KREW
– tkanka płynna , jej substancja pozakomórkowa – OSOCZE –
składa się przede wszystkim z wody. W osoczu zawieszone są
elementy morfologiczne – KRWINKI. Krew krąży w UKŁADZIE
KRWIONOŚNYM zamkniętym lub otwartym – wtedy nazywany jest
HEMOLIMFĄ.
OSOCZE – płynna substancja pozakomórkowa,
jest produktem wielu komórek organizmu. Stanowi 55% objętości krwi
ssaków. Składa się z:
- woda – 92%
- białka – 7% -
albuminy, globuliny, fibrynogen
- inne związki organiczne –
glukoza, aminokwasy, lipidy
- składniki nieorganiczne o
charakterze elektrolitów – zawierają jony sodowe, potasowe,
chlorowe, wapniowe, magnezowe, węglowodanowe, fosforowe.
FUNKCJE
OSOCZA:
- dzięki zawartości albumin i elektrolitów utrzymuje
stałe ciśnienie osmotyczne płynów ciała oraz ich PH
-
transportuje substancje odżywcze, tlen, dwutlenek węgla, szkodliwe
produkty przemian związków azotowych, hormony
- dzięki
globulinom pełni funkcję ochronną, tzn. chroni organizm przed
szkodliwymi związkami – ANTYGENAMI – wielkocząsteczkowe
substancje o charakterze białek, węglowodanów i kwasów
nukleinowych: w kurzu, pyłkach kwiatowych, bakteriach, wirusach,
grzybach, pasożytach.
GLOBULINY są białkami, które wiążą
się z antygenami, które stają się nieszkodliwe dla organizmu.
Globuliny są inaczej PRZECIWCIAŁAMI, neutralizują ciała obce
-
rozpuszczony w osoczu fibrynogen może przekształcać się w
FIBRYNĘ, która „zatyka” uszkodzone naczynia krwionośne,
zapobiega krwotokom
KRWINKI – dzielimy na trzy grupy:
1.
erytrocyty
– czerwone krwinki
2. leukocyty
– białe krwinki
3. trombocyty – płytki krwi
ERYTROCYTY
– u zarodków wytwarzane są w PĘCHERZYKU ŻÓŁCIOWYM, potem w
WĄTROBIE, a od drugiej połowy życia w SZPIKU KOSTNYM. Są to
jednojądrowe komórki o owalnym kształcie. Tylko u ssaków tracą
one jądro i przyjmują formę spłaszczonych krążków, cieńszych
w środku.
W cytoplazmie erytrocytów – HEMOGLOBINA
(czerwona), która umożliwia transport tlenu i dwutlenku węgla. W
organizmie człowieka ok. 4,3 mln. (kobiety) i 4,8 mln. (mężczyźni)
erytrocytów w 1ml krwi.
LEUKOCYTY
– wytwarzane w CZERWONYM SZPIKU KOSTNYM, a niektóre (limfocyty) w
grasicy, śledzionie, węzłach chłonnych. Są krwinkami najbardziej
zróżnicowanymi pod względem morfologicznym i czynnościowym. U
człowieka 4 – 10 tyś w 1 ml krwi.
- granulocyty – ok.
60%
- monocyty – ok. 4%
- limfocyty – ok.
36%
TROMBOCYTY – jednojądrowe komórki o owalnym
kształcie. Wytwarzane są w CZERWONYM SZPIKU KOSTNYM. W 1 ml krwi
człowieka znajduje się 200 – 400 tyś płytek krwi. Trombocyty
rozpoczynają proces krzepnięcia krwi. Podczas pękania naczyń
krwionośnych uwalniają TROMBOKINAZĘ – enzym, który rozpoczyna
proces przekształcania fibrynogenu w fibrynę (włóknik)
krwi.
Składniki krwi, które przesączają się przez
naczynia krwionośne do przestrzeni międzykomórkowych innych
tkanek, tworzą LIMFĘ – zawierają większość elementów osocza
oraz białe ciałka krwi. Krążenie krwi i limfy pośrednio
kontaktuje poszczególne komórki organizmu ze sobą –
współdziałanie i tworzenie integralnej całości, tzw. ORGANIZM.