Fizjologia wykład 18.04.2012
Ocena aktywności fizycznej
subiektywna ocena polega na wykorzystaniu kwestionariuszy aktywności fizycznej
zastosowanie testów wysiłkowych w ocenie zdolności do wysiłkowej
Analiza obrazu reakcji organizmu na wysiłek fizyczny może być wykorzystana do:
celów diagnostycznych
oceny zakresu i głębokości zmian wywołanych w wyniku dysfunkcji
oceny zdolności wysiłkowej badanego jako kryterium doboru programu rehabilitacji
oceny skuteczności leczenia i rehabilitacji
oceny zdolności badanego o wykonywania pracy i innych czynności życia codziennego
Zalecenia:
rodzaj wysiłku:
wysiłki tlenowe (4-7 razy w tygodniu) – korzystnie wpływają na zwiększenia masy mięśniowej i redukcja masy ciała
wysiłki oporowe (2-3 razy w tygodniu) – tak jak w wysiłkach tlenowych
intensywność wysiłku
umiarkowana intensywność – (50-70 % Vo2max) -
wysiłki przerywane (30 min wysiłek 50% VO2max oraz 30 sek wysiłek 80% VO2max)
Bilans energetyczny organizmu:
zrównoważenie podaży energii do zapotrzebowania energetycznego organizmu
utrzymanie należnej masy ciała
utrzymanie należnego zapotrzebowania (ilościowego i jakościowego) w podstawowe składniki pokarmowe
Przemiana energii:
Podstawowa PM – najmniejsze nasilenie przemian energetycznych jakie zachodzą w organizmu w wyniku których dostarczana jest dostateczna ilość energii do zachowania homeostaty organizmu (oddychanie, podziały komórkowe itp)
Ponadpodstawowa PM
Koszt pracy fizycznej
Koszt pracy umysłowej
Koszt trawienia pokarmów
Koszt czynności dnia codziennego
Całkowita PM – suma podstawowej i ponadpodstawowej przemiany materii
Kalorymetria:
Metoda oznaczania:
podstawowej PM
całkowitej PM
kosztu energetycznego pracy
PPM=1kcal / kg masy ciała / 1h
PPM zmniejsza się wraz z wiekiem
PPM jest niższa u kobiet w porównaniu do mężczyzn
Węglowodany:
najkorzystniejsze źródło energii do skurczów mięśni (1g-4kcal)
zużywają mniej tlenu podczas spalania niż tłuszcze
dostarczają o 7% więcej energii i szybciej ją produkują, łatwiej wchodzą w cykle metaboliczne
stanowią jedyne źródło energii dla tkanki nerwowej, opóźniają zmęczenie psychiczne
ich obecność reguluje metabolizm tłuszczu i białek
chronią komórkowe zasoby białka
niezbędny jest błonnik roślinny
Tłuszcze:
stanowią materiał zapasowy
1g=9kcal
stanowi tkankę ochronną dla narządów wew i termogenezy
tłuszcze proste to w 95% trójglicerydy
tłuszcze nasycone (zawierają nasycone KT) stałe w temp pokojowej
tłuszcze nienasycone
tłuszcze łączą się z innymi składnikami chemicznymi (fosfolipidy, lipoproteiny)
niezbędny jest kwas foliowy
Białka:
są materiałem budulcowym organizmu
stanowią 75 % suchej masy ciałą
1g=4kcal
są składnikiem płynów ustrojowych: krwi, mleka itp.
tworzą białkowe części enzymów
Ocena bilansu energetycznego na podstawie budowy i masy ciała:
BMI – (18,5-25)
FAT% - (10-20%)
WHR – wskaźnik brzuszno-biodrowy (0.8 do 0.9) – proporcja obwodu tali do obwodu bioder
Skutki bezczynności ruchowej:
upośledzenie transportu tlenu z płuc do tkanek i zmniejszenie jego zużycia
zmniejszenie objętości serca o ok 11-18%
zmniejszenie objętości wyrzutowej serca
zmniejszenie powrotu żylnego krwi do serca
ograniczenie wyrównana redukcji SV poprzez wzrost HR (pow 9%)
zmniejszenie siły mięśni, napięcia i obwodu mięśni kończyn dolnych sugeruje zanik mięśni kończyn dolnych oraz zmniejszenie LBM i TBW
zmniejszenie tolerancji węglowodanów