Tematy numeru: Jak wiceprezydent Warszawy wprowadził w błąd Radnych i przeforsował zmiany w zasadach najmu lokali komunalnych |
Żyć czy płacić? Mieszkać czy żyć? | Zmiana zasad najmu lokali komunalnych w Warszawie | Brutalna eksmisja w Krakowie | Zsyłka do kon-
tenera  rozbudowa osiedli lokali socjalnych w Polsce | Windykatorzy należności  jak bronić praw lokatorów? | Na złodzieju czapka gore
 odpowiedz
krytykom Kampanii Mieszkanie Prawem Nie Towarem |
Rozmowa z głuchoniemym czyli lokatorzy
a warszawski samorzÄ…d
W lecie warszawskie organi-
zacje lokatorskie  Warszaw-
skie Stowarzyszenie Loka-
torów oraz Komitet Obrony
Lokatorów zintensyfikowa-
ły swoje działania. Było to
spowodowane głównie pla-
nowanymi przez samorzÄ…d
zmianami w zasadach wy-
najmu lokali komunalnych.
Dotycząca tego uchwała
Rady Warszawy, według wi-
ceprezydenta miasta Andrze-
ja Jakubiaka, była szeroko
konsultowana społecznie.
W praktyce konsultacje te
ograniczyły się do umożliwie-
nia organizacjom społecznym
nadesłania ich opinii.
Piotr Ciszewski
Nie odbyło się żadne spotkanie
władz samorządowych z przed-
stawicielami tych grup, ani tym
bardziej publiczna debata. Zmia-
ny wprowadzone przez władze do
projektu po  konsultacjach okaza-
Å‚y siÄ™ czysto symboliczne.
WSL i KOL zdecydowały się zapro-
testować zarówno przeciwko ta-
pewnym sensie zasługą wcześniej- cji lokatorskich byli obecni na sesji
kiej postawie władz lokalnych jak i
szych protestów środowisk loka- Rady miasta stołecznego Warsza-
treści projektu. Daje on wprawdzie
torskich, jednak wprowadza bar- wy w dniu 18 czerwca 2009. Pro-
lokatorom z zasobu reprywatyzo- jekt uchwały miał być wówczas
dzo rygorystyczne ograniczenia co
wanego możliwość starania się o głosowany, jednak punkt ten spadł
do zarobków osób starających się
mieszkania komunalne, co jest w
o lokal. Przedstawiciele organiza- z porządku obrad. Wywołało to
oburzenie lokatorów, którzy od kil- ło podawał on zawyżone kryteria strony ratusza 28 sierpnia odbyła
ku godzin czekali na możliwość uprawniające do starania się o lo- się jeszcze jedna pikieta podczas
zabrania głosu i domagali się de- kale komunalne (kwoty brutto pre- obrad Rady Miasta. Tym razem
baty. Obrady zostały nawet na pe- zentował jako kwoty netto, przez co przebiegała pod hasłem  Pinokio
wien czas przerwane, jednak radni stwarzał wrażenie, że obowiązu- z ratusza . Radnym dostarczono
w zdecydowanej większości poparli jące kryteria są korzystniejsze niż analizy minimów dochodowych
skrócenie porządku obrad. w rzeczywistości). W swoim wystą- uprawniających do starania się
pieniu zarzucił stronie społecznej o lokale komunalne zestawione
27 czerwca odbyła się także kon-  populizm twierdząc, że wcze- z fragmentami wypowiedzi Andrze-
ferencję prasową, podczas której śniejsze konsultacje były prowa- ja Jakubiaka podającego inne dane.
przedstawiono uwagi organiza- dzone w sposób właściwy. W toku Lokatorzy przynieśli wizerunek  Pi-
cji lokatorskich w sprawie polityki debaty okazało się również, że rad- nokia z ratusza  wiceprezydenta
mieszkaniowej miasta oraz po- ni nie bardzo wiedzą nad czym gło- miasta z doprawionym nosem Pi-
stulaty dotyczące mieszkalnictwa. sują. Przedstawiciel klubu  Lewicy nokia. Główny adresat protestu był
Relacja z konferencji ukazała się twierdził nawet jakoby nowe kryte- jednak na radzie nieobecny. Radni
w warszawskich mediach lokal- ria były bardziej korzystne. Osta- głosowali nad wprowadzeniem do
nych. tecznie, uchwała zyskała poparcie porządku obrad dyskusji nad dzia-
zdecydowanej większości radnych. łaniami wiceprezydenta. Wniosek
Kolejny protest odbył się podczas Także część klubu PiS, zapewnia- jednak upadł, pomimo że więcej
lipcowej sesji Rady Miasta. Tym ra- jącego wcześniej o sympatii wobec głosujących go poparło niż było
zem był on liczniejszy i lepiej zorga- postulatów lokatorów zagłosowała przeciw. Mimo wcześniejszego do-
nizowany. Na salę obrad wypusz- za, co pokazało, że w stołecznym starczenia analiz większość rad-
czono balony z nazwiskami radnych samorządzie bez względu na opcję nych wstrzymała się od głosu nie
którzy wcześniej głosowali za pod- polityczną dominuje opcja anty- wiedząc o co chodzi.
wyżkami czynszów oraz rozwinięto społeczna i anty lokatorska.
duży transparent  Warszawa mia- W ostatnich miesiącach warszaw-
stem bezdomności , nawiązujący Gdy WSLowi udało się uzyskać ski ruch lokatorski działał nie tyl-
do lansowanego przez samorząd stenogram z obrad Rady, w którym ko w temacie zasad najmu loka-
sloganu  Warszawa miastem kultu- zawarte sÄ… wypowiedzi Jakubiaka, li komunalnych. Komitet Obrony
ry . Przedstawiciel WSL zabrał głos środowiska lokatorskie przeprowa- Lokatorów wysłał list otwarty do
podczas debaty nad nowymi zasa- dziły akcję bezpośrednią. 12 sierp- prezydent miasta Hanny Gronkie-
dami wynajmu lokali komunalnych nia kilkanaście osób wdarło się do wicz-Waltz, zwracając uwagę na
zwracają uwagę miedzy innymi na gabinetu wiceprezydenta Jakubia- sytuację mieszkańców mieszkań
to, że bez zwiększenia liczby lokali ka podczas jego dyżuru, domaga- komunalnych. Wspomniał również,
komunalnych zapewnienia ratusza jąc się wyjaśnień kwot podanych że urzędnicy i samorządowcy nie
o poprawie dostępu do mieszkań przez niego przy okazji debaty na są zainteresowani rozwiązaniem
są tylko pustym sloganem. Przed- sesji Rady Miasta. Okazało się, że problemów mieszkaniowych War-
stawiciele organizacji lokatorski po nie chce on odpowiedzieć na za- szawiaków. KOL domagał się rów-
raz kolejny przedstawili postulat dane pytania i dopiero w związku nież rejestrowania posiedzeń ko-
zwołania otwartej społecznej de- z obecnością mediów zaczął tłu- misji mieszkaniowych samorządu,
baty nad stanem mieszkalnictwa maczyć iż liczy się  to co jest na- tak aby protokoły z ich posiedzeń
w Warszawie, w której udział mogli- pisane w uchwale . W związku były póz
niej dostępne dla organi-
by wziąć samorządowcy, eksperci z tym WSL i KOL złożyły oficjalne zacji społecznych. Również ten list
i organizacje społeczne. pismo domagając się pisemnych w momencie zamknięcia składu
wyjaśnień. W momencie składania  Sprawy Lokatorskiej pozostawał
Na uwagę zasługuje fakt, że prze- tego numeru biuletynu wciąż nie bez odpowiedzi.
wodnicząca Rady próbowała usu- uzyskały na nie odpowiedzi. Akcja
nąć z sali kamery telewizyjne filmu- zakończyła się pokojowo. Wezwani Wreszcie, ostatnią akcją KOLu jest
jące wystąpienie przedstawiciela przez wiceprezydenta ochroniarze społeczne zgłaszanie pustostanów
strony lokatorskiej. nie interweniowali, a od protestują- - ponieważ miasto twierdzi, że nie
cych otrzymali egzemplarze  Spra- ma mieszkań na lokale komunalne,
Protestujący zakłócali też wystą- wy Lokatorskiej . organizacja chce przedstawić listę
pienie wiceprezydenta miasta, miejsc, w których takie lokale moż-
w którym jak się póz
niej okaza- W związku z brakiem reakcji ze na by utworzyć.
2 Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009
Jak wiceprezydent Warszawy wprowadził
w błąd radnych i przeforsował zmiany w za-
sadach najmu lokali komunalnych?
9 lipca Rada Warszawy zatwierdziła nowe zasady najmu lokali komunalnych. Projekt  Uchwa-
ły ws. zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład zasobu mieszkaniowego m.st. War-
szawy został przygotowany przez Ratusz i zaprezentowany opinii publicznej jako długo
oczekiwane  wsparcie dla lokatorów z prywatnych kamienic czynszowych .
Jakub Grzegorczyk
Rzeczywiście, w projekcie zna-
lazły się rozwiązania, dzięki któ-
rym część osób borykających się
z samowolÄ… prywatnych kamie-
niczników będzie mogła starać się
o lokal komunalny (pierwszeństwo
najmu w przypadku zagrożenia
eksmisjÄ…, korzystniejsze zasady
obliczania kryterium dochodowego
i inne). Niestety, jednocześnie nowa
Uchwała wprowadza niekorzystne
dla mieszkańców Warszawy zasa-
dy najmu lokali komunalnych. Tzw.
 kryterium dochodowe , które
trzeba spełnić aby móc starać
się o lokal komunalny zostało
w wyniku zmian obniżone dla
gospodarstw wieloosobowych
o 196 zł, a dla gospodarstw jed-
noosobowych o 429 zł.
W ramach zmiany, kryterium do-
chodowe zostało nieznacznie pod-
wyższone dla osób starających się
o lokal komunalny, które mieszkają
w budynkach prywatnych (o 40,45
zł dla gospodarstw wieloosobo-
" będących lokatorami zamiesz-
wych utrzymujących się z pracy Kwota najniższej emerytury wg
kujÄ…cymi w lokalach znajdujÄ…cych
i o 344,24 zł w przypadku gospo- komunikatu Prezesa ZUS z dn.
się w budynkach prywatnych, któ-
darstw emeryckich). 20.02.2009 r. to obecnie 675 zł
rzy byli zobowiÄ…zani do uiszczania
10 gr brutto.
czynszu regulowanego, i którym
Jak dokładnie wygląda nowy sys-
wypowiedziano umowÄ™ najmu na
tem weryfikacji kryterium docho- Na tej podstawie:
podstawie art. 11 ust. 5 ustawy;
dowego w myśl przyjętej uchwały? " 160% z 675 zł 10 gr = 1080 zł
" będących byłymi lokatorami za-
11 gr brutto (dla gospodarstw wie-
mieszkujÄ…cymi w lokalach znajdu-
Z Punktu 26 w Rozdziale 1 Uchwa- loosobowych);
jÄ…cych siÄ™ w budynkach prywat-
ły wynika, że o mieszkanie komu- " 220% z 675 zł 10 gr = 1485 zł
nych, którzy byli zobowiązani do
nalne mogą starać się osoby gdy 26 gr brutto (dla gospodarstwa
uiszczania czynszu regulowanego
 & na jednego członka gospodarst- jednoosobowego).
i którym wypowiedziano umowę
wa domowego w okresie 6 miesięcy
najmu na podstawie art. 11 ust. 2
poprzedzających datę złożenia wniosku Dodatkowo, Uchwała przewidu-
pkt 2 ustawy; [3 letni termin wypo-
o najem lokalu lub datę wystąpienia je podwyższenie tego minimum
wiedzenia]
przez zarzÄ…d dzielnicy/burmistrza dziel- odpowiednio o 30% (gdy z
ródłem
nicy z żądaniem przedstawienia przez dochodu gospodarstwa jest praca
Na tej podstawie kryterium docho-
wnioskodawcę aktualnej informacji najemna albo prowadzenie własnej
dowe wynosi:
o dochodach, nieprzekraczajÄ…cy 160 firmy) i 60% (gdy jedynym z
ródłem
" W przypadku gospodarstwa wie-
% kwoty najniższej emerytury w gos- dochodu gospodarstwa domowe-
loosobowego zagrożonego eksmi-
podarstwie wieloosobowym i 220 % tej go jest emerytura albo świadcze-
sjÄ…, zamieszkujÄ…cego w zreprywa-
kwoty w gospodarstwie jednoosobowym, nie z tytułu całkowitej niezdolności
tyzowanym budynku: 1080 zł 11
a także w gospodarstwie osoby samot- do pracy oraz do samodzielnej eg-
gr x 1,3 = 1404 zł 21 gr brutto;
nie wychowującej dziecko (dzieci)&  zystencji) dla osób:
Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009 3
" W przypadku gospodarstwa wie- dle jego słów (co zostało zawarte
tekst  Rozmowa z GÅ‚uchoniemym
loosobowego zagrożonego eksmi- w stenogramie z obrad), protest
z tego numeru  Sprawy Lokatorsk-
sją, zamieszkującego w zreprywa- lokatorów był  populizmem i  de- iej ) wynika, że Radni mogli zostać
tyzowanym budynku gdy jedynym magogią , ponieważ zmiana kryte- wprowadzeni w błąd. Wiadomo tyle,
z
ródłem dochodu jest emerytura rium dochodowego istotnie zwięk- że nie protestowali przeciw licz-
albo świadczenie z tytułu całkowitej sza jego wysokość.
bom podawanym przez Jakubiaka
niezdolności do pracy oraz do sa-
- chcieli więc chyba ustalić maksi-
modzielnej egzystencji: 1080 zł 11 Pan Jakubiak twierdzi, że po wpro- mum dochodowe na takim pozio-
gr x 1,6 = 1728 zł 26 gr brutto; wadzonych zmianach w gospo- mie jaki został podany, zamiast je
" W przypadku gospodarstwa jed- darstwie wieloosobowym, maksi- obniżyć. Czemu żaden z obecnych
noosobowego utrzymującego się mum wynosić będzie 1080 NETTO.
na sali radnych nie zauważył róż-
z pracy, zagrożonego eksmisją, za- W rzeczywistości, maksimum wy- nicy? Wprowadzeni w błąd zostali
mieszkującego w zreprywatyzowa- nosi 1080 BRUTTO. Dalej, pan Ja- także mieszkańcy Warszawy, po-
nym budynku: 1485 zł 26 gr x 1,3 kubiak twierdzi, że dla jednoosobo- nieważ w mediach ogłoszono inne
= 1931 zł 15 gr brutto; wego gospodarstwa, maksimum
kryterium (na podstawie informacji
" W przypadku gospodarstwa wyniesie 1485 NETTO. W rzeczy- z Biura Polityki Lokalowej Ratusza).
jednoosobowego  emeryckiego wistości, jest to 1485 BRUTTO. Tym
zagrożonego eksmisją, zamiesz- samym, poprzez zaprezentowanie
W tej sytuacji, organizacje loka-
kującego w zreprywatyzowanym kwot brutto jako kwot netto, Jaku- torskie uznały, iż nie ma innego
budynku: 1485 zł 26 gr x 1,6 biak skutecznie przedstawił Rad- rozwiązania niż dymisja urzędnika
 2376 zł 42 gr brutto. nym nową uchwałę jako korzystną
publicznego, który albo w rażący
zmianÄ™ w zasadach wynajmowania
sposób wykazał się swoją niekom-
Podczas obrad Rady Miasta, sto- lokali komunalnych.
petencją, albo świadomie podał
warzyszenia lokatorskie (Warszaw-
Radnym i opinii publicznej niepraw-
skie Stowarzyszenie Lokatorów Z zaprezentowanego powyżej wyli- dziwe informacje. Rada Warszawy
i Komitet Obrony Lokatorów) zorga- czenia wynika, że dane podawane
powinna natomiast ponownie prze-
nizowały protest przeciwko nowym przez Jakubiaka są wyraz
nie zawy- dyskutować zasady najmu lokali
zasadom obliczania kryterium do- żone. Powstaje więc pytanie: czy
komunalnych i tak zmodyfikować
chodowego. Protest spotkał się wiceprezydent celowo wprowadził
uchwałę, aby była ona przynajmniej
z agresywną odpowiedzią wicepre- wszystkich w błąd przed głosowa- zgodna z tym, co mówił wiceprezy-
zydenta Jakubiaka, który tuż przed niem, czy też po prostu nie wiedział dent Jakubiak.
głosowaniem zaprezentował głów- jak powinno się liczyć dochód?
ne założenia nowej Uchwały. We- Z debaty przed głosowaniem (Patrz
Żyć czy płacić? Mieszkać czy żyć? Dość ro-
snących kosztów mieszkań!
Od kilku lat dramatycznie rosną kwoty jakie mieszkańcy Warszawy muszą wydawać na za-
spokojenie potrzeb mieszkaniowych. Aby wynająć mieszkanie na wolnym rynku trzeba li-
czyć się z wydatkiem rzędu 1800 zł miesięcznie za średniej wielkości mieszkanie (35-40
metrów). Jeżeli ktoś chciałby kupić takie mieszkanie na własność, musi brać pod uwagę
fakt, że cena metra kwadratowego dochodzi do 8 tys. złotych, co oznacza, że trzeba wziąć
wieloletni kredyt na około 350  400 tys. zł.
Nawet jeżeli ktoś zarabia  śred-
nią krajową  czyli 3500 zł brutto
miesięcznie  (a pamiętajmy, że
ponad 70% Polaków zarabia poniżej
średniej!) to wydatki na czynsz lub
ratÄ™ kredytu stanowiÄ… w tej sytuacji
prawie 2/3 miesięcznego dochodu.
To stanowczo za dużo nawet dla
rodzin średniozamożnych.
W teorii, alternatywÄ… dla zbyt wy-
górowanych stawek rynkowych po-
winien być publiczny (komunalny/
czynszowy) sektor mieszkaniowy,
który powinien zapewniać tanie
mieszkania na wynajem dla osób,
które nie mają szansy na gigantycz-
4 Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009
ny kredyt lub których nie stać na Opłaty za mieszkania rosną więc kaniową  taką, w ramach której
comiesięczne płacenie kwot rzę- systematycznie  nawet tam, gdzie lokatorom oferuje się wsparcie
du 1500  2000 zł. W tym sektorze, lokatorzy do tej pory korzystali w opłacaniu czynszu, ochronę
zysk z czynszu nie powinien być z publiczne ochrony przed wyzy- przed nadmiernymi opłatami (wy-
też główną zasadą zarządzania. skiem czynszowym i nie musie- zyskiem czynszowym) i możliwość
Niestety w Warszawie jest to tyl- li płacić stawek rynkowych. Ich skorzystania z publicznego zasobu
ko teoria, ponieważ władze miasta wzrost jest zupełnie niezależny od komunalnego, który działa na za-
razem z lobby właścicieli kamienic poziomu wynagrodzeń, które nigdy sadach niekomercyjnych.
skutecznie starają się ograniczyć nie rosły i nie będą rosły w takim
liczbę mieszkań komunalnych oraz tempie. Społeczeństwo jest więc Zmiana sytuacji mieszkaniowej nie
wycisnąć ostatni grosz z lokatorów zmuszone płacić co raz więcej za nastąpi jednak sama, nie dokonają
z tego zasobu. podstawowe dobro niezbędne do jej także rządzący dopóki nie zoba-
normalnego funkcjonowania w ży- czą społecznego ruchu, który gło-
W stolicy rocznie oddaje się oko- ciu prywatnym i zawodowym. A co śno i wyraz
nie będzie artykułował
ło 120-200 budynków w ramach jeśli ktoś nie jest w stanie sprostać potrzeby i interesy lokatorów. Dla-
pozaustawowej reprywatyzacji. oczekiwaniom właścicieli i władz tego też, organizacje działające na
W praktycznie każdym z oddanych miasta? rzecz praw lokatorów (Warszawskie
budynków czynsz zaraz po przeję- Stowarzyszenie Lokatorów, Komi-
ciu przez nowych właścicieli wzra- Statystyki pokazują, że w War- tet Obrony Lokatorów i Lewicowa
sta z ok. 3-6 zł za metr do pozio- szawie z opłatami za mieszkania Alternatywa) pod hasłem  Miesz-
mu 13-15 zł. Po kilku miesiącach komunalne zalega 24 tysiące lo- kanie prawem nie towarem zdecy-
następuje kolejna seria podwyżek katorów mieszkań komunalnych, dowały się podjąć temat rosnących
windująca poziom opłat do kwot a łączne zaległości czynszowe opłat za mieszkania.
rzędu 30-50zł za metr. Lokatorzy w stolicy wynoszą 160 milionów
z budynków zreprywatyzowanych złotych. Mieszkania stają się więc Co chcemy osiągnąć? Naszym
(w wielu wypadkach osoby ubo- dobrem coraz trudniej dostępnym celem jest zwrócenie uwagi decy-
gie lub utrzymujące się z rent albo  co powoduje przeludnienie (jedna dentów i opinii publicznej na na-
emerytur) stają więc przed per- trzecia Polaków mieszka w prze- rastający problem wysokich opłat
spektywą opłacania stawek rynko- ludnionych mieszkaniach) i wzrost czynszowych i coraz większego
wych lub eksmisji. liczby osób zagrożonych eksmisją zadłużenia licznej grupy lokatorów
i bezdomnością. W okresie 2000 z budynków komunalnych, zakła-
Koszty życia rosną także dla lo-  2006 w Polsce rocznie do są- dowych i zreprywatyzowanych. Po-
katorów pozostających w zasobie dów rejonowych wpływało ponad przez demonstracje, pikiety i akcje
komunalnym. Od maja br. obowią- 30 000 spraw o opróżnienie lokalu informacyjne będziemy dążyć do
zują tam nowe stawki opłat za wy- mieszkalnego, a komornicy doko- wywarcia nacisku na władze, aby
najem, które często sięgają 6-7,5 zł nywali około 10 000 eksmisji (brak zmodyfikowały obecną politykę
za m² wobec wczeÅ›niejszej stawki danych dla lat 2006-2009). mieszkaniowÄ… w taki sposób, aby
3 zÅ‚/m². Podwyżka ta zostaÅ‚a wpro- ograniczony zostaÅ‚ wyzysk czyn-
wadzona nagle i zupełnie nie brano Czy taka sytuacja jest normalna? szowy, a osoby zadłużone mogły
pod uwagę tego, że dla wielu osób Wiadomo, że w wielu krajach Eu- uzyskać wsparcie. Nasz sukces za-
taki skok cen najmu może być nie- ropy Zachodniej stosuje się pro- leży jednak od tego jak wiele osób
małym problemem finansowym, z społeczną politykę mieszkaniową zaangażuje się w nasze działania.
którym nie będą mogli sobie pora-  regulacje czynszów w budynkach Dlatego też apelujemy o udział
dzić. Osobom, których nie stać na prywatnych, publiczne wsparcie w demonstracji oraz wsparcie co-
nowy czynsz po kilku miesiącach dla komunalnego mieszkalnic- dziennej działalności organizacji
wypowiada się umowę i obciąża twa czynszowego i ochronę przed i stowarzyszeń działających na
 odszkodowaniem w wysokości eksmisjami. Widać więc, że moż- rzecz praw lokatorów! Więcej infor-
13-15 zÅ‚/m². na prowadzić innÄ… politykÄ™ miesz- macji: www.lokatorzy.pl
Brutalna eksmisja w Krakowie
Pani Maria Michta mieszkała w kamienicy przy ul. Legionów Piłsudskiego w Krakowie od 1961
roku. Mieszkanie przydzielił jej urząd miasta, co było wówczas powszechną praktyką. Za wła-
sne pieniądze wyremontowała i podniosła standard mieszkania. Kilka lat temu kamienica zo-
stała sprzedana. Nowy właściciel podniósł czynsz z 6,99 zł do 20 zł za metr kwadratowy.
jeszcze jedna lokatorka, której także się ona wprowadzić do mieszkania
podniesiono czynsz, a następnie wy- dorosłej córki. Lokatorka odmówiła
powiedziano umowę najmu. przeprowadzki, więc sąd przychylił
się do wniosku właściciela o eksmi-
Pani Michta nie zgodziła się na
TÅ‚o sjÄ™ do lokalu zapewnionego przez
podwyżkę i zaskarżyła ją do sądu 
Pani Michcie również wypowiedzia- firmę Krak-Consulting. Okazało się
niestety przegrała, ale postanowiła
no umowę, a sąd orzekł eksmisję jednak, że wspomniany budynek
płacić starą stawkę. W tym czasie
do lokalu socjalnego. W drugiej in- jest rozsypującą się ruderą położoną
większość lokatorów wyniosła się
stancji wyrok zmieniono, odbiera- w pobliżu oczyszczalni ścieków przy
z kamienicy, a ich mieszkania wy-
jÄ…c pani Michcie prawo do lokalu ul. Ziemianek 1 (20km od centrum
najęto na wolnym rynku. Pozostała
socjalnego argumentując, że może Krakowa) i nie nadaje się do za-
Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009 5
mieszkania. Lokatorka przeprowa-
dziła prywatne śledztwo i ustaliła, że
budynek jest własnością kombinatu,
który wynajął go na cele magazyno-
we firmie Krak-Consulting.
W wydziale nadzoru budowlanego
kombinatu lokatorka otrzymała do-
kument stwierdzający, że budynek
przy Ziemianek 1 nie nadaje siÄ™ do
zamieszkania. Co ciekawe, w tym
budynku przebywał pewien eksmi-
towany lokator i wg jego relacji nie
jest pierwszą osobą zesłaną do tego
magazynu. Świadczą o tym również
awiza, adresowane do różnych osób bła podczas szarpaniny, przyjechała Przedstawiciel firmy pojawił się po-
zamieszkujących tam w ciągu ostat- karetka) i inne lokatorki ze schodów nownie po kilkunastu minutach,
nich miesięcy. Należy jeszcze dodać, oddzielając je od reszty blokady po wszedł do budynku (pewnie w oko-
że komornik zapowiedział udział po- czym zaczęli wyciągać anarchistów. licznych polach znalazł klucze) i za-
licji w eksmisji, ponieważ  spodzie- Nie obyło się bez wyzwisk (m.in. poli- mknął się w środku. Ok. 21 przyje-
wał się oporu . Jeszcze przed uzy- cjanci wyzywali blokujące dziewczyny chał komornik w obstawie policji. Co
skaniem dokumentu z kombinatu, od  dziwek ) i wykręcania rąk przez ciekawe nie wiedział nawet, który
ale już po pierwszej wizycie w maga- funkcjonariuszy. Mimo to anarchiści to budynek (obok jest dom w bu-
zynie przy ul. Ziemianek, pani Michta stawiali zacięty opór. Cała blokada dowie, a za nim ruiny innego ma-
udała się do prezesa sądu rejonowe- trwała ponad 40 minut. Policja wyno- gazynu). Powiedział tylko, że nie
go z prośbą o interwencję. Bezsku- siła po kolei ludzi na pobliski parking. przekaże kluczy ani dziś ani jutro. W
tecznie; Podobny rezultat przyniosły 20 osób przewieziono na komisariat ten sposób pani Michta została eks-
wizyty w Urzędzie Miasta Krakowa przy ul. Zamoyskiego. mitowana na bruk (noc spędziła u
i w powiatowym nadzorze budowla- znajomych) a jej rzeczy wywiezione
nym. Gdy już policja  oczyściła teren ko- w nieznane.
mornik włamał się do mieszkania
Blokada pani Michty. Lokatorzy szybko zorga- Po eksmisji
2 września, od rana pod kamienicą nizowali pikietę solidarnościową pod Była to pierwsza tego typu akcja
trwała pikieta jednej z organizacji komisariatem. 20 osobom postawio- w Krakowie. Okazała się nieskutecz-
lokatorskich. W międzyczasie anar- no zarzuty  utrudniania czynności na, udało się jednak zwrócić uwa-
chiści oraz skłotersi rozbili dwa na- i ok. godz. 14 wszyscy zostali wy- gę na problem. Graniewid Sikorski
mioty pod drzwiami do mieszkania puszczeni. Następnie udali się do skompromitował się w oczach loka-
pani Michty oraz usiedli na schodach magazynu za miastem, gdzie pani torów, apelując o wpuszczenie ko-
w oczekiwaniu na komornika (do blo- Michta miała być eksmitowana. mornika. Pani Maria Michta została
kady po chwili dołączyła jedna osoba W tym czasie rzeczy lokatorki były eksmitowana na bruk, wniosła już
z Sierpnia 80). Na wieść o blokadzie pakowane na ciężarówkę. Magazyn sprawę do sądu przeciwko komor-
samozwańczy prezes jednej z orga- jest położony na polu w okolicach nikowi, w tej chwili mieszka u znajo-
nizacji lokatorskich Graniewid Sikor- oczyszczalni ścieków. Tam też na mych.
ski postanowił kontynuować swoją jednej z polanek anarchiści i eksmi-
pikietę i apelował do anarchistów towana lokatorka czekali na przyjazd Dane komornika:
o wpuszczenie komornika. Zawiódł komornika z kluczami. Ten jednak nie Andrzej Drzymała, ul. KORDYLEW-
się. Nie dość, że blokada była konty- przyjeżdżał. Telefonicznie zapropo- SKIEGO 5A, 31-542 KRAKÓW. Tele-
nuowana, to jeszcze kilka działaczek nował eksmitowanej lokatorce  do- fon: 012 2941830, 29. E-mail: kra-
lokatorskich opuściło pikietę i weszło gadanie się . Ta jednak odmówiła. [e-mail]
do kamienicy. W końcu telefonicznie zapowiedział, Dane firmy, która przeprowadzała
że nie przyjedzie dopóki anarchi- eksmisje:
O godzinie 10:00 przybył komor- ści są na polance. Ok. godz. 20 na KRAK-CONSULTING SP. Z O.O., 31-
nik z dodatkowymi oddziałami po- miejsce przybył przedstawiciel firmy 130 KRAKÓW KREMEROWSKA 6/9
licji (łącznie było ok. 30 policjantów Krak-Consulting i powtórzył, że nie Województwo: MAA
OPOLSKIE, KRS
+ ok. 8 tajniaków). Mimo, że eksmisja ma kluczy, ale może przewiez
ć pa- 0000291836, REGON: 120581627
była nielegalna  sprawa cały czas nią Michtę do komornika w celu  do- Status firmy: Firma aktywna
była w toku, a  lokal zastępczy to gadania się . Gdy usłyszał stanow- Data rejetracji w KRS: 2007-11-16
stary magazyn  komornik postano- cze  nie , odjechał. W międzyczasie ZARZ
D: JAWOREK TOMASZ -
wił jej dokonać. Najpierw policja siłą okazało się, że rzeczy lokatorki zo- PREZES ZARZ
DU http://www.krak-
usunęła Panią Michtę (która zasła- stały gdzieś wywiezione. consulting.pl/
6 Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009
Zsyłka do kontenera
W wielu miastach w Polsce zaczęły się pojawiać pomysły budowy  kontenerowych osiedli , do
których mieliby zostać eksmitowani tzw.  trudni lokatorzy . To pojęcie ma czysto propagando-
wy charakter. Władze miast chcą bowiem przekonać opinię publiczną, że do kontenerów (żeby
nie powiedzieć baraków czy blaszaków) zostaną zesłani tylko szczególnego typu najemnicy:
niepłacący czynszów pijacy i awanturnicy płci najczęściej męskiej, mający stanowić dodatko-
wo bolesne obciążenia dla własnych rodzin i sąsiadów.
Jarosław Urbański
W mediach pojawiły się też ma-
teriały, w których prezentuje się
przykłady szczególnej dewastacji
lokali komunalnych przez niektórych
lokatorów. Przywoływany w nich ob-
raz oddawanych fekaliów do wanny
(Szczecin), ma porazić i przekonać
opinię publiczną do idei zsyłki do
kontenerów, a urzędnicy z dumą,
prezentując się jako obrońcy intere-
su publicznego, obwieszczają, że nie
mają tu żadnych wyrzutów moral-
nych (jak szef poznańskiego Zarządu
Komunalnych Zasobów Lokalowych
- ZKZL).
W istocie rzeczy gra toczy siÄ™ o co
innego, a kontenery stanÄ… siÄ™ szyb-
ko nowym standardem i znakiem
ekonomicznej opresji najuboższych
warstw społecznych.
W Poznaniu 25 kontenerów ma zo-
stać wybudowanych przy ulicach
Ugory, Kopaninie i Fortecznej. Przed-
stawiciele ZKZL zapewniają, że nie
trafiÄ… tam osoby chore czy z rodzi-
nami. Z drugiej strony, kiedy pisze siÄ™
o pomyśle  kontenerowych osiedli
pojawia się jednocześnie, w sposób
jakby naturalny, problem ponad 1300
rodzin z wyrokami eksmisyjnymi, dla
których miasto Poznań nie ma żad-
nych mieszkań. Władze mówiąc
o kontenerach, utyskujÄ… jednocze-
śnie nad kilkumilionowymi odszko-
dowaniami, jakie są wypłacane co-
rocznie prywatnym właścicielom
kamienic, ponieważ nie ma dokąd
wyprowadzić lokatorów, których
nie stać na uwolnione, horrendalne
czynsze. To poddaje pod wątpliwość
dotychczasowych lokatorów, a wyre- sto domów jednorodzinnych, do któ-
intencje władz, zwłaszcza, że same
prowadzą w tym zakresie dziwne in- montowane (pod hasłem rewitaliza- rych przeprowadzały się przeważnie
cji) mieszkania sprzedaje się na ryn- osoby o zdecydowanie wyższym od
teresy.
ku za 10 tys. zł. za metr kwadratowy przeciętnego statusie materialnym.
bogatym klientom,  powracającym Trend ten przybrał takie rozmiary,
W Poznaniu miasto przez wiele lat nie
do miasta. Biedni mieszkańcy co cie- że w analizach długoterminowych
budowało mieszkań komunalnych,
kawszych kawałów miasta, są w tym wskazywano na szybki spadek licz-
a istniejących zasobów z chęcią się
procederze ewidentną przeszkodą, by mieszkańców dużych miast. Po-
pozbywało. Obserwowany ostatnio
zwrot i oddanie do użytku więcej lo- a kontenery to odpowiedz
na pyta- znań (ale także inne aglomeracje)
nie, jak się ich najszybciej pozbyć. mógł stracić w najbliższych 20 la-
kali komunalnych, spowodowany jest
nie chęcią zapewniania mieszkań tach nawet 20 proc. obywateli. Nowi
Na początku lat 90. i póz
niej, ci któ- mieszkańcy przedmieść uzyskiwali
najuboższym, ale przeprowadzenia
gentryfikacji (uburżuazyjnienia), nie- rzy zyskali na transformacji ustro- profity ze zmiany miejsca zamiesz-
jowej, z chęcią wyprowadzali się kania. Ponosili teraz często mniejsze
których centralnych dzielnic miasta.
Wyprowadza się z nich do nowo wy- z miasta na jego obrzeża. Jak grzyby koszty życia, ale w dalszym ciągu
po deszczu rosły nowe osiedla, czę- całymi garściami korzystali z  zaple-
budowanych komunalnych bloków
Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009 7
cza wielkiego miasta, które dostar- ków mieszkaniowych, ale wyprowa- oczywiste dopełnienie i następstwo
czało im wszelkiego rodzaju usług, dzenie części mieszkańców (tych, logiki obecnej polityki. Doszło do
w tym publicznych (szkoły, przed- który do  trudnych zakwalifikować pewnego odwrócenia sytuacji. Do tej
szkola, służba zdrowia, transport nie można) ze śródmiejskich enklaw pory to bogaci uciekali poza miasto
itd.), a także np. miejsc pracy. Rów- przeznaczonych dla bogatych. Bu- do strzeżonych i zamkniętych osie-
nolegle przestawali być jego podat- downictwo to jednak nie wystarcza. dli, obecnie będzie się zsyłać bied-
nikami. Co więcej miasto w wielu Rocznie oddaje się do użytku zbyt nych (a przez to postrzeganych jako
kwestiach faktycznie realizowało po- mało mieszkań komunalnych, aby niebezpiecznych) do podmiejskich,
litykę podporządkowaną interesom pokryć zapotrzebowanie powodo- zlokalizowanych na zdegradowa-
tej właśnie grupie społecznej, sta- wane procesem tzw. rewitalizacji jak nych terenach, kontenerowych osie-
wiając choćby na pierwszym miejscu i żywiołowym wzrostem ilości osób dli strzeżonych przez ochroniarzy.
modernizacjÄ™ infrastruktury komuni- z wyrokami eksmisyjnymi na karku. Jest to ten sam tok rozumowania,
kacji indywidualnej (drogi) - kluczowy W tym kontekście osiedla kontenero- który uczynił z Polski kraj o najwięk-
problem dla bogatych mieszkańców we, tanie, bo nie spełniające żadnych szym odsetku więz
niów w Unii Euro-
podmiejskich osiedli. w zasadzie wymogów lokali miesz- pejskiej, trzymanych w przepełnio-
kalnych, kiedy zostaną zaakceptowa- nych celach. Najdobitniej wyraził to
Oddalone od śródmieścia, niejedno- ne przez opinię publiczną, będą dla jeden z poznańskich radnych, Mi-
krotnie pozamykane osiedla, próbu- obecnych władz miasta alternatywą. chał Grześ, który w wypowiedzi dla
jące łączyć walory życia w mieście Podstawą tak rozumianego planu, lokalnego dziennika stwierdził:  W
i na wsi, przestały być jednak jedy- jest w pierwszym rzędzie złamanie funkcjonowaniu kontenerów widzę
nym sposobem ucieczki od man- poczucia solidarności i współodpo- też możliwość odizolowania osób,
kamentów egzystencji w centrach wiedzialności mieszkańców miasta które terroryzują całą kamienicę
dużych aglomeracji, z ich wysoką za panujące w nim warunki socjal- oraz:  Mieszkanie w kontenerach ma
przestępczością, skażeniem środo- no-bytowe. Stąd oficjalnymi ofiarami być straszakiem dla osób, które  nie
wiska i brzydotą wywołaną w dużej mają stać się odrażający, brudni, z
li dorosły do tego, by otrzymać lokal
części niedoinwestowaniem. Przez faceci, ale w rzeczywistości padną od miasta . Ponieważ do więzień nie
20 lat w śródmieściach wiele się nimi także kobiety, dzieci i starcy, da się dużo więcej osób wysłać, niż
zmieniło we wszystkich tych aspek- z którymi ułomny system opieki spo- tam jest obecnie, to kontenery staną
tach, co skłoniło niektóre osoby do łecznej sobie nie radzi. się ich substytutem. Tak oto docze-
powrotu. Ale w dalszym ciągu nie kaliśmy się społeczeństwa na mo-
zamierzają one akceptować grup Na przeszkodzie kontenerowym dłę eksperymentu Philipa Zimbardo,
społecznych o niskim statusie ma- osiedlom stanęli nieoczekiwanie z urzędnikiem w roli jednocześnie
jątkowym i społecznym w pobliżu mieszkańcy dzielnic, w pobliżu któ- oskarżyciela, sędziego i klawisza.
swojego zamieszkania. Dlatego pod rych mają one powstać. Protestując
hasłem  rewitalizacji przeprowa- bynajmniej nie zaatakowali polityki Może się jednak okazać, co bardzo
dza się odpowiednie zmiany w prze- socjalnej i mieszkaniowej miasta, ale, prawdopodobne, że osiedla kon-
strzeni miasta, wydzielając z nich co ulegając propagandzie władz, prze- tenerowe będą tylko  tranzytem ,
bardziej atrakcyjne kwartały, powoli straszyli się, że osiedla będą siedli- dla tych  odrażających, brudnych
zasiedlane przez  posłużmy się eu- skiem wszelkiego wszeteczeństwa, i złych , którzy pod presją zafun-
femizmem  lepiej zarabiających. które zapuka lub wedrze się siłą do dowanego im monitoringu, szybko
ich domostw. W odpowiedzi miasto stamtąd uciekną. Nikt ich przecież
Aby zrealizować ten plan w Pozna- stwierdziło, że osiedla kontenerowe, ostatecznie zatrzymać nie będzie
niu rozpoczęto nawet, wcześniej zlokalizowane na peryferiach miasta, mógł. Gdzie się wówczas udadzą?
zaniechane, budownictwo komunal- zostaną odizolowane, ogrodzone I do których drzwi zapukają?
ne. Jego celem  jak pisaliśmy - jest i będą całodobowo monitoringowa- Więcej na: www.poznanskie-getta.pl
jednak nie ogólna poprawa warun- ne przez agencje ochrony. Jest to
Windykatorzy należności  jak bronić praw
lokatorów?
Zdarza się, że kamienicznicy w dochodzeniu swoich należności posługują się firmami windyka-
cyjnymi. Często agresywna windykacja  zarówno w wykonaniu kamienicznika jak i ludzi przez
niego wynajętych  staje się elementem działań nękających lokatorów. Poniżej przedstawiamy
opis stanu prawnego dotyczącego działań windykatorów oraz radzimy jak się bronić. Jeśli po
lekturze tego tekstu stwierdzicie, że padliście ofiara nieprawidłowych działań ze strony windy-
katorów  skontaktujcie się z nami.
niem zwrotu należności (art. 191 Ko- nicznika  wtedy nie są właścicielami
długu, a jedynie reprezentują kamie-
deksu karnego) oraz naruszaniem
Karol Kretkowski
nicznika;
miru domowego  w wypadku ich
najść w miejscu zamieszkania (art. " na podstawie cesji lub
Do czego mają prawo windy- 193 Kodeksu karnego). Przestępstw
" na podstawie cesji powierniczej.
katorzy a czego im nie wolno i jak tych mogą też dopuszczać się także
się bronić? sami kamienicznicy.
W dwóch ostatnich przypadkach win-
Windykatorzy bardzo często w swo-
dykator staje się wierzycielem, a więc
ich działaniach przeciwko lokatorom Windykatorzy mogą domagać się za- ma pełne prawo do wierzytelności.
sami łamią prawo. Najczęściej ich płaty pieniędzy na trzy sposoby:
W przypadku ostatnim  cesji powier-
działania związane są z wymusza- " reprezentując wierzyciela/kamie- niczej  ma określony czas na odzy-
8 Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009
skanie kwoty  po jego upłynięciu nie ograniczone i będzie głównie doty-
ma już do tego prawa. czyć wywierania na nas nacisków.
Na tym etapie nie ma specjalnych
To co dla nas najważniejsze  zawsze środków prawnych, z których mógłby
musimy domagać się tytułu prawne- skorzystać windykator. Oczywiście po
go dla działań windykatorów. Jeżeli wykorzystaniu przez kamienicznika
wierzycie/kamienicznik ma taki tytuł drogi sądowej  sytuacja się skompli-
 np. wyrok sądu  to od jego dobrej kuje  w tej sytuacji egzekucja należ-
woli zależy czy będzie chciał z nami ności przechodzi jednak najczęściej
negocjować poprzez windykatora w kompetencję komornika.
czy też zdecyduje się na skorzystanie
z komornika sądowego. Najczęściej, Co ważne dla nas  koszty egzeku-
do nadużyć dochodzi w sytuacji gdy cji sądowej ponosi dłużnik, ale nie
postępowanie sądowe jeszcze trwa wierzmy wyliczeniom windykatorów,
lub w ogóle się nie rozpoczęło, a wie- którzy zastraszając dłużników mó-
rzyciel/kamienicznik decyduje się na wią, że koszty odzyskania zaległej
skorzystanie z usług firm windykacyj- kwoty to np. 1000 zł zaległości plus
Jeśli jednak kamienicznik umówił się
nej w celu szybszego wyegzekwowa- 300 kosztów windykacji. Tylko sąd
z windykatorami, że z każdego 1000
nia należności. i komornik mogą uznać takie koszty
za zasadne. Dotyczą one tylko kosz- złotych otrzymają 500, to oznacza to
tylko tyle, że sam będzie musiał im to
Tak długo, jak długo windykator nie tów niezbędnych przy odzyskiwaniu
wypłacić, nie zaś że koszt ten dotknie
ma tytułu prawnego (wyroku) a tylko należności: wysyłki korespondencji,
nas  jako dłużników.
np. rachunek, pole jego działań jest części wynagrodzenia windykatora.
Co grozi osobom zastraszającym lokatorów?
Kodeks karny:
Windykacji. Jeśli windykator, z który
szenia do BIK  firmy windykacyjne
Art. 191 ż1 Kto stosuje przemoc
mamcie kontakt nie przestrzega tych
nie mogą tego robić,
wobec osoby lub groz
bÄ™ bezprawnÄ…
zasada- koniecznie zgłoście to do
6) Doliczanie kosztów windykacji do
w celu zmuszenia innej osoby do
organizacji branżowej, w której zrze-
kwoty zadłużenia,
określonego działania, zaniechania
szona jest firma!
7) Informowanie o nieuchronności
lub znoszenia, podlega karze pozba- wydania wyroku przez sÄ…d,
wienia wolności do lat 3.
8) Informowanie o trwaniu postępo- Katalog praktyk niedozwolonych 
wania sądowego  mimo, że się ono opracowany przez Polski Związek Win-
ż2 Jeżeli sprawca działa w sposób
nie toczy,
dykacji
określony w ż1 w celu wymuszenia
9) Zastraszać windykacją należności
1. Przedsiębiorstwo windykacyjne
zwrotu wierzytelności, podlega karze
w miejscu zamieszkania  windykacjÄ™
zobowiÄ…zuje siÄ™ do stosowania wy-
pozbawienia wolności od 3 miesięcy
w miejscu zamieszkania może pro- łącznie praktyk prawnie dozwolonych
do lat 5.
wadzić tylko komornik!!!
oraz zgodnych z normami etycznymi.
10) Jeżeli windykatorzy straszą nas
2. Za niedozwolone uważa się stoso-
Przykład: Jeżeli windykator straszy
możliwością poinformowania policji
wanie następujących praktyk:
nas zawiadomieniem prokuratury,
o zadłużeniu lub wyłudzeniu  jest to
a) Dochodzenia roszczeń, których ist-
policji, sądu  o domniemanym po- wymuszanie zwrotu należności co
nienie oraz wymagalność została za-
pełnieniu przestępstwa, lub grozi
jest karalne! Nikt poza organami pań- kwestionowana przez dłużnika, który
powiadomieniem o zadłużeniu pra- stwa nie może klasyfikować naszych
na poparcie swoich twierdzeń załą-
codawcy lub innych lokatorów, za- działań jako przestępstw.
czył niezbędne dokumenty świadczą-
chowanie takie może być ścigane
11) Wysyłać pism, których wygląd
ce o braku podstaw do dochodzenia
z tego artykułu. Możemy o takim za- może zastraszać dłużnika, np. z na- roszczenia,
chowaniu zawiadamiać policję i żą- drukami przy adresacie:  dłużnik lub
b) Stosowania gróz
b karalnych, siły
dać ścigania sprawcy.
oznacz nieme koperty  nieuchronna
i wszelkich innych czynności narusza-
windykacja .
jących godność osobistą oraz wywie-
Art.193 Kto wdziera siÄ™ do cudzego
12) Nie można nękać dłużnika tele- rania niewspółmiernej do wymaganej
domu, mieszkania, lokalu, pomiesz- fonami ani nachodzić go w miejscu
sytuacji presji,
czenia albo ogrodzonego terenu albo
zamieszkania,
c) Wykorzystywania informacji w spo-
wbrew żądaniu osoby uprawnionej
13) Nie wolno grozić dłużnikom  np.
sób narażający na szkodę lub utra-
miejsca takiego nie opuszcza, pod- wizytÄ…  windykatora ,
tÄ™ dobrego imienia kontrahenta lub
lega grzywnie, karze ograniczenia
14) Nie wolno samowolnie zajmować
dłużnika,
wolności albo pozbawienia wolności
rzeczy,
d) Podawania we wszelkiego rodzaju
do roku.
15) Windykatorzy nie mogÄ…  bez
publicznych ogłoszeniach oraz do-
naszej zgody  usiłować wejść do
kumentach identyfikujÄ…cych przed-
Które działania firm windykacyjnych są
naszych mieszkań i na przykład ich
siębiorstwo windykacyjne informacji
bezprawne: sfotografować.
nierzetelnych oraz wprowadzajÄ…cych
1) Informowanie o kosztach postÄ™-
w błąd,
powania i egzekucji  jeśli postępo- Zasady wewnętrzne firm windykacyj- e) Pobierania od dłużnika dodatkowo
wanie nie jest w toku,
nych naliczanych opłat oraz kosztów nie
2) Nie przekazywanie informacji
Ponieważ nieetyczne postępowania posiadając legitymacji prawnej do ich
o podstawie prawnej zadłużenia,
indykatorów były coraz częstsze, fir- dochodzenia, za które nie uważa się
3) Informowanie dłużnika o posia- my windykacyjne w celu ratowania opłat dodatkowych objętych zlece-
daniu przez windykatorów wiedzy o
swojego wizerunku opracowały kata- niem kontrahenta,
jego majÄ…tku,
log zasad etycznych, których musza f) Wprowadzanie w błąd dłużnika, co
4) Zmuszanie do zapłaty przedaw- przestrzegać windykatorzy. Poniżej do wysokości i składników zadłuże-
nionego długu,
przedstawiamy zestawienie praktyk nia, jak również konsekwencji niezre-
5) Informowanie o zamiarze zgło- niedozwolonych Polskiego Związku alizowania świadczenia,
Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009 9
g) Podszywania się pod urzędników urząd państwowy lub zawierające in- ra jego danych osobowych: Imienia
państwowych i sugerowania, że do- formacje dla tych instytucji właściwe i nazwiska, okazania legitymacji służ-
kumenty zostały przesłane przez lub przeznaczone. bowej, dokumentów z których wyni-
sÄ…d, 6. Przedstawianie nieprawdziwych kajÄ… jego zadania,
h) Przyjmowanie przez windykatorów danych dotyczących długu, w szcze- " Nie wpuszczajcie windykatorów
od dłużników środków pieniężnych gólności określających charakter, do domu!  jeżeli będą usiłowali
lub jakichkolwiek przedmiotów bez wielkość i status prawny długu. wtargnąć, popełniają przestępstwo,
wystawienia pokwitowania, 7. Podawanie nieprawdziwych infor- o którym mówi art. 193 Kodeksu kar-
i) Wszelkie inne działania niezgodne macji o swoim statusie, kwalifika- nego.
z obowiązującym prawem oraz zasa- cjach, doświadczeniu lub uprawnie- " Nie udzielajcie nigdy żadnych in-
dami etyki branży windykacyjnej. niach zawodowych, w szczególności formacji o sobie przez telefon. Czę-
nieuprawnione, rzekome działanie sto pracownicy firmy windykacyjnej
Katalog praktyk niedozwolonych  w imieniu innego przedsiębiorstwa przez telefon żądają podania danych
opracowany przez Konferencję Przed- windykacyjnego lub nieprawdziwe o was  które rzekomo są niezbęd-
informacje o kwalifikacjach i upraw- ne do przekazania wam informacji
siębiorstw Finansowych
nieniach w zakresie zawodów praw- o sprawie. Nie zgadzajcie się na to!
Przedsiębiorstwa windykacyjne oraz
niczych. " Jeżeli windykatorzy postępują
osoby działające w ich imieniu nie
8. Przekazywanie nieprawdziwych in- w sposób bezprawny  informujcie
stosują przy wykonywaniu czynności
formacji o konsekwencjach niezapła- o tym policję oraz organizacje bran-
windykacyjnych metod i sposobów
cenia długu, między innymi takich jak żowe (listę przykładowych zamieści-
naruszajÄ…cych prawo i dobre oby-
areszt, pozbawienie wolności, konfi- my na końcu). Jeżeli nie wiecie do
czaje. W szczególności zakazane są
skata majątku. jakiej organizacji należy firma windy-
następujące działania:
9. Wyrażanie w kontaktach z dłużni- kacyjna  skontaktujcie się z nami 
1. Używanie siły, gróz
b karalnych lub
kiem lub osobami trzecimi sugestii, postaramy się to ustalić
innych czynności naruszających god-
że dłużnik jest przestępcą. " O wszelkich przypadkach niewła-
ność osobistą.
10. Przyjmowanie przez windykato- ściwego postępowania indykatorów
2. Używanie wulgarnego lub nieprzy-
rów od dłużników środków pienięż-  informujcie nas. Zamieścimy na na-
zwoitego języka lub określeń naru-
nych lub jakichkolwiek przedmiotów szych stronach katalog takich spraw.
szających godność osobistą, a także
bez wystawienia pokwitowania.
niegrzecznego tonu rozmów.
11. Grożenie w jakikolwiek sposób Organizacje branżowe zrzeszające fir-
3. Używanie jakichkolwiek innych
lub podejmowanie działań zmierza- my windykacyjne i deklarujące wpro-
środków mających na celu zastra-
jących do naruszenia własności lub
szanie dłużnika. wadzenie standardu usług:
posiadania.
4. Przekazywanie lub ujawnianie in- " Polski ZwiÄ…zek Windykacji
12. Pobieranie od dłużnika, bez tytułu
formacji o zadłużeniu i przebiegu (www.polskizwiazekwindykacji.pl)
prawnego wynikajÄ…cego z zawartych
czynności windykacyjnych nieupraw- " Konfederacja Przedsiębiorstw Fi-
umów bądz
przepisów prawa, kwot
nionym osobom trzecim, w tym nansowych (www.kpf.pl)
tytułem opłat w związku z prowadzo- (Do opracowania wykorzystano artykuł  Niedoz-
zwłaszcza nieletnim członkom rodzi-
nymi działaniami windykacyjnymi. wolone praktyki windykatorów , Doroty Kaczyńskiej,
ny dłużnika.
 Rzeczpospolita , 18 sierpnia 2009)
5. Przesyłanie lub używanie doku-
mentów, pism, ubiorów lub narzę- Jak postępować w trakcie kontaktu
dzi wskazujÄ…cych na wykonywanie z windykatorem?
czynności przez sąd, czy jakikolwiek " Zawsze żądajcie od windykato-
Na złodzieju czapka gore czyli odpowiedz

krytykom
Zwolennicy komercyjnego mieszkalnictwa zarzucają działaczom ruchu lokatorskiego dążenie
do wprowadzenia modelu powszechnego rozdawnictwa mieszkań, za których budowę zapłacą
nie tylko ci, którzy z nich skorzystają. Warto przyjrzeć się, jak wygląda niszczenie publicznego
zasobu mieszkaniowego, i jakie grupy interesu korzystajÄ… z tego najbardziej.
Andrzej Smosarski
Polska nie jest krajem, który roz-
daje mieszkania  oświadczył wice-
burmistrz stołecznej dzielnicy Wawer
Marek Kociński kobiecie, która kilka
lat wcześniej utraciła tytuł prawny do
lokalu, w którym zamieszkuje. Jako,
że stało się to w wyniku oddania bu-
dynku z zasobu publicznego w ręce
prywatne przez samorząd tegoż
właśnie Wawra, a następnie wymó-
wienia przez nowego właściciela
stosunku najmu w tzw. trybie trzylet- że adresatka tej wypowiedzi powin- ceważenie dla problemów lokalo-
wych. A jednak pozwolił on sobie
nim (tj. nie związanym z zaległościa- na należeć do grona ostatnich osób,
którym jakikolwiek samorządowiec
mi czynszowymi, ani uchybieniami na podobnie aroganckÄ… odpowiedz
,
mógłby mieć prawo okazywać lek- co świadczy nie tylko o mentalności
wobec właściciela) wydawałoby się,
10 Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009
konkretnego osobnika ze stołecz-
nego samorządu, ale wskazuje też,
iż ten pogląd na rolę publicznego
mieszkalnictwa jest tak powszech-
ny wśród decydentów politycznych,
że nie uważają oni za nic zdrożne-
go rzucać nim w twarz potencjalnym
bezdomnym.
Trzeba przy tym uczciwie przyznać,
że w swym opiniach politycy lokal-
ni nie sÄ… bynajmniej osamotnieni,
bo wspiera ich w tym cała partyjna
wierchuszka z pierwszych stron ga-
zet, a także zdecydowana większość
dziennikarzy i tzw. ekspertów. Sądząc
z forów internetowych, rzekomy pro-
blem rozdawnictwa mieszkań przez
gminy niezamożnym obywatelom
gnębi też wielu zwykłych zjadaczy
chleba. Wielu z nich, gdy znalazło się
w podobnej sytuacji co występujący
o lokale komunalne, zdecydowało się
zdobyć dach nad głową w oparciu
o kredyt komercyjny. bał budynki, a wraz z nimi  stosunki Wymieniona na początku niniejsze-
własnościowe. To oni domagają się go tekstu lokatorka z Wawra nie do-
Ludzie ci nie chcieli lub nie umieli praw własności do gruntów i budyn- magała się więc od wiceburmistrza
zorganizować się w ruch społecz- ków, z którymi często sami nigdy nie swojej dzielnicy żadnego rozdawnic-
ny, który miałby szansę wpływać na mieli związków. twa  nigdy nie posiadała prawa wła-
władze publiczne w kierunku rozwią- sności do żadnego mieszkania i nie
zania ich problemu, wybrali rozwią- I  żeby nie było wątpliwości  nie jest jej ono do niczego potrzebne 
zania rynkowe  często zakładając chodzi tu o żadne sugestie o podtek- ale możliwości najmu mieszkania od
sobie pętle kredytu na dziesiątki lat ście narodowościowym  ta prawi- gminy, z zasobu, który  jako narzę-
 i teraz mają pretensję do innych, że dłowość dotyczy na równi Polaków, dzie polityki społecznej  powinien
ci starają się wybrać bardziej racjo- Żydów czy Niemców. Nie ma znacze- od dawna być tworzony. Arogancka
nalną ścieżkę postępowania. nia narodowość właścicieli, ale fakt, odpowiedz
wiceburmistrza Kociń-
że wszyscy oni majątek swój stracili skiego była więc albo jedynie prze-
Obywatele, przez lata wpłacają- lub stracić musieli, aby pozbawieni jawem buty i arogancji, albo nie ro-
cy część własnych dochodów do przez wojnę mieszkań ludzie nie za- zumienia różnicy między własnością
wspólnej kasy, mają przecież pra- marzali w pierwsze powojenne zimy, a najmem, charakterystycznym dla
wo korzystać z gromadzonych aby ofiary kacetów i obozów nie eg- wielu polskich samorządowców.
w ten sposób środków, a to, dla kogo, zystowały na ulicy, aby w morzu ruin
ile i po co, powinno kształtować się ludzie mogli zakładać rodziny, znaj- Włodarze gmin bowiem od lat upar-
w wyniku publicznej dyskusji, a nie dować pracę, wychodzić z powojen- cie trwają w przeświadczeniu, że
negacji uprawnień i kpienia z potrze- nej traumy. zarządzany przez nich zasób miesz-
bujących. Tym bardziej, że ci którzy kaniowy to jedynie pozostała po po-
w polityce i mediach tak czynią, czę- Polskę odbudowywano  czy to się przednim systemie masa upadło-
sto brali udział w rozdaniu za bez- komuś podoba czy nie  za wspól- ściowa, swoista kara boska, której
cen tysięcy mieszkań komunalnych nie wypracowane pieniądze, wielkim za wszelką cenę należy się pozbyć.
i zakładowych, w formie  wykupu wysiłkiem całego, steranego woj- Przedstawiciele samorządu teryto-
za 5-10% wartości przez dotych- ną społeczeństwa, także za składki rialnego nie chcą, aby kierowane
czasowych najemców bądz
przeka- odejmowane na ten cel z pensji mi- przez nich gminy posiadały majątek,
zywania za darmo w ramach repry- lionów słaniających się z niedożywie- aby były zasobniejsze  wolą, aby
watyzacji budynków i prywatyzacji nia i przepracowania obywateli. wspólnota lokalna posiadała mniej
zakładów pracy. W tym pierwszym niż więcej. Najwyraz
niej uboższa
wypadku nikt specjalnej bonifikaty Ruch lokatorski nie działa na rzecz w infrastrukturę techniczną gmina to
dla uwłaszczających się lokatorów przekazywania komukolwiek mająt- dla nich gmina lepsza, o większych
nie miałby decydentom za złe, gdy- ku publicznego, ale na rzecz umoż- możliwościach zaspokajania potrzeb
by jej wysokość była wyliczana przez liwienia korzystania z niego osobom mieszkańców.
właścicieli publicznych na poziomie potrzebującym, w taki sam sposób,
umożliwiającym odtworzenie przez jak to ma miejsce w przypadku dróg, Co ciekawe, ten sposób myślenia
gminę utraconych mieszkań. mostów czy szkół. pojawia się tylko wówczas, gdy rzecz
dotyczy majÄ…tku publicznego  bra-
Zacznijmy jednak od podstaw. Ruch Aby to umożliwić w stopniu stosow- kuje przykładu na to, aby jakikolwiek
lokatorski żadnego rozdawnic- nym do potrzeb mieszkaniowych burmistrz, radny czy urzędnik ratu-
twa się nie domaga, bowiem ludności, konieczne jest zwiększanie sza wyprzedawał za kilka procent
jego zadaniem jest walka o pra- publicznego zasobu mieszkaniowe- lub rozdawał za darmo własne nie-
wo do posiadania dachu nad go poprzez tworzenie nowych bu- ruchomości. W ten sposób rozdano
głową, a nie o prawo własno- dynków komunalnych, a nie ich roz- i  sprzedano (np. za 5% wartości)
ści do nieruchomości tworzo- dawnictwo czy sprzedaż za ułamek setki tysięcy mieszkań gminnych
nych przez gminę. To prawdziwi wartości rynkowej. Naszym celem i grubo ponad milion zakładowych,
i rzekomi potomkowie byłych właści- jest więc rozrost infrastruktury często wymuszając na dotychcza-
cieli wyciągają ręce po to co przez mieszkaniowej będącej własno- sowych najemcach wykup groz
bÄ…
lata było wspólne, a często wspólne ścią wspólnoty lokalnej  a więc sprzedaży zamieszkanego lokalu
być musiało, bo  jak w przypadku wzrost zamożności gmin, rozu- innemu właścicielowi. Relacje na-
stolicy  kataklizm wojenny pogrze- mianej jako stan jej zasobów. jemców uczestniczących w działa-
Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009 11
niach Warszawskiego Stowarzysze- makroekonomicznej decydowały zycji negocjować ceny kredytów,
nia Lokatorów pełne są opowieści w niedalekiej przeszłości. Jako po- prowizji i samych nieruchomości, bo
o rzeczywistym rozdawnictwie lokali datnicy, opłacamy im telefony, faxy konkurencja to zawsze konkurencja.
mieszkalnych, z przypadkami takimi i biura, podróże bliższe i dalekie, Nic więc dziwnego, że właściciele
jak: ściganie przez urzędników ratu- właśnie po to, aby byli w stanie swo- i kierownicy tego sektora są wybitnie
sza potomków dawnych właścicieli im politycznym kamratom dać jasny, zainteresowani w utrzymaniu dzisiej-
niezainteresowanych poczÄ…tkowo wyraz
ny i dostatecznie silny sygnał szego stanu rzeczy, a ich pieniądze
przejęciem budynku, przekazywa- o tym, jakie są rzeczywiste potrze- grają przeciw nam, skryte w wielu
nie prawa do kamienicy właścicie- by finansowe w kluczowych dla oby- dziennikarskich tekstach, opiniach
lom udziałów mniejszościowych czy wateli dziedzinach. Jako obywatele,  niezależnych ekspertów czy pro-
przekazywanie przez skarb państwa dajemy politykom rozmaitych szcze- gramach partii politycznych.
wielopiętrowych budynków w środku bli do ręki narzędzia polityki fiskalnej
stolicy za 10 tys. złotych lub nawet za i edukacyjnej, aby niezbędne środki Patrząc na banki ciągnące się głów-
darmo (jako bonus do prywatyzowa- na rozwój mieszkalnictwa mogły być nymi ulicami wielkich miast, obser-
nego pospiesznie przedsiębiorstwa). zdobywane, a koszty tworzenia no- wując nieruchomościowe imperia
wych budynków redukowane. Wresz- w rodzaju Polanowskich czy Drą-
Skali tego rozdawnictwa, czy w zasa- cie, jako członkowie społeczeństwa gowskiego czy wreszcie przerzuca-
dzie rozgrabiania majątku publiczne- o wzrastającym stopniu wykształ- jąc kolumny ogłoszeń w oferujących
go nikt nie zna, są to jednak miliardy cenia, nie powinniśmy i nie możemy najdroższą powierzchnię reklamową
złotych, wytransferowane z naszych uznawać za argument bredni o tym, dziennikach, musimy nauczyć się
wspólnych pieniędzy przez polityków że jedno z narzędzi polityki społecz- dostrzegać w każdej z tych rzeczy
lokalnych i szczebla centralnego, nej ma być systemem opartym o niewybudowane mieszkania spo-
którzy pragnęli pozbyć się  kłopotu pełne samofinansowanie ze środków łeczne. Bazująca na niezaspokojo-
i jednocześnie zdobyć uznanie śro- beneficjentów. Są dziedziny funkcjo- nych potrzebach mieszkaniowych,
dowiska kamieniczników czy  to już nowania wspólnoty ludzkiej, w któ- pasożytnicza tkanka gospodarcza
czysty populizm  części dotychcza- rych generują się zyski i pomnażają ma się dobrze, puchnąc z przeżar-
sowych najemców. dobra, ale są takie, do których z za- cia. Oto zaplecze finansowe niemo-
sady dopłaca się z tej pierwszej puli. cy publicznego sektora mieszka-
Na złodzieju czapka gore. Stąd te Polityka społeczna z pewnością nale- niowego, tępoty samorządowców
krzyki, te oskarżenia wobec ruchu ży do tych dziedzin, które dofinanso- i urzędników, braku inwencji na
lokatorskiego, które płyną z politycz- wania wymagają, a że jest z czego, każdym szczeblu, bredni o tym, że
nych trybun, redakcji gazet czy eks- o tym zapewniają nas nowobogackie społeczeństwo żąda niemożliwe-
perckich gabinetów. Wszyscy ci lu- kilkusetmetrowe wille na przedmie- go. To straszny, potężny przeciwnik,
dzie przez lata pozwalali na grabież ściach każdego większego miasta. z którym przyjdzie się nam zmierzyć,
dobra wspólnego, na przekazywanie z
ródło kłamstw o rozdawnictwie lo-
komuś praw własności i jakoś nie Jednocześnie, zastanawiając się nad katorom.
czuli obaw, jakie budzi w nich czyjeś tym, skąd bierze się ta nienawiść do
skromne żądanie możliwości naj- mieszkalnictwa publicznego wśród
mu na warunkach niekomercyjnych. polskich elit, nie powinniśmy zapo-
Jako alibi  nędznej jakości  mieli minać o najważniejszym. Budow-
zawsze jedno hasło: rzekomy brak nictwo społeczne stanowi zawsze
pieniędzy. konkurencję dla tej części sektora
komercyjnego, który czerpie docho-
Brak środków na konserwację, re- dy z tworzenia i sprzedaży lub wy-
monty i utrzymanie budynków  ta najmowania mieszkań oraz  pomo-
sama propaganda niemocy towa- cy chętnym do zakupie mieszkania
rzyszyła polityce wobec publiczne- w zdobyciu potrzebnych środków. To
go zasobu mieszkaniowego wtedy, olbrzymia i nafaszerowana pieniędz-
gdy decydenci ogłaszali Polskę  ty- mi (prawdopodobnie najbogatsza),
grysem Europy i gdy narzekali na a więc niesłychanie wpływowa część
postępujący kryzys, gdy  uzdrawia- sektora biznesowego, w skład któ-
li finanse publiczne i gdy narzekali rej wchodzą oprócz kamieniczników
Sprawa Lokatorska
na ich choroby; to samo głoszono m.in. deweloperzy, banki i agencje
przed i po wejściu do Unii Europej- nieruchomości, a także zarabiają-
Biuletyn wydawany w ramach Kampa-
skiej. Nieustannie tez wskazywali na ce krocie na reklamach tego sek-
nii  Mieszkanie Prawem Nie Towarem
niskie czynsze, jako na jedną z przy- tora media. Rozwój budownictwa
przez Lewicową Alternatywę oraz Ogól-
czyn zła, a przecież do zdobywania społecznego oznaczałby, że część
nopolski ZwiÄ…zek Zawodowy  Inicjaty-
środków na realizację celów spo- ewentualnych klientów o słabszej
wa Pracownicza
łecznych gminom czy rządom słu- kondycji finansowej i stosownych do
żą firmy z własnego terytorium oraz tego wymaganiach nigdy nie zasiliła-
Redakcja:
sprawny system podatkowy, a nie by firm tego rodzaju swoimi pieniędz-
Jakub Grzegorczyk (Warszawa),
zasób mieszkaniowy zwany nie bez mi w formie odsetek od kredytów,
Jarosław Urbański (Poznań),
przyczyny  społecznym . Nic też opłat za kupno lokalu czy prowizji za Rafał Górski (Kraków),
Andrzej Smosarski (Warszawa),
nie przeszkadza gminom tworzyć najem albo transakcję handlową do-
Piotr Ciszewski (Warszawa)
sprawnych podmiotów gospodar- tyczącą lokalu własnościowego.
czych przynoszących zysk, jeżeli
kontakt z redakcjÄ…:
wpływy uzyskane z obciążeń przed- Mniej byłoby pętli kredytowych zało-
siębiorstw i dochodów obywateli są żonych na szyję zwykłym obywate-
telefon: [phone]
za niskie w stosunku do potrzeb. lom, ale też mniej marmurów i złoceń
e-mail: [e-mail]
w bankowych wnętrzach czy willach
Nie powinniśmy tych tłumaczeń trak- właścicieli agencji nieruchomości.
Kampania  Mieszkanie Prawem
tować poważnie. W polskich samo- Co więcej, także nieco bardziej za-
Nie Towarem : www.lokatorzy.pl
rządach od zawsze zasiadają funk- możni klienci, orientujący się jednak
Lewicowa Alternatywa: www.la.org.pl
cjonariusze tych samych partii, które zawsze nieco bardziej komfortową
Inicjatywa Pracownicza: www.ozzip.pl
Polską rządzą lub które o polityce ofertę rynkową, mogliby z innej po-
12 Sprawa Lokatorska # 3 | PAy
DZIERNIK 2009