Empiryczne metody badań nad

wykonaniem.

(the Study of Performance)

Postrzeganie muzyki jako

performance.

• Odejście z muzykologicznej perspektywy w

badaniach empirycznych od postrzegania
muzyki jako zapisu muzycznego, zamkniętych
kompozycji na rzecz jej wykonania.

• Aby analiza była możliwa potrzebne były

kolejno: wałki pianolowe, zapis analogowy,
taśma magnetyczna i w końcu komputer,
które odegrały różną rolę na przestrzeni
krótkiej historii badań nad wykonaniem
muzycznym .

„Wyższość” keyboardu nad

innymi instrumentami w

badaniach empirycznych:

• Obie ręce grają jakby „to samo” (choć w

lustrzanym odbiciu

• Efektywniejsza nauka rytmicznych umiejętności

ze względu na perkusyjny charakter

• Łatwiejszy dostęp do bezpośrednich pomiarów

mechanicznych (fizyczne oddzielenie wykonawca
– instrument)

• Obsługa za pomocą komputera – klawiatura

sterująca

Kierunek w badaniach

• Koncentracja na timingu
• Monitorowanie wykonania na

klawiaturze (Seashore „piano
camera” 1930 r.)

• Próba stworzenia modelu ekspresji

wykonania

• Współpraca muzykologów i

psychologów

Wykorzystanie MIDI w badaniach

(Musical Instrument Digital

Interface)

Musical Instrument Digital Interface

• Od 1980 r. Syntezatory mogą być

podłączone do generatorów tonów i
komputerów używających
specjalnego cyfrowego protokołu
komunikacyjnego (MIDI), który
pozwala nagrywać i przechowywać
na komputerze wszystkie zdarzenia
klawiatury podczas wykonania.

Specyfika instrumentów

korzystających z MIDI

• MIDI początkowo było realizowane na klawiaturach ze

słabymi właściwościami dotykowymi.

• W połowie lat 80 Yamaha wyprodukowała pierwszy

syntezator z bardziej realistycznie ważonymi klawiszami i
MIDI naśladującym działanie akustycznego fortepianu.

• Inne rodzaje sterowników MIDI: pady, kontrolery

instrumentów dętych, gitar i innych instrumentów
smyczkowych, a także systemy konwersji sygnału z
mikrofonu do MIDI.

• MIDI to zasadniczo cyfrowo kodowane funkcje kontrolera

(czyli wykonania pewnego rodzaju instrumentu) do
postaci, która może być wykorzystywana do
manipulowania źródłem dźwięku.

Sposób kodowania zdarzenia na

klawiaturze MIDI

• Krok 1. Tożsamość każdego klucza, który

uderza

• Krok 2. Czas, w którym rozpoczyna się nuta
• Krok 3. Czas, w którym nuta się kończy
• Krok 4. Prędkość naciśnięcia klawisza lub

młoteczka fortepianu kiedy trafia w strunę
(która jest bezpośrednio skorelowane z
głośnością dźwięku wytwarzanego)

• Krok 5. Czas, w którym następuje

przedłużenie lub uwalnia się miękki pedał

Ukryte cechy: „przedział nuty” –

Inter Onset interval (IOI) i artykulacja

• Inter Onset Interval jest rozumiany

jako czas między rozpoczęciem
jednej nuty do rozpoczęcia kolejnej
nuty.

• Artykulacja nuty na instrumencie

klawiszowym zależy od relacji
pomiędzy brzmiącą a cichą częścią
czasu trwania nuty.

Przekształcanie danych MIDI

• Większość sekwencerów MIDI

przechowuje informacje w formacie,
który jest odpowiedni do
zastosowania w studio, ale
niewygodny dla celów analitycznych.

• Na najbardziej podstawowym

poziomie przekształca timing
wydarzeń z formatu „bars, beats, and
ticks” na sekundy i milisekundy

Porównanie czasu trwania nut w

dwóch wykonaniach

(dane w milisekundach)

Porównanie timingu 2 wykonań

Ekspresja w wykonaniu

• Wartości IOI są raczej mniej przejrzyste,

gdyż czas trwania każdej nuty w wykonaniu
jest zależny od skurczania lub rozciągania
wprowadzanym przez wykonawcę. Te
stosunkowo niewielkie odstępstwa od tego
co można nazwać „wartością kanoniczną”
każdej nuty (zgodnie z zapisem) wydają się
być niezwykle interesujące w związku z
wpływem ekspresji wykonawcy danego
utworu.

Ekspresja w wykonaniu: Definicja i

analiza

• Jak należy zdefiniować ekspresje i czym ona się

charakteryzuje oraz czy i jak można ją mierzyć?

• Czy ekspresja powinna być traktowana jako

swoisty i indywidualny wkład wykonawcy, czy
raczej w kategoriach powszechnych norm
kulturowych wykorzystywanych przez danego
wykonawcę?

• Jak odróżnić losowe lub przypadkowe zmiany w

timingu, dynamiki czy artykulacji od
właściwości, które możemy uznać za
uzasadnioną ekspresję?

Dziękuję za uwagę!