WOJNA SECESYJNA
(12 kwietnia 1861- 9 kwietnia
1865)
Prezydent Stanów
Zjednoczonych James
Monroe w orędziu do
Kongresu proklamował
zasadę niemieszania się USA
do polityki państw
europejskich.
Doktryna Monroe z 1832r.,
którą można streścić hasłem
„Ameryka dla Amerykanów”,
nakreśliła program polityki
zagranicznej USA
nazywanym izolacjonizmem.
Prezydent Stanów
Zjednoczonych James
Monroe
Terytorium Stanów Zjednoczonych wyznaczały początkowo granicę ustalone w traktacie zawartym w
Paryżu w 1783r.
W 1803r. USA odkupiło od Francji resztę obszarów Luizjany, zwiększając swoje terytorium dwukrotnie.
W 1818r. uzyskały od Wielkiej Brytanii tereny północnej Dakoty.
W 1819r. odkupiły od Hiszpanii Florydę.
W 1845r. amerykańscy osadnicy ogłosili przyłączenie do USA Teksasu, co doprowadziło do wojny
meksykańsko-amerykańskiej (1846-1848). W jej wyniku Meksyk utracił Kalifornię.
W 1846r. Stany Zjednoczone otrzymały Oregon od Wielkiej Brytanii.
W 1867r. odkupiły od Rosji Alaskę.
Powierzchnia Stanów Zjednoczonych w XIXw Zwiększyła się sześciokrotnie.
Stany Konfederacji zaznaczone na czerwono. Stany Unii
zaznaczone na niebiesko. Jaśniejszy niebieski oznacza stany
Unii, w których panowało niewolnictwo.
Wojna secesyjna była wojną domową między stanami północnymi, a
stanami południowymi USA. Właściwie od początku istnienia Stanów
Zjednoczonych przemysłowa północ i rolnicze południe były
całkowicie różniącymi się regionami. Z czasem różnice nasilały się, co
prowadziło do nieuchronnego konfliktu.
2. Stany południowe
- Gospodarka:
Rolnictwo (plantacje bawełny,
tytoniu, trzciny cukrowej),
gospodarka oparta na
niewolnictwie i masowym
eksporcie (stąd postulat
liberalnej polityki celnej)
- stosunek do niewolnictwa:
Niewolnictwo podstawą systemu
gospodarczego i jednym z
elementów kształtujących
„tradycyjne wartości Południa”
- popularne stronnictwo
polityczne: Demokraci –
zwolennicy konfederacji, stanów,
niewolnictwa i wolnego handlu
1. Stany północne
- Gospodarka:
Gwałtowny rozwój przemysłu (ciężki,
tekstylny), kolei żelaznej (ekspansja
kolonistów na Zachód),
Protekcjonalizm – ochrona rynku
wewnętrznego (np. poprzez cła),
- Stosunek do niewolnictwa:
Rozwój abolicjonizmu – ruchu
opowiadającego się za zniesieniem
niewolnictwa (przyczyny:
wielonarodowościowe społeczeństwo
Północy nie było obciążone
tradycyjnymi sposobami myślenia,
niewolnictwo – mało wydajne jako
system – było w nowoczesnej
gospodarce kapitalistycznej
anachronizmem)
- Popularne stronnictwo polityczne:
Republikanie – zwolennicy federacji
(unii) stanów, wyznawcy
abolicjonizmu i protekcjonizmu w
gospodarce
Dwie drogi rozwoju USA w XIX wieku:
Przegląd najważniejszych wydarzeń związanych z wojną secesyjną:
- W 1860 roku wybór Abrahama Lincolna (był on republikaninem, zwolennikiem
stopniowej likwidacji niewolnictwa) na prezydenta USA
- Jedenaście stanów (Karolina Południowa, Missisipi, Floryda, Alabama, Georgia,
Luizjana, Teksas, Wirginia, Arkansas, Tennessee i Karolina Północna) uznało
wybór Lincolna za zapowiedź likwidacji niewolnictwa i dokonano secesji, czyli
odłączenia się od Unii. Utworzyły one Skonfederowane Stany Ameryki Północnej
ze stolicą w Richmond i własnym prezydentem Jeffersonem Davisem
Abraham Lincoln
Jefferson
Davis
- 12 kwietnia 1861r. miał miejsce incydent w porcie Charleston (secesjoniści ostrzelali
obsadzony przez wojska Unii Port Sumter) – jest to początek działań wojennych Północ
(Unia) – Południe (Konfederacja)
- stosunek sił: Północ – 23 stany i 22mln mieszkańców, Południe: 11 stanów i 9 mln
mieszkańców (z tego 4 mln niewolników)
- początkowo wiele zwycięstw odnosiły wojska Południa, mające w swoich szeregach
znakomitych dowódców: Roberta E. Lee, Thomasa J. Jacksona, Jamesa Longstreeta
Przegląd najważniejszych wydarzeń związanych z wojną secesyjną:
Ostrzeliwanie Fortu Sumter przez
konfederatów
Robert E. Lee
- Gdy zaczęło brakować ochotników do służby w armii, zarówno Południe jak i Północ
ogłosiły pobór przymusowy.
Lincoln aby uzyskać przewagę nakłonił Kongres do wydania ustawy o osadnictwie,
gwarantującej każdemu obywatelowi 60ha ziemi po odbyciu służby wojskowej oraz
wydał akt prezydencki znoszący niewolnictwo we wszystkich zbuntowanych stanach z
początkiem z 1863r.
- przełomowym momentem stała się największa bitwa wojny, która rozegrała się 1-3
lipca 1863r. pod Gettysburgiem (stan Pensylwania, gdzie na liniach obronnych armii Unii
generała Georga Mead’a załamał się atak armii północnej w Wirginii generała Lee)
Przegląd najważniejszych wydarzeń związanych z wojną
secesyjną:
Bitwa pod Gettysburgiem
- Na zachodzie USA armia jankeska pod dowództwem generała Ulissesa Granta zdobyła
twierdzę Vicksburg – główny punkt obrony konfederatów. Jej zajęcie umożliwiło przejęcie
kontroli nad rzeką Missisipi i podzieliło front Południa na dwie części.
- Dalsze sukcesy wojsk Północy, dowodzonych przez generałów Ulissesa Granta i Williama
Shermana – 1864-1865
- Ostateczna kapitulacja Konfederacji, podpisana pod Appomattox przez generała Lee – 9
kwietnia 1865r.
Przegląd najważniejszych wydarzeń związanych z wojną
secesyjną:
William Sherman
Ulisses Grant
Stany Zjednoczone po zakończeniu wojny:
- 15 czerwca 1865r. prezydent Lincoln zostaje zamordowany przez fanatycznego
zwolennika Południa
- Północ narzuca twarde warunki pokonanym stanom Południa (są one okupowane
wojskowo przez ponad 10 lat, obligatoryjne wprowadzenie Aktu Abolicji)
- Zapoczątkowała się działalność KU-KLUX-KLANU – rasistowskiej organizacji, dokonującej
samosądów na Murzynach – 1867r.
- Dalszy rozwój gospodarczy USA ukierunkowano według warunków podyktowanych
przez potrzeby Północy
- Praktycznie zastosowano doktrynę prezydenta Monroe „Ameryka dla Amerykanów”
- Stany zjednoczone blokują wszelkie próby odbudowy europejskich imperiów
kolonialnych na kontynencie amerykańskim i dystansują się od problemów Starego
Kontynentu (czyli Europy)
KU-KLUX-KLAN
Vs
.
Unia
Konfeder
aci
WOJNA…
… OKUPIONA ZOSTAŁA PONAD
PÓŁ MILIONOWYMI STRATAMI W
LUDZIACH
I NA CO TO KOMU BYŁO?
XD
THE END
Opracowała
Magdalena Molenda