3. Pierwszy tydzień rozwoju

Chemotaksja plemników – dzięki węglowodanom i molekułom wiążącym białka na powierzchni białek; molekuły odpowiadają za rozpoznanie się gamet, biorą udział w zapłodnieniu

Etapy zapłodnienia:

• przenikanie plemników przez wieniec promienisty oocytu dzięki hialuronidazie (akrosom), wspomagana przez enzymy błony śluzowej jajowodu

• penetracja przez osłonkę przejrzystą – za pośrednictwem aktywności enzymów (akrosom): akrozyny, esterazy i neuraminidazy

• fuzja błon kom. oocytu i plemnika – uwolnienie zawartości ziarnistości korowych oocytu do przestrzeni okołożółtkowej (między błona kom. a osłonką przejrzystą) – osłonka przejrzysta nieprzepuszczalna dla innych plemników

• zakończenie II podziału mejotycznego oocytu – jądra oocytu – przedjądrze żeńskie

• formowanie przedjądrza męskiego – zanika witka, przedjądrze męskie i żeńskie powiększają się i replikuą DNA

• rozpad otoczek przedjądrzy i pierwszy podział mitotyczny: kondensacja materiału genetycznego, ustawienie chromosomów w płytce metafazalnej, podział; połączenie 23 chromosomów 2 przedjądrzy

Podział zygoty:

• podziały mitotyczne prowadzą do zwiększenia liczby blastomerów

• podział – po ok. 30h po zapłodnieniu

• stadium 8 komórek – część blastomerów zmienia kształt i zaczyna ściśle do siebie przylegać (kompaksja) – za pośrednictwem glikoprotein adhezyjnych na powierzchni blastomerów

• zarodek z 12-32 blastomerów – morula

• wewnętrzne blastomery – embrioblast (otoczony przez spłaszczone blastomery – przyszły trofoblast)

• kom. trofoblastu – wydzielają wczesny czynnik ciążowy (24-48 h od implantacji)

Formowanie blastocysty:

• morula dociera do jamy macicy (ok. 4 dnia) – wytworzenie jamy blastocysty

• płyn z jamy macicy gromadzi się w moruli

• podział blastomerów na:

  • trofoblast – płaska zew. Warstwa kom. (później: zarodkowa cz. Łożyska)

  • embrioblast – węzeł zarodkowy (później: zarodek)

• embrioblast – do wnętrza jamy, trofoblast – ściana blastocysty

• przemieszczanie blastocysty w płynie gruczołów macicznych, przez które jest odżywiana (degeneracja osłonki przejrzystej: umożliwia zwiększeni objętości)

• ok. 6 dni po zapłodnieniu – blastocysta na powierzchni endometrium

• trofoblast proliferuje i różnicuje się do:

  • cytotrofoblastu – wew. Warstwa kom. trofoblastu

  • syncytiotrofoblast – zew. Wielojądrowa warstwa, fuzja kom.

• syncytiotrofoblast – wnika w głąb tk. łącznej, wytwarza enzymy proteolityczne (umożliwają zagłębianie blastocysty)

• trawienie endometrium- substancje odżywcze dla zarodka

• pod koniec 1 tyg. Na powierzchni embrioblastu – hipoblast (sześcienne kom.)

Wczesne poronienia: z powodu aberracji chromosomowej lub niewystarczającego wytworzenia progesteronu i estrogenów przez ciałko żółte

2