Uszkodzenie stożka
Uszkodzenie stożka
ścięgnistego rotatorów i
ścięgnistego rotatorów i
struktur sąsiadujących
struktur sąsiadujących
Lek. med. Justyna
Lek. med. Justyna
Gołębiowska
Gołębiowska
Uszkodzenie stożka
Uszkodzenie stożka
ścięgnistego rotatorów i
ścięgnistego rotatorów i
struktur sąsiadujących
struktur sąsiadujących
Lek. med. Justyna
Lek. med. Justyna
Gołębiowska
Gołębiowska
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Definicja
Definicja
Przez pojęcie to rozumiemy ból i
Przez pojęcie to rozumiemy ból i
dysfunkcję barku wywołaną
dysfunkcję barku wywołaną
zmianami patologicznymi w obrębie
zmianami patologicznymi w obrębie
przyczepów i ścięgien mięśni
przyczepów i ścięgien mięśni
rotatorów: nadgrzebieniowego,
rotatorów: nadgrzebieniowego,
podgrzebieniowego, obłego
podgrzebieniowego, obłego
mniejszego do guzka większego
mniejszego do guzka większego
kości ramiennej oraz mięśnia
kości ramiennej oraz mięśnia
podłopatkowego do guzka
podłopatkowego do guzka
mniejszego kości ramiennej.
mniejszego kości ramiennej.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Etiopatogeneza
Etiopatogeneza
Głównym czynnikiem
Głównym czynnikiem
etiopatologicznym są mikrourazy i
etiopatologicznym są mikrourazy i
gorsza jakość włókien tych ścięgien.
gorsza jakość włókien tych ścięgien.
W zaawansowanych przypadkach
W zaawansowanych przypadkach
proces zapalny i destrukcyjno-
proces zapalny i destrukcyjno-
naprawczy może przejść na tkanki
naprawczy może przejść na tkanki
sąsiadujące: kaletkę podbarkową,
sąsiadujące: kaletkę podbarkową,
torebkę stawu barkowego, więzadła,
torebkę stawu barkowego, więzadła,
struktury kostne.
struktury kostne.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Kliniczne podtypy choroby:
Kliniczne podtypy choroby:
1.
1.
Choroba przyczepów mięśni
Choroba przyczepów mięśni
tworzących stożek ścięgnisty.
tworzących stożek ścięgnisty.
Stan ten charakteryzuje:
Stan ten charakteryzuje:
Ból barku zwykle z
Ból barku zwykle z
towarzyszącym ograniczeniem
towarzyszącym ograniczeniem
ruchów czynnych, ale przy
ruchów czynnych, ale przy
pełnym zakresie ruchów biernych
pełnym zakresie ruchów biernych
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Wyraźna punktowa tkliwość
Wyraźna punktowa tkliwość
uciskowa przyczepów ścięgien
uciskowa przyczepów ścięgien
tworzących stożek ścięgnisty
tworzących stożek ścięgnisty
Ból przy czynnym odwodzeniu w
Ból przy czynnym odwodzeniu w
barku wyprostowanej kończyny
barku wyprostowanej kończyny
górnej w zakresie katów 45-135
górnej w zakresie katów 45-135
stopni „zespół zderzenia”,
stopni „zespół zderzenia”,
podparcie odwiedzionej do 90 st.
podparcie odwiedzionej do 90 st.
kończyny powoduje ustąpienie bólu.
kończyny powoduje ustąpienie bólu.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
2
2
.
.
Wapniejące zapalenie ścięgna
Wapniejące zapalenie ścięgna
mięśnia nadgrzebieniowego.
mięśnia nadgrzebieniowego.
Rozpoznanie tego stanu jest
Rozpoznanie tego stanu jest
głównie radiologiczne i polega na
głównie radiologiczne i polega na
wykryciu cienia wapiennego tuż nad
wykryciu cienia wapiennego tuż nad
guzkiem większym kości ramiennej.
guzkiem większym kości ramiennej.
Sole fosforowo-wapniowe, które
Sole fosforowo-wapniowe, które
tworzą ten cień znajdują się
tworzą ten cień znajdują się
wewnątrz ścięgna tego mięśnia.
wewnątrz ścięgna tego mięśnia.
Obecność złogów może być
Obecność złogów może być
bezobjawowa, ale
bezobjawowa, ale
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
często towarzyszy jej ból barku o
często towarzyszy jej ból barku o
różnym stopniu natężenia, a także
różnym stopniu natężenia, a także
tkliwość przyczepu i zespół zderzenia.
tkliwość przyczepu i zespół zderzenia.
U niektórych chorych objawy w
U niektórych chorych objawy w
krótkim czasie osiągają duże
krótkim czasie osiągają duże
natężenie, a każdy niewielki ruch w
natężenie, a każdy niewielki ruch w
stawie barkowym hamowany jest
stawie barkowym hamowany jest
silnym bólem barku. W części
silnym bólem barku. W części
przypadków stan taki jest
przypadków stan taki jest
poprzedzony przewlekłym bólem
poprzedzony przewlekłym bólem
barku.
barku.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
3.
3.
Przewlekłe zlepne zapalenie kaletki
Przewlekłe zlepne zapalenie kaletki
podbarkowej (Bursitis subacromiale
podbarkowej (Bursitis subacromiale
adhesiva).
adhesiva).
Częsty stan kliniczny
Częsty stan kliniczny
charakteryzujący się przewlekłym
charakteryzujący się przewlekłym
bólem (miesiące, lata) i
bólem (miesiące, lata) i
ograniczeniem ruchomości stawu.
ograniczeniem ruchomości stawu.
Najczęściej powstaje w skutek
Najczęściej powstaje w skutek
przejścia stanu zapalnego stożka
przejścia stanu zapalnego stożka
ścięgnistego rotatorów na
ścięgnistego rotatorów na
sąsiadującą kaletkę, może być
sąsiadującą kaletkę, może być
również następstwem innych chorób.
również następstwem innych chorób.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Dochodzi do zgrubienia i kurczenia
Dochodzi do zgrubienia i kurczenia
się torebki stawowej (capsulitis
się torebki stawowej (capsulitis
adhesiva). Istotna poprawa
adhesiva). Istotna poprawa
ruchomości po ustąpieniu zapalenia
ruchomości po ustąpieniu zapalenia
wymaga wielomiesięcznej
wymaga wielomiesięcznej
kinezyterapii. Stan tej choroby
kinezyterapii. Stan tej choroby
odpowiada dawniejszemu pojęciu
odpowiada dawniejszemu pojęciu
„zapalenia okołobarkowego”-
„zapalenia okołobarkowego”-
„Periarthritis humero-scapularis”
„Periarthritis humero-scapularis”
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
4.
4.
Bark zamrożony.
Bark zamrożony.
Stanowi niepomyślne zejście zlepnego
Stanowi niepomyślne zejście zlepnego
zapalenia kaletki podbarkowej. Ruchy
zapalenia kaletki podbarkowej. Ruchy
kości ramiennej w stosunku do łopatki
kości ramiennej w stosunku do łopatki
są zniesione lub minimalne. Ramie
są zniesione lub minimalne. Ramie
może być odwiedzione od tułowia do
może być odwiedzione od tułowia do
poziomu 70-80 st., ale ruch odbywa
poziomu 70-80 st., ale ruch odbywa
się wraz z całą obręczą barkową.
się wraz z całą obręczą barkową.
Mięsnie obręczy barkowej ulegają
Mięsnie obręczy barkowej ulegają
zanikowi.
zanikowi.
Dysfunkcja kończyny jest znaczna.
Dysfunkcja kończyny jest znaczna.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
5.
5.
Zespół przerwania stożka
Zespół przerwania stożka
ścięgnistego.
ścięgnistego.
Częściowe bądź całkowite zerwanie
Częściowe bądź całkowite zerwanie
ścięgien tworzących stożek rotatorów
ścięgien tworzących stożek rotatorów
zdarza się głównie w późnym wieku.
zdarza się głównie w późnym wieku.
Przerwanie i naderwanie ścięgien są
Przerwanie i naderwanie ścięgien są
następstwem wcześniejszych etapów
następstwem wcześniejszych etapów
choroby: obrzęku, zapalenia,
choroby: obrzęku, zapalenia,
włóknienia. Stałym objawem jest
włóknienia. Stałym objawem jest
upośledzenie funkcji barku. Ból
upośledzenie funkcji barku. Ból
występuje przy wykonywaniu ruchów
występuje przy wykonywaniu ruchów
i w nocy. Pojawiają się trudności w
i w nocy. Pojawiają się trudności w
samoobsłudze.
samoobsłudze.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Grupa mięśni rotatorów przyciąga
Grupa mięśni rotatorów przyciąga
głowę kości ramiennej do klatki
głowę kości ramiennej do klatki
piersiowej i ściąga ją nieco ku
piersiowej i ściąga ją nieco ku
dołowi. Uszkodzenie ich funkcji
dołowi. Uszkodzenie ich funkcji
prowadzi do przewagi mięśnia
prowadzi do przewagi mięśnia
naramiennego, który podciąga kość
naramiennego, który podciąga kość
ramienną ku górze.
ramienną ku górze.
W całkowitym przerwaniu stożka
W całkowitym przerwaniu stożka
rotatorów głowa kości ramiennej
rotatorów głowa kości ramiennej
wysuwa się z panewki i przybliża do
wysuwa się z panewki i przybliża do
wyrostka barkowego.
wyrostka barkowego.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Różnicowanie przyczyn bólu barku
Różnicowanie przyczyn bólu barku
Najczęstsze pozabarkowe przyczyny
Najczęstsze pozabarkowe przyczyny
bólu barku znajdują się:
bólu barku znajdują się:
w kręgosłupie szyjnym i/lub
w kręgosłupie szyjnym i/lub
układzie nerwowym
układzie nerwowym
w narządach wewnętrznych
w narządach wewnętrznych
Najprostszym testem jest badanie
Najprostszym testem jest badanie
ruchów biernych i czynnych w
ruchów biernych i czynnych w
stawie barkowym.
stawie barkowym.
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Ból pochodzący z kręgosłupa
Ból pochodzący z kręgosłupa
szyjnego i/lub układu nerwowego
szyjnego i/lub układu nerwowego
odczuwany jest w okolicy karku
odczuwany jest w okolicy karku
zwykle nasila się podczas ruchów
zwykle nasila się podczas ruchów
głowy
głowy
może być odczuwany w okolicy
może być odczuwany w okolicy
łokcia, przedramienia i ręki
łokcia, przedramienia i ręki
często parestezje są objawem
często parestezje są objawem
towarzyszącym
towarzyszącym
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Ból pochodzący z narządów
Ból pochodzący z narządów
wewnętrznych
wewnętrznych
występuje niezależnie od ruchu w
występuje niezależnie od ruchu w
barku
barku
pojawia się także w spoczynku
pojawia się także w spoczynku
może nasilać się przy głębokich
może nasilać się przy głębokich
oddechach
oddechach
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Inne zespoły bólowe barku
Inne zespoły bólowe barku
Bark Milwaukee
Bark Milwaukee
Występuje zwykle w późnym wieku.
Występuje zwykle w późnym wieku.
Do częstych objawów należą:
Do częstych objawów należą:
krwotoczny wysięk w stawie
krwotoczny wysięk w stawie
barkowym
barkowym
zerwanie stożka ścięgnistego z
zerwanie stożka ścięgnistego z
wtórnym starciem wyrostka
wtórnym starciem wyrostka
barkowego
barkowego
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
złogi hydroksyapatytów w
złogi hydroksyapatytów w
tkankach miękkich przystawowych
tkankach miękkich przystawowych
destrukcja struktury głowy kości
destrukcja struktury głowy kości
ramiennej
ramiennej
towarzyszy często koślawość kolan
towarzyszy często koślawość kolan
z cechami zwyrodnienia i
z cechami zwyrodnienia i
chondrokalcynozy
chondrokalcynozy
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Zespół algodystroficzny barku
Zespół algodystroficzny barku
Do cech tego zespołu należą:
Do cech tego zespołu należą:
uporczywy ból o dużym nasileniu
uporczywy ból o dużym nasileniu
ograniczenie ruchomości barku
ograniczenie ruchomości barku
zanik mięsni
zanik mięsni
plamista osteoporoza kości
plamista osteoporoza kości
tworzących staw barkowy
tworzących staw barkowy
towarzyszy często ból i obrzęk ręki
towarzyszy często ból i obrzęk ręki
po stronie chorej
po stronie chorej
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Badania pomocnicze
Badania pomocnicze
RTG obu stawów barkowych
RTG obu stawów barkowych
USG barku
USG barku
Badanie artroskopowe
Badanie artroskopowe
CT
CT
MRI
MRI
Scyntygrafia
Scyntygrafia
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Postępowanie lecznicze
Postępowanie lecznicze
Unikanie naprężeń mięsni barku
Unikanie naprężeń mięsni barku
W przypadkach ostrych z
W przypadkach ostrych z
tendencją do ograniczenia ruchu –
tendencją do ograniczenia ruchu –
utrzymanie ramienia pod kątem
utrzymanie ramienia pod kątem
prostym w stosunku do klatki
prostym w stosunku do klatki
piersiowej (poduszka)
piersiowej (poduszka)
W przypadkach przewlekłych -
W przypadkach przewlekłych -
kinezyterapia
kinezyterapia
Zespół bolesnego barku
Zespół bolesnego barku
Farmakoterapia
Farmakoterapia
(glikokortykosteroidy, NLPZ)
(glikokortykosteroidy, NLPZ)
Fizykoterapia zabiegi p/bólowe i
Fizykoterapia zabiegi p/bólowe i
p/zapalne
p/zapalne
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne