MIĘŚNIE
POSTURALNE
TUŁOWIA
CO TO SĄ MIĘŚNIE??
Mięsień
(łac. musculus) – kurczliwy narząd, jeden
ze strukturalnych i funkcjonalnych elementów
narządu ruchu, stanowiący jego element czynny.
Jego kształt i budowa zależy od roli pełnionej w
organizmie.
Mięśnie zbudowane są z tkanki mięśniowej.
Połączone z elementami szkieletu, w wyniku
skurczów mięśniowych kurczą się i rozkurczają,
powodując ruchy poszczególnych elementów
szkieletu względem siebie.
Liczba mięśni człowieka jest określana na 450–
500. U mężczyzn mięśnie stanowią około 40%
masy ciała, a u kobiet około 35%, czyli od 25 do
35 kg.
MIĘŚNIE POSTURALNE
Mięśnie , których głównym
zadaniem jest utrzymanie
pionowej postawy ciała i
podtrzymanie niektórych
czynności organizmu (np.
oddychania), mięśnie te działają
poza świadomością człowieka.
MIĘŚNIE GRZBIETU
Dzielimy je na :
Mięśnie warstwy powierzchniowej
Mięśnie warstwy głębszej
Mięśnie warstwy głębokiej
MIĘŚNIE WARSTWY
POWIERZCHNIOWEJ
Są związane z kończyną górną i należą do
nich : mięsień czworoboczny, mięsień
najszerszy grzbietu, mięsień
równoległoboczny, mięsień dźwigacz łopatki.
MIĘŚNIE WARSTWY
POWIERZCHNIOWEJ
Mięsień czworoboczny
-
mięsień częściowo
pokrywający mięsień najszerszy grzbietu. Mięsień
czworoboczny ma wiele miejsc przyczepu, począwszy od
podstawy czaszki do wyrostków kolczystych dwunastu kręgów
piersiowych. Dolne włókna mięśnia są przyczepiane do
grzebienia łopatki; włókna pośrednie do wyrostka barkowego,
a położone najwyżej włókna do zewnętrznej jednej trzeciej
obojczyka. Górna część zbliża łopatki do siebie, a środkowa i
dolna obraca łopatkę w stosunku do klatki piersiowej.
Dźwiga bark ku górze (współpracując z dźwigaczem łopatki i
równoległobocznym), zbliża łopatkę do kręgosłupa i/lub
opuszcza staw ramienny. Przy ustalonej obręczy kończyny
górnej unosi tułów ku górze. Cały mięsień cofa bark i przyciska
łopatkę do klatki piersiowej.
MIĘŚNIE WARSTWY
POWIERZCHNIOWEJ
Mięsień najszerszy grzbietu-
mięsień o największej
powierzchni. Oprócz przywodzenia, obracania do wewnątrz i
prostowania ramienia, jest on także pomocniczym mięśniem
wydechowym (napina się np. podczas kaszlu).
Początkowymi punktami przyczepu tego mięśnia są: wyrostki
kolczyste 6 dolnych kręgów piersiowych, wyrostki kolczyste kręgów
lędźwiowych, grzebień krzyżowy pośrodkowy, warga zewnętrzna
grzebienia biodrowego (w jego tylnej trzeciej części), powierzchnia
zewnętrzna 9 lub 10-12 żebra.
Przyczepem końcowym jest grzebień guzka mniejszego kości
ramiennej.
Czynność:
prostuje, przywodzi i obraca ramię do wewnątrz
(nawracanie), a więc zbliża je do pośladka . Jest pomocniczym
mięśniem wdechowym oraz pomocniczym mięśniem wydechowym
podczas nasilonego wydechu (mięsień kaszlu).
MIĘŚNIE WARSTWY
POWIERZCHNIOWEJ
Mięsień równoległoboczny-
leży pod mięśniem
czworobocznym.
Przyczep początkowy:
wyrostki kolczyste
dolnych kręgów szyjnych i górne piersiowe, włókna
biegną skośnie do dołu.
Przyczep końcowy:
brzeg przyśrodkowy łopatki:
mniejszy – powyżej grzebienia łopatki,
większy – poniżej grzebienia łopatki,
Czynność:
pociąga łopatkę do góry i przyśrodkowo
(do kręgosłupa).
MIĘŚNIE WARSTWY
POWIERZCHNIOWEJ
Mięsień dźwigacz łopatki
Przyczep początkowy –
guzki tylne wyrostków
poprzecznych kręgów C1-C4.
Przyczep końcowy –
górny kąt łopatki i górna część
brzegu przyśrodkowego łopatki.
Współpracuje z górną częścią mięśnia
czworobocznego, pociągając łopatkę ku górze i
przyśrodkowo, a wyrostek barkowy bocznie, tak samo
jak mięsień równoległoboczny. Przy ustalonej obręczy
barkowej działając jednostronnie zgina kręgosłup w
odcinku szyjnym ku bokowi, obustronnie – ku tyłowi;
pociąga łopatkę do góry i przyśrodkowo.
MIĘŚNIE WARSTWY GŁĘBSZEJ
Rozpoczynają się na wyrostkach kolczystych
kręgów i należą do nich: mięsień zębaty tylny
górny, mięsień zębaty tylny dolny.
MIĘŚNIE WARSTWY
GŁĘBSZEJ
Mięsień zębaty tylny górny-
leży w górnej
części grzbietu pod mięśniem
równoległobocznym.
Przyczep początkowy znajduje się na
wyrostkach kolczystych dwóch dolnych
kręgów szyjnych (C6 i C7) oraz dwóch górnych
kręgów piersiowych (Th1, Th2). Przyczep
końcowy stanowią powierzchnie zewnętrzne
oraz górne brzegi żeber od 2 do 5.
Czynność:
dźwigacz żeber, mięsień
wdechowy.
MIĘŚNIE WARSTWY
GŁĘBSZEJ
Mięsień zębaty tylny dolny-
leży w okolicy
piersiowo- lędźwiowej tułowia.
Przyczepia się na powięzi piersiowo-
lędźwiowej na wysokości kręgów od Th11 do
L3 , a jego pasma biegną skośnie ku górze,
kończąc się na dolnych brzegach żeber od 9
do 12.
Czynność:
jest mięśniem wydechowym,
opuszcza żebra.
MIĘŚNIE WARSTWY
GŁĘBOKIEJ
Działanie ich jest koniecznym warunkiem
utrzymania pionowej postawy ciała stąd też
otrzymały one wspólną nazwę mięśnia
prostownika grzbietu.
Dzielimy je na: mięsień płatowaty, mięsień
półkolcowy, mięsień podpotyliczny, mięsień
biodrowo żebrowy.
MIĘŚNIE WARSTWY
GŁĘBOKIEJ
Mięsień płatowaty-
położony w okolicy
karku i przykryty jest mięśniami:
czworobocznym i równoległobocznym.
Anatomicznie są to dwa mięśnie: m. płatowaty
głowy, górny, i m. płatowaty szyi, dolny.
Mięśnie zginają szyję (m. płatowaty szyi) i
głowę (m. płatowaty głowy) ku tyłowi oraz do
boku (przy jednostronnym działaniu.
MIĘŚNIE WARSTWY
GŁĘBOKIEJ
Mięsień półkolcowy-
rozpoczyna się na
wyrostkach poprzecznych wszystkich kręgów
piersiowych oraz na pięciu dolnych kręgach szyjnych.
Kończy się na wyrostkach kolczystych pięciu górnych
kręgów piersiowych, sześciu dolnych kręgów
szyjnych oraz na kości potylicznej, poniżej kresy
karkowej górnej. W mięśniu tym rozróżnia się część
grzbietową, karkową i głowową.
Mięsień ten działając jednostronnie zgina głowę i
kręgosłup do boku i obraca w stronę przeciwną. Przy
działaniu obustronnym mięsień ten prostują
kręgosłup i zginają głowę do tyłu.
MIĘŚNIE WARSTWY
GŁĘBOKIEJ
Mięsień podpotyliczny-
łączą czaszkę z dwoma
górnymi kręgami, powodując ruchy prostowania i obrotu
głowy.
Mięsień biodrowo-żebrowy-
pasmo boczne
prostownika grzbietu. Pasmo to składa się z trzech części:
biodrowo-żebrowy lędźwi
biodrowo-żebrowy klatki piersiowej
biodrowo-żebrowy szyi
Mięsień ten ma za zadanie prostować tułów i obracać go
przy skurczu jednostronnym, a także utrzymywać tułów w
postawie wyprostowanej także gdy dźwigamy ciężar.
MIĘŚNIE KLATKI
PIERSIOWEJ
Dzielą się na:
Mięsień piersiowy większy
Mięsień piersiowy mniejszy
Mięsień zębaty przedni
Mięśnie międzyżebrowe: zewnętrzne i
wewnętrzne
Przepona
MIĘŚNIE KLATKI
PIERSIOWEJ
Mięsień piersiowy większy-
rozpoczyna się on
na części przymostkowej obojczyka, dalej na
przedniej powierzchni mostka i na chrząstkach
żeber od I-VI, a nieraz też na pochewce mięśnia
prostego brzucha. Wszystkie włókna przyczepiają
się na grzebieniu guzka większego kości ramiennej.
Skurcz całego mięśnia przesuwa łopatkę do przodu,
opuszcza i przyciąga ramię przemieszczając je
lekko ku przodowi i dokonując jego rotacji do
wewnątrz. Mięsień piersiowy większy jest też
pomocniczym mięśniem oddechowym.
MIĘŚNIE KLATKI
PIERSIOWEJ
Mięsień piersiowy mniejszy-
płaski, trójkątny
mięsień położony do tyłu od mięśnia piersiowego
większego. Przyczepy przyśrodkowe znajdują się
w części przymostkowej na powierzchniach
zewnętrznych kostnych fragmentów żeber II, III,
IV i V. Boczna część kończy się silnym ścięgnem
przyczepionym do wyrostka kruczego łopatki.
Obniżanie i przywodzenie obręczy kończyny
górnej. Obraca łopatkę co skutkuje obniżeniem
panewki stawu ramiennego. Jest pomocniczym
mięśniem wdechowym.
MIĘŚNIE KLATKI
PIERSIOWEJ
Mięsień zębaty przedni-
jest jednym z największych
mięśni u człowieka. Od przodu posiada szeroki przyczep w
kształcie 9 zębów piły rozpoczynający się na zewnętrznej
powierzchni dziewięciu górnych żeber. Układa się ku tyłowi
na powierzchni klatki piersiowej, przyczepiając się swoim
drugim końcem na brzegu przyśrodkowym łopatki. Część
górna jest antagonistą części środkowej mięśnia
czworobocznego pociągając staw ramienny do przodu. Część
dolna pociąga bark ku dołowi, a kąt dolny łopatki do przodu i
bocznie w kierunku dołu pachowego ustawiając przy tym
panewkę stawową łopatki ku górze, co umożliwia
podniesienie kończyny górnej powyżej poziomu. Dodatkowo
mięsień zębaty dociska łopatkę do ściany klatki piersiowej.
Jest pomocniczym mięśniem wdechowym.
MIĘŚNIE KLATKI
PIERSIOWEJ
Mięśnie międzyżebrowe-
należą do mięśni
oddechowych. Są to mięśnie krótkie i płaskie,
wypełniające przestrzenie międzyżebrowe
Zasadniczo dzieli się je na mięśnie
międzyżebrowe zewnętrzne i mięśnie
międzyżebrowe wewnętrzne.
MIĘŚNIE KLATKI
PIERSIOWEJ
Przepona-
główny mięsień oddechowy występujący
u ssaków, należy do mięśni poprzecznie
prążkowanych płaskich. Oddziela jamę brzuszną od
jamy klatki piersiowej i stanowi jej ścianę dolną.
Ruchy przepony są niezależne od woli człowieka,
mogą być jednak modyfikowane pośrednio przez inne
grupy mięśni (na przykład podczas śpiewu czy
wstrzymywania oddechu).
Przepona oddziela jamę klatki piersiowej od jamy
brzusznej. Praca przepony powoduje zmianę kształtu
oraz objętości klatki piersiowej, co umożliwia
wdychanie i wydychanie powietrza.
MIĘŚNIE BRZUCHA
Dzielimy na:
Mięsień prosty brzucha
Mięsień skośny wewnętrzny brzucha
Mięsień skośny zewnętrzny brzucha
Mięsień poprzeczny brzucha
Mięsień czworoboczny lędźwi
MIĘŚNIE BRZUCHA
Mięsień prosty brzucha-
sięga od wyrostka
mieczykowatego mostka i chrząstek żeber V-VII aż
do przestrzeni między górnym brzegiem spojenia
łonowego a guzkiem łonowym.
Funkcje mięśnia prostego:
zgina tułów,
obniża klatkę piersiową do miednicy (mięsień
wydechowy),
wzmacnia tłocznię brzuszną,
obniża żebra,
unosi miednicę.
MIĘŚNIE BRZUCHA
Mięsień skośny wewnętrzny brzucha-
mięsień
umiejscowiony pod mięśniem zewnętrznym brzucha,
rozciągający się od kresy białej do grzebienia biodrowego i
powięzi piersiowo-lędźwiowej. Jego przyczepy końcowe to
powięź lędźwiowo-biodrowa i grzebień kości biodrowej.
Funkcje:
jednostronnie obraca i zgina tułów w tę samą stronę,
obustronnie zgina tułów do przodu (mięsień wydechowy),
współdziała ze skośnym zewnętrznym tej samej strony
powodując boczne zgięcie tułowia
obniża żebra,
od dolnego brzegu mięśnia odczepia się wiązka włókien,
która tworzy mięsień dźwigacz jądra.
MIĘŚNIE BRZUCHA
Mięsień skośny zewnętrzny brzucha-
jego przyczepem
początkowym jest powierzchnia zewnętrzna V – XII żebra, a
przyczepami końcowymi - grzebień biodrowy, więzadło
pachwinowe i kresa biała.
Funkcje:
zgina kręgosłup i obraca tułów w stronę przeciwną,
skurcz obustronny zgina kręgosłup do przodu i pociąga klatkę
piersiową ku dołowi (mięsień wydechowy),
jednostronny skurcz mięśnia skręca tułów i kręgosłup w
stronę przeciwną,
obraca tułów w stronę przeciwną,
zgina i pochyla w bok,
unosi miednicę.
MIĘŚNIE BRZUCHA
Mięsień poprzeczny brzucha
Przyczepy:
Powięź wewnętrzna VII – XII żebra, powięź piersiowo-
lędźwiowa,
przyczepia się do powięzi piersiowo-grzbietowej i biegnie do
kresy białej.
Funkcje:
zbliża żebra do płaszczyzny pośrodkowej,
zwęża klatkę piersiową (mięsień wydechowy),
zwiększa ciśnienie w jamie brzusznej,
od dolnego brzegu mięśnia odczepia się wiązka włókien, która
z podobną wiązką mięśnia skośnego wewnętrznego brzucha
tworzy mięsień dźwigacz jądra.
MIĘŚNIE BRZUCHA
Mięsień czworoboczny lędźwi-
wchodzi w
skład części tylnej ściany brzucha wypełniając
po obu stronach przestrzeń zawartą między
XII żebrem a grzebieniem kości biodrowej.
Mięsień czworoboczny lędźwi zgina tułów do
boku.
Bibliografia:
Anatomia i fizjologia człowieka, pod red.
W. Sylwanowicza. Warszawa 1972. PZWL
Mięśnie posturalne i nauka chodu, Radosław
Kobyłecki.
Wiadomości z wikipedii