Kongres wiedeński i powołanie
Świętego Przymierza w Europie
1814 - 1815
Kongres wiedeński
Na przełomie XVIII i XIX wieku Europa
przeżyła rozbiory Polski, Wielką
Rewolucję Francuską, wojnę o
niepodległość Stanów Zjednoczonych
oraz podboje Napoleona i jego „100
dni”. Pojawiło się w końcu pragnienie
spokoju i stabilizacji oraz konieczność
wprowadzenia ładu politycznego po
Napoleońskiej zawierusze.
Dlatego we
wrześniu 1814 r. do Wiednia zwołano
międzynarodowy kongres.
Przedstawiciele
państw
Rosja:
- Car Aleksander I;
- Karol Nasselrode
- Gustaw von Stackelberg
- Książę Andriej Razumowski
- Książę Adam Czartoryski
Przedstawiciele
państw
Prusy:
- Król Fryderyk Wilhelm III
- Wilhelm von Humboldt
- Kanclerz książę Karol von
Hardenberg;
Austria:
- Książę Klemens Metternich
- Cesarz Franciszek I
Przedstawiciele państw
Wielka Brytania:
- Hrabia Robert Castlereagch
;
- Karol Steward
Francja:
-
Książę Karol de Talleyrand
Kongres wiedeński – „tańczący
kongres”
Spotkania w czasie kongresu miały
niezobowiązujący, luźny charakter, a obradujący nie
liczyli się z wolą narodów. Przedstawiciele państw
dbali przede wszystkim o własne interesy, interesy
dynastii i arystokratów europejskich. Książę de
Ligne – obserwator kongresu – stwierdził, że
„Kongres tańczy, a się nie posuwa”.
Stwierdził tak,
ponieważ podczas kongresu odbywały się bale,
przyjęcia i zabawy, które zdominowały obrady.
Oprócz tego podczas kongresowych przyjęć po raz
pierwszy tańczono
walca
, który w owych czasach
uważany był za taniec nieprzyzwoity.
Zasady kongresu
Podczas obrad kongresu wiedeńskiego
uczestnicy kierowali się trzema zasadami:
- Legitymizmu
– nienaruszalne prawa
dynastii panujących do tronu, w myśl że
władza pochodzi od Boga;
- Restauracji
– powrót na trony dynastii
panujących przed okresem napoleońskim;
- Równowagi sił
– zapobieżenie nadmiernej
potęgi jednego państwa kosztem drugiego;
Od lewej marszałek Jean Baptiste Bernadotte - król Szwecji, rosyjski generał Woroncow, pruski
generał Gebhard Blücher, Napoleon - wkładany do pieca, i po drugiej stronie owego Franciszek
I cesarz austriacki i felfmarszałek książę Karl Philipp von Schwarzenberg
„100 dni Napoleona”
Obrady Kongresu wiedeńskiego zostały
przerwane przez powracającego do
Francji Napoleona i jego „100 dni”.
Jednak po ostatecznym pokonaniu
Napoleona w bitwie pod Waterloo w
1815 r., kongres na kolejne 2 miesiące
ponownie się zebrał i dokończył
obrady.
Ostatecznie zakończono je w
czerwcu 1815 roku.
Kongres a Księstwo
Warszawskie
Księstwo Warszawskie stanowiło jeden
z najbardziej zapalnych problemów
podczas kongresu. Podczas obrad
car
Aleksander I wszedł w układ z
Fryderykiem Wilhelmem III
i w zamian
za zgodę na zajęcie całości Księstwa
Warszawskiego, car obiecał część
Saksonii. Sprzeciw wobec tego
zgłaszały Austria i Wielka Brytania
obawiając się zbytniego wzmocnienia
Rosji i Prus, jednak układ ten został już
zawarty.
Księstwo Warszawskie po kongresie
-
Z większości ziem Księstwa Warszawskiego powstało
Królestwo Polskie połączone unią personalno – realną z
Cesarstwem Rosyjskim;
- Nowym władcą Królestwa Polskiego stał się car
Aleksander I;
- Województwa: Poznańskie, Bydgoskie z Toruniem i
Wolne Miasto Gdańsk i 40 % terytoriów Saksonii
uzyskały Prusy;
- Kraków i jego okolice, czyli tzw. Rzeczpospolita
Krakowska, znalazł się pod kontrolą rezydentów
trzech zaborczych państw.
- Kopalnie soli w Wieliczce otrzymała Austria;
Postanowienia Kongresu
wiedeńskiego
- Francja – wróciła do granic z 1790 r,
przywrócono panowanie dynastii
Burbonów, zapłata wysokiej kontrybucji
– 700 mln franków
- Ziemie niemieckie – rozwiązano
Związek Reński a powołano do życia
Związek Niemiecki;
- Belgia i Holandia – zostały połączone w
Zjednoczone Królestwo Niderlandów;
Święte Przymierze
Uzupełnieniem postanowień kongresu
wiedeńskiego był osobisty
pakt Aleksandra I,
Franciszka I i Fryderyka Wilhelma III
– zwany
Świętym Przymierzem
. Z czasem przyłączyły
się do niego i inni władcy europejscy.
Członkowie paktu zobowiązali się
rozstrzygać
konflikty zgodnie z chrześcijańskimi zasadami
oraz pomagać sobie w tłumieniu rewolucji i
powstań
. Paktu Świętego Przymierza nie
podpisała
Turcja, Wielka Brytania oraz papież.