Główny regulator procesów gospodarczych

W okresie średniowiecza panował Bi-metalizm. Pieniądz był srebrny oraz złoty. W średniowieczu istnieje zjawisko głodu pieniądza tzn . Że pieniądza jest o wiele wiele za mało w stosunku do potrzeb. Do obrotu , do handlu . Wynikało to z problemów wydobycia złota i srebra. Dominował handel wymienny – towar za towar .

Prawo do bicia pieniądza ( monopol menniczy) ( monarchowie,książęta,duże miasta)

Nie liczy się nominał tylko waga kruszcu .

MIASTO

CECHY-org.rzemieślnicze

KUPCY- gildie , zrzeszenia

brak samowystarczalności , duża rola handlu

większa rola pieniądza

większa wolność osobista

własność

samorząd

zaczątki kapitalizmu

Organizacja produkcji wieś-miasto

WIEŚ

DWÓR-jednostka polityczna,prawna i ekonomiczna

samowystarczalność , mała rola handlu

mała rola pieniądza

brak wolności osobistej

brak własności

brak samorządu

konserwacja feudalizmu

Feudalizm europejski a feudalizm reszty świata

EUROPA	AZJA
Prawo dziedziczenia lenna dużo szczebli drabiny feudalnej wzajemne prawa i obowiązki seniora i wasala ,,rozmycie władzy”	1.Brak dziedziczenia 2.Niedużo szczebli drabiny feudalnej 3.Bardziej autorytarny stosunek senior-wasal 4.,,centralizacja władzy ''

Cechy gospodarki feudalnej

Rolniczy charakter gospodarki (80-90% ludności do końca XVIIIw.)

Dominacja gospodarki naturalnej

Decentralizacja rynków towarowych

„BRAK RYNKÓW”

Dowody na rozwój gospodarczy w średniowieczu:

-zerwanie z gospodarką opartą na niewolnictwie

-wzrost populacji i dochodu światowego

-”rewolucja agrarna „ w XI-XII w .

-handel dalekosiężny i rozwój miast

Rozdział światowego PKB wg kontynentów około 1500 r . 250 mld USD ( w roku 500-120 mld.)

Azja (65%)

Rewolucja agrarna  XVI, XVII i XVIII wieku

 (wprowadzenie płodozmianu, wyspecjalizowane pasterstwo

Zmiana sposobu uprawy (dwupolówka / trójpolówka: wzrost produktywności o 50%)

Nowe uprawy: len , konopie , warzywa , hodowla bydła , owiec , trzody , drobiu

Woły i koń

Wynalazki : pług , chomąto , koło wodne , kosa ,

Podział pól na dwie a później na trzy części. Sprawiło to że produktywność zrosła kilkakrotnie .

Automatycznie urosła ilość ludności , lecz nadal panowała strefa głodu .

Tendencje rozwoju handlu dalekosiężnego i rzemiosła w średniowieczu

Handel kierowany przez Bizancjum

Ekspansja gospodarcza Arabów .

Odrodzenie się handlu śródziemnomorskiego

Znaczenie Hanzy .

Rozwój miast

(Konstantynopol , Aleksandria , Saloniki , Wenecja , Genua )

Przyczyny rozkładu feudalnego

Zmiany w technice wojskowej(wojsko oparte na rycerstwie zostaje zastąpione specjalistycznymi formacjami „armii zawodowej”).

Klęska demograficzna w Europie ( XIV w . ) (wpływ zmian popytu i podaży siły roboczej na warunki gospodarstwa chłopów )

Wzrost roli miast i handlu .