Fizjologia

Piotr Ruducha

Gr.2

AWF Warszawa

Komórka Nerwowa



Zwana neuronem, występuje w różnych kształtach i
rozmiarach, ale wszystkie odznaczają się taką samą
podstawową strukturą.



Jak wszystkie komórki posiada jądro, znajdujące się
w kulistej części zwanej ciałem komórki nerwowej.



Z tej części wychodzi kilka delikatnych,
przypominających korzeń włókien – nazywające się
dendrytami.



Kolejnymi włóknami, a raczej pojedynczym, długim
włóknem które wychodzi jest akson



Koniec aksonu dzieli się na kilka gałęzi, która każda
jest zakończona kilkoma maleńkimi wypukłościami.

Budowa komórki i neuronu



Zasadniczą funkcją neuronu jest
przekazywanie informacji zakodowanych w
postaci impulsów nerwowych.



Podstawową jednostką budulcową komórki są
włókienka nerwowe - neurofibrylle, które
zbudowane są z mniejszych neurofilamentów.



Komórka nerwowa otoczona jest błoną
komórkową, która jest najważniejszą częścią
przewodzącą impulsy.

•

Błona przekazująca - presynaptyczna

•

Błona odbierająca - postsynaptyczna

Synapsa



Synapsa jest to „połączenie” dwóch kom. nerwowych
których zadaniem jest za pomocą mediatora przekazanie
bodźca.



Każda wypukłość (akson) znajduje się w bliskim
sąsiedztwie dendrytu z następnego neuronu, ale go nie
dotyka.



Końcowy odcinek aksonu, który tworzy synapsę ulega
poszerzeniu tworząc tzw. synaptyczną kolbę końcową.



Kolby końcowe pokrywają powierzchnię ciał komórkowych
i dendrytów, gdzie tworzą liczne połączenia synaptyczne.



Kolby synaptyczne zawierają liczne mitochondria i
wypełnione są pęcherzykami synaptycznymi,
zawierającymi neurotransmitery

Potencjał czynnościowy



Bodziec działający na błonę komórkową neuronu zmienia jej
właściwości, co z kolei wywołuje potencjał czynnościowy



Różnica napięcia w komórce z zew. wynosi - 70mV (stan
spoczynkowy)



Potencjał progowy wynosi - 55mV i jest to wartość do jakiej
musi się zmniejszyć różnica na błonie komórkowej aby
mogła zadziałać



Do wnętrza neuronu przez błonę komórkową napływają jony
dodatnie (głównie K+,Na+) co powoduje zmniejszenie
różnicy napięcia ładunków między wnętrzem a otoczeniem.
Zjawisko to nosi nazwę depolaryzacji błony komórkowej



Jony dodatnie wnikają do komórki i pociągają całą falę
wzdłuż błony komórkowej

Impuls



Impulsem nerwowym jest przesuwanie
się fali depolaryzacji od miejsca
zadziałania bodźca wzdłuż błony
komórkowej, aż do aksonu

Przewodzenie Impulsów



W zależności od osłonki mielinowej
rozróżniamy dwa rodzaje włókien



Długie aksony z osłonką mielinową
nazywane są włóknami rdzennymi, a
aksony bez osłonki to włókna
bezrdzenne

Włókna Bezrdzenne



W odcinku początkowym aksonu dochodzi do
generowania impulsu nerwowego
przesuwającego się następnie w kierunku od
ciała komórki do zakończeń aksonu –
ortodromowo ,a impuls biegnący do ciała
komórki – antydromowo.



Ruch jonów Na+ do wnętrza aksonu odciąga je
z sąsiadującej zew. pow. błony kom. aksonu,
powodując jej depolaryzacje



Dlatego też we włóknach bez osłonki mielinowej
fala depolaryzacji przesuwa się w sposób ciągły.

Włókna Rdzenne



Osłonka mielinowa spełnia funkcję
izolatora i w miejscach, w których
otacza akson, nie występuje ruch jonów
przez błonę komórkową.



Przeskakiwanie depolaryzacji pomiędzy
przewężeniami(Rainviera) powoduje
skokowe przewodzenie impulsów
nerwowych, które jest znacznie szybsze
niż we włóknach bezrdzennych

Wyróżniamy synapsy



elektryczne – w tych synapsach neurony prawie się
stykają, możliwa jest wędrówka jonów z jednej
komórki do drugiej. Szybko przekazywany jest impuls.



chemiczne – w tych synapsach komórki są od siebie
oddalone, między nimi powstaje szczelina
synaptyczna. Zakończenie neuronu presynaptycznego
tworzy kolbkę synaptyczną, w której są wytwarzane
neuroprzekaźniki (mediatory - przekazywane w
pęcherzykach synaptycznych), które łączą się z
receptorem, powodując depolaryzację błony
postsynaptycznej.

Obecnie znanych jest ok. 60

związków, które pełnią funkcję
mediatorów. Są to np.: acetylocholina,
noradrenalina, adrenalina, dopamina,
serotonina. Wśród poznanych
mediatorów wyróżnia się
neuroprzekaźniki pobudzające lub
hamujące wzbudzanie potencjału
czynnościowego.

Neurotransmitery pobudzające



Do neurotransmiterów pobudzających zaliczamy
te substancje chemiczne, które docierając do
błony postsynaptycznej powodują jej
depolaryzację.



Ich połączenie z receptorem w błonie
postsynaptycznej powoduje powstanie tzw.
aktywacji sodowej czyli otwarcia kanałów dla
dokomórkowego przepływu jonów sodowych
(ESPS)



Najważniejsze z nich to:acetylocholina, dopomina,
noradrenalina, serotonina oraz aminokwasy
pobudzające(asparaginiany i glutaminiany)-
75%udziału w przewodnictwie

Neurotransmitery

hamujące



Do neurotransmiterów hamujących
zaliczamy te substancje chemiczne, które
docierając do błony postsynaptycznej
powodują jej hiperpolaryzację



Ich połączenie z receptorem w błonie
postsynaptycznej powoduje powstanie
tzw.: postsynaptycznego potencjału
hamującego (IPSP)



Najważniejszym z nich jest kwas γ-
aminomasłowy (GABA).

Podsumowując-do

zapamiętania !!! 



Między komórkami nerwowymi impulsy nerwowe są
przekazywane w miejscu styku zakończeń aksonów i
dendrytów. Synapsa to połączenie zakończeń dwóch
wypustek nerwowych, miejsce w którym stykają się
ich błony komórkowe i następuje przekazanie
impulsu nerwowego z jednej komórki do drugiej.
Synapsę budują:

•

błona presynaptyczna- zakończenie wypustki nerwowej
przekazujące impuls

•

błona postsynaptyczna - zakończenie wypustki nerwowej
odbierające impuls



Między błonami znajduje się niewielka przestrzeń,
która tworzy szczeliną synaptyczną