Podstawowe zadania i
zasady organizacji zajęć z
rewalidacji indywidualnej
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 17 listopada 2010 roku w sprawie
warunków organizowania kształcenia, wychowania
i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych
oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych
przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w
ośrodkach (Dz. U. Nr 228 poz. 1489) należy
rozróżnić następujące kategorie uczniów / dzieci
wymagających stosowania w procesie kształcenia
specjalnej organizacji nauki i metod pracy
dydaktycznej:
niepełnosprawnych,
niedostosowanych społecznie,
zagrożonych niedostosowaniem
społecznym.
Kształcenie specjalne (ale również w placówkach
ogólnodostępnych) organizuje się dla uczniów
niepełnosprawnych wymienionych
rozporządzeniu :
1. niesłyszących/ słabo słyszących,
2. niewidomych /słabo widzących,
3. z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
4. z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
umiarkowanym, znacznym,
5. z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
6. z niepełnosprawnościami sprzężonymi
(występowanie u ucznia co najmniej dwóch
niepełnosprawności) posiadających orzeczenie o
potrzebie kształcenia specjalnego, wydane przez
publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną.
myśl obecnie obowiązujących
rozporządzeń przez określenie
„uczniowie niepełnosprawni” należy
rozumieć uczniów, dla których
(publiczna) poradnia wydała
orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego.
Rewalidacja indywidualna
to…
interwencja, specjalna pomoc
pedagogiczna i wychowawcza dla uczniów
z odchyleniami w stanie zdrowia i rozwoju
zmierzająca do spowodowania
określonych, pozytywnych zmian w
zakresie sfery poznawczej i emocjonalno –
motywacyjnej oraz umiejętności dziecka.
To również…
ogół działań, które podejmuje się, aby
pomóc dziecku niepełnosprawnemu
osiągnąć najwyższy z możliwych dla
niego poziom funkcjonowania
psychicznego i fizycznego. W czasie
pracy z dzieckiem niepełnosprawnym
wszystkie działania mają na celu
doskonalenie funkcji niezaburzonych
oraz optymalne usprawnianie tych, w
których wystąpiły dysfunkcje.
I jeszcze…
jest blokiem zajęć wspomagających
rozwój dziecka: zajęć rozwijających,
kompensacyjnych, usprawniających.
Główne kierunki oddziaływań
rewalidacyjnych:
optymalne usprawnianie, rozwijanie
tych wszystkich funkcji psychicznych i
fizycznych, które są najsilniejsze i
najmniej uszkodzone,
optymalne korygowanie funkcji
zaburzonych, defektów i zniekształceń,
kompensowanie, czyli wyrównywanie
przez zastępowanie,
dynamizowanie rozwoju
(stymulowanie).
Rozporządzenia: z 2012 r. w sprawie ramowych
planów nauczania w szkołach publicznych oraz z
dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków
organizowania kształcenia, wychowania i opieki
dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych i
niedostosowanych społecznie w przedszkolach,
szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub
integracyjnych)
nakładają na przedszkola i szkoły obowiązek
prowadzenia zajęć specjalistycznych
(korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych
oraz innych zajęć o charakterze
terapeutycznym) zajęć rewalidacyjnych oraz
zajęć innego rodzaju, odpowiednich ze względu
na indywidualne potrzeby edukacyjne i
rozwojowe uczniów oraz ich indywidualne
możliwości psychofizyczne.
Powyższe rozporządzenia nakłada konieczność organizowanieaz
ajęć rewalidacyjnych dla wszystkich uczniów niepełnosprawnych,
Szkoła organizuje zajęcia zgodnie z zaleceniami poradni. Według
przepisów oświatowych obowiązek zorganizowania zajęć,
spoczywa na dyrektorze przedszkola, szkoły lub placówki, do
której uczeń uczęszcza (ogólnodostępnej, integracyjnej).
Posumujmy: Dyrektor organizuje
kształcenie zapewniając uczniowi…
Realizację programu nauczania,
programu wychowawczego i programu
profilaktyki dostosowanych do
indywidualnych potrzeb edukacyjnych
i możliwości psychofizycznych z
wykorzystaniem form i metod pracy
dydaktycznej i wychowawczej.
Ucznia z
upośledzeniem umysłowym w stopniu
lekkim obowiązuje ta sama podstawa
programowa, co uczniów z normą
intelektualną. Realizuje on programy
nauczania te same, które obowiązują w
danym oddziale tylko odpowiednio
dostosowane do jego indywidualnych
potrzeb edukacyjnych i możliwości
psychofizycznych. Nauczyciele
poszczególnych przedmiotów opracowują
dla ucznia z upośledzeniem umysłowym w
stopniu lekkim wymagania edukacyjne,
które są podstawą oceny jego postępów w
nauce
.
Realizację zaleceń zawartych w
orzeczeniu o potrzebie kształcenia
specjalnego
Odpowiednie warunki do nauki, sprzęt
i środki dydaktyczne**
Integrację ze środowiskiem
rówieśniczym
Indywidualne zajęcia rewalidacyjne
Zajęcia te powinny być ukierunkowane na
usprawnianie zaburzonych funkcji,
wzmacnianie i kompensację.
Nie mogą one służyć uzupełnianiu braków w
wiadomościach.
Tygodniowy wymiar godzin zajęć
rewalidacyjnych (w oddziale
ogólnodostępnym i integracyjnym) – po 2
godziny na ucznia.
Rodzaj zajęć powinien wynikać ze wskazań
zawartych w orzeczeniu poradni
psychologiczno - pedagogicznej.
Rewalidacja indywidualna
•to interwencja,
•to specjalna pomoc pedagogiczna i
wychowawcza w sferze: - poznawczej,
- emocjonalnej,
- motywacyjnej
oraz w zakresie sfer określonych przez
narzędzie diagnostyczne
…
Rodzaje zajęć rewalidacyjnych w
szkołach - przykłady
•korekcyjno – kompensacyjne,
•nauka języka migowego,
•nauka języka Braila,
•nauka alternatywnych form
komunikacji,
•inne zajęcia o charakterze
terapeutycznym (jakie???)
Zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze…
to NIE rewalidacja!!!
zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze -
organizuje się dla uczniów, którzy
mają znaczne trudności w uzyskaniu
osiągnięć z zakresu określonych zajęć
edukacyjnych, wynikających z
podstawy programowej dla danego
etapu edukacyjnego. Zajęcia te
prowadzone są przez nauczyciela
właściwych zajęć edukacyjnych
Organizacja zajęć :
Godzina zajęć rewalidacyjnych trwa
60 minut.
opuszcza się prowadzenie godzin zajęć
specjalistycznych w czasie krótszym
niż 60 minut, zachowując łączny
czas zajęć ustalony dla danego
ucznia (dla kogo?)
Terapeutyczny charakter
oddziaływań rewalidacyjnych
rewalidacja = rehabilitacja
Schemat programu rewalidacji
indywidualnej
Przykład:
„Profil psychoedukacyjny” Schopler
Skala rozwoju (naśladowanie,
percepcja, motoryka mała, motoryka
duża, koordynacja wzrokowo – ruchowa,
czynności poznawcze, komunikacja –
mowa czynna)
Skala zachowań (nawiązywanie
kontaktów i reakcje emocjonalne,
zabawa i zainteresowanie
przedmiotami, reakcje na bodźce,
mowa)
Inwentarz do oceny postępów w
rozwoju społecznym” Guznzburg :
obsługiwanie siebie,
komunikowanie,
uspołecznienie,
zajęcia
Pracuj nad emocjami !
rozpoznawaniem i nazywaniem emocji
dziecka oraz innych, zachęcaj do
obserwacji mowy niewerbalnej.
Nie obawiaj się przesadnej analizy
stanów emocjonalnych.
Pomóż dziecku opracować sposoby, jak
ma postępować w sytuacjach dla niego
trudnych, jak radzić sobie ze stresem,
jak opanowywać złość.
Pracuj nad umiejętnościami społecznymi
włączanie się do zabawy (do rozmowy)
uważne słuchanie (nauczyciela i dzieci)
radzenie sobie z dokuczaniem (przezywaniem)
skuteczne opanowywanie swojej złości
zastępowanie negatywnych myśli pozytywnymi np.: nie dam
rady- jest mi ciężko, ale spróbuję
Samodzielność W miarę możliwości
wycofuj się z precyzyjnych instrukcji,
stwarzaj sytuacje problemowe, aby
dziecko mogło samo podejmować
decyzję i dokonywać wyboru, jak
problem należy rozwiązać.