w jajniku znajduje sie okolo 400 tys. pecherzykow jajnikowych pierwotnych
pecherzyk pierwotny
znajduje sie na obwodzie kory jajnika
zawiera oocyt I rzedu o srednicy 40 μm
zawiera duze okragle jadro
jadro zawiera 1 lub 2 jaderka
oocyt zawiera liczne mitochondria, AG oraz ulozone rownolegle do siebie otoczki jadrowe
otoczki jadrowe nazywane sa blonami pierscieniowatymi
dookola oocytu I rzedu leza plaskie komorki ulozone w jedna warstwe
maja one wyrazna blone podstawna od strony zrebu jajnika
komorki te moga przeksztalcac sie w komorki ziarniste
sposrod 400 tys. pecherzykow pierwotnych wzrasta tylko 400 pecherzykow jajnikowych wzrastajacych, pozostale pecherzyki zanikaja
oocyt I rzedu zahamowany jest w diktiotenie
pecherzyk wzrastajacy
oocyt I rzedu zwieksza swoja objetosc
jego srednica wzrasta z 40 do 80 μm
zwieksza sie liczba rybosomow, diktiosomow AG
pojawiaja sie w nim kropelki tluszczu i liczne ziarna lipochromowe
w zewnetrznej czesci cytoplazmy znajduja sie liczne pecherzyki wydzielnicze
nazywaja sie one ziarnami korowymi
zawartosc ziaren jest wydzielana na zewnatrz zaraz po zaplodnieniu
wydzielina powleka zaplodniony oocyt nie dopuszczajac do polispermii
powierzchnia oocytu jest pofaldowana
wypustki te draza w glab oslonki przejrzystej
wypustki moga wytwarzac polaczenia neksus z komorkami ziarnistymi
w blonie oocytu znajduja sie liczne receptory glikoproteinowe
najwazniejsze z nich to integryny i CD9
integryny i CD9 biora udzial w adhezji plemnika do oocytu
oocyt wydziela czynnik wzrostu i roznicowania GDF-9
GDF-9 pobudza komorki ziarniste do proliferacji i roznicowania
oocyt wydziela rowniez progesteron i estrogeny
komorki pecherzyka wzrastajacego wydzielaja leptyne
leptyna jest hormonem hamujacym laknienie, lecz w pecherzyku pelni inne funkcje
leptyna pobudza angiogeneze
oocyt od komorek ziarnistych oddziela oslonka przejrzysta
oslonka przejrzysta zbudowana jest z proteoglikanow
oslonka przejrzysta ma grubosc ok 8 μm
zawiera glikoproteiny ZP1, ZP2 i ZP3
ZP2 i 3 tworza jej siec i pelnia funkcje receptorow dla glowki plemnika
ZP1 laczy glikoproteiny ZP2 i ZP3
po zaplodnieniu rozwoj zarodka odbywa sie wewnatrz oslonki przejrzystej
w stadium poznej blastocysty w oslonce przejrzystej zostaje wytrawiony otwor
przez niego blastocysta wydobywa sie na zewnatrz
gdy pecherzyk pierwotny wzrasta komorki otaczajace go dziela sie mitotycznie
ukladaja sie wtedy w wiele pokladow wokol oocytu, przeksztalcajac sie w komorki ziarniste
komorki ziarniste zachowuja blone podstawna po swojej zewnetrznej stronie
tworza one warstwe ziarnista pecherzyka
komorki ziarniste graniczace z oslonka przejrzysta wytwarzaja wiele wypustek
wypustki te wnikaja do oslonki, tworzac neksusy z wypustkami oocytu
w ten sposob komorki ziarniste i oocyt bezposrednio wymieniaja jony
zazwyczaj kiedy liczba warstw komorek ziarnistych przewyzszy 6 powstaja miedzy nimi wolne przestrzenie
te przestrzenie zlewaja sie i powiekszaja, tworzac jame pecherzyka
komorki otaczajace jame wytwarzaja plyn bogaty w kwas hialuronowy i estrogeny
powoduje to powiekszanie sie jamy
powiekszajaca sie jama sprawia ze oocyt przenosi sie na obwod pecherzyka
komorki tkanki lacznej otaczajacej pecherzyk wzrastajacy dziela sie
po podzialach mitotycznych ukladaja sie w poblizu blony podstawnej komorek ziarnistych
te komorki tworza warstwe wewnetrzna oslonki pecherzykowej
warstwa wewnetrzna ma duzo komorek i jest bogato unaczyniona
na zewnatrz powstaje warstwa zewnetrzna oslonki pecherzykowej
warstwa zewnetrzna ma wiele wlokien kolagenowych, niewiele komorek, nieliczne miocyty
pecherzyk Graffa
pecherzyk jajnikowy dojrzaly ma srednice powyzej 1cm (u czlowieka)
w srodku znajduje sie jama pecherzyka wypelniona plynem pecherzykowym
jame otacza sciana pecherzyka zbudowana z 3 warstw:
warstwy ziarnistej lezacej na blonie podstawnej
jama pecherzyka bezposrednio otoczona jest warstwa ziarnista
warstwa ziarnista sklada sie z 6-12 warstw komorek
warstwy wewnetrznej oslonki pecherzykowej
po owulacji komorki warstwy wewnetrznej zamieniaja sie w komorki paraluteinowe
warstwy zewnetrznej oslonki pecherzykowej
oocyt znajduje sie w warstwie komorek ziarnistych
oocyt polozony jest na wzgorku jajonosnym
wzgorek to zgrubienie warstwy komorek ziarnistych wystajace do jamy pecherzyka
oocyt pecherzyka Graffa jest oocytem II rzedu zatrzymanym w czasie metafazy II
oocyt otoczony jest wiencem promienistym