Wojna secesyjna w stanach Zjednoczonych A 2


Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych A. P. (1861 - 1865) , podr., s.120 - 127, mapa, s. 122 Oprac. RM „A więc to Pani jest tą małą kobietą, której książka wywołała tak wielką wojnę”.

A. Lincoln do autorki „Chaty wuja Toma”.

„Dając wolność niewolnikom, zapewniamy wolność ludziom wolnym”, Abraham Lincoln

Doktryna prezydenta Jamesa Monroe (1823)

1. Rozwój terytorialny Stanów Zjednoczonych w XIX w.

- etapy powiększania się terytorium Stanów Zjednoczonych (mapa w podr., s. 122)

▪ obszar 13 stanów założycielskich (między wybrzeżem Atlantyku i Appalachami)

▪ uzyskanie obszaru między Appalachami a rzeką Missisipi (na mocy traktatu paryskiego z 1783 r.

kończącego wojnę o niepodległość z Wielka Brytanią)

▪ odkupienie od Francji terytorium Luizjany w 1803 r. (obszaru między rzeką Missisipi a Górami

Skalistymi)

▪ odkupienie Florydy od Hiszpanii w 1819 r.

▪ przyłączenie Teksasu w 1845 r.

▪ odkupienie od Wielkiej Brytanii obszaru Oregonu w 1846 r. (północno - zachodnia część USA)

▪ przyłączenie obszarów Kalifornii, Nevady, Utah, Arizony, Nowego Meksyku (w wyniku wojny z

Meksykiem w l. 1846 - 1848)

▪ odkupienie Alaski od Rosji w 1867 r. (za 7,2 mln. $)

▪ przyłączenie Wysp Hawajskich w 1898 r. (w wyniku wojny z Hiszpanią)

- przyczyny powiększania się terytorium (w latach 1783 - 1860 terytorium państwa powiększyło się trzykrotnie)

• traktowanie obszarów zamieszkałych przez Indian jako „ziemi niczyjej”

• ogromna przewaga cywilizacyjno techniczna białych nad Indianami

• brak w Ameryce Północnej państw, które mogłyby skutecznie zahamować ekspansję terytorialną

Stanów Zjednoczonych

• gwałtowny wzrost liczby mieszkańców St. Zjedn. w XIX w. (15 - krotny, od 4 mln. w 1790 r. do

60 mln. w 1890 r., w latach 1830 - 1860 ok. 100 tys. emigrantów co roku napływało do St. Zjedn.),

tabela, w podr., s. 124

• szybki rozwój sieci komunikacyjnej przyśpieszający „pochód na Zachód” (w 1869 r. zakończono

budowę sieci kolejowej, która połączyła wschodnie i zachodnie wybrzeże kraju)

2. Przyczyny wojny secesyjnej - wojny Unii (północ) z Konfederacją (południe)

- dysproporcje w rozwoju gospodarczym i społecznym stanów północnych i południowych (tabela w

podr., s. 124)

▪ Północ: przemysł, burżuazja wielkoprzemysłowa, gospodarstwa rolne farmerów, brak niewolnictwa, ponad

20 mln. mieszkańców

▪ Południe: brak przemysłu, wielkie latyfundia ziemskie w posiadaniu rodów arystokratycznych,

niewolnictwo Murzynów, 9 mln. mieszkańców (w tym ok. 3 mln. niewolników murzyńskich)

- rywalizacja o wpływy w państwie dwóch partii politycznych (republikanów i demokratów) i

różnice programowe między nimi

▪ republikanie: wpływy na północy, zaplecze społeczne partii - burżuazja z północy, zwolennicy silnego

rządu federalnego (centralnego), zwolennicy zniesienia niewolnictwa Murzynów

▪ demokraci: wpływy na południu, zaplecze społeczne partii - wielcy plantatorzy z południa korzystający z

pracy niewolników, zwolennicy słabego rządu centralnego i szerokiego zakresu odrębności

poszczególnych stanów, zwolennicy utrzymania niewolnictwa Murzynów

- wzrost znaczenia abolicjonizmu (ruch polityczny i społeczny dążący do zniesienia niewolnictwa

Murzynów)

a) przyczyny abolicjonizmu (zob. wypowiedź Lincolna o niewolnictwie, podr., s.126):

• etyczne (zob. Harriet Beecher Stowe, Chata wuja Toma)

• gospodarcze (utrzymywanie niewolnictwa na południu kraju było sprzeczne z interesami

gospodarczymi burżuazji z Północy i hamowało rozwój gospodarczy państwa)

• polityczne (utrzymywanie niewolnictwa na południu było czynnikiem niesprzyjającym

spoistości państwa)

b) powstanie abolicjonisty Johna Browna w Wirginii w 1859 r. (zob. wiersz C. K. Norwida, Do

obywatela Johna Brown)

- wybór Abrahama Lincolna (z partii republikańskiej) na prezydenta Stanów Zjednoczonych (XI 1860)

- ogłoszenie secesji przez 11 stanów południowych (od XI 1860 do IV 1861) i zawiązanie przez nie

Konfederacji (ze stolicą w Richmond i prezydentem Jeffersonem Davis'em)

zob. mapę w atlasie historycznym - podział na stany Unii i Konfederacji mapa, s. 122

3. Przebieg wojny (Fort Sumter, 12 IV 1861 - Appomatox, 9 IV 1865), mapa, s. 122

atuty Unii (potencjał przemysłowy, większa liczba ludności, ponad 20 mln.

atuty Południa (lepsza armia, wsparcie Wielkiej Brytanii)

- „taktyka spalonej ziemi” gen. W. Shermana

cechy wojny totalnej: ogromne straty w ludziach i wielkie zniszczenia wojenne (ok. 600 tys.

ofiar w. secesyjnej), w bardzo szerokim zakresie walczące strony wykorzystują swój potencjał

przemysłowy i demograficzny, zastosowanie w wojnie w bardzo szerokim zakresie zdobyczy

technicznych i wynalazków (w wojnie secesyjnej, np. telegrafu i balonu), wojna totalna może

przybrać cechy wojny pozycyjnej

przebiegu wojny (przyjęta przez Kongres Unii 21 V 1862 r., pozwalała każdemu obywatelowi

Stanów Zjednoczonych, który ukończył 21 rok życia, na zakup od państwa za niewielką

opłatą 160 akrów ziemi (ok. 64 ha), na nieskolonizowanych obszarach „dzikiego Zachodu),

znaczenie „ustawy o domostwach”: przyśpieszała kolonizacją „dzikiego Zachodu”,

miała przekonać do Unii mieszkańców Południa

- zniesienie niewolnictwa (podr., s. 127

• dekret prezydenta Lincolna znoszący niewolnictwo w stanach południowych z dniem 1 I 1863

• 13 poprawka do konstytucji znosząca niewolnictwo w Stanach Zjednoczonych, uchwalona przez

Kongres w 1865 r.

- zakończenie wojny (kapitulacja gen. R. Lee pod Appomatox 9 IV 1865 r.) i zabójstwo prezydenta

Lincolna (15 IV 1865), podr., s. 125

4. Skutki i znaczenie wojny secesyjnej

(utworzenie w 1867 r. Ku - Klux - Klanu - tajnej organizacji antymurzyńskiej i rasistowskiej,

podr., s. 127), Murzyni będący analfabetami nie posiadali po wojnie secesyjnej praw wyborczych.

Meksyk w XIX wieku.

1. Wojna Meksyku ze Stanami Zjednoczonymi (1846 - 1848)

2. Wojna domowa w Meksyku w latach 50 - tych i 60 - tych XIX w.

Benito Juareza w 1867 r.

- udział Polaków w wojnie domowej w Meksyku

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WOJNA SECESYJNA W STANACH ZJEDNOCZONYCH ROZWÓJ TERYTORIALNY STANÓW ZJEDNOCZONYCH W PIERWSZEJ POŁO
Wojna secesyjna w stanach Zjednoczonych A
zjednoczenie włoch, wojna secesyjna
WIOSNA LUDÓW 1848 1849 ZJEDNOCZENIE NIEMIEC ZJEDNOCZENIE WŁOCH WOJNA SECESYJNA REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA
Najwięcej bydła jest w Indiach Stanach zjednoczonych i Zsrr
wojna secesyjna
Praca karty magnet, Rozdział I, Karty płatnicze narodziły się w Stanach Zjednoczonych już początkiem
olimpiady specjalne 2, Korzenie ruchu Special Olympics tkwią w Stanach Zjednoczonych
1 FIDEL?STRO?MASKUJE MIĘDZYNARODOWY TERRORYZM ORGANIZOWANY W STANACH ZJEDNOCZONYCH
3 12 Wojna secesyjna w USA
Świat przed Wielką Rewolucją 2.Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych
Morawska BADANIA NAD IMIGRACJĄ ETNICZNOŚCIĄ W EUROPIE I STANACH ZJEDNOCZONYCH ANALIZA PORÓWNAWCZA
Kryzys najpierw skończy się w Stanach Zjednoczonych
Żydzi są najlepiej zarabiającą grupą religijną w Stanach Zjednoczonych
Mikuła Wojna secesyjna
Historia Od, Do, Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych
Wojna secesyjna w USA, Wojna secesyjna w USA

więcej podobnych podstron