PIERWSZA WOJNA ŚWIATOWA I JEJ WPŁYW NA ZMIANĘ MAPY POLITYCZNEJ

1.Przyczyny I Wojny Światowej

-antagonizm niemiecko-francuski, którego podłożem była aneksja Lotaryngii i Alzacji przez Niemców ,

-spory terytorialne w Afryce

-antagonizm niemiecko-angielski na tle rywalizacji gospodarczej i wyścigu zbrojeń na morzu

-napięcie w stosunkach między Niemcami i Austrią a Rosją spowodowane kolizją interesów na Półwyspie Bałkańskim i na Bliskim Wschodzie.

-Niemcy stali się konkurentem na rynkach światowych

-w roku 1914 mapa polityczna świata odpowiadała nieaktualnemu już układowi sił z końca XIX w. tj. absolutnej hegemonii Anglii w dziedzinie przemysłu, handlu i finansów. Układ uległ zmianie, na niekorzyść Wielkiej Brytani

-Wojny Bałkańskie w latach 1912 i 1913- Turcy zostali usunięci z Macedonii

2. I Wojna Światowa

-I WŚ rozpoczęła się 14 sierpnia, była to wojna o nowy podział świata. Brały w niej udział państwa centralne- Niemcy, Austro-Węgry, Bułgaria i Turcja oraz państwa ententy, czyli koalicji- Wielka Brytania, Francja, Rosja do których przyłączyły się później Stany Zjednoczone, Włochy, Japonia w sumie 27 państw

-I WŚ była pierwszym wielkim konfliktem międzynarodowym, który ogarnął prawie cały kontynent

Europy oraz część Azji i Afryki

3.Skutki I Wojny Światowej

-trwała 52 miesiące, spowodowała głębokie zmiany w gospodarce oraz na mapie politycznej świata

-straty ludnościowe oceniono na 10 mln zabitych i ok. 20 mln rannych

-straty materialne głównie krajów okupowanych przez wojska niemiecki.

-światowa produkcja zmniejszyła się w latach 1913-1920 o ok 10-12%

-koszty wojny wyniosły 40 mld dolarów

-w działaniach wojennych po raz pierwszy w Europie użyto „wojsk kolorowych”

-nastąpił kryzys i zadłużenie państw- kredyty udzielane przez Stany Zjednoczone, których pozycja gospodarcza i polityczna w świecie wzrosła

-produkcja żywności i surowców mineralnych w Europie spadła i dopiero w 1926r. Osiągneła poziom przedwojenny.

-Azja i Oceania zwiększyła produkcję o ok. 20 %, Ameryka Północna o 25%, wyższy wzrost osiągnięto w Ameryce Południowej i Afryce

-Warunki pokojowe i nowe granice państw ustalono za pomocą traktatów

*wersalki 1919r i związany z nim traktatem w Saint-Germain-en-Laye 1919r.

*w Neuilly 1919r,

*Trianom 1920r.

*Severes 1920r.

*Lozanna 1923r.

-traktatu wersalskiego nigdy nie ratyfikowały Stany Zjednoczone, nie wstąpiły również do Ligii Narodów

-celem państw zwycięskich było osłabienie Niemiec, ale Wielka Brytania przeciwstawiała się zbyt daleko idącym zmianom terytorialnym na niekorzyść Niemiec, obawiając się nadmiernego wzrostu Francji na kontynencie europejskim

-wszystkie państwa zwycięskie widziały w powojenny Niemczech ważne ogniwo tzw „kordonu sanitarnego” skierowanego przeciw młodej republice radzieckiej i pomyślanego jako zabezpieczenie przed wpływami rewolucji.

-Niemcy utraciły 70,5 tys km2 terytorium . Flotę handlową Niemiec zredukowano do 500tys

-Francja odzyskała Alzację i Lotaryngię- stała się najsilniejszym,lądowym mocarstwem kapitalistycznym w Europie.

-Belgia otrzymała okręgi Eupen i Malmedy

-Dania dzięki przeprowadzonego plebiscytu otrzymała część północnego Szlezwiku

-Niemcy musieli się zgodzić na 15-letnią okupację Zagłębia Saary oraz prawo do eksploatacji jej kopalń przez Francję i zobowiązać do demilitaryzacji ziem na prawym brzegu Renu oraz pasa szerokości 50 km wschód od Renu. Musiały przyznać Francji większe uprawnienia w dziedzinie żeglugi na tej rzece. Spowodowało to likwidację obowiązującej przed wojną konwencji mannheimskiej i komisji, w której Francja, Belgia i Szwajcaria nie były reprezentowane.

-Polska po 123 latach niewoli powstała Polska niepodległa, odzyskując ziemie dawnego zaboru pruskiego: Wielkopolskę, część Pomorza i Górnego Śląska. Część ziem polskich pozostała niestety w granicach Niemiec.

-Gdańsk stał się „wolnym miastem” pod opieką Ligi Narodów. Polska miała prawo korzystania z portu, posiadania linii kolejowej i własnej polskiej poczty .

-Państwo Polskie uzyskało dostęp do morza. Niezgodnie z traktatem wersalskim, który wschodnią granicę Polski wyznaczał wzdłuż tzw. liniii Curzona, wojska polskie zajęły część zachodniej Ukrainy i Białorusi oraz część Litwy z Wilnem.

-”wolnym miastem” ogłoszono Kłajpedę, która w 1923 r. weszła w skład Litwy

-Luksemburg połączona zostało unią celną z Belgią, podobnie jak była połączona z Niemcami przed 1 wojną światową

-Niemcy utraciły wszystkie kolonie, które w formie „mandatów” przekazano państwom zwycięskim. Kamerun i Togo podzielono między Anglią i Francją, Afrykę Południowo-Zachodnią przekazano Związkowi Południowej Afryki ,będącemu dominium Wielkiej Brytani. Tanganika przypadła w udziale Wielkiej Brytanii. Ruanda, Burundi przekazano Belgi

*wyspy na Oceanie Spokojny, na północ od równika otrzymała Japonia

*na południe od równika kolonie niemieckie przyznano Australii oraz Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii

*zobowiązano Niemcy do ograniczenia sił zbrojnych do 100 tys. żołnierzy i oficerów, zapłacenia kontrybucji i odszkodowania w wysokości 32 mld dolarów oraz do dostaw statków morskich i rzecznych, wagonów i lokomotyw, węgla, bydła itp.

-miasto w Cingtao w Chinach, które Japonia zagarnęła już w 1914 r.- pozostawało w jej posiadaniu do 1921r.

-monarchia austro-węgierska, będąca sztucznym zlepkiem narodów, rozpadła się po wojnie ostatecznie

*po wykonaniu postanowień traktatów pokojowych w Saint-Germain-en-Laye, Neuilly i Trianon. Austria zredukowana do etnicznie jednolitej prowincji, stała się republiką o powierzchni 82 400 km

*Część ziem dawnej monarchii austro-węgierskiej weszła w skład odrodzonej polski.

*Austria straciła południowy Tyrol na rzecz Włoch

-niepodległość uzyskała Czechosłowacja, obejmująca Czechy, Morawy, Słowację, część Śląska i Ruś Podkarpacką.

-powstała Jugosławia – państwo południowych Słowian, jednoczące Serbię, Czarnogórę, Bośnię, Hercegowinę, Chorwację i Słowenię, część Macedonii (wcześniej należała do Bułgarii)

-wyniku powstały również inne państwa niepodległe : Finlandia, Litwa, Łotwa, Estonia

-Węgry straciły 239 900 km2 a przez to znaczne zasoby bogactw mineralnych

-Rumunia otrzymała Siedmiogród, Bukowinę, Banat i Besarabii. Kraj stał się wielonarodowościowym, którego ludność wzrosła dwukrotnie.

-Do Włoch przyłączono Półwysep Istria z Triestem, Trydent, południowy Tyrol po przełęcz Brenner (dawne te terytoria wchodziły w skład Austrii)

-Bułgaria straciła na rzecz Grecji dostęp do Morza Egejskiego. Grecja ponadto otrzymała Trację Wschodnią i okręg Smyrny w Azji, ale Turcja nie uznała tej decyzji i, w wyniku wojny turecko-greckiej w latach 1919-1922 oraz klęski Grecji w bitwach pod Inonu i nad Sakaryą, obszary te zostały przy Turcji.

-Turcja straciła Syrię, Palestynę, Irak, Hidżaz. Zostało jej tylko półpustynna Wyżyna Anatolijska i skrawek Półwyspu Bałkańskiego ze Stambułem. Po wojnie bałkańskiej w 1912r. Państwo osmańskie utraciło na podstawie układu londyńskiego posiadłości europejskie oprócz Konstantynopola i rejonu cieśnin

-po I WŚ w myśl traktatu pokojowego w Sevres, cieśniny Dardanele i Bosfor, Morze Marmara zostały zdemilitaryzowane i otwarte dla okrętów i statków wszystkich państw.

-w 1922r w Turcji obalony został sułtan. Pierwszym prezydentem republiki tureckiej został Mustafa Kemal Pasza Ataturk- dokonał europeizacji Turcji, znosząc kalifaty, tytuły feudalne, wprowadzając alfabet łaciński, kalendarz gregoriański,reformy społeczne

-Wielka Brytania uzyskała- Irak, Palestynę, Transjordanię. Irak w 1932r. Uzyskała niezawisłość, pozostając w gospodarczej i politycznej zależności od Wielkiej Brytanii.

*w 1914r. Anglia ogłosiła swój protektorat nad Egiptem

-Syria i Liban stały się mandatem Francji

-niezależność uzyskała Hidżaz z Mekką i Medyną- miejscowościami pielgrzymek świata muzułmańskiego

*Nedżd w 1925r. Podbiło Hidżaz, tworząc monarchię, która w 1932r. Otrzymała nazwę Królestwa Arabii Saudyjskiej

*Jemen stał się niezależnym państwem (półwysep arabski). Sułtany natomiast i emiraty na wschodnich i południowo-wschodnich wybrzeżach tego półwyspu pozostały pod protektoratem Wielkiej Brytanii

4.Podsumowanie

-nowe granice były wyrazem stosunku sił, kompromisu i ścierania się różnych tendencji

-traktat wersalki nie usunął sprzeczności, stworzył zaś nowe przeciwieństwa, przede wszystkim pomiędzy krajami zwycięskimi i zwyciężonymi.

-Stany Zjednoczone wzbogaciły się na wojnie, zwiększając swój potencjał gospodarczy i militarny oraz prestiż polityczny

-przeobrażenia kolonialne po I WŚ

*likwidacja imperium kolonialnego Niemiec i Carskiej Rosji.

5.W dwudziestoleciu międzywojennym

-okres narastania sprzeczności interesów między poszczególnymi państwami i grupami państw

-w gospodarce nastąpiła pogłębiająca się dysproporcja między możliwościami produkcyjnymi spowodowanymi rozwojem techniki i wzrostem wydajności pracy a rozmiarami produkcji określanymi popytem w warunkach ustroju kapitalistycznego

-duże bezrobocie

-depresja gospodarcza

-kryzysy oraz poszukiwanie rynków zewnętrznych, kurczących się z powodu ustanowienia barier celnych, ograniczeń walutowych i dumpingu, spotęgowały przeciwieństwa interesów i wzmogły napięcie w sytuacji międzynarodowej

-rozwój energetyki

-źródłem energii elektrycznej stał się „biały węgiel” , zwłaszcza w krajach takich jak Włochy, Szwajcaria, Norwegia, Szwecja, Francja i Japonia.

*tania energia elektryczna została użyta w metalurgii aluminium i wysokogatunkowej stali oraz elektrochemii

-rozwój lotnictwa spowodowało wzrost produkcji aluminium ( dostarczały Francja, Gujana Holenderska i Brytyjska, Węgry, Włochy, Jugosławia

-wzrosło zapotrzebowanie na metale – chrom, wolfram, molibden, nikiel i wanad

-szybki rozwój przemysłu chemicznego w Niemczech, Anglii, Francji, Japonii, Stanach Zjednoczonych i w innych krajach.

*produkcja chemiczna była przygotowaniem do wojny

*Niemcy rozpoczęły produkcję kauczuku syntetycznego, a także paliwa płynnego. Starali się przestawić produkcję na potrzeby wojenne.

-rozwój transportu samochodowego i lotnictwa, a także łączności-radio.

*ulepszanie dróg bitych i intensywna rozbudowa

*nastąpił wzrost wydobycia ropy naftowej (największym producentem ropy były Stany Zjednoczone, Związek Radziecki

*wzrost produkcji węgla

*samochody pełniły funkcję nowoczesnego transportu (np. na Saharze, w Australii, między Stanami Zjednoczonymi a Alaską, między Birmą a Syczuanem)

*rozwój żeglugi morskiej (Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Japonia, Norwegia, Włochy)

*międzynarodowy podział pracy, wzrost obrotu maszynami, urządzeniami przemysłowymi i środkami transportu

*Stany Zjednoczone umocniły swoją pozycję w świecie ( poprzez minimalny udział w wojnie )-

z tytułu dostaw w czasie wojny monopole amerykańskie osiągnęły ogromne zyski 35mld dolarów. USA wyprodukowały pierwsze 4 samochody osobowe w 1895r., były także największym producentem pszenicy, jęczmienia, owsa, kukurydzy i bawełny

*Stany Zjednoczone prowadziły politykę izolacjonizmu. Kongres odrzucił traktat wersalski i USA nie wstąpiły do Ligi Narodów.

*Stany Zjednoczone dążyły do hegemonii nad światem przede wszystkim na drodze ekonomicznego uzależnienia od siebie i podporządkowania sobie mniejszych i słabszych państw

.Bazy strategiczne i rozbudowana siła zbrojna stanowiły uzupełnienie tych środków działań.

6,kryzys gospodarczy,który rozpoczął się na jesieni 1929r.

*wstrząsnął gospodarką amerykańską

*nastąpiło gwałtowne ograniczenie produkcji przemysłowej i rolniczej

*wysokie bezrobocie w 1932r. Ponad 13mln osób

*z powodu braku ubezpieczenia robotników, bezrobotni zostali pozbawieni wszelkich środków do życia

*trudność zbytu towarów na rynku wewnętrznym i rynkach zagranicznych spowodowały drastyczne zahamowania produkcji, świadome niszczenie towarów pszenicy, kukurydzy w celu ograniczenia podaży. Towary te przeznaczano w czasie kryzysu na opał.

*handel zagraniczny podupada

*w 1937 r. produkcja amerykańska osiągnęła poziom przedkryzysowego

-Wielka Brytania- lata międzywojenne były okresem bezrobocia i ogólnej depresji gospodarczej (objęła głównie „stare” gałęzie przemysłu- górnictwo węgla, hutnictwo i przemysł włókienniczy) *1931r. Wprowadzano statut westminsterski, który przyznawał dominiom równouprawnienie w stosunkach z Wielką Brytanią. Brytyjski gubernator stał się oficjalnym przedstawicielem Korony, pozbawiony faktycznej władzy politycznej. Dominia: Kanada, Australia i Związek Południowej Afryki uzależniły się ekonomicznie i politycznie. Dwustronna zależność gospodarcza między nimi a metropolią, oparta na eksporcie z Wielkiej Brytanii artykułów przemysłowych i imporcie surowców z obszarów dominialnych, zmieniła się w zależność jednostronną. -rozwój przemysłu w Kanadzie *obszar cenny w surowce. Stała się krajem przemysłowym. Kanada była światowym producentem oraz eksporterem pszenicy -w 1937r. Południowa Irlandia ogłosiła się samodzielną republiką -towary amerykańskie skutecznie wypierały wyroby przemysłu angielskiego z rynków Chin, Japonii, a także z krajów imperium. Kapitał amerykański posiadał szerszą bazę ekonomiczną niż brytyjski. -handel brytyjski odczuwał konkurencję Niemiec -układ waszyngtoński oznaczał koniec hegemonii Wielkiej Brytanii na morzach. Straciła ona nie tylko przodującą pozycję polityczną, ale także ekonomiczną. Wielka Brytania była również nadal światowym „bankierem” i pierwszym „transporterem”. W okresie międzywojennym przestano używać nazwy „imperium” w odniesieniu do posiadłości Wielkiej Brytanii, zastępując ten termin pojęciem „imperializmu”, terminem Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Po II WŚ na wniosek Indii zmieniono nazwę na Wspólnotę Narodów. -Francja *chcieli podnieść poziom swojej gospodarki po odzyskaniu Alzacji i Lotaryngii oraz otrzymanym od Niemiec reparacjom wojennym *dzięki zmianom terytorialnym i gospodarczym Francja przekształciła się z kraju rolniczo-przemysłowego w przemysłowo-rolniczy, o zaawansowanej koncentracji finansów i produkcji przemysłowej. Ogólny rozwój był powolny, ze względu na brak dostatecznej ilości koksu, ropy naftowej, rud metali kolorowych. Poważny udział w gospodarce Francji miały jej kolonie. *dokonano odbudowy oraz rozbudowy bazy energetycznej, głównie w postaci elektrowni wodnych. *rozwinął się przemysł samochodowy, lotniczy, elektrotechniczny oraz rafinerie ropy naftowej *niż demograficzny, rolnictwo się cofało zamiast się rozwijać (dużo osób uciekało do miast) *Francja nie umiała należycie wykorzystać pomyślnych warunków naturalnych, dogodnego położenia geograficznego i bogactw naturalnych swego kraju, zwycięstwa w I WŚ, do polepszenia swojej sytuacji gospodarczej i politycznej -Niemcy *szybko odbudowały rozbudowały swój potencjał gospodarczy. *otrzymały pożyczki w wysokości 20mld franków *był to kraj dłużniczy, ale koncentracja produkcji doprowadziła do powstania potężnych monopoli *największym okręgiem przemysłowym w Europie było Zagłębie Ruhry z eksploatacją węgla kamiennego, produkcją stali, wielką chemią. *rozwój eksportu, problem nadprodukcji spowodował m.in. bezrobocie przez to narastało niezadowolenia, zaostrzały się przeciwieństwa klasowe, rozwój faszyzmu *po 1933r jeszcze bardziej dążono do podporządkowania gospodarki zbrojeniom, i przygotowaniom do wojny *w związku z brakiem wielu surowców, planowano nowy podział świata i podbój kolonii -Japonia

*szybki rozwój przemysłu, zwłaszcza ciężkiego

*tania siła robocza pozwoliły Japonii przy stosowaniu cen dumpingowych konkurować z krajami europejskimi.

*umocniła swoją pozycję w Chinach, zwiększyła eksport towarów na rynki innych krajów azjatyckich

*czynnikiem hamującym gospodarkę był słaby rynek wewnętrzny oraz niedostatek surowców (węgla, rud żelaza, ropy naftowej), także częste trzęsienia ziemi

*brak wolnych ziem pod uprawę rolną

*pragnęli podobijać obce terytoria znajdujące się na kontynencie azjatyckim

*przygotowując się do wojny, Japonia rozbudowała przemysł zbrojeniowy oraz stoczniowy

*w 1931/32 Japonia napadła na Chiny i zajęła Mandżurię oraz część Mongolii Wewnętrznej , tworząc państwo Mandżukuo

*w 1938 dokonała agresji na terytorium Związku Radzieckiego, została odparta.

*w 1938r-próba wtargnięcia się na terytorium Mongolskiej Republiki Ludowej,odparta

-Włochy

-1935/36 podbiły Etiopię, przez te podbicie pozwoliło to Włochom na połączeniu ich kolonii Somali i Erytrei

7.Sytuacja polityczna przed II WŚ

-1935r- plebiscyt w Saarze, zwycięstwo Niemiec. Niemcy wprowadziły w 1935r. Powszechny obowiązek służby wojskowej.

-1935- Niemcy i Japonia podpisały tzw. pakt antykominternowski, w 1936r. Przystąpiły również Włochy. Był to blok wojenny skierowany przeciwko Związkowi Radzieckiemu

-1936- w Hiszpanii po zbrojnej interwencji Niemiec i Włoch obalony został rząd republikański i ustanowiono reżim faszystowski.

-1938r. Niemcy wcieliły do Rzeszy Austrię (inkorporacja)

-1939 okupacja Czechosłowacji i Moraw. Te wydarzenia wzmocniły potencjał ekonomiczny i militarny hitlerowskich Niemiec

-w marcu 1939r. Niemcy wymusiły na Litwie zrzeczenie się Kłajpedy

-w kwietniu 1939r. Włochy zajęły Albanię , włączając ją jako prowincję do swojego kraju.

-udział ZSRR w gospodarce świata systematycznie wzrastał dzięki przebudowie społecznej i technicznej rolnictwa. ZSRR uniezależnił się od importu surowców.

8.Mapa polityczna po II WŚ powstanie państw socjalistycznych

-01.09.1939 Niemcy napadły na Polskę, 03.09.1939 Wielka Brytania i Francja wypowiedziały wojnę Niemcom, nie podejmując żadnych działań wojennych

-w wojnie uczestniczyły 72 kraje

-w ciągu pierwszych 20 miesięcy Niemcy zajęły Polskę, Danię, Norwegię, Holandię, Belgię, Luksemburg, Francję, Jugosławię i Grecję.

-w czerwcu 1941 hitlerowskie Niemcy napadły na ZSRR

-formalną neutralność ogłosiły: Hiszpania, Portugalia, Szwecja, Irlandia, Szwajcaria, Afganistan

-państwa, które rozpoczęły wojnę: Niemcy, Włochy i Japonia – państwa osi

-przez pewien czas po stronie Niemiec brały udział: Finlandia, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Słowacja, Chorwacja

9.Skutki II WŚ

-straty ludnościowe, materialne

-zmiany w gospodarce wielu krajów

-nasilenie tendencji autarkicznych

-międzynarodowy podział pracy

-deficyt siły roboczej (dlatego,że mężczyźni brali udział w wojnie), zwiększenie udziału kobiet w pracy zawodowej

-wzrost produkcji surowców syntetycznych oraz materiałów zastępczych

-Wielka Brytania z powodu dotkliwego braku żywności zmuszona została do intensyfikacji swego rolnictwa i rozszerzenia obszarów gruntów rolnych

-powiększenie gruntów ornych w Anglii i Walii

-W Wielkiej Brytanii nastąpiło ograniczenie eksportu i importu

-We Włoszech, Jugosławii, Grecji i Bułgarii rozwinęła się uprawa bawełny

-spadek produkcji przemysłowej i rolniczej

-Stany Zjednoczone. Kanada, Australia, nie które kraje Ameryki Łacińskiej- zwiększono popyt na artykuły przemysłowe i rolne

-Stany Zjednoczone weszły na zamorskie rynki zbytu Wielkiej Brytanii, Niemiec oraz innych krajów europejskich. Wojna była okresem olbrzymich zysków dla monopoli amerykańskich.

-znaczenie Wielkiej Brytanii po II WŚ spadła.. Zachowała jednak rolę w intensywnej modernizowanej produkcji przemysłowej oraz w eksporcie kapitałów . Zachowała także pozycję ekonomicznego ośrodka Wspólnoty Narodów i strefy sterlingowej, największego walutowo-finansowego zjednoczenia świata kapitalistycznego

-ZSRR

*skupiła się na lokalizacji przemysłu ( głównie ciężkiego, wschodnie i północne regiony ZSRR, na Powołżu, Uralu, w Kazachstanie, na Syberii, Azja Środkowa ) oraz zmian w jego strukturze.

*zwiększenie areału gruntów ornych na Powołżu, Uralu i Syberii

*budowa linii kolejowych

*straty materialne ocenia się na 679 mld rubli, straty ludnościowe- 20 mln osób

-nastąpił kryzys kapitalistyczny oraz wzrost terytorialny i ekonomiczny systemu socjalistycznego (11 państw europy i Azji, 1 na półkuli zachodniej)

-obszar ZSRR powiększył się z 21,7mln km2 do 22,4 mln km2 w 1938r. Na podstawie traktatu pokojowego z Finlandią w skład ZSRR wszedł Przesmyk Karelski z miastem Wyborg, zachodnie i północne wybrzeże jeziora Ładoga, terytorium na północo-wschód od Merkiarwi, część półwyspów Rybackiego i Średniego na morzu Barentsa.

*w 1944r. ZSRR otrzymał rejon Pieczengi ( Petsamo ) odstąpiony Finlandii w 1920r.

*w 1940r. Do ZSRR przyłączyły się Litwa, Łotwa i Estonia, tworząc trzy nadbałtyckie republiki związkowe

*w Poczdamie przyznano ZSRR część Prus Wschodnich z miastem Królewiec( Kaliningrad obecnie), zachodnia Ukraina, zachodnia Białoruś, Ruś Podkarpacka, Bukowina, Besarabia, południowy Sachalin, wyspy Kurylskie

*w 1944 ze ZSRR połączyła się Tuwińska Republika Ludowa, która w 1961 r. uzyskała rangę republiki autonomicznej

-pokonane Niemcy podzielono na 4 strefy okupacyjne (ZSRR, USA, WB i Francji) pod zarządem komendantów wojskowych i Wysokiej Rady dla koordynacji ich działalności. Na 4 sektory podzielono również Berlin. W myśl układu poczdamskiego z 1945r. Wymienione państwa (w nawiasie) miały przeprowadzić demilitaryzację Niemiec i stworzyć warunki do ich demokratyzacji. Niemcy miały być potraktowane jako jednostka gospodarcza, wysiłek kraju należało skierować na rozwój rolnictwa i przemysłu służącego tylko celom pokojowym. Kartele miały być zlikwidowane, a zbrodniarze wojenni ukarani.

*1949r. Powstała Republika Federalna Niemiec, w skład RFN weszło 10 krajów

*1949r. Powstała Niemiecka Republika Demokratyczna, które podjęło budownictwo socjalistyczne i stało się jednym z ogniw systemu socjalistycznego. Berlin zachodni stanowił odrębną jednostkę polityczną, miastem zdemilitaryzowanym, w którym władza ustawodawcza należy do Izby Posłów,a wykonawcza do Senatu

-na konferencji poczdamskiej ustalono zachodnią granicę Polski wzdłuż Odry i Nysy Łużyckiej. Polska odzyskała Śląsk, Pojezierze Mazurskie,Pojezierze Pomorskie oraz Ziemię Lubuską, część Prus Wschodnich

*w Jałcie ustalono wschodnią granicę polsko-radziecką tzw. linia Curzona

-tereny Czech zagarnięte przez Niemcy wróciły do Czechosłowacji

-na podstawie porozumienia czechosłowacko-radzieckiego nastąpiło zjednoczenie Ukrainy Zakarpackiej

-w maju 1945 r Polska i Czechosłowacja zawarły umowę, na mocy której przywrócono administrację polską na północnym obszarze Spisza i Orawy

-okupowaną w czasie wojny Alzację i Lotaryngię zwrócono Francji, a Eupen Malmedy- Belgii

-1947 r konferencja paryska wielkiej czwórki podpisała traktat pokojowy i ustaliła nowe granice Włoch, Węgier, Rumunii, Bułgarii oraz Finlandii

*Francja otrzymała od Włoch niewielki skrawek ziemi nad granicą

*Jugosławia szereg wysp na Adriatyku, półwysep Istria i część krainy julijskiej/

*rejon Triestu wydzielono jako „wolny obszar”, który w 1954r. Podzielono między Włochy i Jugosławię

*Grecja otrzymała wyspy Dodekanez i Rodos

*przywrócono niezawisłość Albanii i Etiopii, a posiadłości afrykańskie Włoch przekazano Organizacji Narodów Zjednoczonych

*Węgry zwróciły Czechosłowacji wszystkie terytoria zajęte w 1938r., przekazały niewielki obszar na prawym brzegu Dunaju, niedaleko Bratysławy

*Siedmiogród przyznano Rumunii, która zwróciła ZSRR Besarabię i północną bukowinę, oraz Bułgarii południową Dobrudżę

*Finlandia straciła Petsamo, Przesmyk Karelski, rejon Wyborga, kilka wysypek w Zatoce Fińskiej. Wydzierżawiła także bazę morską na zachód od Helsinek

*Austria była po wojnie okupywana przez wojska 4 mocarstw, a Wiedeń podzielono na 4 sektory. Dopiero w 1955 uzyskała niezawisłość jako suwerenne państwo, Została później członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych

-Japonia straciła Południowy Sachalin , Kuryle, Haboniai , Sikotan na rzecz ZSRR. Zmuszona została również zwrócić Chinom Mandżurię i wyspę Tajwan. Terytoria mandatowe Japonii przyjęły Stany Zjednoczone

*klęska Japonii przyniosła wolność Korei, którą podzielono na dwie strefy- północną radziecką i południową amerykańską

-1945r wyzwolił się Wietnam i ogłosił się republiką niepodległą

-1949r- powstanie Chińskiej Republiki Ludowej