pamięć trwała, przeznaczona do długotrwałego

przechowywania dużej ilości danych w przeciwieństwie do
pamięci RAM i ROM. Pamięć masowa zapisywana jest na
zewnętrznych nośnikach informacji. Nośniki informacji
zapisywane i odczytywane są w urządzeniach zwanych
napędami.

Pamięć Masowa

Nośniki

magnetyczne

Napędy optyczne

Pamięci

półprzewodnikowe

-Dyski stałe

-Taśmy magnetyczne

-CD-ROM

-Płyty DVD

-Płyty Blue-Ray Disk

-Płyty HD DVD

-Pamięć USB

-Karty pamięci

-SSD

Rodzaje pamięci masowej

Dysk Twardy

jeden z typów urządzeń pamięci masowej, wykorzystujących nośnik magnetyczny do

przechowywania danych. Nazwa "dysk twardy" (hard disk drive) powstała w celu odróżnienia
tego typu urządzeń od tzw. "dysków miękkich", czyli dyskietek (floppy disk), w których nośnik
magnetyczny naniesiono na elastyczne podłoże, a nie jak w dysku twardym na sztywne.

• Pierwowzorem twardego dysku jest pamięć bębnowa. Pierwsze dyski twarde takie, jak dzisiaj

znamy, wyprodukowała w 1980 r. firma Seagate. Dysk przeznaczony do mikrokomputerów miał
pojemność 5 MB, 5 razy więcej niż standardowa dyskietka.

• Pojemność dysków wynosi od 5 MB (przez 10MB, 20MB i 40MB - dyski MFM w komputerach klasy

XT 808x i 286, współcześnie zaś dyski kilkusetmegabajtowe w komputerach osobistych należą do
rzadkości) do 2 TB

]

, najczęściej posiadają rozmiar nawet kilkuset (powyżej 400 GB) GB, (w

laptopach 20-500 GB, w laptopach z dwoma dyskami twardymi do 640 GB). Małe dyski, o
pojemnościach od kilkuset MB do kilku GB stosuje się współcześnie w kartach dla slotu Compact
Flash (Microdrive) do cyfrowych aparatów fotograficznych, a także w innych urządzeniach
przenośnych.

• Dla dysków twardych najważniejsze są parametry: pojemność, szybkość transmisji danych, czas

dostępu, prędkość obrotowa talerzy (obr/min.) oraz MTBF.

• Kilka dysków twardych można łączyć w macierz dyskową, dzięki czemu można zwiększyć

niezawodność przechowywania danych, dostępną przestrzeń na dane, zmniejszyć czas dostępu.

Taśma

magnetyczna

• Taśma magnetyczna - jest rodzajem nośnika danych w postaci paska taśmy z

tworzywa sztucznego. Zapis i odczyt taśmy wykorzystuje ferromagnetyzm - taśma
pokryta jest granulkami materiału ferromagnetycznego (najczęściej tlenki żelaza i
chromu). Podczas zapisu głowica elektromagnetyczna za pomocą "silnego" pola
ustawia domeny magnetyczne ("namagnesowuje") taśmę, a podczas odczytu
wychwytuje zmiany pola spowodowane różnym namagnesowaniem taśmy. Technologia
taśm może wydawać się przestarzała, jednak jest to nieprawda - obecnie najbardziej
pojemnym nośnikiem danych są wciąż taśmy magnetyczne w streamerach. Jest to
spowodowane tym, że taśma po zwinięciu na szpulę ma ogromną gęstość objętościową
zapisu danych (na jednej szpuli może być kilometr taśmy).

• Technologie wykorzystujące taśmy magnetyczne:
• Reel to reel ¼" - taśma do tzw. magnetofonów szpulowych (szerokość taśmy - ćwierć

cala)

• Compact casette - kaseta używana jako nośnik muzyki audio
• Micro casette - mniejsza wersja standardu (używana w dyktafonach, automatycznych

sekretarkach)

• VHS - kasety video
• streamer - urządzenie do magazynowania dużych ilości danych
• DAT/DDS - cyfrowe taśmy firmy Sony.

Płyta kompaktowa

Pojemność i rozmiar

Podział

płyt CD

Historia

Standardowa płyta kompaktowa
mieści 74

minuty

muzyki,

zapisanej przy użyciu kodowania
PCM, co odpowiada 650

MB

danych. Powstały również nośniki
mieszczące: 700 MB (80 min.) –
obecnie najpopularniejsze w
sprzedaży, 800 MB (90 min.),
870 MB (99 min.), a nawet
1,4 GB – płyty

dwuwarstwowe

,

przy czym dwie ostatnie
występują niemal wyłącznie jako

płyty jednokrotnego zapisu

.

Wśród płyt pierwotnie tłoczonych
(komercyjnych) dominują
wyłącznie rozmiary 650 MB, 700
MB. Rozmiar 800 MB jest dosyć
rzadko spotykany.
Płyta ma średnicę 120 mm,
grubość 1.2 mm i przeciętnie
waży ok. 15 g (standard

CD Audio Red

Book dopuszcza

wagę od 14.1 g do 33 g).
Długość spirali z zapisanymi
danymi na typowej płycie to ok.
5,4 

km

(dla DVD ok. 11,6 

km

).

-zwykłe

płyty CD

-płyty CD-

R

-płyty CD-

RW

Poza tym

są jeszcze

płyty CD 8

cm i płyty

w

kształcie

wizytówki,

są

mniejsze

rozmiaram

i i mają

mniejsze

pojemnośc

i

Płyta CD to produkt który ma za
zadanie przechowywania informacji w
postaci cyfrowej. Historię płyty CD
otwiera, pod koniec lat 70. (dokładnie
1978 r.)

XX wieku

, firma

Philips

.

Pracująca tam grupa naukowców, po
wielu próbach i badaniach doszła do
wniosku że najlepszym sposobem na
zapis informacji jest płyta w postaci
okrągłej, zapisywana i odczytywana
optycznie.
W tym samym czasie firma Sony
prowadząc podobne badania i
zaproponowała zapis danych na
krążku o średnicy 30 cm, co
odpowiadało ok. 2,5 godzinnemu
nagraniu. Obie firmy podpisały
porozumienie w

1979

roku, dotyczyła

ona wspólnej wymiany informacji i
kontynuowaniu dalszego rozwoju
projektu. Rok

1983

był przełomowy, w

sprzedaży pojawiły się odtwarzacze
CD zwane dyskofonami, po trzech
latach katalog płyt CD zawierał 5000
pozycji!

DVD

Technologia zapisu

• W zamyśle twórców format DVD powstał do cyfrowego zapisu materiałów wideo, jednak rosnące

zapotrzebowanie przemysłu komputerowego na nośniki o większej pojemności sprawiło, że DVD stał
się formatem uniwersalnym. Dzięki wiązce światła lasera o krótszej długości fali możliwe stało się
umieszczenie na płytach tej samej wielkości co

CD

większej ilości gęściej upakowanych ścieżek.

• Na płytach DVD zastosowano także dwie warstwy nałożone jedna na drugą, w których można

dokonywać zapisu. Warstwa dolna jest warstwą półprzezroczystą. Wiązka lasera w zależności od
długości fali i kąta nachylenia może czytać informacje zapisane na warstwie położonej niżej lub też z
warstwy wyższej. Kolejną zmianą w stosunku do

CD

jest możliwość zastosowania krążków DVD o

obustronnym zapisie.

• W przeciwieństwie do CD, DVD musi zawierać system plików. System plików stosowany na DVD to

UDF

, będący rozszerzeniem standardu

ISO 9660

, który używany jest do zapisu danych na

CD

.

• W celu zwiększenia zysków, dystrybutorzy wprowadzili "zabezpieczenia" w postaci

regionalizacji świata

.

• O tytuł następcy formatu DVD walczyły technologie HD DVD i Blu-ray, dyski optyczne o pojemności

odpowiednio 15 GB na warstwę i 25

GB

na warstwę. Zwycięzcą został format

Blu-ray

, zaś

HD DVD

nie przyjęło się na rynku.