Porażenia

Porażenia

spastyczne i

spastyczne i

wiotkie

wiotkie

Spastyczność

Spastyczność



Zaburzenia ruchowe

Zaburzenia ruchowe

charakteryzujące się wzmożeniem

charakteryzujące się wzmożeniem

odruchów na rozciąganie w

odruchów na rozciąganie w

zależności od szybkości rozciągania,

zależności od szybkości rozciągania,

ze zwiekszonym odruchem

ze zwiekszonym odruchem

ścięgnowym, wynikające z

ścięgnowym, wynikające z

odhamowania odruchu rozciągowego

odhamowania odruchu rozciągowego

motoneuronów ponadrdzeniowych.

motoneuronów ponadrdzeniowych.

Podział na podstawie

Podział na podstawie

objawów klinicznych i

objawów klinicznych i

badania EMG:

badania EMG:

-

I

I

°

°

- wzmożone odruchy ścięgniste, skórne,

- wzmożone odruchy ścięgniste, skórne,

okostnowe, dodatni objaw Babińskiego, bez

okostnowe, dodatni objaw Babińskiego, bez

patologicznych ustawień kończyn i przykurczów

patologicznych ustawień kończyn i przykurczów

stawów;

stawów;

-

II

II

°

°

- nieprawidłowe ustawienie kończyn w trakcie

- nieprawidłowe ustawienie kończyn w trakcie

ruchów i pobudzenia, upośledzenie poruszania się,

ruchów i pobudzenia, upośledzenie poruszania się,

niewielkie zaburzenia koordynacji;

niewielkie zaburzenia koordynacji;

-

III

III

°

°

- przykurcze stawów z zachowanymi ruchami

- przykurcze stawów z zachowanymi ruchami

czynnymi, w EMG równoczesna aktywność

czynnymi, w EMG równoczesna aktywność

antagonistów, sprawność ruchowa wyraźnie

antagonistów, sprawność ruchowa wyraźnie

upośledzona;

upośledzona;

-

IV

IV

°

°

- brak możliwości wykonywania zamierzonych

- brak możliwości wykonywania zamierzonych

ruchów, wyraźne przykurcze nasilające się przy

ruchów, wyraźne przykurcze nasilające się przy

próbie ruchu lub silnych emocjach, w EMG stała,

próbie ruchu lub silnych emocjach, w EMG stała,

podwyższona aktywność zginaczy i prostowników;

podwyższona aktywność zginaczy i prostowników;

Skala Ashwortha (mod.

Skala Ashwortha (mod.

Bohannona i Smitha)

Bohannona i Smitha)

0 – napięcie mięśniowe prawidłowe;

0 – napięcie mięśniowe prawidłowe;

1 – niewielki wzrost napięcia wyczuwalny jako

1 – niewielki wzrost napięcia wyczuwalny jako

opór pod koniec ruchu zginania i prostowania;

opór pod koniec ruchu zginania i prostowania;

1+ - niewielki wzrost napięcia manifestujący się

1+ - niewielki wzrost napięcia manifestujący się

przez mniej niż połowę zakresu ruchów;

przez mniej niż połowę zakresu ruchów;

2 – wyraźny wzrost napięcia wyczuwalny jako

2 – wyraźny wzrost napięcia wyczuwalny jako

opór przez cały zakres ruchu (ruch łatwo

opór przez cały zakres ruchu (ruch łatwo

wykonywany);

wykonywany);

3 – znaczny wzrost napięcia mięśni, wykonywanie

3 – znaczny wzrost napięcia mięśni, wykonywanie

ruchów biernych wyraźnie utrudnione;

ruchów biernych wyraźnie utrudnione;

4 – przykurcz zgięciowy lub wyprostny;

4 – przykurcz zgięciowy lub wyprostny;

Podział ze względu na

Podział ze względu na

lokalizację:

lokalizację:



Jednokończynowe (monoplegia,

Jednokończynowe (monoplegia,

monopoparesis);

monopoparesis);



Połowicze (hemiplegia, hemiparesis) –

Połowicze (hemiplegia, hemiparesis) –

jednoimienna kończyna górna i dolna;

jednoimienna kończyna górna i dolna;



Dwukończynowe (paraplegia,

Dwukończynowe (paraplegia,

paraparesis) – obie kończyny górne

paraparesis) – obie kończyny górne

lub obie dolne;

lub obie dolne;



Obejmujące wszystkie kończyny

Obejmujące wszystkie kończyny

(tetraplegia, tetraparesis);

(tetraplegia, tetraparesis);



Spastyczność podstawowa – całkowicie

Spastyczność podstawowa – całkowicie

związana z zaburzeniami neurologicznymi;

związana z zaburzeniami neurologicznymi;



Spastyczność reaktywna – jej nasilenie i

Spastyczność reaktywna – jej nasilenie i

występowanie uzależnione są od

występowanie uzależnione są od

dodatkowych, możliwych do

dodatkowych, możliwych do

wyeliminowania bodźców (np. niewłaściwe

wyeliminowania bodźców (np. niewłaściwe

ułożenie i brak rehabilitacji biernej pacjenta

ułożenie i brak rehabilitacji biernej pacjenta

z wstrząsem rdzeniowym prowadzące do

z wstrząsem rdzeniowym prowadzące do

powstania przykurczów zgięciowych);

powstania przykurczów zgięciowych);

Objawy

Objawy



Podwyższona reaktywność mięśni;

Podwyższona reaktywność mięśni;



Podwyższone napięcie mięśniowe;

Podwyższone napięcie mięśniowe;



Przykurcze czynnościowe mięśni;

Przykurcze czynnościowe mięśni;



Zaburzenia koordynacji;

Zaburzenia koordynacji;



Ruchy mimowolne i drżenia???;

Ruchy mimowolne i drżenia???;



Towarzyszyć mogą zaburzenia mowy, psychiki i

Towarzyszyć mogą zaburzenia mowy, psychiki i

inteligencji;

inteligencji;



Jeśli ucisk na rdzeń narasta powoli (np. gruźlica,

Jeśli ucisk na rdzeń narasta powoli (np. gruźlica,

nowotwór) – początkowo kończyny ułożone są w

nowotwór) – początkowo kończyny ułożone są w

wyproście, następnie dochodzi do przykurczów

wyproście, następnie dochodzi do przykurczów

zgięciowych, na koniec do porażeń wiotkich;

zgięciowych, na koniec do porażeń wiotkich;

Typowy obraz kliniczny

Typowy obraz kliniczny



Kończyna górna – ramie w lekkim odwiedzeniu i

Kończyna górna – ramie w lekkim odwiedzeniu i

skręceniu do wewnątrz, łokieć w zgięciu,

skręceniu do wewnątrz, łokieć w zgięciu,

przedramię w nawróceniu, nadgarstek i palce w

przedramię w nawróceniu, nadgarstek i palce w

zgięciu;

zgięciu;



Kończyna dolna – staw biodrowy w zgięciu,

Kończyna dolna – staw biodrowy w zgięciu,

przywiedzeniu i skręceniu do wewnątrz, kolano w

przywiedzeniu i skręceniu do wewnątrz, kolano w

zgięciu, stopa w ustawieniu końskim z komponentą

zgięciu, stopa w ustawieniu końskim z komponentą

płasko-koślawą lub szpotawą, przywiedzeniem

płasko-koślawą lub szpotawą, przywiedzeniem

przodostopia lub wyżłobieniem sklepienia;

przodostopia lub wyżłobieniem sklepienia;



Chód charakterystyczny, spowolniony, wykrok

Chód charakterystyczny, spowolniony, wykrok

opóźniony, odbywa się z oporem. Sylwetka mało

opóźniony, odbywa się z oporem. Sylwetka mało

elastyczna, pochylona do przodu, w czasie chodu

elastyczna, pochylona do przodu, w czasie chodu

pochylająca się na boki.

pochylająca się na boki.

Leczenie

Leczenie



Profilaktyka – ochrona kobiety i

Profilaktyka – ochrona kobiety i

płodu w okresie ciąży i porodu;

płodu w okresie ciąży i porodu;



Leczenie zależy od stopnia i

Leczenie zależy od stopnia i

lokalizacji uszkodzenia:

lokalizacji uszkodzenia:

-

-

Farmakologiczne

Farmakologiczne

-

Długotrwałe usprawnianie;

Długotrwałe usprawnianie;

-

Aparatowanie porażonych kończyn;

Aparatowanie porażonych kończyn;

-

Zabiegi chirurgiczne;

Zabiegi chirurgiczne;

Leczenie w zależności od

Leczenie w zależności od

stopnia uszkodzenia

stopnia uszkodzenia



I

I

°

°

- gimnastyka, środki uspokajające;

- gimnastyka, środki uspokajające;



II

II

°

°

- Usprawnianie, redresje i operacje

- Usprawnianie, redresje i operacje

korygujące wadliwe ustawienie

korygujące wadliwe ustawienie

kończyn, niekiedy odnerwienia

kończyn, niekiedy odnerwienia

mięśni;

mięśni;



III

III

°

°

- Leczenie operacyjne jw. Oraz

- Leczenie operacyjne jw. Oraz

osteotomie korekcyjne i usztywnienia

osteotomie korekcyjne i usztywnienia

stawów. Wielomiesięczne

stawów. Wielomiesięczne

usprawnianie po zabiegach;

usprawnianie po zabiegach;

Leczenie

Leczenie

farmakologiczne

farmakologiczne



Baklofen;

Baklofen;



Benzodiazepiny;

Benzodiazepiny;



Dantrolen;

Dantrolen;



Tizanidyna;

Tizanidyna;



Leki miejscowo znieczulające

Leki miejscowo znieczulające

(lidokaina, etidokaina, bupiwakaina;

(lidokaina, etidokaina, bupiwakaina;



Toksyna botulinowa;

Toksyna botulinowa;

Metody chirurgiczne

Metody chirurgiczne



Wielopoziomowe uwolnienie tkanek

Wielopoziomowe uwolnienie tkanek

miękkich;

miękkich;



Selektywna tylna rizotomia;

Selektywna tylna rizotomia;



Osteotomia korekcyjna;

Osteotomia korekcyjna;



Usztywnienie stawów;

Usztywnienie stawów;

Rokowanie

Rokowanie



Zależny od przyczyny, ciężkości i

Zależny od przyczyny, ciężkości i

lokalizacji uszkodzenia;

lokalizacji uszkodzenia;



Ogólnie jednak szansa chodzenia jest

Ogólnie jednak szansa chodzenia jest

duża, jeśli dziecko samodzielnie

duża, jeśli dziecko samodzielnie

siada do 2rż., mało prawdopodobna,

siada do 2rż., mało prawdopodobna,

jeśli nie opanuje tej czynności do

jeśli nie opanuje tej czynności do

4rż. (w przypadkach zaniedbanych

4rż. (w przypadkach zaniedbanych

nawet później);

nawet później);

Porażenia i niedowłady

Porażenia i niedowłady

wiotkie

wiotkie



Choroby rdzenia kręgowego, splotów

Choroby rdzenia kręgowego, splotów

i nerwów obwodowych;

i nerwów obwodowych;

W większości schorzeń

W większości schorzeń

występuje połączenie obu

występuje połączenie obu

typów porażeń

typów porażeń



Jamistość rdzenia;

Jamistość rdzenia;



Poliomyelitis;

Poliomyelitis;



Urazy i ucisk rdzenia kręgowego;

Urazy i ucisk rdzenia kręgowego;



Przepuklina oponowo-rdzeniowa;

Przepuklina oponowo-rdzeniowa;