Kontrola w administracji

14.10.2013r

Nie zawsze kontrola wystepuje samodzielnie.

Odstepstwo w niewładczym charakterze kontroli.

Pewne elementy władczości wystepują:

-obowiązek poddania się kontroli.(po stronie podmiotu kontrolowanego), nie można uchylić się od kontroli, obowiazek składania zeznań,

-Kontrolujący ma określone uprawnienia, którym odpowiadają określone obowiązki po stronie kontrolowanego, którym nie można się przeciwstawić.

-O władczości można mówic w ramach szerszych funkcji takich jak nadzór i kierowanie.

-Szereg instytucji kontrolujacych jeżeli zezwala prawo może wydawać w trakcie kontroli zarządzenia doraźne.

-władczosć w samych wnioskach pokontrolnych, często kontrolowany powinien się ustosunkować do wniosków pokontrolnych,jeżeli kontrolowany nie zgadza się z wnioskami/nie uwzględnia ich prawo zobowiązuje go by wyjasnił czemu do tych wniosków się nie stosuje.

Kontrola jest zjawiskiem prawnym. Wznacznej mierze jest poddana regulacjom prawnym. Prawo w zasadzie nie definiuje czym jest kontrola. Brak legalnej definicji. Ustawodawca traktuje kontrole jako pojęcie zastane, które ma określoną treść w doktrynie i orzecznictwie. Zwykle ustawodawca określa tresc kontroli, na czym polega, jakie dzialania, jakie cele kontroli.

Regulacje kontroli w prawie są bardzo zróżnicowane, ustawodawca jest niekonsekwentny.

Nazewnictwo:Czynności sprawdzające, ocena, urzędowe badanie. Uznajemy że kontrola po analizie opisu.

Kontrola powinna być regulowana prawem nawet gdy jest częścią składową szerszej więzi.

Czy kontrola jest wykonywaniem administracji publicznej?

Ma to znaczenie przy odwolywaniu się lub zaskrażaniu czynnosci kontrolnych.

Inaczej należy taktować kontrole administracji sprawowaną przez podmioty zewnętrzne(nie ma możliwości zaskarżenia czynności kontrolnych, nie sprawują administracji publicznej) a inaczej przez samą administrację(jest dzialalnoscia administracyjną, ma na celu właściwe działanie administracji; nie ma tu zastosowania KPA, który dotyczy regulacji do podmiotow spoza struktur administracji; działania kontnrolne nie są działaniami władczymi zatem nie mają charakteru decyzji administracyjnej, chyba, że na zasadzie wyjątku przepis prawa formę decyzji przewiduje).

Inne działania mimo że są wykonywaniem administracji nie podlegaja zastosowaniu kpa.

Do sądu administracyjnego można zaskarżać też tzw inne akty lub czynności z zakresu AP dotyczące uprawnień lub obowiązkow z zakresu prawa. Czynności kontrolne należy zaliczyć do tej kategorii innych aktów lub czynności, gdy dotycza uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Co do zasady niezaskarżalne kontrola.

Po dokonaniu kontroli podejmowane są środki władcze do których kontrola otwiera drogę.

RODZAJE KONTROLI W ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

najważniejsze podziały:

1.kryterium mozliwego zakresu kontroli:

→ nieograniczona(zupełna) – zgodnie z prawem może obejmować cały zakres działania podmiotu kontrolowanego,

→ ograniczona( fragmentaryczna) – tylko ściśle okreslona prawem część działałności podmiotu kontrolowanego, do określonych wzorców

2.kryterium zakresu rzeczywiście prowadzonej kontroli

→ kompleksowa(generalna) – dotyczy calokształtu działalności podmiotu kontrolowanego, zapewnia bardziej wszechstronną ocenę i wychwyca potencjalnie wszystkie nieprawidlowości, jest kosztowna finansowo i pracy nakłady, może zakłócać działalność podmiotu kontrolowanego

→ problemowa(odcinkowa) – tylko wycinek działalności, okreslonego problemu, daje bardziej pogłębiony obraz konkretnego problemu, mniej kosztowna,

3.kryterium sposobu prowadzenia kontroli

→ bezpośrednia – typowa, prowadzona na miejscu

→ pośrednia – opiera się na dokumentach, sprawozdaniach, analiza dokumentów dostarczanych podmiotowi kontrolowanemu; mało obiektywna

4.kryterium trybu kontrolowania

→ planowa – wg wcześniej ustalonego planu

→ doraźna – poza planem, często inspirowana naglymi potrzebami

5.kryterium etapu wkraczania kontroli w działalność kontrolowanego

→ wstępna – przed rozpoczęciem działalności

→ towarzysząca(faktyczna) – w trakcie działalności

→ następcza – po zakończeniu działalności

6.kryterium inicjatywy podjęcia i prowadzenia kontroli

→ z urzędu

→ na wniosek

7.kryterium usytuowania kontrolującego względem kontrolowanego

→ zewnętrzną(niezalezną):szeroko – do całego systemu AP, sprawowaną przez jakikolwiek podmiot spoza AP, ; wąsko – kontrola przez jakikolwiek podmiot który nie funkcjonuje poza strukturą danego podmiotu GIODO (wew)

a.kontrola niezawisła w ramach kontroli wewnętrznej – typowa dla sądów,RPO, NIK w pewnej mierze,

→ wewnętrzna:szeroko – każda kontrola sprawowaną przez inny podmiot w ramach struktur AP; wąsko – w obrębie struktury danego podmiotu

8.kryterium organizacyjne

→ funkcjonalna – przez podmioty powłone do różnych zadań wśród których są funkcje kontrolne

→ instytucjonalna – sprawowaną przez podmioty i instytucje powołane specjalnie do sprawowania kontroli, powołane w celach kontroli, inspekcje,

9.kryterium podstway na jakiej opiera się wykonywanie funkcji kontrolnych

→ zawodowa – stosunek pracy, stosunek o zbliżonym charakterze gdzie jest ekwiwalent za wykonywanie funkcji kontrolnych

→ niezawodowa – społeczna, obywatelska, bez formalnej podstawy, stosunku prawnego, ekwiwalentu