdy glikemia obniży się

do wartości poniżej 250

do wartości poniżej 250

mg/mmol roztworu NaCl zamienia się na 5%

mg/mmol roztworu NaCl zamienia się na 5%

roztwór glukozy

roztwór glukozy

-wyrównanie niedoboru potasu

-wyrównanie niedoboru potasu

background image

Kwasica mleczanowa

Kwasica mleczanowa

– prawidłowe stężenie mleczanów we

– prawidłowe stężenie mleczanów we

krwi wynosi 0,5 -1,5 mmol/l . Kwasica mleczanowa to zespół objawów

krwi wynosi 0,5 -1,5 mmol/l . Kwasica mleczanowa to zespół objawów

spowodowanym nagromadzeniem się mleczanów i jonów

spowodowanym nagromadzeniem się mleczanów i jonów

wodorowych w ilości przekraczającej 2 mmol/l. Jest ona konsekwencją

wodorowych w ilości przekraczającej 2 mmol/l. Jest ona konsekwencją

zaburzeń równowagi między wytwarzaniem mleczanu przez komórki i

zaburzeń równowagi między wytwarzaniem mleczanu przez komórki i

zużywaniem go w wątrobie i nerkach. Śmiertelność wynosi 30-70% i

zużywaniem go w wątrobie i nerkach. Śmiertelność wynosi 30-70% i

zależy od nasilenia choroby podstawowej jak i nasilenia samej

zależy od nasilenia choroby podstawowej jak i nasilenia samej

kwasicy.

kwasicy.

Cechy kliniczne:

Cechy kliniczne:

-objawy występują gwałtownie w ciągu kilku godzin

-objawy występują gwałtownie w ciągu kilku godzin

-zwiększa się częstość i głębokość oddechów

-zwiększa się częstość i głębokość oddechów

-narastają zaburzenia świadomości do całkowitej utraty przytomności

-narastają zaburzenia świadomości do całkowitej utraty przytomności

Objawy biochemiczne:

Objawy biochemiczne:

-stężenie mleczanów powyżej 2 mmol/l

-stężenie mleczanów powyżej 2 mmol/l

-pH poniżej 7,3

-pH poniżej 7,3

-stężenie HCO3 poniżej 15 mmol/l

-stężenie HCO3 poniżej 15 mmol/l

Postępowanie:

Postępowanie:

-przeciwdziałanie hipoksemii i hipoksji

-przeciwdziałanie hipoksemii i hipoksji

-nawodnienie parenteralne pod kontrolą OCŻ

-nawodnienie parenteralne pod kontrolą OCŻ

-przeciwdziałanie nadmiernemu wytwarzaniu kwasu mlekowego

-przeciwdziałanie nadmiernemu wytwarzaniu kwasu mlekowego

-zwiększenie wydalania mleczanów np. diureza wymuszona,

-zwiększenie wydalania mleczanów np. diureza wymuszona,

dializoterapia

dializoterapia

-podaż węglowodanów sodu.

-podaż węglowodanów sodu.

background image

Zatrucia

Zatrucia

1.

1.

Objawy ogólne:

Objawy ogólne:

Nagłe i nieoczekiwane wystąpienie objawów choroby w sytuacji

Nagłe i nieoczekiwane wystąpienie objawów choroby w sytuacji

zupełnego zdrowia, z tendencją do ostrego narastania

zupełnego zdrowia, z tendencją do ostrego narastania

symptomatologii, powinno zawsze nasuwać podejrzenia zatrucia,

symptomatologii, powinno zawsze nasuwać podejrzenia zatrucia,

zwłaszcza jeśli występują następujące zaburzenia:

zwłaszcza jeśli występują następujące zaburzenia:

OUN:

OUN:

Zaburzenia świadomości, utrata przytomności, drgawki,

Zaburzenia świadomości, utrata przytomności, drgawki,

porażenie

porażenie

Psychiczne:

Psychiczne:

Agresywność, euforia, majaczenie

Agresywność, euforia, majaczenie

Ukł. Oddechowego i krążenia:

Ukł. Oddechowego i krążenia:

Przyśpieszony lub zwolniony

Przyśpieszony lub zwolniony

oddech, zaburzenia rytmu pracy serca, nadciśnienie,

oddech, zaburzenia rytmu pracy serca, nadciśnienie,

hipotonia

hipotonia

Żołądkowo-jelitowe:

Żołądkowo-jelitowe:

Nudności, wymioty, biegunka

Nudności, wymioty, biegunka

Inne:

Inne:

Zaczerwienienie skóry, powstawanie pęcherzy

Zaczerwienienie skóry, powstawanie pęcherzy

skórnych, woń z ust, owrzodzenia, zwężenie lub

skórnych, woń z ust, owrzodzenia, zwężenie lub

rozszerzenie źrenic, porażenie mięśni okoruchowych,

rozszerzenie źrenic, porażenie mięśni okoruchowych,

ślinotok.

ślinotok.

background image

2. Diagnostyka ogólna:

2. Diagnostyka ogólna:

Wywiad zebrany od chorego i od otoczenia (okoliczności w jakich

Wywiad zebrany od chorego i od otoczenia (okoliczności w jakich

chory został znaleziony np. opróżnione pojemniki na trucizny,

chory został znaleziony np. opróżnione pojemniki na trucizny,

buteleczki po lekach, gaz, dym, list pożegnalny)

buteleczki po lekach, gaz, dym, list pożegnalny)

Jeśli to możliwe, wyjaśnienie następujących kwestii: kto

Jeśli to możliwe, wyjaśnienie następujących kwestii: kto

(tożsamość chorego), co (jaka trucizna), ile (dawka, stężenie),

(tożsamość chorego), co (jaka trucizna), ile (dawka, stężenie),

jak (droga podania), kiedy (czas działania, prawdopodobny

jak (droga podania), kiedy (czas działania, prawdopodobny

stopień resorpcji), eliminacja trucizny (wymioty), jakiej grupy

stopień resorpcji), eliminacja trucizny (wymioty), jakiej grupy

osób dotyczy (przy zatruciu zbiorowym)

osób dotyczy (przy zatruciu zbiorowym)

Potwierdzenie przypuszczalnego zatrucia przez

Potwierdzenie przypuszczalnego zatrucia przez

symptomatologie kliniczną oraz wywiad

symptomatologie kliniczną oraz wywiad

Bezpośrednie ustalenie rodzaju trucizny (np. typowa woń,

Bezpośrednie ustalenie rodzaju trucizny (np. typowa woń,

okoliczności zatrucia, stwierdzenie trucizny za pomocą

okoliczności zatrucia, stwierdzenie trucizny za pomocą

wykrywacza gazów), często jednak dopiero na podstawie

wykrywacza gazów), często jednak dopiero na podstawie

wyniku chemicznego

wyniku chemicznego

Zabezpieczenie trucizny, pojemników na leki, krwi, moczu,

Zabezpieczenie trucizny, pojemników na leki, krwi, moczu,

zawartości żołądka, ewentualnie popłuczyn

zawartości żołądka, ewentualnie popłuczyn

Odpowiednie monitorowanie (EKG, pulsoksymetria, oznaczenie

Odpowiednie monitorowanie (EKG, pulsoksymetria, oznaczenie

stężenia cukru we krwi)

stężenia cukru we krwi)

Uzyskanie informacji dotyczących diagnozowania i leczenia z:

Uzyskanie informacji dotyczących diagnozowania i leczenia z:

ośrodków toksykologicznych, informatorów o substancjach

ośrodków toksykologicznych, informatorów o substancjach

toksycznych (dostępne u służb ratowniczych)

toksycznych (dostępne u służb ratowniczych)

Wykluczenie obrażeń dodatkowych.

Wykluczenie obrażeń dodatkowych.

background image

3. Postępowanie ogólne:

3. Postępowanie ogólne:

Udzielić pierwszej pomocy

Udzielić pierwszej pomocy

(podstawowe czynności

(podstawowe czynności

ratownicze), zebrać i zabezpieczyć substancje toksyczną,

ratownicze), zebrać i zabezpieczyć substancje toksyczną,

spowodować wydalenie trucizny, podać odtrutkę, przewieźć do

spowodować wydalenie trucizny, podać odtrutkę, przewieźć do

szpitala. Często możliwe jest wyłącznie leczenie objawowe.

szpitala. Często możliwe jest wyłącznie leczenie objawowe.

Oceniamy: wydolność podstawowych czynności życiowych,

Oceniamy: wydolność podstawowych czynności życiowych,

szerokość widzenia, zaburzenia widzenia, stan neurologiczny,

szerokość widzenia, zaburzenia widzenia, stan neurologiczny,

zmiany na skórze i błonach śluzowych, perystaltykę jelit oraz

zmiany na skórze i błonach śluzowych, perystaltykę jelit oraz

charakterystyczny zapach.

charakterystyczny zapach.

Podstawowe czynności ratownicze:

Podstawowe czynności ratownicze:

»

Przerwać ostre zagrożenie życia przez usunięcie ze strefy

Przerwać ostre zagrożenie życia przez usunięcie ze strefy

zagrożenia, zachowując bezpieczeństwo własne, w niektórych

zagrożenia, zachowując bezpieczeństwo własne, w niektórych

sytuacjach przy współdziałaniu wyspecjalizowanych służb

sytuacjach przy współdziałaniu wyspecjalizowanych służb

ratowniczych (ochrona narządu oddechowego)

ratowniczych (ochrona narządu oddechowego)

»

Ułożyć pacjenta w zależności od jego stanu (na boku, typowe dla

Ułożyć pacjenta w zależności od jego stanu (na boku, typowe dla

wstrząsu, wysoko uniesiony tułów)

wstrząsu, wysoko uniesiony tułów)

»

Zastosować wentylacje mechaniczną, w niektórych przypadkach

Zastosować wentylacje mechaniczną, w niektórych przypadkach

RKO

RKO

background image

Eliminacja trucizny:

Eliminacja trucizny:

Usunąć skażoną odzież

Usunąć skażoną odzież

(np. ślady estrów kwasu fosforowego,

(np. ślady estrów kwasu fosforowego,

węglowodorów, gazów drażniących), obmyć skórę ciepłą wodą

węglowodorów, gazów drażniących), obmyć skórę ciepłą wodą

Przeprowadzić detoksykację

Przeprowadzić detoksykację

za pomocą prowokowanych wymiotów

za pomocą prowokowanych wymiotów

(tylko u

(tylko u

osób przytomnych): u dorosłych przez podrażnienie tylnej ściany gardła;

osób przytomnych): u dorosłych przez podrażnienie tylnej ściany gardła;

podać hipertoniczny roztwór soli kuchennej (1-2 łyżki stołowe soli w szklance

podać hipertoniczny roztwór soli kuchennej (1-2 łyżki stołowe soli w szklance

wody);powoduje to wymioty po 10-20 min, jeśli nie, to powtórzyć po 10 min

wody);powoduje to wymioty po 10-20 min, jeśli nie, to powtórzyć po 10 min

(zagrożenie hipernatremią); u dzieci przez podanie dużych ilości

(zagrożenie hipernatremią); u dzieci przez podanie dużych ilości

posłodzonych płynów i w pozycji klęczącej głęboki skłon głowy; nie podawać

posłodzonych płynów i w pozycji klęczącej głęboki skłon głowy; nie podawać

roztworu soli!

roztworu soli!

Przeprowadzić detoksykacje za pomocą wymiotów wywołanych

Przeprowadzić detoksykacje za pomocą wymiotów wywołanych

farmakologicznie:

farmakologicznie:

u dzieci syropem wymiotnicy (np. Orpec) w połączeniu z

u dzieci syropem wymiotnicy (np. Orpec) w połączeniu z

dużą ilością płynów. Dawkowanie: 10-20 ml (≤ 4 lat), 30 ml (<4 lat). Wymioty

dużą ilością płynów. Dawkowanie: 10-20 ml (≤ 4 lat), 30 ml (<4 lat). Wymioty

po 20 min; u dorosłych apomorfiną; z uwagi na obciążenie Ukł krążenia

po 20 min; u dorosłych apomorfiną; z uwagi na obciążenie Ukł krążenia

zawsze łącznie z lekami α-adrenergicznymi (np. Levonor, Novadral iv.).

zawsze łącznie z lekami α-adrenergicznymi (np. Levonor, Novadral iv.).

Dawkowanie: 0,1 mg/kg mc; środkiem antagonistycznym opioidów jest

Dawkowanie: 0,1 mg/kg mc; środkiem antagonistycznym opioidów jest

Naloxon (10µg/kg mc iv.)

Naloxon (10µg/kg mc iv.)

Przeprowadzić płukanie żołądka dużą ilością wody

Przeprowadzić płukanie żołądka dużą ilością wody

(do 20 l) wyłącznie u

(do 20 l) wyłącznie u

chorych przytomnych; u nieprzytomnych i przy braku odruchów obronnych

chorych przytomnych; u nieprzytomnych i przy braku odruchów obronnych

tylko po intubacji i założeniu pewnego dostępu iv.; nie stosować u dzieci

tylko po intubacji i założeniu pewnego dostępu iv.; nie stosować u dzieci

przytomnych

przytomnych

Zastosować hiperwentylacje

Zastosować hiperwentylacje

Jeśli to niezbędne wymusić diurezę za pomocą Furosemidu

Jeśli to niezbędne wymusić diurezę za pomocą Furosemidu

(40-60 mg iv.)

(40-60 mg iv.)

Neutralizować substancje toksyczne za pomocą węgla aktywnego, oleju

Neutralizować substancje toksyczne za pomocą węgla aktywnego, oleju

parafinowego

parafinowego

Odtrutki zależnie od zweryfikowanego w danym przypadku

Odtrutki zależnie od zweryfikowanego w danym przypadku

background image

Eliminacja trucizn:

Eliminacja trucizn:

a)

a)

Pierwotna

Pierwotna

jeśli dostanie się do oczu

jeśli dostanie się do oczu

– trwające do 15 min obfite płukanie worka

– trwające do 15 min obfite płukanie worka

spojówkowego wodą, a następnie fizjologicznym roztworem Na Cl

spojówkowego wodą, a następnie fizjologicznym roztworem Na Cl

jeśli skażenie skóry

jeśli skażenie skóry

– dekontaminacja wodą

– dekontaminacja wodą

prowokowanie wymiotów

prowokowanie wymiotów

(podawanie letniej wody do picia – 200-250

(podawanie letniej wody do picia – 200-250

ml i mechaniczne drażnienie tylnej ściany gardła)

ml i mechaniczne drażnienie tylnej ściany gardła)

płukanie żołądka

płukanie żołądka

(powinien być wykonywany w ciągu pierwszej

(powinien być wykonywany w ciągu pierwszej

godziny od spożycia trucizny; wykorzystuje się zgłębnik o dużym

godziny od spożycia trucizny; wykorzystuje się zgłębnik o dużym

przekroju, zakładany do żołądka przez usta)

przekroju, zakładany do żołądka przez usta)

podanie środków absorbujących substancję toksyczną

podanie środków absorbujących substancję toksyczną

(węgiel

(węgiel

aktywowany: 1-2 g/kg mc)

aktywowany: 1-2 g/kg mc)

płukanie jelit

płukanie jelit

(powinno trwać aż do uzyskania czystego płynu z

(powinno trwać aż do uzyskania czystego płynu z

odbytnicy)

odbytnicy)

b)

b)

Wtórna

Wtórna

forsowana diureza z modyfikacją pH moczu

forsowana diureza z modyfikacją pH moczu

(wskazaniem zatrucia

(wskazaniem zatrucia

związkami rozpuszczonymi w wodzie)

związkami rozpuszczonymi w wodzie)

powtarzane podawanie węgla aktywowanego

powtarzane podawanie węgla aktywowanego

– „dializa żołądkowo-

– „dializa żołądkowo-

jelitowa” (polega na podawaniu kolejnych porcji zawiesiny węgla

jelitowa” (polega na podawaniu kolejnych porcji zawiesiny węgla

aktywowanego w dawce 0,5-1,0 g/kg mc co 2-4 h)

aktywowanego w dawce 0,5-1,0 g/kg mc co 2-4 h)

hemodializa

hemodializa

, hemodiafiltracja, hemoperfuzja, plazmafereza, hiperbaria

, hemodiafiltracja, hemoperfuzja, plazmafereza, hiperbaria

tlenowa – są domeną wysoko specjalistycznych OIT i środków

tlenowa – są domeną wysoko specjalistycznych OIT i środków

toksykologicznych

toksykologicznych

podanie swoistego antidotum

podanie swoistego antidotum

:

:

background image

Trucizny

Trucizny

Odtrutki

Odtrutki

Alkohol metylowy

Alkohol metylowy

Alkohol etylowy

Alkohol etylowy

Amfetamina

Amfetamina

Fizostygmina

Fizostygmina

Benzodiazepiny

Benzodiazepiny

Flumazenil

Flumazenil

Beta-blokery

Beta-blokery

Glukagon

Glukagon

Glikol etylenowy

Glikol etylenowy

Alkohol etylowy

Alkohol etylowy

Muchomor sromotnikowi

Muchomor sromotnikowi

Penicylina krystaliczna

Penicylina krystaliczna

Opioidy i opiaty

Opioidy i opiaty

Nalokson

Nalokson

Paracetamol

Paracetamol

N-acetylocysteina

N-acetylocysteina

Preparaty naparstnicy

Preparaty naparstnicy

Digibind,

Digibind,

Środki fosfoorganiczne

Środki fosfoorganiczne

Atropina, toksogonina

Atropina, toksogonina

Tlenek węgla

Tlenek węgla

Tlen

Tlen

Żelazo

Żelazo

Deferoksamina

Deferoksamina

background image

4. Zatrucia lekami

4. Zatrucia lekami

a)

a)

Objawy:

Objawy:

zaburzenia układu oddechowego (spowolnienie do zatrzymania),

zaburzenia układu oddechowego (spowolnienie do zatrzymania),

zaburzenia rytmu serca, hipotermia

zaburzenia rytmu serca, hipotermia

suchość w ustach

suchość w ustach

rozszerzenie źrenic

rozszerzenie źrenic

niewyraźna mowa niepokój, omamy

niewyraźna mowa niepokój, omamy

zatrzymanie moczu

zatrzymanie moczu

b) Postępowanie

b) Postępowanie

w razie braku przytomności ułożyć na boku

w razie braku przytomności ułożyć na boku

wstępna eliminacja trucizn przez prowokowanie wymiotów lub płukanie

wstępna eliminacja trucizn przez prowokowanie wymiotów lub płukanie

żołądka (u nieprzytomnych po intubacji) oraz podawanie węgla

żołądka (u nieprzytomnych po intubacji) oraz podawanie węgla

leczniczego od 0,5 -1,0 g/kg mc

leczniczego od 0,5 -1,0 g/kg mc

utrzymanie drożności dróg oddechowych (intubacja, odsysanie)

utrzymanie drożności dróg oddechowych (intubacja, odsysanie)

podać tlen (4-6l/min)

podać tlen (4-6l/min)

dostęp dożylny (jedno-dwa pewne wkłucia)

dostęp dożylny (jedno-dwa pewne wkłucia)

płynoterapia (500 ml mleczanu Ringera); w razie potrzeby uzupełnić obj.

płynoterapia (500 ml mleczanu Ringera); w razie potrzeby uzupełnić obj.

płynów śródnaczyniowych (500 ml 6% Haes)

płynów śródnaczyniowych (500 ml 6% Haes)

W napadach drgawek pochodzenia mózgowego podać krótkodziałające

W napadach drgawek pochodzenia mózgowego podać krótkodziałające

barbiturany (np. Trapanal 200-300 mg iv)

barbiturany (np. Trapanal 200-300 mg iv)

Prowadzić stałe monitorowanie Ukł oddechowego i krążenia

Prowadzić stałe monitorowanie Ukł oddechowego i krążenia

background image

Leczenie swoiste przy zatruciu lekami:

Leczenie swoiste przy zatruciu lekami:

Neuroleptyki

Neuroleptyki

:

:

podać Biperyden (np. Akineton 1-2 amp iv) lub Salicylan

podać Biperyden (np. Akineton 1-2 amp iv) lub Salicylan

fizostygminy (np. Fhyzostygminum salicylicum 2 mg iv) pod kontrolą EKG

fizostygminy (np. Fhyzostygminum salicylicum 2 mg iv) pod kontrolą EKG

Leki antydepresyjne:

Leki antydepresyjne:

podać Salicylan fizostygminy 2 mg iv

podać Salicylan fizostygminy 2 mg iv

Benzodiazepiny:

Benzodiazepiny:

w razie potrzeby podać Flumazenil (np. Anexate 0,1-0,2

w razie potrzeby podać Flumazenil (np. Anexate 0,1-0,2

mg/min iv aż do obudzenia)

mg/min iv aż do obudzenia)

Transport

Transport

:

:

Z reguły przewozić w pozycji leżącej

Z reguły przewozić w pozycji leżącej

background image

5. Zatrucie grzybami

5. Zatrucie grzybami

a) Objawy

a) Objawy

zespół muchomora

zespół muchomora

plamistego: rozszerzone

plamistego: rozszerzone

źrenice, zawroty głowy,

źrenice, zawroty głowy,

omamy, drżenie

omamy, drżenie

mięśniowe, czasem

mięśniowe, czasem

śpiączka

śpiączka

zespół muskarynowy:

zespół muskarynowy:

zwężenie źrenic,

zwężenie źrenic,

zaburzenia widzenia,

zaburzenia widzenia,

ślinienie i łzawienie, zlewne

ślinienie i łzawienie, zlewne

poty, nudności i wymioty,

poty, nudności i wymioty,

biegunka, zwężenie

biegunka, zwężenie

oskrzeli, bradykardia,

oskrzeli, bradykardia,

wstrząs, czasami obrzęk

wstrząs, czasami obrzęk

płuc

płuc

zespół żołądkowo-jelitowy:

zespół żołądkowo-jelitowy:

nudność, wymioty,

nudność, wymioty,

biegunka, kolka

biegunka, kolka

zespół faloidynowy:

zespół faloidynowy:

początkowo objawy

początkowo objawy

żołądkowo-jelitowe, skaza

żołądkowo-jelitowe, skaza

krwotoczna, śpiączka,

krwotoczna, śpiączka,

drgawki, porażenie

drgawki, porażenie

oddechu

oddechu

b) Postępowanie

b) Postępowanie

Zespół muchomora plamistego

Zespół muchomora plamistego

wywołać wymioty, w razie potrzeby zastosować

wywołać wymioty, w razie potrzeby zastosować

płukanie żołądka

płukanie żołądka

zastosować leczenie czysto objawowe

zastosować leczenie czysto objawowe

w razie pobudzenia podać leki uspokajające

w razie pobudzenia podać leki uspokajające

(np.Relanium)

(np.Relanium)

w razie potrzeby zastosować intubację,

w razie potrzeby zastosować intubację,

Zespół muskarynowy

Zespół muskarynowy

wywołać wymioty, w razie potrzeby płukanie żołądka

wywołać wymioty, w razie potrzeby płukanie żołądka

dostęp dożylny

dostęp dożylny

uzupełnić objętość płynów śródnaczyniowych (np.

uzupełnić objętość płynów śródnaczyniowych (np.

Haes 6% 500 ml)

Haes 6% 500 ml)

podać Atropinę 0,5-2,0 mg iv

podać Atropinę 0,5-2,0 mg iv

w razie potrzeby wymusić diurezę (Furosemid 20-40

w razie potrzeby wymusić diurezę (Furosemid 20-40

mg iv)

mg iv)

Zespół żołądkowo-jelitowy

Zespół żołądkowo-jelitowy

leczenie objawowe

leczenie objawowe

dostęp dożylny

dostęp dożylny

płynoterapia (Ringer 500 ml)

płynoterapia (Ringer 500 ml)

w razie potrzeby środki przeciwwymiotne (np.

w razie potrzeby środki przeciwwymiotne (np.

Metoclopramidum 1 amp iv)

Metoclopramidum 1 amp iv)

w razie potrzeby podać węgiel leczniczy

w razie potrzeby podać węgiel leczniczy

zespół faloidynowy

zespół faloidynowy

wywołać wymioty, płukanie żołądka, podać węgiel

wywołać wymioty, płukanie żołądka, podać węgiel

aktywny

aktywny

dostęp dożylny, wyrównanie poziomu elektrolitów (np.

dostęp dożylny, wyrównanie poziomu elektrolitów (np.

PWE 500-100 ml)

PWE 500-100 ml)

wymusić diurezę Furosemidem 40 mg iv

wymusić diurezę Furosemidem 40 mg iv

w razie potrzeby duże dawki kortykosteroidów (np.

w razie potrzeby duże dawki kortykosteroidów (np.

Fortecortin 100 mg iv)

Fortecortin 100 mg iv)

background image

6. Zatrucia gazami

6. Zatrucia gazami

a) Objawy

a) Objawy

 ból głowy, wymioty

ból głowy, wymioty

 kaszel

kaszel

 duszność

duszność

 podrażnienie błon śluzowych

podrażnienie błon śluzowych

b) Postępowanie

b) Postępowanie

 usunąć z miejsca zagrożenia

usunąć z miejsca zagrożenia

 odkażenia: usunięcie odzieży, opłukanie lub obmycie skóry

odkażenia: usunięcie odzieży, opłukanie lub obmycie skóry

 podać tlen 4-6 l/min

podać tlen 4-6 l/min

 w razie potrzeby zaintubować

w razie potrzeby zaintubować

 podawać dexametazon aerozolu (np. Auxiloson w aerozolu 3-5

podawać dexametazon aerozolu (np. Auxiloson w aerozolu 3-5

rozpyleń, w razie potrzeby powtarzać co 3-5 min)

rozpyleń, w razie potrzeby powtarzać co 3-5 min)

 dostęp dożylny

dostęp dożylny

 mleczan Ringera

mleczan Ringera

 w ciężkich zatruciach kortykosteroidy (np. Fenicort 250-1000 mg

w ciężkich zatruciach kortykosteroidy (np. Fenicort 250-1000 mg

iv)

iv)

 leki uspokajające (np. Relanium 5-10 mg iv)

leki uspokajające (np. Relanium 5-10 mg iv)

 stałe monitorowanie

stałe monitorowanie

background image

7. Zatrucia alkoholem

7. Zatrucia alkoholem

a)

a)

Objawy

Objawy

Ból głowy

Ból głowy

Zawroty głowy

Zawroty głowy

Ból brzucha, nudności, wymioty

Ból brzucha, nudności, wymioty

Światłowstręt

Światłowstręt

Zaburzenia widzenia, aż do ślepoty

Zaburzenia widzenia, aż do ślepoty

Drgawki

Drgawki

Duszność

Duszność

Przyspieszenie oddechu

Przyspieszenie oddechu

b) Postępowanie

b) Postępowanie

zabezpieczyć truciznę

zabezpieczyć truciznę

tlen 4-6l/min

tlen 4-6l/min

w razie potrzeby intubacja

w razie potrzeby intubacja

dostęp dożylny

dostęp dożylny

mleczan Ringera 500ml

mleczan Ringera 500ml

wywołać wymioty (apomorfina 0,1mg/kg mc im lub iv, łącznie z

wywołać wymioty (apomorfina 0,1mg/kg mc im lub iv, łącznie z

jedną amp Novadralu)

jedną amp Novadralu)

monitoring

monitoring

background image

Zmiany patologiczne na

Zmiany patologiczne na

skórze

skórze

background image

-Obrzęk

-Obrzęk

naczyniowy-

naczyniowy-

podobny do pokrzywki, ale obejmuje

podobny do pokrzywki, ale obejmuje

również tkankę podskórną zwłaszcza w obrębie twarzy, ust, języka.

również tkankę podskórną zwłaszcza w obrębie twarzy, ust, języka.

Objawia się raczej w postaci obrzęku niż bąbli. Rzadko jest

Objawia się raczej w postaci obrzęku niż bąbli. Rzadko jest

niebezpieczny dla życia, ale pamiętaj o możliwych zaburzeniach

niebezpieczny dla życia, ale pamiętaj o możliwych zaburzeniach

laryngologicznych.

laryngologicznych.

Może wystąpić hipotensja/ anafilaksja ( nietypowo ) oraz

Może wystąpić hipotensja/ anafilaksja ( nietypowo ) oraz

skurcz oskrzeli i zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Podstawowe

skurcz oskrzeli i zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Podstawowe

postępowanie powinno obejmować dożylne podanie Hydrokortyzonu,

postępowanie powinno obejmować dożylne podanie Hydrokortyzonu,

domięśniowe- Adrenaliny, leków przeciwhistaminowych oraz

domięśniowe- Adrenaliny, leków przeciwhistaminowych oraz

powtórna ocenę.

powtórna ocenę.

- Pęcherze-

- Pęcherze-

wypełnione płynem, o średnicy >1cm podobnie jak w

wypełnione płynem, o średnicy >1cm podobnie jak w

pęcherzycy.

pęcherzycy.

- Zasinienie-

- Zasinienie-

siniaki, np. zlewające się wybroczyny

siniaki, np. zlewające się wybroczyny

- Owrzodzenia-

- Owrzodzenia-

częściowa utrata naskórka ( zwykle bez blizny)

częściowa utrata naskórka ( zwykle bez blizny)

- Rumień-

- Rumień-

zaczerwienienie znikające przy ucisku, wskazujące na

zaczerwienienie znikające przy ucisku, wskazujące na

poszerzone naczynie włosowate. Należy go odróżniać od plamicy,

poszerzone naczynie włosowate. Należy go odróżniać od plamicy,

która może mieć kolor czerwony, pomarańczowy, purpurowy lub

która może mieć kolor czerwony, pomarańczowy, purpurowy lub

brązowy, ale nie znika przy ucisku

brązowy, ale nie znika przy ucisku

- Erytrodermia-

- Erytrodermia-

rumień o dużym zasięgu (może zająć nawet >90%

rumień o dużym zasięgu (może zająć nawet >90%

powierzchni skóry)

powierzchni skóry)

- Plamka-

- Plamka-

zmiana tłuszczowa, o dowolne barwie, np. piegi, średnica

zmiana tłuszczowa, o dowolne barwie, np. piegi, średnica

< 5mm

< 5mm

- Objaw Nikowskiego-

- Objaw Nikowskiego-

delikatne pocieranie skóry powoduje

delikatne pocieranie skóry powoduje

oddzielanie się naskórka od skóry właściwej i następcze owrzodzenie.

oddzielanie się naskórka od skóry właściwej i następcze owrzodzenie.

background image

- guzki

uwypuklone okrągławe zmiany o średnicy >1cm

- grudki-

uwypuklone, okrągławe zmiany, o średnicy< 1cm np.

znamiona

- plama-

większa plamka ( średnica >5mm)

- wybroczyny-

punktowe krwotoki

- tarczka-

wypukła plama np. tarczka łuszczycowa w okolicy

łokciowej. W związku z tym plamisto- grudkowa wysypka składa się z
wypukłych i grudkowych zmian zwykle o średnicy < 1cm np. jak w
wysypce po iniekcji penicyliny

- plamica-

zmiana o barwie czerwonej, pomarańczowej, purpurowej

lub brązowej która nie znika po ucisku( w przeciwieństwie do
rumieniu)

- krostka-

pęcherz wypełniony ropą zwykle o średnicy< 1cm jak w

czyraku

- wrzód –

utrata warstwy naskórka i części skóry właściwej (możliwa

blizna)

- pokrzywka-

zgrupowanie swędzących, przemijających (< 24h )

bąbli. Jest to duża ilość miejscowych obrzęków otoczonych przez
rumień. Objawy układowe występują rzadko.

- pęcherzyki –

wypełnione płynem o średnicy < 1cm np. w

zakażeniu wirusem Herpes I (typ wargowy)

background image

Inne

Czynniki fizyczne

Przyczyny układowe

Czynniki wrodzone

-Dermografizm
-Światło słoneczne
-Pobudzenie
cholinergiczne
-Zimno
-Ciepło
-Woda

Lekarstwa, pokarm

POKRZYWK

POKRZYWK

A

A

Nie

Tak

Nie

Nie

Nie

Infekcje

Przewlekła pokrzywka idiopatyczna

Nie

Tak – WZW,
mononukleoza

Tak – głównie aspiryna,
barwniki pokarmowe

Tak – kolagenoza choroby
krwi

Tak – dziedziczny obrzęk
naczyniowy

Tak – pokrzywka
kontaktowa

Tak – WZW,
mononukleoza

Nie

background image

W każdym przypadku:

W każdym przypadku:

algorytm ABC, objaw Nikolskiego,

algorytm ABC, objaw Nikolskiego,

profilaktyka infekcji

profilaktyka infekcji

( gronkowiec, paciorkowiec)

( gronkowiec, paciorkowiec)

Zajęte> 50%

Zajęte> 50%

Bolesność obecny

Bolesność obecny

objaw Nikolskiego

objaw Nikolskiego

Systematyczna

Systematyczna

poprawa

poprawa

Zajęte

Zajęte

< 50%

< 50%

Hipotensja,

Hipotensja,

łuszczenie się

łuszczenie się

Pacjent z zaczerwioną

Pacjent z zaczerwioną

skórą

skórą

Pilna konsultacja dermatologiczna

Pilna konsultacja dermatologiczna

Wstrząs- rzadko (wyjątek

Wstrząs- rzadko (wyjątek

: zapalenie powięzi,

: zapalenie powięzi,

martwicą)

martwicą)

Łuszczenie się

Łuszczenie się

Pilna konsultacja

Pilna konsultacja

dermatologiczna

dermatologiczna

Toksyczna martwica

Toksyczna martwica

naskórka

naskórka

Przyjęcie na

Przyjęcie na

OIOM

OIOM

Zespół wstrząsu

Zespół wstrząsu

toksycznego

toksycznego

Infekcja

Infekcja

( zwykle

( zwykle

wirusowa)

wirusowa)

leki –

leki –

antybiotyki,

antybiotyki,

przeciwdrga

przeciwdrga

wkowe, oraz

wkowe, oraz

NSAIDs

NSAIDs

Zmiany plamisto-

Zmiany plamisto-

grudkowe

grudkowe

Leczenie objawowe- leki

Leczenie objawowe- leki

przeciwhistaminowe i

przeciwhistaminowe i

zewnętrznie steroidy

zewnętrznie steroidy

Jeżeli zmiany o

Jeżeli zmiany o

dużym zasięgu lub

dużym zasięgu lub

uogólniona łuszczyca

uogólniona łuszczyca

krostkowa

krostkowa

Łuszczyca, wyprysk,-

Łuszczyca, wyprysk,-

zapytaj o czynnik

zapytaj o czynnik

drażniący i czynniki

drażniący i czynniki

alergii kontaktowej,

alergii kontaktowej,

lecz z towarzyszącą

lecz z towarzyszącą

infekcją, chłoniak-

infekcją, chłoniak-

zbadaj w kierunku

zbadaj w kierunku

limfadenopatii

limfadenopatii

Czasem nie można

Czasem nie można

znaleźć przyczyn

znaleźć przyczyn

background image

Pacjent z plamicą

Pacjent z plamicą

Algorytm ABCDE,

Algorytm ABCDE,

morfologia krwi,

morfologia krwi,

badanie Ukł krzepnięcia

badanie Ukł krzepnięcia

prewencja zakaźna

prewencja zakaźna

Trombocytopenia

Trombocytopenia

Prawidłowa liczba

Prawidłowa liczba

płytek krwi

płytek krwi

Wspomaganie naczyń

Wspomaganie naczyń

krwionośnych

krwionośnych

Uszkodzenie naczyń

Uszkodzenie naczyń

krwionośnych: zapalenie

krwionośnych: zapalenie

naczyń

naczyń

W każdym

W każdym

przypadku zbadaj

przypadku zbadaj

RR oraz mocz

RR oraz mocz

produkcja

produkcja

zużycie

zużycie

Zwykle kończyny

Zwykle kończyny

dolne :

dolne :

wyczuwalne

wyczuwalne

dotykiem

dotykiem

polimorficzne

polimorficzne

bolesne( tylko jeśli

bolesne( tylko jeśli

współistnieje

współistnieje

owrzodzenie skórne

owrzodzenie skórne

lub niewydolność

lub niewydolność

żylna)

żylna)

Przyczyny:

Przyczyny:

Infekcje

Infekcje

Plamica Schonleina- Henocha

Plamica Schonleina- Henocha

Leki

Leki

Kolagenoza

Kolagenoza

Choroba nowotworowa

Choroba nowotworowa

background image

Pacjent z pęcherzykami

Pacjent z pęcherzykami

Dokładny wywiad,

Dokładny wywiad,

wymazy, algorytm ABC

wymazy, algorytm ABC

Różne

Różne

Porfiria skórna późna

Porfiria skórna późna

cukrzyca choroba

cukrzyca choroba

Behceta

Behceta

Konsultacja dermatologa

Konsultacja dermatologa

dziecięcego

dziecięcego

Pilna konsultacja

Pilna konsultacja

dermatologiczna

dermatologiczna

Ostre przypadki

Ostre przypadki

B - Leki- umiejscowione

B - Leki- umiejscowione

wykwity polekowe-

wykwity polekowe-

pozapalna

pozapalna

hiperpigmentacja

hiperpigmentacja

1. Infekcje

1. Infekcje

Gronkowiec (złociste

Gronkowiec (złociste

strupy) , świerzb

strupy) , świerzb

( dłonie/ stopy, dzieci ) ,

( dłonie/ stopy, dzieci ) ,

reakcja na ukąszenia

reakcja na ukąszenia

owadów ( linijne)

owadów ( linijne)

2. Ostry wyprysk

2. Ostry wyprysk

, jeśli

, jeśli

jest symetryczny należy

jest symetryczny należy

rozważyć grzybice

rozważyć grzybice

3. Choroby

3. Choroby

autoimmunologiczne

autoimmunologiczne

- Pęcherzyca, pemfigoid

- Pęcherzyca, pemfigoid

-Hermetyczne zapalenie

-Hermetyczne zapalenie

skóry

skóry

-Pemfigoid ciężarnych

-Pemfigoid ciężarnych

-Rumień wielopostaciowy

-Rumień wielopostaciowy

A - Ogólne: np.

A - Ogólne: np.

pęcherzowe

pęcherzowe

oddzielanie się

oddzielanie się

naskórka:

naskórka:

- dzieci

- dzieci

- nie bolesne pęcherze

- nie bolesne pęcherze

- zbierz wywiad rodzinny

- zbierz wywiad rodzinny

Przewlekłe/ nawrotowe

Przewlekłe/ nawrotowe

Bez dolegliwości bólowych

Bez dolegliwości bólowych

background image

Pacjent z

Pacjent z

pęcherzykami

pęcherzykami

Dokładny wywiad,
wymazy, algorytm

ABC

bolesność

bolesność

rozsiane

rozsiane

ograniczone

ograniczone

Utrata skóry +/-

Utrata skóry +/-

zajęcie błon

zajęcie błon

śluzowych z

śluzowych z

objawem

objawem

Nikolskiego-

Nikolskiego-

konsultacja

konsultacja

dermatologiczna

dermatologiczna

Mętne pęcherze

Mętne pęcherze

z czerwoną

z czerwoną

podstawą

podstawą

Acyklowir

Acyklowir

doustnie

doustnie

Ostry zespół

Ostry zespół

Stevensa- Johnsona

Stevensa- Johnsona

toksyczna martwica

toksyczna martwica

naskórka

naskórka

pęcherzyca

pęcherzyca

paranowotworowa

paranowotworowa

ostry zespół

ostry zespół

„przeszczep

„przeszczep

przeciwko biorcy”

przeciwko biorcy”

Leczenie:

Leczenie:

lecz liszajec flukloksaceliną a nie ampicyliną. Lecz wszystkich członków

lecz liszajec flukloksaceliną a nie ampicyliną. Lecz wszystkich członków

rodziny jeśli podejrzewasz liszajec lub świerzb. Reakcja na ukąszenie owadów ulega

rodziny jeśli podejrzewasz liszajec lub świerzb. Reakcja na ukąszenie owadów ulega

samoistnemu wygaśnięciu jednak świąd leczy się środkami przeciwhistaminowymi.

samoistnemu wygaśnięciu jednak świąd leczy się środkami przeciwhistaminowymi.

Ostry wyprysk dobrze odpowiada na steroidy zewnętrzne. Rozsiane zakażenie lub

Ostry wyprysk dobrze odpowiada na steroidy zewnętrzne. Rozsiane zakażenie lub

półpasiec lecz acyklowirem podawanym ogólnie. Jeśli zakażenie jest zlokalizowane

półpasiec lecz acyklowirem podawanym ogólnie. Jeśli zakażenie jest zlokalizowane

blisko gałek ocznych skonsultuj się z okulistą.

blisko gałek ocznych skonsultuj się z okulistą.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
SCHORZENIA CHIRURGICZNE WYMAGAJĄCE INTENSYWNEJ TERAPII
Najczęstsze schorzenia leczone w oddziałach intensywnej terapii(3)
Wymagania z anestezjologii, ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE Z PIELĘGNIARSTWA W ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNE
interna koni wykład 12 intensywna terapia
Specyfika Oddziału Intensywnej Terapii
Pielęgniarstwo w intensywnej terapii w zależności od rodzaju zabiegu 2009
Znieczulenie epiduralne porodu, anestezjologia i intensywna terapia
41. Monitorowanie w Oddziale Intensywnej Terapii, Anestezjologia
Znaczenie bezruchu, Fizjoterapia, Intensywna Terapia
REPORTAŻ (1), anestezjologia i intensywna terapia
oiom, Studia - ratownictwo medyczne, 3 rok, Intensywna terapia
Intensyna terapia - tabela, PIELĘGNIARSTWO ROK 3 LICENCJAT
Tamponada serca, anestezjologia i intensywna terapia
Obrzęk płuc 2, anestezjologia i intensywna terapia
okres i ból pooperacyjny, Rat med rok 2, Intensywna terapia

więcej podobnych podstron