ELEKTROSTYMULAC

JAPORAŻEŃ

SPASTYCZNYCH



Elektrostymulacja w porażeniach

spastycznych opiera się o dwie metody,
polegające na prawie jednoczesnej (z
niewielkim opóźnieniem)stymulacji mięśni
spastycznych i ich antagonistów za pomocą
metody dwukanałowej

Do metod tych należą:



metoda Hufschmidta



tonoliza (modyfikacja metody Hufschmidta)



Celem w/w metod jest zniesienie lub zmniejszenie
spastyczności mięśni



W pierwszym etapie, działając na mięśnie spastyczne
pojedynczym impulsem o bardzo wysokiej amplitudzie,
wywołuje się ich silny skurcz, a następnie rozluźnienie.
W tym momencie stymuluje się pojedynczym impulsem
(metoda Hufschmidta) lub serią impulsów (tonoliza)
mięśnie antagonistyczne. Wywołujemy w ten sposób
naprzemienną odpowiedź zginaczy i prostowników



Tonoliza, podczas której w II fazie stosuje się serię
impulsów, umożliwia działanie na mięśnie
antagonistyczne w optymalnym okresie rozluźnienia
mięśni spastycznych. Dzięki temu dochodzi do
silniejszego i dłużej trwającego skurczu mięśni
antagonistycznych

Działanie biologiczne



Mechanizm działania stymulacji dwukanałowej

polega na :

- włączeniu układu hamującego odruch na

rozciąganie poprzez pobudzenie wrzeciona
Golgiego

- poprzez wzajemne i naprzemienne torowanie

pobudzeń agonistów i antagonistów

- uczynnienie nowych połączeń

wielosynaptycznych



Stymulacja dwukanałowa i wielokanałowa jest

jedną z metod torowania proprioceptywnego.

Działanie biologiczne cd



Badania potwierdzają że:

- połączenia dośrodkowe wielosynaptycznych dróg

nerwowych nie są stałe

- łatwość przetorowania nowych połączeń zależy od ich

używania



W warunkach fizjologicznych istnieje równowaga
czynnościowa między zginaczami i prostownikami.



Utrata centralnej regulacji pobudliwości wrzecion
mięśniowych w porażeniach spastycznych powoduje
przewagę silniejszej grupy mięśni (zwykle zginacze), które
ulegają przykurczowi rozciągając mięśnie antagonistyczne
(tu: prostowniki).



W porażeniach spastycznych występuje zaburzenie
mechanizmu wzajemnego unerwienia prostowników i
zginaczy. Grupa mięśni spastycznych uzyskuje przewagę
nad antagonistami i dochodzi do zachwiania równowagi

Metoda Hufschmidta

Zasady metody Hufschmidta:



elektrody małe, płaskie, ułożone w okolicy

przyczepów początkowych i końcowych
głównych zginaczy i prostowników określonego
stawu



stymulacja mięśni spastycznych i

antagonistycznych pojedynczym, krótki
impulsem



impuls prostokątny



czas impulsu od 0,2 do 0,5 ms (identyczny dla

mm. spastycznych i antagonistycznych)

Metoda Hufschmidta cd



czas trwania opóźnienia w wyzwoleniu impulsu
przez drugi obwód w stosunku do obwodu pierwszego
wynosi od 100 – 300 ms



przerwa (odstęp) między pobudzeniami wywołanymi
podwójnymi impulsami wynosi w przypadku kończyny
górnej 1 s, a kończyny dolnej 1,5 s



zastosowane natężenie prądu powinno wywoływać
intensywny skurcz mięśni



czas zabiegu do 20 min (na mięśnie jednego stawu)
zwykle co drugi dzień



Zabiegi zawsze zaczynamy od stawów proksymalnych

i kończymy na dystalnych

 

Tonoliza (metoda Jantscha)



Celem tonolizy jest zniesienie lub

zmniejszenie spastyczności mięśni i
przywrócenie równowagi fizjologicznej



Zadziałanie pojedynczym impulsem o bardzo

wysokiej amplitudzie na mięśnie spastyczne
(zwykle zginacze) wywołuje najpierw ich silny
skurcz, a następnie ich rozluźnienie. W
momencie ich rozkurczu stymuluje się serią
impulsów (pakietem) mięśnie rozciągnięte
(zwykle prostowniki).

Tonoliza cd



W ten sposób wywołuje się naprzemienną odpowiedź
zginaczy i prostowników torując na nowo odruchowy
mechanizm wzajemnego unerwienia i przywracając
równowagę fizjologiczną



Zabiegi tonolizy obejmują stymulację zginaczy

i prostowników:
- stawu biodrowego, kolanowego i skokowego,
- stawu ramiennego, łokciowego i nadgarstkowego.



Tonolizę wykonujemy rozpoczynając od stawów
proksymalnych i stopniowo przechodzimy do stawów
dystalnych.

TONOLIZA – METODYKA ZABIEGU



Do zabiegu tonolizy mięśnie nie powinny zmęczone,
pacjent w wygodnej pozycji gwarantującej rozluźnienie
mięśni.



cztery elektrody równej wielkości (odpowiednio do
wielkości powierzchni zabiegowej) ułożone w okolicy
przyczepów początkowych i końcowych głównych
zginaczy i prostowników określonego stawu



do mięśnia porażonego spastycznie przytwierdza się
elektrody kanału II



do mięśnia antagonistycznego przytwierdza się
elektrody kanału I



dobranie odpowiedniej modulacji:

- dla stanów ciężkich modulacja trójkątna unipolarna
- dla stanów lżejszych modulacja trójkątna bipolarna

TONOLIZA - PARAMETRY ZABIEGU



czas impulsu w obwodzie II: od 0,2 do 0,5 ms

impulsy o kształcie trójkątnym lub prostokątnym



czas trwania pakietu impulsów w obwodzie I: 100 –
500 ms



czas opóźnienia:

- dla kończyn górnych: 20 -30 ms

- dla kończyn dolnych: 50 -60 ms



czas przerwy (odpoczynku) między kolejnymi cyklami
500 – 1500 ms



czas zabiegu: 20 minut (na zginacze i prostowniki
jednego stawu)



częstotliwość zabiegów: 1 x dziennie, 20 zabiegów w
serii

TONOLIZA - WYKONANIE

Kolejność uruchamiania obwodów



Po ustawieniu parametrów zabiegu

załączamy:

-

najpierw

prąd w kanale II ustawiając dawkę

powodującą silne skurcze mięśnia (ok. 50 -70
mA)

-

następnie

prąd w kanale I i zwiększając

dawkę do uzyskania widocznych harmonijnych
skurczów mięśni

TONOLIZA - KOLEJNOŚĆ FAZ



krótki impuls na mięśnie spastyczne -

skurcz mm. spastycznych



czas opóźnienia - czas rozluźnienia mm.

spastycznych po skurczu



seria impulsów na mięśnie rozciągnięte –

podczas zniesienia napięcia mm.
spastycznych, tuż po czasie opóźnienia



przerwa między pobudzeniami obu grup

mięśniowych

TONOLIZA - ZASTOSOWANIE



po udarze (w pierwszych dniach przed

rozwinięciem się spastyczności mięśni)



urazach mózgu



po operacjach neurochirurgicznych na mózgu



po urazach rdzenia kręgowego



w stwardnieniu zanikowym bocznym



w porażeniach mózgowych u dzieci



w kręczu karku – czynnościowym