Nowotwory układu
moczowego

Rak pęcherza moczowego
epidemiologia



stanowi 3% wszystkich nowotworów złośliwych
(czwarta przyczyna zachorowań na nowotwory
złośliwe)



najczęściej rozpoznawany w 7. dekadzie życia



u mężczyzn występuje ok. 2,5 razy częściej niż
u kobiet



5-letnie przeżycie chorych wynosi w Polsce 43%

Rak pęcherza moczowego
czynniki ryzyka



palenie papierosów



trucizny przemysłowe, gł. aminy aromatyczne:
barwniki anilinowe, benzydyna, nitrozaminy; częstsze
zachorowania wśród pracowników przemysłu
gumowego (nowotwory mogą rozwijać się po długim
czasie od ekspozycji)



leki: cyklofosfamid, fenacetyna



przewlekłe stany zapalne (kamienie pęcherzowe,
przewlekłe cewnikowanie)



przebyte napromienianie miednicy



zakażenia motylicą

Rak pęcherza moczowego
objawy



krwiomocz, najczęściej bezbolesny



częste oddawanie moczu



ból i parcie na pęcherz



ból przy mikcji



bóle po zakończeniu mikcji



okresowe zatrzymanie moczu



w późniejszych stadiach: bóle w miednicy,
kości, obrzęki kończyn

Rak pęcherza moczowego
rozpoznanie różnicowe



Guzy łagodne (łagodne brodawczaki 3%)



Krwawienia



zapalne



pourazowe - przewlekłe cewnikowanie



kamica nerkowa

Rak pęcherza moczowego
diagnostyka



Obmacywanie - nieprzydatne



badania laboratoryjne:



morfologia krwi: niedokrwistość



badanie ogólne moczu: erytrocyty



wskaźniki czynności nerek



badanie cytologiczne osadu moczu

Rak pęcherza moczowego
diagnostyka



USG jamy brzusznej (również doodbytnicze) - ocena
przestrzeni pozapęcherzowej



cystoskopia z pobraniem wycinka (+ badanie
dwuręczne - wielkość guza, jego ruchomość, naciekanie
sąsiednich narządów))



urografia - ocena stanu moczowodu i nerek



CT jamy brzusznej



rtg klatki piersiowej



rtg lub scyntygrafia kości

Nowotwory pęcherza moczowego

histopatologia



90-95% wszystkich nowotworów stanowią raki z komórek

przejściowych (carcinoma urotheliale)



rak śródbłonkowy (carcinoma in situ) - może rosnąć w postaci guza

(progresja u 50-80%) lub nie dawać makroskopowych cech raka

(progresja u 10%)



nowotwory powierzchniowe (brodawczakowate): poj. lub mnogie

guzki, częste nawroty (6-12m), ale długo bez progresji



nowotwory naciekające - płaskie lite guzki o szerokiej podstawie



pozostałe przypadki to raki płaskonabłonkowe i gruczołowe

Rak pęcherza moczowego
stopnie zróżnicowania



G1 - rak dobrze zróżnicowany 44%



G2 - rak średnio zróżnicowany 30%



G3 - rak źle zróżnicowany 23%



G4 - rak niezróżnicowany 7%

Rak pęcherza moczowego
klasyfikacja TNM

T - guz pierwotny



T

x

- guza pierwotnego nie można ocenić



To - nie ma dowodu istnienia guza pierwotnego



T

a

- nieinwazyjny rak brodawczakowaty



T

is

- rak in situ



T1 - rak nacieka śluzówkę



T2 - rak nacieka błonę mięśniową



T2a - rak nacieka powierzchowną część błony mięśniowej



T2b - rak nacieka głęboką część błony mięśniowej

Rak pęcherza moczowego
klasyfikacja TNM-cd.



T3 - rak nacieka tkankę okołopęcherzową



T3a - mikroskopowo



T3b - makroskopowo



T4 - rak nacieka którykolwiek z podanych
narządów: prostata, moczowód, pochwa, ściana
miednicy, ściana jamy brzusznej



T4a - rak nacieka prostatę, pochwę, macicę



T4b - rak nacieka ścianę miednicy lub jamy brzusznej

Rak pęcherza moczowego
klasyfikacja TNM-cd.

N - regionalne węzły chłonne (w obrębie miednicy

poniżej rozwidlenia tętnic biodrowych)



Nx - ocena regionalnych węzłów chłonnych nie jest
możliwa



No - nie ma przerzutów w regionalnych węzłach
chłonnych



N1 - przerzut w jednym węźle o średnicy < 2 cm



N2 - przerzut w jednym węźle o średnicy 2-5 cm lub w
kilku węzłach o średnicy do 5 cm



N3 - przerzut w węzłach chłonnych o średnicy > 5 cm

Rak pęcherza moczowego
klasyfikacja TNM-cd.

M - przerzuty odległe



Mx - nie można stwierdzić

przerzutów odległych



Mo - nie ma przerzutów odległych



M1 - obecne przerzuty odległe

Stadia zaawansowania raka
pęcherza moczowego



Stopień Oa

Ta, No, Mo



Stopień Ois

Tis, No, Mo



Stopień I

T1, No, Mo



Stopień II

T2a, No, Mo

T2b, No, Mo



Stopień III

T3a, No, Mo

T3b, No, Mo
T4a, No, Mo

Stadia zaawansowania raka
pęcherza moczowego-cd.



Stadium IV

T4b, No, Mo

każde T, N1-3,

Mo

każde T,

każde N, M1

Rak pęcherza moczowego
leczenie

Zależy od stadium zaawansowania, rozległości

naciekania i stopnia zróżnicowania



leczenie chirurgiczne: elektroresekcja
przezcewkowa (TUR), częściowa resekcja pęcherza
moczowego, radykalna cystektomia



radioterapia: przedoperacyjna, pooperacyjna, jako
jedyne leczenie, paliatywna



chemioterapia: wewnątrzpęcherzowa, systemowa

Rak pęcherza moczowego
leczenie

Powierzchniowy rak pęcherza moczowego

(Stopień O - I: Ta, Tis, T1, No, Mo)

70-80% wszystkich raków pęcherza moczowego
u 50-80% nawroty
u 10-25% progresja w raka inwazyjnego



elektroresekcja przezcewkowa (TUR)



uzupełniająca terapia dopęcherzowa:



immunoterapia BCG lub chemioterapia
dopęcherzowa (mitomycyna, doksorubicyna,
cytostatyki III generacji: gemcytabina, taksany)

Rak pęcherza moczowego
leczenie

Powierzchniowy rak pęcherza moczowego
(Stopień O - I: Ta, Tis, T1, No, Mo)
radykalna cystektomia - zasadniczo nie.

Wskazania:



nietypowo duże guzy



liczne guzy



nawrotowość



wysoka złośliwość nowotworu

Rak pęcherza moczowego
leczenie

Rak inwazyjny (Stopień II-III:T2, T3, T4a,

No, Mo)



radykalna cystektomia + gruntowna limfadenektomia
miednicy mniejszej, wytworzenie pęcherza zastępczego lub
ureterostomia



częściowa cystektomia - wyjątkowo



chemioterapia neo- i adjuwantowa? - skuteczność
nieudowodniona



Radioterapia - gdy radykalna cystektomia niemożliwa



chemioterapia + radioterapia?

Rak pęcherza moczowego
leczenie

Rak pęcherza moczowego w

stadium rozsianym (stopień IV)



chemioterapia



M-VAC (metotreksat, doksorubicyna,
cisplatyna)



GC (gemcytabina, cisplatyna)

Rak pęcherza moczowego

5-letni okres przeżycia



T1

65-80%



T2

50-70%



T3

30-50%



T4

0-20%

Rak nerki
epidemiologia



częstość: 1-3% wszystkich nowotworów

złośliwych, 3,5/100 000/rok, 9ty nowotwór

złośliwy u mężczyzn, 10ty u kobiet



mężczyźni:kobiety = 2:1



wiek: najczęściej po 40 rż, gł. 6. dekada

życia

Rak nerki
czynniki ryzyka



palenie papierosów (u palaczy ryzyko
40% większe)



dieta bogatobiałkowa



otyłość



związki chemiczne: nitrozoaminy, azbest



występowanie rodzinne



torbielowatość nerek, choroba Hippel-
Lindau

Rak nerki
objawy



niebolesny krwiomocz (40-60%)



bóle okolicy lędźwiowej



kolka nerkowa



bóle w jamie brzusznej



objawy ogólne: gorączka, chudnięcie

Klasyczna triada objawów: krwiomocz,

wyczuwalny guz nerki i ból okol.

lędźwiowej występuje rzadko: 5-15%

Rak nerki
objawy

Zespoły paraneoplastyczne



hematologiczne: poliglobulia (erytropoetyna)



endokrynologiczne: zsp. Cushinga (ACTH),
nadciśnienie (renina), hiperkalcemia
(substancje podobne do parathormonu)



nerwowo-mięśniowe: zsp. Eatona-Lamberta

Rak nerki
rozpoznanie



Obmacywanie: guz nerki (20-50%),
żylaki powrózka nasiennego (3%)



Badania laboratoryjne:



morfologia: niedokrwistość lub poliglobulia



leukocytoza, nadpłytkowość



przyspieszenie OB.



hiperkalcemia (5%)



mocz: krwinki czerwone, białko

Rak nerki
rozpoznanie



USG / CT jamy brzusznej (gdy czopy
nowotworowe w naczyniach żylnych i w
przypadkach wątpliwych - doppler)



Urografia: powiększenie nerki, zniekształcenie
zarysu nerki, zwapnienia, przemieszczenie
kielichów



Arteriografia



Rtg klatki piersiowej



Rtg/scyntygrafia kości gdy podejrzenie
przerzutów

Rak nerki
przerzuty odległe



płuca (75%)



węzły chłonne(36%)



kości (20%)



wątroba (18%)



skóra (8%)



OUN (9%)

Rak nerki
histopatologia



80-85% gruczolakorak z nabłonka
kanalików nerkowych



jasnokomórkowy



ziarnistokomórkowy



wrzecionowatokomórkowy (najgorsze
rokowanie)



8% rak z nabłonka przejściowego



2% rak płaskonabłonkowy



rzadko: mięsaki, nerwiaki zarodkowe

Guzy łagodne nerki



tłuszczaki, włókniaki, naczyniaki



angiomyolipoma



onkocytoma



gruczolak brodawkowy i śródnerczowy

Rak nerki
klasyfikacja TNM

T - guz pierwotny



T

x

- guza pierwotnego nie można ocenić



To - nie ma dowodu istnienia guza pierwotnego



T1 - guz  7 cm, ograniczony do nerki



T1a - guz 4 cm lub mniejszy, ograniczony do
nerki



T1b - guz 4-7 cm, ograniczony do nerki



T2 - guz > 7 cm, ograniczony do nerki

Rak nerki
klasyfikacja TNM

•

T3 - guz nacieka większe naczynia żylne lub

nadnercze lub tkankę okołonerkową, nie

przekraczają c torebki



T3a - guz nacieka nadnercze lub tkankę

okołonerkową, ale nie torebkę



T3b - guz zajmuje żyły nerkowe lub vena cava

poniżej przepony



T3c - guz zajmuje vena cava powyżej przepony

•

T4 - guz przekracza torebkę nerki

Rak nerki
klasyfikacja TNM - cd.

N - regionalne węzły chłonne



Nx - nie można ocenić węzłów chłonnych



No - nie ma przerzutów do węzłów regionalnych



N1 - przerzuty w pojedynczym regionalnym węźle chłonnym



N2 - przerzuty w więcej niż jednym regionalnym węźle

chłonnym

M - przerzuty odległe



Mx - nie można ocenić, czy są przerzuty odległe



Mo - nie ma przerzutów odległych



M1 - przerzuty odległe

Rak nerki
stopnie zaawansowania



Stopień I

T1 N0 M0



Stopień II

T2 N0 M0



Stopień III T1- T2 N1 M0

T3 N0 - N1 M0



Stopień IV T4 N0-N1 M0
każde T N2 M0

każde T

każde N M1

Rak nerki
leczenie chirurgiczne



radykalna nefrektomia: usunięcie nerki wraz z
torebką, nadnerczem, otaczającą tkanka tłuszczową,
regionalnymi węzłami chłonnymi



częściowa nefrektomia: w razie konieczności
wykonania zabiegu oszczędzającego (np. obustronny rak
nerki, upośledzenie czynności nerek), ewent. T1a (guz 4
cm lub mniejszy). Obecnie coraz częściej operacje
organooszczędne skuteczność>95%.



obustronna nefrektomia: w przypadku raka obu nerek
pod warunkiem możliwości dializoterapii



Operacje laparoskopowe: guzy do 5 cm

Rak nerki
leczenie chirurgiczne



Nefrektomia przy współistnieniu przerzutów

odległych: nefrektomia + usunięcie

pojedynczych przerzutów np. w płucach,

wątrobie



W guzach nieoperacyjnych z utrzymującym się

krwiomoczem: embolizacja tętnicy nerkowej

Rak nerki
leczenie

Termoablacja - koagulacja tkanek

prądem o wysokiej częstotliwości

Zastosowanie:



leczenie przerzutów nowotworowych



leczenie małych guzów nerek u
chorych z wysokim ryzykiem
operacyjnym

Rak nerki
leczenie systemowe

Immunoterapia



interleukina 2:

pobudza tworzenie się

cytotoksycznych limfocytów T i komórek LAK
(„komórki zabójcze” pobudzane przez limfokiny).
Obydwa rodzaje komórek powodują lizę komórek
guza



Interferon alfa

- działanie

przeciwproliferacyjne, przeciwko nowotworzeniu
naczyń, pobudzanie cytotoksyczności zależnej
od komórek

Rak nerki
leczenie systemowe

Chemioterapia



mała chemiowrażliwość



vinblastyna, 5fluorouracyl - odsetek
remisji < 10%

Hormonoterapia



gestageny, androgeny - odsetek
remisji < 10%

Rak nerki
leczenie systemowe

Immunoterapia



interleukina 2 - odpowiedź u 10-20%



interferon alfa - odpowiedź u 15%



interleukina 2 + interferon alfa



interferon alfa + 5-FU

Objawy niepożądane IL-2:
ogólne: gorączka, dreszcze, nudności, wymioty
nerkowe: skąpomocz, zaburzenia wydzielania sodu
krążeniowe: spadek RR, retencja płynów, niewydolność

oddechowa

Rak nerki
radioterapia



Uzupełniająca radioterapia - kontrowersyjna



nieradykalność zabiegu



zajęcie regionalnych węzłów chłonnych



przechodzenie nacieku poza torebkę nerki



przecięcie guza w czasie operacji i uwolnienie
jego treści do loży po nerce



Radioterapia paliatywna:

przeciwwskazania

do operacji lub przerzuty do kości

Rak nerki - leczenie



Przeszczepianie allogenicznych
komórek macierzystych



Szczepienia komórkami
dendrytycznymi



Talidomid



zmniejsza stężenie TNF alfa



hamuje angiogenezę



Interleukina 12

Rak nerki
przeżycie

5-letnie przeżycie
stopień I

70-90%

 stopień II

55-70%

 stopień III 20-30%
 stopień IV do 10%
 średni odsetek 5-letniego przeżycia

po nefrektomii 45%

Nowotwory jądra
epidemiologia



częstość występowania: 1% nowotworów
złośliwych u mężczyzn



zapadalność: 0,9/100 000



u białych 6-krotnie częstszy niż u rasy czarnej i
ras orientalnych, najwięcej przypadków w Danii,
najmniej na Dalekim Wschodzie



wiek: może wystąpić w każdym wieku, częściej
między 15 - 35 i po 60 r.ż. W grupie mężczyzn 20-
40 lat najczęstszy nowotwór złośliwy

Nowotwory jądra
czynniki ryzyka



niezstąpienie jąder: 10-40 razy częściej



w pachwinowym położeniu jądra 1:80



w jądrze wewnątrzbrzusznym 1:20



w 10% nowotwór rozwija się w zstąpionym jądrze



nowotwór jądra w wywiadzie: u 1-2% wyleczonych w
drugim jądrze rozwinie się nowotwór (ryzyko 500 razy
większe



zespół feminizujących jąder: 40 razy częściej, często
obustronnie, zespół Klinefeltera, zespół Downa



znaczenie niepewne: zapalenie jądra (świnka?), uraz,
naświetlania

Nowotwory jądra
postacie histologiczne



Nowotwory zarodkowe (97%) - wywodzą się z

nabłonka rozrodczego



nasieniaki



nienasieniaki



Nowotwory wywodzące się ze sznurów płciowych

(1%)



guz z komórek Sertolego



guz z komórek Leydiga



Nowotwory przerzutowe (np. czerniaka, z płuc,

prostaty), chłoniaki, guzy rzadkie, np. torbiel

skórzasta

Nowotwory jądra
postacie histologiczne



Nowotwory zarodkowe



nasieniaki

40-50%, ze spermatocytów, wiek

25-40 lat. Ok. 10% nasieniaków zawiera ogniska
komórek syncytiotrofoblastu, będących źródłem
beta-HCG. Stąd w „czystych” nasieniakach
często  -HCG (bez  AFP)



nasieniak



nasieniak spermatocytowy



nasieniak niezróżnicowany - anaplastyczny

Nowotwory jądra
postacie histologiczne



nienasieniaki

50%, z wielopotencjalnych

komórek zarodkowych, wiek 20-30 lat.



Większość nienasieniaków jest pod względem
histologicznym guzami mieszanymi, nierzadko
z fragmentami utkania nasieniaka



w nienasieniakach oba markery

-HCG i

AFP mogą być podwyższone

Nowotwory jądra
postacie histologiczne

Nienasieniaki cd.



rak zarodkowy



potworniak dojrzały, niedojrzały, typ z
przemianą złośliwą



kosmówczak (czysta postać b. rzadka),
wytwarzający beta-HCG



guz pęcherzyka żółtkowego - najczęstszy
nowotwór jądra u dzieci i młodych dorosłych

Nowotwory jądra
przerzuty



Na drodze chłonnej



do zaotrzewnowych węzłów chłonnych



na drodze krwionośnej (rzadziej)



nasieniaki: płuca, opłucna, wątroba,
kości



nienasieniaki: prawie wyłącznie płuca

Nowotwory jądra
objawy



niebolesne powiększenie jądra



uczucie „ciężkości” po stronie chorego jądra



wodniak - u 20%



ból jądra



ginekomastia ( -HCG)



w zaawansowanej chorobie objawy zależne
od przerzutów: bóle okolicy krzyżowej,
kości, kaszel, duszność, objawy ogólne

Nowotwory jądra
rozpoznanie



oglądanie/obmacywanie



USG jądra



markery: -gonadotropina kosmówkowa i -

fetoproteina podwyższone u 80-85%



nasieniaki

 -HCG (bez  AFP)



nienasieniaki  -HCG oraz  AFP



badanie patomorfologiczne całego jądra
usuniętego w czasie operacji z dostępu
pachwinowego (nie mosznowego)



biopsja jądra - nie

Nowotwory jądra
staging



Rtg/CT klatki piersiowej



CT jamy brzusznej i miednicy



rtg/scyntygrafia kości



CT/MRI mózgu

Nowotwory jądra
klasyfikacja TNM

T - guz pierwotny

- rozległość guza pierwotnego

klasyfikowana po radykalnej amputacji jądra -

pT



pTX - nie można ocenić guza pierwotnego



pT0 - nie stwierdza się obecności guza



pTis - rak przedinwazyjny



pT1 - guz ograniczony do jądra



pT2 - guz nacieka osłonkę białawą lub najądrze



pT3 - guz nacieka powrózek nasienny



pT4 - guz nacieka mosznę

Nowotwory jądra
klasyfikacja TNM

N - okoliczne węzły chłonne



NX - nie można ocenić okolicznych węzłów chłonnych



NO - nie stwierdza się przerzutów w okolicznych
węzłach chłonnych



N1 - przerzut w poj. węźle o śr. do 2 cm lub przerzuty
w kilku węzłach chłonnych , ale żaden nie
przekraczający 2 cm średnicy



N2 - przerzut w poj. węźle o śr. od 2 do 5 cm lub
przerzuty w kilku węzłach chłonnych , ale żaden nie
przekraczający 5 cm średnicy



N3 - przerzut w węźle chłonnym o śr. powyżej 5 cm

Nowotwory jądra
klasyfikacja TNM

M - przerzuty odległe



MX - nie można ocenić przerzutów
odległych



M0 - nie stwierdza się obecności
przerzutów



M1 - przerzuty odległe obecne

Nowotwory jądra
klasyfikacja

S - poziom markerów nowotworowych



S0 - poziom prawidłowy



S1 - poziom LDH nie przekracza 1,5x
normy, HCG < 5000 i AFP < 1000



S2 - poziom LDH 1,5-10x ponad normę
lub HCG 5000-50000 lub AFP 1000-10000



S3 - poziom LDH > 10x ponad normę lub
HCG > 50000 lub LDH > 10000

Nowotwory jądra

stopnie zaawansowania klinicznego



stopień OpTis N0 M0 S0



stopień IA

pT1 N0 M0 S0



stopień IB

pT2-4 N0 M0 S0



stopień IS

każde pT N1 M0 S1-3



stopień IIA

każde pT N1 M0 S0-1



stopień IIB

każde pT N2 MO S0-1



stopień IIC

każde pT N3 M0 S0-1



stopień IIIA

każde pT każde N M1 S0-1



stopień IIIB

każde pT każde N M1 S2



stopień IIIC

każde pT każde N M1 S3

Nowotwory jądra
klasyfikacja wg Royal Marsden Hospital



I stadium - zajęte jest wyłącznie jądro bez obecności
przerzutów



II stadium - przerzuty w zaotrzewnowym układzie
chłonnym poniżej przepony



IIa - średnica przerzutu poniżej 2 cm



IIb - średnica przerzutu 2-5 cm



IIc - średnica przerzutu > 5 cm



średnica przerzutu > 10 cm



III stadium - obecność przerzutów powyżej przepony



IV stadium - obecność przerzutów poza układem
chłonnym

Nowotwory jądra
leczenie

Leczenie rozpoczyna się od wycięcia

chorego jądra z cięcia przez kanał
pachwinowy, które poprzedza się
oznaczeniem markerów nowotworowych.
Dalsze postępowanie zależy od typu
histologicznego nowotworu oraz stadium
zaawansowania.

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

3 metody leczenia:



chemioterapia wielolekowa



limfadenektomia pozaotrzewnowa



radioterapia

Nasieniaki

Nienasieniaki

radioterapia i/lub

chirurgia i/lub

chemioterapia

chemioterapia

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii



Chemioterapia:



karboplatyna 400 mg/m2 w monoterapii 1dz.



etopozyd 100 mg/m2+ cisplatyna 20 mg/m2 1-5dz.



PBV: cisplatyna+winblastyna+bleomycyna



BEP: bleomycyna, etopozyd, cisplatyna:



cisplatyna 100 mg/m2/kurs w dawkach dzielonych (1-2;
1-3 lub 1-5 dz.)



etopozyd 360 mg/m2 w dawkach dzielonych (1-3 lub 1-5
dz.)



bleomycyna 30j. w dn. 1, 8, 15. Dawka sumaryczna
300j.

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

Chemioterapia - leczenie nawrotów



VeIP: winblastyna 0,22 mg/kg, ifosfamid
1,2g/m2, cisplatyna 20 mg/m2 w dn.1-5.
Odsetek trwałych remisji 20%



Przeszczepianie komórek krwiotwórczych



u chorych opornych na cisplatynę 5-10%
całkowitych remisji



u chorych nawrotowych, ale nie opornych na
cisplatynę 50 % remisji

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

Limfadenektomia pozaotrzewnowa



obecnie stosowana w zmodyfikowanej formie -
jednostronnie z zachowaniem współczulnego
splotu podbrzusznego (zachowanie wytrysku i
płodności)

Radioterapia



węzły chł. przyaortalne od Th10 do L5, węzły
biodrowe i zasłonowe po stronie guza + ewent.
guz pierwotny. Dawka całkowita 26-30 Gy.

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

Nasieniaki - podział według rokowania



chorzy o dobrym rokowaniu - 90% przyp. - 5 letnie
przeżycie 86%



Każdy punkt wyjścia +/- przerzuty do płuc



bez przerzutów odległych do narządów miąższowych



prawidłowe AFP, beta-HCG i LDH



chorzy o średnim rokowaniu -10% przyp. - 5 letnie
przeżycie 72%



przerzuty do narządów miąższowych



prawidłowe AFP, beta-HCG i LDH

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

Nasieniaki

I stopień

(nawrót choroby u 15-27%, odsetek

zgonów z powodu progresji choroby - 1%
niezależnie od sposobu postępowania)



uzupełniająca radioterapia



po radioterapii nawrót u 2-5%



chemioterapia



karboplatyna w monoterapii 1-2 kursy wyniki
porównywalne z radioterapią

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii



Nasieniaki cd.



II stopień



IIa-c (śr. przerzutu < 5 cm): radioterapia (5-
letnie przeżycie wolne od choroby 90%)



IId (śr. przerzutu 5-10 cm): chemioterapia
(etopozyd+ cisplatyna) 3 kursy (5-letnie
przeżycie wolne od choroby 85%)

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii



Nasieniaki cd.



Stopień III



chemioterapia



napromienianie zmian rezydualnych

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

Nienasieniaki

Podział według rokowania



chorzy o dobrym rokowaniu - przeżycie 5 letnie
92%



punkt wyjścia jądro lub okolica zaotrzewnowa
+/- przerzuty do płuc



AFP < 1000 ng/l, beta-HCG < 5000IU/l,
LDH>1,5x górna granica normy

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

Nienasieniaki -podział według rokowania cd.



chorzy o średnim rokowaniu - przeżycie 5-letnie 80%



punkt wyjścia jądro lub okolica zaotrzewnowa +/-
przerzuty do płuc



AFP 1000 -10000ng/l, beta-HCG 5000-50000IU/l,
LDH<10x norma



chorzy o złym rokowaniu - 5 letnie przeżycie 72%



punkt wyjścia śródpiersie



przerzuty do narządów miąższowych



AFP> 10000ng/l, beta-HCG>50000IU/l, LDH>10x
norma

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

Nienasieniaki



I stopień -

niezależnie od zastosowanej metody

przeżycia wieloletnie u prawie 100%



chorzy o dobrym rokowaniu - obserwacja ewent.
limfadenektomia pozaotrzewnowa. Gdy obserwacja -
wznowy u 26%, ale zgony spowodowane progresją
nowotworu 1%



chorzy o złym rokowaniu lub gdy naciek naczyń
limfatycznych lub krwionośnych - chemioterapia
etopozyd+ cisplatyna 2 kursy

Nowotwory jądra
leczenie po orchidektomii

Nienasieniaki cd.



II stopień - przeżycie wieloletnie>90%



leczenie skojarzone: chemioterapia BEP 3-4 kursy, gdy
zmiany rezydualne - resekcja chirurgiczna



III stopień -



chemioterapia 4 kursy Etopozyd+cisplatyna u chorych
dobrze rokujących i 4 kursy BEP u średnio i źle
rokujących

do uzyskania dwóch prawidłowych wartości

markerów nowotworowych + usunięcie zmian
rezydualnych (gdy przetrwała choroba - 2 kursy
etopozyd+cisplatyna)

Nowotwory jądra
leczenie



Obserwacja po leczeniu



badanie rtg kl. piersiowej i markerów
nowotworowych w miesiąc po leczeniu,
następnie co 3 miesiące do 2 lat i
później co 6 miesięcy do 5 lat. CT
miednicy po roku, dwóch i 5 latach

Nowotwory jądra
leczenie

Toksyczność późna



azo- lub oligospermia w ciągu 2 lat
po leczeniu u 45-55%



Wtórne nowotwory:



rak jądra u 1-2%



czerniak



ostre białaczki

Rak prącia



rak wieku podeszłego



po obrzezaniu w wieku niemowlęcym prawie
nie występuje



dyskutowana etiologia wirusowa



histologia: rak płaskonabłonkowy



objawy: źle gojące się owrzodzenie, guzek
najczęściej na żołędzi lub w miejscu
przejścia w trzon prącia



często bywa ukryty w obrębie stulejki

Rak prącia



Leczenie operacyjne:



częściowa lub całkowita amputacja
prącia



radioterapia



chemioterapia



5-letni okres przeżycia ok.. 50%