Medycyna sportu

• A. Dziak, S. Tayara [2000] Urazy i

uszkodzenia w sporcie. Wyd
Kasper, Kraków

• A. Jagier, K. Nazar, A. Dziak [2005]

Medycyna Sportowa wyd PTMS,
Warszawa

• Red. Naukowa Patrick J. McMahon

Medycyna Sportowa 2010r

• S. Garrison [1997] Podstawy

rehabilitacji i medycyny
fizykalnej wyd PZWL Warszawa

• J. Nowotny (red.) [2004] Podstawy

fizjoterapii wyd. Kasper, Kraków

Anatomia czynnościowa

• B. Marecki [2004] Anatomia

Funkcjonalna AWF Poznań

• A.R. Bochenek [1990] Anatomia

człowieka PZWL Warszawa

• Z. Ignasiak [2000] Anatomia

prawidłowa AWF Wrocław

• T. Bober, J. Zawadzko [2001]

Biomechanika układu ruchu
człowieka WBK Wrocław

MEDYCYNA

SPORTU

„

W zajęciach

wychowania

fizycznego bierze się

udział po to, aby być

zdrowym, ale sport

wyczynowy uprawiać

mogą tylko osoby

zdrowe”

Z. Gilewicz

Medycyna

sportowa

Zajmuje się człowiekiem

zdrowym i chorym w

aktywności ruchowej we

wszystkich okresach

życia.

Najważniejszym

celem medycyny

sportowej jest

profilaktyka

Ocena predyspozycji

fizycznych

1. Badanie skriningowe pod kątem

chorób zagrażających życiu i
wystąpienia urazów

2. Identyfikowanie zaburzeń funkcji

układu mięśniowo-szkieletowego i
innych chorób

3. Gromadzenie podstawowych

informacji uzyskanych z wywiadu
lekarskiego

4. Ustalenie czynników ryzyka u

młodych zdrowych sportowców

TYPOWY

MEZOMORF

TYPOWY

EKTOMOR

F

TYPOWY

ENDOMOR

F

podnoszenie ciężarów

futbol amerykański

zapasy

sumo

gimnastyka

sprinty

tenis

skok wzwyż

Przeciwwskazania do

uprawiania sportu

• Objawowa kardiomiopatia

przerostowa

• Umiarkowane i poważne choroby

zastawek

• Średnio i bardzo nasilona koarktacja

aorty

• Dysrytmie komorowe
• Objawowy blok przedsionkowo-

komorowy

• Zapalenie mięśnia sercowego
• Niekontrolowane nadciśnienie
• Choroba Marfana

• Niekontrolowana astma
• Czynna gruźlica
• Niewydolność płuc spowodowana

powysiłkowymi zaburzeniami
utlenowania

• Obrzęki płuc
• Padaczka

Nagła śmierć sercowa

Przyczyny nagłej śmierci

sercowej u sportowców

• Kardiomiopatia przerostowa
• Wrodzone wady tętnic wieńcowych
• Choroby tętnic wieńcowych
• Pęknięcie aorty
• Choroby zastawek
• Arytmie
• Wstrząśnienie serca
• Narkotyki i SUPLEMENTY DIETY

Uszkodzenia w sporcie

Najczęstsze

uszkodzenia

• Złamania
• Zwichnięcia
• Skręcenia
• Stłuczenia

Złamanie

Przerwanie ciągłości tkanki

kostnej po zadziałaniu urazu

przekraczające granice

elastyczności tkanki kostnej

Podział złamań

• Otwarte
• Zamknięte
• Przezstawowe
• Z przemieszczeniem
• Bez przemieszczenia

Zwichnięcie

Dochodzi do chwilowej lub

trwałej utraty kontaktu

powierzchni stawowych.

Zwichnięciu może towarzyszyć

uszkodzenie więzadeł, torebki

stawowej, chrząstki, łąkotek.

Dodatkowo może dojść do

uszkodzenia naczyń i/lub

nerwów. Staw jest niestabilny

Skręcenie

Przekroczenie fizjologicznej

granicy w stawie. Podczas

skręcenia może dojść do

uszkodzenia więzadeł,

torebki stawowej i/lub

chrząstki stawowej. Zdarza

się również uszkodzenie

fragmentów kostnych.

Rodzaje skręceń

I° - naciągnięcie torebki i więzadeł
II° - rozerwanie torebki stawowej
III° - rozerwanie torebki stawowej i

więzadeł

IV° - oderwanie więzadeł z

fragmentem

kostnym

Stłuczenia

Zamknięty uraz tkanki

miękkiej powstający pod

wpływem działań

mechanicznych z zewnątrz.

Stłuczeni towarzyszy wylew

krwi do otaczających tkanek

W pierwszym okresie leczenia

stłuczeń, skręceń i naciągnięć

leczenie polega na

natychmiastowym:

• Ograniczeniu aktywności chorego

odcinka

• Stosowaniu oziębienia
• Stosowaniu ucisku
• Elewacji chorego odcinka powyżej

serca

Niestabilność stawu

W przypadku stosowania

unieruchomienia

zewnętrznego fazy

doleczania dzieli się na III

okresy

1) Rehabilitacja podczas stosowania

unieruchomienia

2) Rehabilitacja po zdjęciu

unieruchomienia

3) Podjęcie treningu specyficznego dla

danej dyscypliny sportu

Uszkodzenie jednostki

mięśniowo-ścięgnistej

Uszkodzenie mięśni dzielimy na III

stopnie:

I° uszkodzenie lekkie – naciągnięcie
II° uszkodzenie umiarkowane –

naderwanie

III° uszkodzenie ciężkie - rozerwanie

Efekt unieruchomienia

Mięśnie

• Spadek siły, wytrzymałości i masy

mięśniowej

• 6 tygodni > 40% spadku siły i masy
• Zaburzenia metabolizmu i funkcji

Więzadła

• Zmniejszenie grubości i napięcia
• Zmiany metaboliczne
• Zmiany strukturalne

Ćwiczenia: duża częstotliwość, krótkotrwałe