AD1 Geneza i definicje marketingu
Marketing - to zespół zintegrowanych środków i działań polegających na rentownym, skuteczniejszym od konkurentów rozpoznawaniu i zaspokajaniu potrzeb nabywców w celu uzyskania obustronnej satysfakcji poprzez: * kształtowanie produktów i usług(produkt)
*ich rozprowadzanie i dostarczanie przy pomocy systemu dystrybucji (dystrybucja)
* przekazywanie informacji promocyjnej na rynek (promocja)
zrealizowanie transakcji rynkowych na określonych warunkach, w tym przede wszystkim cenowych (cena)
AD2.Autorzy ważniejszych podręczników prezentujących teorię marketingu
Eugeniusz Michalski, Kotler
AD3 Sposoby rozumienia marketingu:
określona orientacja biznesowa polegająca na analizowaniu rynku i potrzeb potencjalnych klientów przed rozpoczęciem produkcji, dostosowanie do tych potrzeb właściwości produktu i cen, oraz w miarę możliwości porozumienia się w tym zawieranie umów z nabywcą
odpowiednie oddziaływanie na rynek za pomocą zintegrowanego zestawu instrumentów marketingu mix(produkt, cena, dystrybucja, promocja)
realizację marketingowej funkcji przedsiębiorstwa. Funkcję marketingową należy jednak widzieć jako podstawową, nadrzędną wobec pozostałych.
AD4 Scharakteryzuj różnice między pojęciami: potrzeby a pragnienia
POTRZEBY |
PRAGNIENIA |
Stan dyskomfortu psychicznego wyn ika z natury ludzkiej hierarchiczny układ potrzeb(od fizjologicznych do potrzeb wyższego rzędu, tj. potrzeba miłości, przynależności) |
Chęć zaspokojenia potrzeby w specyficzny sposób w zależności od regionu, grupy społecznej. Itp. istnieje różny model zaspokojenia pragnień |
AD5 Zakres działań marketingowych w zależności od stanu popytu
RODZAJ POPYTU |
ZAKRES DZIAŁAŃ MARKETINGOWYCH |
NEGATYWNY- gdy duża część rynku nie akceptuje produktu |
Analiza przyczyn braku akceptacji produktu na rynku |
BRAK POPYTU – potencjalni klienci są obojętni na produkt |
Wzbudzenie zainteresowania produktem poprzez działania promocyjne |
UTAJONY – na produkty nie występujące na rynku |
Zbadanie potencjalnego popytu oraz wprowadzenie pożądanych dóbr |
MALEJĄCY – sprzedaż się zmniejsza |
Analiza przyczyn załamania rynku i odwrócenie tendencji zmniejszania się popytu poprzez REMARKETING( ponowne opracowanie i wdrożenie strategii marketingowej) |
NIEREGURALNY – zmieniający się w czasie (sezonowy) |
Znalezienie sposobów ustabilizowania popytu w czasie poprzez SYNCHROMARKETING |
PEŁNY – gdy producent jest zadowolony z poziomu sprzedaży |
Stała kontrola popytu ze względu na zmieniające się preferencje konsumentów oraz rosnąca konkurencję |
NADMIERNY |
Ograniczenie poziomu popytu w pewnych okresach lub stale poprzez DEMARKETING |
SZKODLIWY – nie pożądany ze względów społecznych |
Działanie na rzecz ograniczenia konsumpcji poprzez KONTRMARKETING (zastraszanie, wygórowane ceny, ograniczenie dostępności, zakazy prawne) |
AD6 Pojęcie marketing mix
Marketing – mix- zestaw czterech instrumentów za pomocą których sprzedawca w sposób zintegrowany oddziałuje na rynek. Instrumenty te są określane jako 4P: produkt, cena, miejsce sprzedażny, promocja. Wyżej wymienione elementy rozpatrywane z punktu widzenie klienta należy postrzegać jako4C: potrzeby i pragnienia konsumenta, koszta dla konsumenta, wygoda zakupu, komunikacja.
AD7 Podkompozycje marketing mix w sektorze usług.
Produkt, cena, miejsce sprzedaży, promocja
AD8 Instrumenty marketingu mix widziane od strony klienta (tzw. 4C)
Customers need and wants( pragnienia i potrzeby konsumenta)
Cost to the customer (koszta dla konsumenta)
Convenience ( wygoda zakupu)
Communication ( komunikacja)
AD9 Elementy działań marketingowych składające się na zarządzanie marketingiem
Analiza marketingowa ( badanie potrzeb i analiza rynku, analiza pozycji na rynku i analiza konkurencji, analiza trendów w mikro-, i makrootoczeniu, ocena możliwości produkcyjnych w oparciu o posiadane zasoby)
Ustalenie strategii marketingowej(analiza SWOT, cele i misja firmy, segmentacja rynku, wybór docelowych produktów i rynków łącznie z zawarciem umów z odbiorcami)
Plan marketingowy(4P)
Wdrożenie planów i organizacja marketingu(organizacja działu marketingu, koordynacja współdziałania z pozostałymi działami, wdrożenie produkcji, wdrożenie planów marketingowych)
Kontrola marketingu(organizacja systemu danych do kontroli, analiza zyskowności, ocena wykonania złażonych strategii, ocena efektów wykonania planów)
AD10 Wyjaśnij proces tworzenia zbioru użyteczności oferty rynkowej
Składają się na nie trzy użyteczności : 1)użyteczność formy – jest pierwszym etapem, dokonuje się u producenta, muszą być wykorzystane maszyny, urządzenia, siła robocza; 2)tworzenie użyteczności miejsca i czasu tzn. to co nabrało formy musi być dostarczone do określonego miejsca i czasu aby konsument mógł je wykorzystać; 3)użyteczność posiadania tzn. musi być określona cena. Mamy możliwość zapłaty np. czekiem, gotówką, kartą kredytową. Te trzy użyteczności tworzą zbiór użyteczności który nosi nazwę oferty rynkowej. Te trzy użyteczności tworzą nam zbiór użyteczności , który nosi nazwę oferty rynkowej.
AD11 Koncepcje prowadzenia biznesu ewolucyjnie kształtowały się następująco:
Orientacja produkcyjna- rozwinęła się w II połowie XIXW. W okresie rozpoczęcia produkcji przemysłowej na masową skalę. Charakteryzowała się koncentracją na produkcji ze zwróceniem szczególnej uwagi na wzrost wydajności i obniżkę kosztów produkcji. Orientacja ta była realizowana w okresie „rynku sprzedawcy”, gdy nie istniały trudności ze zbytem wyprodukowanych dóbr.
Orientacja na produkt – w momencie pojawienia się trudności ze sprzedażą masowo wytwarzanych dóbr, przedsiębiorstwa zaczęły zwracać uwagę na doskonalenie jakości. Koncentrowało się na wytwarzaniu coraz doskonalszych technicznie produktów oraz ciągłym ich ulepszaniu.
Orientacja sprzedażowa – rozwinęła się w latach 1930 – 1950 w związku z recesją w gospodarce światowej i nasyceniem rynku. Przedsiębiorstwa koncentrowały się na sprzedaży tego, co zostało wcześniej wyprodukowane. Stosowano głównie takie działania marketingowe jak: agresywna sprzedaż, intensywna reklama, sprzedaż osobista, promocja sprzedaży, rabaty i obniżki cen, sprzedaż ratalna.
Orientacja marketingowa – założenia tej orientacji wykształciły się z początkiem lat pięćdziesiątych w związku z kształtowaniem się w krajach gospodarczo rozwiniętych trwałej przewagi podaży nad popytem i rosnąca konkurencją na rynku większości towarów i usług. Orientacja marketingowa opiera się na 4 głównych filarach: rynku docelowym, potrzebach klienta, marketingu skoordynowanym i rentowności.
Marketing strategiczny – w związku ze zmieniającymi się warunkami prowadzenia działalności gospodarczej w skali światowej, wynikających m.in. z długofalowych trendów, pojawiających się zagrożeń, rosnących zagrożeń, rosnącej konkurencji, przedsiębiorstwa muszą opracowywać długofalowe alternatywne plany zmian strategii gospodarczej wraz ze zmianą warunków otoczenia.
Orientacja społeczna – najnowsza, w fazie tworzenia koncepcja marketingowa. Wychodzi ona z założenia , że indywidualne wymagania klienta nie zawsze muszą być zgodne z najlepiej pojętym długookresowym dobrobytem i interesem społeczeństwa. Orientacja społeczna związana jest w szczególności ze wzrostem znaczenia problemów ekologicznych, stylem życia nastawionym na utrzymanie zdrowia, wymaganiami rozwoju społecznego i szeroko pojętego interesu publicznego.
AD12 Istota orientacji marketingowej - 5 zasad marketingu
Orientacja na rynek docelowy
Ukierunkowanie na potrzeby klienta
Dążenie do zyskowności działań gospodarczych
Oddziaływanie w sposób skoordynowany na rynek (zewnętrzny) za pomocą 4P
Realizacja w firmie czynności składających się na proces zarządzania marketingiem.
AD13 Specyfika marketingu dóbr konsumpcyjnych, przemysłowych, usług, itp.
Marketing dóbr konsumpcyjnych- dotyczy towarów zużywanych w procesie konsumpcji, czyli w gospodarstwach domowych. - pierwotny charakter popytu
- duża ilość podmiotów reprezentujących popyt
- wysoki udział indywidualnych decyzji zakupów
- wieloszczeblowa, pośrednia dystrybucja
- znaczna anonimowość kontaktów rynkowych
Marketing dóbr przemysłowych – obejmuje wyroby i surowce o charakterze zaopatrzeniowym, wykorzystywanym przez przedsiębiorstwa do dalszego przetwarzania
- pochodny charakter popytu, mniejsza elastyczność cenowa,
- możliwość negocjowania jego ceny towarów, warunków płatności,
- bezpośrednia dystrybucja i charakterystyczne kanały marketingowe
- mniejsza liczba nabywców i większa wartość jednostkowych kontraktów
- bliskie, wieloletnie związki między nabywcą, a dostawcą
- profesjonalny charakter zakupów, kontaktów gospodarczych i negocjacji
- ważna rola kredytowania dostaw,
- sprzedaż osobista
Marketing usług – działanie przynoszące określone korzyści nabywcom.
- niematerialny charakter usług
- nierozdzielność usług z osobą wykonawcy
- niemożność nabycia prawa własności
- różnorodność
Marketing w organizacjach niedochodowych
- formułowanie dwojakiego rodzaju strategii marketingowej : pierwszej – skierowanej do sponsorów i fundatorów, drugiej – do szerokiej rzeszy odbiorców korzystających z usług organizacji
- szczegółowa analiza otoczenia marketingowego
- sposób postrzegania marketingu przez członków organizacji, lub głównych sponsorów
- uwzględnianie w wyborze kierunków działalności marketingowej publicznej oceny danej organizacji
- podstawa formułowania programów marketingowych może być jednoczesne połączenie kosztów ponoszonych przez klientów, oraz korzyści dostarczane przez organizacje niedochodowe
- charakter problemów rynkowych danej organizacji
Marketing regionu
- tworzenie programu rozwoju
- wspomaganie lokalnych przedsiębiorstw i organizacji
- kształtowanie pozytywnego wizerunku regionu
- sposoby dotarcia z informacja o regionie
- kształtowanie polityki podatkowej
- tworzenie lobby na rzecz regionu wśród środowisk opiniotwórczych
- rozwój marketingu wewnętrznego
Marketing produktów spożywczych
- krótka trwałość i wrazliwość na otoczenie
- masowy charakter produktów trudny do zróżnicowania
- sezonowość i whania podaży, wynikające z wahań plonów
- specjalne wymagania w zakresie przechowywania
- wieloetapowość przygotowania do konsumpcji oraz wieloszczeblowość dystrybucji
- znaczne rozdrobnienie produkcji żywności, oraz rozdrobnienie konsumpcji
- ogromna różnorodność produktów
- nasilająca się konkurencja, również ze strony powstającego globalnego rynku żywności
Marketing międzynarodowy i globalny
- marketing międzynarodowy * przedsiębiorstwo lokalizuje produkcj
* dopasowuje ofertę produktową, oraz marketingową do każdego kraju z osobna
- marketing globalny: - korzyści :*obniżka kosztów *poprawę jakości produktów i efektywności programów * wzmocnienie preferencji klientów
- wady:* standaryzacja produktu * nadmierne koszty koordynacji *nadmierna centralizacja * ujednolicony marketing może zmniejszyć odpowiedniość działań marketingowych do lokalnych zachowań konsumenckich i uwarunkowań rynkowych *wyższe ryzyko wymiany walut i wykreowania konkurentów
AD14 Wady i zalety marketingu wielonarodowego i marketingu globalnego
MARKETIN GLOBALNY :
WADY: * standaryzacja produktu * nadmierne koszty koordynacji *nadmierna centralizacja * ujednolicony marketing może zmniejszyć odpowiedniość działań marketingowych do lokalnych zachowań konsumenckich i uwarunkowań rynkowych *wyższe ryzyko wymiany walut i wykreowania konkurentów
ZALETY:*obniżka kosztów *poprawę jakości produktów i efektywności programów * wzmocnienie preferencji klientów
MARKETIN WIELONARODOWY
AD15 Czynności skłaniające przedsiębiorstwa do ekspansji na rynki zagraniczne
zewnętrzna sytuacja w polityce
-kraj do którego wchodzimy stosuje metody wspierania: subsydie, subwencje, dotacje
-wpływa negatywny subsydiowania na nasze przedsiębiorstwo w dłuższym okresie czasu zagraża utracie bojowości naszego przedsiębiorstwa, zaczynamy tracić czujność
AD16 Składniki makro- i mikrootoczenia marketingowego
W skład makrootoczenia wchodzą:
- prawo
- technologia
- środowisko
- demografia
- społeczeństwo
- polityka
- ekonomia
kultura
W skład mikrootoczenia wchodzą
konkurenci,
klienci
dostawcy,
regulatorzy,
siła robocza,
właściciele,
sojusznicy strategiczni.
AD 17 Ważniejsze trendy w gospodarce światowej
AD18 Model czynników wpływających na zachowanie konsumenta
CZYNNIKI KULTUROWE |
CZYNNIKI SPOŁECZNE |
CZYNNIKI OSOBISTE |
CZYNNIKI PSYCHOLOGICZNE |
Kultura
Subkultura
Klasa społeczna |
Grupy odniesienia
Rodzina
Rola społeczna i status
|
Wiek i faza cyklu życia
Zawód
Warunki ekonomiczne
Styl życia
Osobowość i własny wizerunek
|
Motywacje
Postrzeganie
Proces uczenia się
Przekonania i postawy |
AD19 Przykładowe klasy społeczne i style życia oraz ich wpływ na potrzeby
konsumpcyjne
AD20 Hierarchiczny układ potrzeb ludzkich (wg A. Maslowa)
AD21 Cechy percepcji ludzkiej (postrzegania)
selektywność,
Atrybucja.
AD22 Scharakteryzuj role oraz fazy w procesie podejmowania decyzji zakupu
ZAKUP NA RYNKU DÓBR KONSUMENTÓW
ROZOZNANIE POTRZEBY->POSZUKIWANIE INFORMACJI->OCENA WARIANTÓW-> DECYZJA ZAKUPU->ZACHOWANIE DO DOKONANIU ZAKUPU
Rozpoznanie potrzeby- proces zakupu rozpoczyna się od uświadomienia sobie określonej potrzeby lub problemu. Potrzeby mogą być pobudzane za pomocą zewnętrznych i wewnętrznych bodźców.
Poszukiwanie informacji- można tu wyróżnić dwa stany:
zwiększonej informacji, i aktywnego poszukiwania informacji.
Ocena wariantów- oceniając informację konsument korzysta z kilku wariantów wyboru, ich ocena następuje na podstawie oczekiwanych korzyści, podstawowych cech( jakość, styl, marka itp.)oraz elementów i warunków procesu zakupu. Konsumenci do oceny wariantów wyboru stosują cztery kryteria:
związane z kosztem: (cena, serwis)
związane z prezencją: trwałość wydajność, oszczędność
związane z reputacją: marka, styl
związane z wygodą: inne czynniki
Decyzja zakupu: dokonanie oceny możliwych do zaakceptowania produktów prowadzi do powstania zamiaru zakupu
Zachowanie się po dokonaniu zakupu: u konsumenta występuje stan satysfakcji, lub braku satysfakcji. Zadowolenie z zakupu często prowadzi do ponownego zakupu tego samego produktu, i wykształcenie tzw. lojalności nabywców
AD23 Główne źródła informacji konsumenta o produkcie
AD24 Sposoby utrzymywania kontaktu z nabywcą po dokonaniu zakupu
AD25 Czynniki mające wpływ na nabywców występujących w imieniu
przedsiębiorstw i ich elementy
AD26 Etapy podejmowania decyzji zakupu na rynku przedsiębiorstw
rozpoznanie potrzeby
ogólny opis potrzeby
określenie produktu
poszukiwanie dostawców
zebranie i ocena ofert
wybór dostawców
złożenie zamówienia
ocena rezultatów
AD27 Specyfika zakupów na rynku instytucji budżetowych
osiągania zysków,
zmniejszanie kosztów operacyjnych,
spełniania wymagań prawnych i społecznych
AD28 Etapy strategii rynkowej w zakresie segmentacji
AD29 Pojęcie segmentacji rynku
Segmentacja rynku – proces zmierzający do podziału rynku na podstawie określonych kryteriów na względnie homogeniczne rynki, nazywane segmentami, które wyznaczają obszar ekspansji przedsiębiorstw i stanowią punkt odniesienia dla ustalenia docelowego rynku zbytu oraz formułowania strategii marketingowej pod kątem satysfakcjonowania konsumentów.
AD30. Scharakteryzuj kryteria i zmienne segmentacji rynku dóbr konsumpcyjnych
kryterium demograficzne - dzieli konsumentów na różne grupy wg zmiennych demograficznych: wiek, płeć, wielkość rodziny, fazy cyklu życia, status rodziny, narodowość. Zmienne te pozwlaja na wyróżnienie bez trudu grup konsumenckich według potrzeb, preferencji i intesywności użytkowania dóbr, ponieważ są one w dużym stopniu związane z nimi.
kryteria psychograficzne - zbiory kryteriów segmentacyjnych są znane jako kryteria psychograficzne i kryteria związane ze stylem życia. Psychograficzne obejmują zmienne związane z :aktywnością (praca zawodowa, hobby,kultura, urlop),zainteresowaniami (rodzina, dom,posada, sąsiedztwo),piniami konsumentów(o sobie samych, o sprawach społecznych, politycznych)
kryterium ekonomiczne – dzieli konsumentów na różne grupy wg następujących zmiennych: zawód, dochód majątek oraz źródło dochodów.
Kryterium
geograficzne – dzieli rynki na różne jednostki geograficzne, tj.
państwa, miasta, dzielnice, strefy klimatyczne itp.
AD31. Kryteria segmentacji rynku przedsiębiorstw.
Kryteria ogólne (demograficzne)
branża reprezentowana przez nabywcę;
wielkość przedsiębiorstwa, która wpływa na sposób postępowania firmy na rynku;
lokalizacja, która jest niezmiernie ważnym elementem segmentacji, ponieważ wpływa nie tylko na koszty dostaw, ale także postawy wobec konkurentów oraz działania promocyjne
2. Kryterium operacyjne:
technologia;
status użytkownika
wymagania klienta
3. Podejście do aktu kupna :
ogólna polityka zakupu
kryteria dokonania zakupu
siła struktur wewnętrznych
charakter istniejących stosunków
funkcja nabywcza w organizacji
4. Cechy osobowościowe :
podobieństwo między nabywca a sprzedawcą
postawa nabywcy wobec ryzyka
lojalność nabywcy
AD 32. Cechy decydujące o efektywności stosowania strategii segmentacji rynku
·
Mierzalności ( możliwości uzyskania informacji o cechach danej gr
konsumentów, które odróżniają ją od innych grup)
·
Pojemności ( powinien być dostatecznie rozległy, aby umożliwić
stosowanie specyficznej strategii marketingowej)
· Wrażliwości
( powinien stwarzać szanse oczekiwanej reakcji konsumentów na
nakierowanie na nich narzędzia marketingu)
· Dostępności (
powinien być dostępny dla firmy a ściślej jej produktów)
·
Trwałości ( powinien umożliwiać opłacalną działalność rynką
przez określony czas.
Wybrane segmenty rynku stają się
rynkami docelowymi.
AD 33. Sposoby wyboru rynku docelowego
Strategia ogólna – traktowanie wszystkich klientów jako jednorodną grupę konsumentów. Należy założyć, iż konsumenci mają te same potrzeby i upodobania
Strategia zróżnicowana – dostarczanie wszystkim klonsumentom zróżnicowanego produktu
Strategia skoncentrowana – skupianie się na jednym lub kilku segmentach tego rynku. Do tego celu przedsiębiorstwo może wykorzystać pięć sposobów wyboru rynku docelowego:
koncentracja jednosegmentowa – dostosowanie produktu spełniającego potrzeby danej grupy konsumentów tzw. szukanie niszy rynkowej.
Specjalizacja selektywna- przedsiębiorstwo działa na kilku rynkach, które są dla niego atrakcyjne i odpowiada ich celom i zasobom
specjalizacja produktywna – rynek jest postrzegany jako zbiór różnych grup konsumentów oraz zbiór różnych produktów
specjalizacja rynkowa – przedsiębiorstwo koncentruje się na obsługiwaniu wielu potrzeb wybranej grupy konsumentów
pełne pokrycie rynku – przedsiębiorstwo obsługuje wszystkie grupy nabywców ze wszystkimi produktami. Strategię te mogą wykorzystywać tylko wielkie firmy.
AD 34. Czynniki określające atrakcyjność strukturalną rynku lub segmentu
zagrożenia ze strony silnych konkurentów wewnątrz segmentu
zagrożenia wejściem do segmentów innych producentów
zagrożenia produktami substytucyjnymi
zagrożenia wzrostem siły przetargowej
zagrożenia wzrostem siły dostawców
AD 35. Pojęcie produktu w znaczeniu marketingowym i składniki produktu mix
Produkt
w znaczeniu marketingowym składa się z następujących elementów:
- cech użytkowych,
- opakowania,
- znaku
towarowego,
- gwarancji udzielonych przez producenta,
-
obsługi technicznej, zapewnianej przez dostawcę.
AD 36.Klasyfikacja produktów konsumpcyjnych
Klasyfikacja produktów konsumpcyjnych |
||
Rodzaj |
Charakterystyka |
Przykład |
PRODUKT WYGODNEGO ZAKUPU
dzielimy na: |
Towary nie wymagające zastanowienia |
Chleb, masło, woda mineralna |
PODSTAWOWE |
Kupowane regularnie |
Mleko, pasta do zębów |
NIEPOSZUKIWANE |
Nabywane pod wpływem impulsu |
Guma do żucia, czasopismo |
PRODUKTY AWARYJNE |
Wykorzystywane pod wpływem nagłej potrzeby |
Parasol w czasie deszczu, żarówka |
PRODUKTY WYBIERALNE LUB SKLEPOWE
dzielmy na: |
Zakup jest planowany, ponosi się wysiłek finansowy i czasowy |
Żelazka, pralki, lodówki, kosze |
HOMOGENICZNE |
Produkty podobne jakościowo, ale różnią się ceną. |
Telewizory, radia, sprzęt gospodarstwa domowego |
HETEROGONICZNE |
Specyficzne cechy dóbr są ważniejsze od ich ceny |
odzież, meble |
PRODUKTY SPECJALNE |
Dobra posiadające unikalne cechy. Ważną rolę odgrywa marka. |
samochody : Toyota, Mercedes stroje: Coco Chanel |
PRODUKTY NIEDOSTRZEGALNE |
Konsument je zna, ale rzadko nabywa lub konsument nie ma pojęcia o istnieniu danego dobra. |
sukienka do komunii, miejsce na cmentarzu |
AD 37. Struktura i poziomy produktu.
Struktura produktów
Wyróżniamy 5 poziomów produktów:
Podstawowy pożytek- korzyści, którą w rzeczy samej nabywamy
produkt w formie podstawowej – typowa wersja produktu
produkt oczekiwany – zbiór cech i warunków jakich oczekują nabywcy
produkt ulepszony – gwarantuje dodatkową korzyść wyróżniającą od konkurencji
produkt potencjalny ze wszystkimi możliwymi ulepszeniami i przekształceniami jakimi może podlegać produkt.
AD 38.Czas akceptacji nowości rynkowych (krzywa Rogersa)
AD 39. Pięć faz procesu adaptacji nowych produktów w umyśle konsumenta
Świadomości – konsument staje się świadomy faktu, że na rynku pojawił się nowy produkt, brakuje mu jednak informacji na jego temat.
Zainteresowanie – konsument zaczyna poszukiwać informacji na temat nowego produktu
Ocena – konsument decyduje się, czy wypróbować nowy produkt.
Wypróbowanie – konsument poddaje nowy produkt testom, chcąc pozyskać o nim dokładniejsze informacje pozwalające na sprecyzowanie oceny dotczącej wartości produktu;
Akceptacja – konsument decyduje się na korzystanie z produktu.
AD 40 Składniki marki i rodzaje polityki markowania produktów w firmie
Marka = nazwa, termin, symbol lub ich kombinacja
marki indywidualne
marki rodzinne
oddzielenie rodziny nazw dla wszystkich produktów
nazwa firmy wraz z indywidualnymi nazwami produktów
AD 41 Pojęcie kapitału marki i korzyści wysokiego kapitału marki
AD 42 Etapy kształtowania (projektowania) nowych produktów
poszukiwanie i kreowanie pomysłów oraz idei nowych produktów
selekcja pomysłów i ich wstępna ocena
opracowanie i testowanie wybranych koncepcji
ekonomiczna analiza produktu
techniczna weryfikacja produktu
marketingowa analiza projektu
komercjalizacja produktu
AD 43 Wymogi odnośnie nadawania nazwy stanowiącej markę
Nazwa marki powinna być:
prosta
krótka
wskazywać na coś
łatwa do zapamiętania
łatwa do wymówienia i odczytania
przyjemna w brzmieniu i odczytywaniu
możliwa do odczytania i wymówienia w wielu językach
AD 44 Fazy cyklu życia produktu i preferowane działania w różnych fazach
I Faza wprowadzenia produktu na rynek – w fazie tej przedsiębiorstwo prowadzi intensywną kampanię propagandową, informującą o swoim nowym produkcie. Dla przedsiębiorstwa jest to okres wzmożonych wydatków pro mocyjnych a zyski jest znikomy
Faza
wzrostu sprzedaży w cyklu życia produktu charakteryzuje szybkie
przyspieszenie wielkości obrotów. Rośnie liczba nabywców
produktu, zwiększają się zyski firmy, a jednocześnie wzrastają
dodatkowe korzyści z tytułu niższych wydatków na
promocje.
Przedsiębiorstwo powinno zmierzać do przedłużenia
tej fazy cyklu życia produktu, ponieważ jest to okres uzyskiwania
dużych korzyści. Wzrost wielkości sprzedaży, liczby nabywców
oraz budowanie lojalności względem produktu wymagają zwiększenia
wysiłku firmy w kierunku podnoszenia jakości produktu. Coraz lepsza
jakość umacnia pozycje produktu na rynku i tworzy jego pozytywny
wizerunek u konsumentów. Istotne jest także udoskonalenia produktu
przez wprowadzenie nowych, dodatkowych cech, a także nowych modeli.
Nowe modele oraz nowe cechy produktu aktywizują kolejne segmenty
rynku, wpływając tym samym na dalszy wzrost sprzedaży.
Faza
dojrzałości produktu. W tej fazie wielkość sprzedaży osiąga
punkt kulminacyjny, po którym następuje ujemne tempo wzrostu, czemu
towarzyszy spadek zysków. Zmienia się rodzaj promocji, często jest
ona kierowana do pośredników
II.
Faz spadku sprzedaży produktu. Następuje duży spadek wielkości
sprzedaży oraz gwałtowne zmniejszenie się zysków firmy. Produkt
kończy swe życie na rynku i wraz z nim znika źródło zysków dla
przedsiębiorstwa. Ogranicza się wydatki na reklamę i promocję.
Jeśli produkt jest nie opłacalny dla firmy, wówczas wycofuje się
go z rynku. Proces ten nazywa się demarketingiem.
AD 45
Czynniki rosnącego znaczenia opakowania jako narzędzia
marketingowego
AD 46 Strategie pozycjonowania produktu
pod względem jakości i ceny
AD 47 Ważniejsze cele strategii (polityki) cenowej
przetrwanie
zysk
zwrot z inwestycji
udział w rynku
cash flow
jakość produktu
status quo
AD 48 Pojęcie krzywej popytu i elastyczności cenowej popytu
Krzywa popytu - jedna z podstawowych krzywych, używanych w mikroekonomii pokazująca ilość dobra, które konsumenci będą chcieli i mogli nabyć przy różnych cenach rynkowych i przy zachowaniu zasady ceteris paribus.
Cenowa elastyczność popytu – stosunek względnej zmiany ilości pożądanego dobra, do względnej zmiany jego ceny wyrażony współczynnikiem cenowej elastyczności popytu:
gdzie:
Ed(p) – cenowa elastyczność popytu
– wyrażona w procentach zmiana zgłaszanego zapotrzebowania na dobro w sztukach,
– wyrażona w procentach zmiana ceny.
Innymi słowy cenowa elastyczność popytu mówi o tym, o ile procent zmieni się chęć zakupu wyrażona w sztukach towaru, jeżeli cena danego towaru zmieni się o 1%.
AD 49. Czynniki wpływające na mniejszą wrażliwość nabywcy na cenę
AD 50. Przykłady obliczania wskaźników elastyczności cenowej popytu
AD 51. Trzy czynniki określające politykę cenową w przedsiębiorstwach.
AD 52. Przykłady obliczania cen produktów za pomocą wybranych technik
AD 53. Przykłady obliczania wielkości sprzedaży pozwalającej na pokrycie kosztów (próg opłacalności)
AD 54. Wpływ elastyczności cenowej popytu na politykę cenową
AD 55. Rodzaje rabatów cenowych
Rabat
za szybką opłatę (CASH DISCOUNT)
- polegające na obniżeniu
ceny dla nabywcy za zapłatę gotówką, w krótszym terminie;
-
poprawiają płynność finansową oraz zmniejszają koszty związane
z opóźnieniami w płatnościach i egzekucją należności;
2.
Rabaty ilościowe
- polegają na obniżce ceny dla każdego z
nabywców, który zakupi większą ilość towaru;
- zachęcają
klientów do zamawiania większej ilości towaru od jednego
sprzedawcy;
3. Rabaty funkcjonalne (handlowe)
- oferowane
przez producenta dla przedstawicieli kanału dystrybucji,
wykonujących pewne funkcje np. sprzedaż, magazynowanie i
prowadzenie dokumentacji
4. Rabaty sezonowe
- polegające
na obniżce ceny za zakup po sezonie;
- umożliwiają
producentowi utrzymanie wielkości produkcji w ciągu całego roku;
AD 56. Przejawy dyskryminacji cenowej
1.różnicowanie
cen względem segmentu rynku (np. według różnych grup
klientów);
2. różnicowanie cen względem formy produktu;
3.
różnicowanie cen w oparciu o image;
4. różnicowanie cen
względem miejsca dokonania zakupu, mimo, że koszt dostawy jest
wszędzie taki sam (np. różnicowanie cen w zależności od miejsca
na widowni);
5. różnicowanie cen z uwzględnieniem czasu
dokonania zakupu (np. różnicowanie cen połączeń telefonicznych).
AD 57. Inicjowanie obniżek, podwyżek i reagowanie na zmiany cen
Reakcje
klientów na zmiany cen
Możliwości interpretacji obniżki cen
przez klienta
- produkt wkrótce zostanie zastąpiony przez nowy
model;
- produkt jest wadliwy i źle się sprzedaje ;
-
firma ma kłopoty finansowe i może wypaść z rynku przestając
dostarczać części zapasowe;
- cena jeszcze bardziej spadnie,
warto poczekać;
- spadła jakość produktu.
Możliwości
interpretacji podwyżki cen przez klienta:
- produkt jest
rozchwytywany i może być wkrótce niedostępny
- produkt jest
wysokiej jakości
- podwyżka cen jest efektem chciwości
sprzedawcy
Inicjowanie
obniżek cen
Kiedy firma rozważa inicjowanie zmian ceny musi
dokładnie przemyśleć reakcje klientów. Są one zależne od
znaczenia, jakie przypisują oni zmianom cen. Reakcje konkurentów
wynikają z ustalonej polityki lub nowej oceny każdej sytuacji.
Firma inicjując zmianę ceny musi przewidzieć możliwe reakcje
dostawców, pośredników i władz. Przyczyny inicjowania obniżek
cen:
1.
Zbyt duży potencjał produkcyjny
W tym przypadku firma
potrzebuje dodatkowego rynku i nie może go wygenerować przez
zwiększone wysiłki sprzedawców, ulepszenia produktu, czy inne
metody. Może wtedy porzucić cenową strategię naśladowania lidera
i przejść do agresywnego ustalenia swych cen w celu zwiększenia
swojej sprzedaży.
2. Spadający udział w rynku
3. Chęć
dominacji na rynku
Firma produkująca po kosztach niższych niż
konkurencja, obniża ceny mając nadzieję na osiągnięcie wyższego
udziału w rynku. To z kolei prowadzi do spadku kosztów ogólnych
poprzez zwiększony obrót i efekty uczenia.
Możliwe jest wtedy
zastosowanie agresywnej strategii niskich cen, która zawiera jednak
w sobie duże ryzyko:
- wpadnięcia w pułapkę niskiej
jakości
· niska cena często sugeruje niską jakość
-
wpadnięcia w pułapkę kruchego udziału w rynku;
· niską
ceną można kupić udział w rynku, ale nie lojalność nabywców
względem produktu
- wpadnięcia w pułapkę płytkiej
kieszeni
· konkurencja z większymi zasobami gotówki może
obniżyć ceny na dłuższy czas
Przyczyny
inicjowania podwyżek cen:
1. Inflacja kosztów
- czyli
wzrost kosztów, któremu nie towarzyszy wzrost wydajności
-
antycypacyjne windowanie cen to często stosowana taktyka podnoszenia
cen bardziej niż przewidywana inflacja kosztów
2. Popyt
przekraczający możliwość jego zaspokojenia
Firma może w
takiej sytuacji zareagować na trzy sposoby:
- może podnieść
ceny
- może racjonować dostawy do klientów
- może
zastosować obie te metody jednocześnie
Reakcje
konkurencji na zmiany cen:
Siła reakcji konkurencji na zmianę
ceny jest tym większa;
1. im mniej jest firm w danej branży;
2.
im większe jest podobieństwo między produktami konkurencyjnych
firm;
3. im większa jest świadomość nabywców co do obu
produktów;
W przypadku gdy konkurentów jest kilku firma musi
oszacować oddzielnie reakcje każdego konkurenta, zwłaszcza jeśli
nie są oni jednakowi pod względem wielkości, udziału w rynku, czy
strategii działania.
Mając do dyspozycji wewnętrzne i
zewnętrzne źródła informacji należy przejrzeć strategię
konkurencji i rozpoznać cele firm konkurencyjnych jako
całość.
Reakcje na zmianę ceny dokonaną przez
konkurenta:
Firma w obliczu zmiany cen konkurencji musi
spróbować zrozumieć intencje konkurenta i prawdopodobny czas
trwania zmiany. Jeżeli pożądana jest szybka reakcja, firma powinna
zaplanować zawczasu reakcje na różne możliwe posunięcia
konkurentów.
Reagując na zmianę cen dokonaną przez
konkurencję firma musi uwzględnić:
- fazę cyklu życia
produktu,
- istotność produktu dla portfela produktów
firmy,
- zamiary i zasoby konkurenta,
- wrażliwość rynku
na cenę i jakość,
- relację pomiędzy kosztami i wielkością
sprzedaży,
- oraz inne możliwości stojące przed
firmą.
Możliwości reakcji firmy, gdy konkurent obniża cenę
na produkt porównywalny jakościowo :
1. utrzymanie ceny na
dotychczasowym poziomie w przypadku gdy:
- obniżka cen
spowoduje większe straty, utrzymanie ceny
- nie spowoduje
zmniejszenia udziału w rynku lub będzie mógł
- odzyskać
utracony udział w rynku;
2. podniesienie postrzeganej wartości
– nie zmieniając ceny;
3. obniżenie ceny i poprawienie
jakości.
AD 58. Składniki dystrybucji mix (elementy oddziaływania na rynek za pomocą dystrybucji)
kanały
zasięg
asortyment
lokalizacja
zapasy
transport.
AD 59. Rodzaje pośredników marketingowych w dystrybucji
hurtownicy
hurtownicy o szerokim zakresie funkcji hurtowych
hurtownicy o
ograniczonym zakresie funkcji hurtowych
agenci
i brokerzy
agenci producentów
agenci
do spraw sprzedaży
agenci aukcyjni
detaliści.
AD 60. Pojęcie, rola i funkcje kanałów marketingowych
Kanał Dystrybucji – zbiór wszystkich podmiotów (ogniw) przez które przepływa jeden lub więcej strumieni związanych z działania mi marketingowymi (chodzi tu np. o strumienie fizycznego przepływu produktu, zapłaty za towar, itp.)
Funkcje kanału dystrybucji:
funkcja kontaktowania przedsiębiorstwa z rynkiem
funkcja sortowania
funkcja fizycznej dystrybucji
funkcja stymulowania popytu
funkcja informacji rynkowej
funkcja finansowa i ponoszenie ryzyka
AD 61. Rodzaje kanałów pod względem ilości szczebli pośredniczących oraz rodzaju pośredników
-kanały
szerokie
- kanały wąskie
Szerokie
kanały dystrybucji występują wtedy gdy na poszczególnych etapach
dystrybucji określonego produktu występuje duża liczba podmiotów
np. w dystrybucji owoców cytrusowych uczestniczy duża liczba
hurtowni i sprzedawców detalicznych.
O wąskim kanale dystrybucji mówimy wówczas gdy na poszczególnych etapach dystrybucji określonego produktu występuje niewielka liczba podmiotów np. w dystrybucji wyrobów jubilerskich uczestniczą nieliczne hurtownie.
AD 62. Czynności w ramach projektowania struktury kanałów marketingowych
AD 63. Alternatywne warianty kanałów marketingowych pod względem powiązań między uczestnikami kanału
AD 64. Decyzje (czynności) dotyczące zarządzania kanałami marketingowymi
adaptacja kanałów, wtedy gdy przedsiębiorstwo decyduj się na wykorzystanie istniejących w praktyce kanałów dystrybucji
modyfikowanie kanałów, wtedy gdy przedsiębiorstwo w wyniku przeprowadzonej oceny dokonuje zmian w funkcjonujących kanałach dystrybucji w całym cyklu życia produktu
kreowanie kanałów, wtedy gdy przedsiębiorstwo kształtuje nowe kanały, zwykle polega to na powoływaniu nowych ogniw lub wykorzystaniu istniejących w odmienny sposób
AD 65. Przyczyny i opanowywanie konfliktów w kanale dystrybucji
-konflikty pionowe
-onflikty
poziome
- konflikty międzykanałowe
ŹRÓDŁA:
-
sprzeczność w zakresie ustalania celów i oczekiwań
-
niejasny podział ról i czynności, kosztów i korzyści między
poszczególnymi uczestnikami
- nadużywanie władzy przez
liderów kanału
- zakłócenia lub świadome zakłócanie
przepływu informacji
- zmiany postanowień umownych
Rozwiązywanie
konfliktów:
- wszelkie działania liderów prowadzone w celu
zapobiegania konfliktom w systematyczny sposób
- działanie
zmierzające do rozstrzygnięcia zaistniałego sporu za pomocą metod
inicjowanych przez liderów kanału lub osoby trzecie
AD 66. Przykładowe rodzaje sprzedawców detalicznych
AD 67. Kierunki przepływu strumieni rzeczowych i informacyjnych w dystrybucji
AD 68. Rodzaje hurtowników i funkcje hurtu
Handlowcy hurtowi, którzy prowadzą działalność na własny rachunek.
a) handlowcy z pełnym serwisem , prowadzący usługi takie jak: utrzymanie zapsaów na odpowiednim poziomie, utrzymanie personelu sprzedaży, kredytowanie odbiorców, itp.
hurtownie dla detalistów, sprzedające towar głównie odbiorcom detalicznym
hurtownie dla odbiorców przemysłowych – mają swoich klientów przede wszystkim z producentów i zapewniają im usługi typu kredytowanie
b) hurtownie z ograniczonym serwisem – oferują ograniczoną ilość usług swoim dostawcom i klientom
hurtownie Cash and Carry , posiadający ograniczony asortyment towarów chodliwych
hurtownicy dowożący towar samochodami – prowadza ograniczony asortyment nietrwałych towarów
spółdzielnia producentów jest własnością członków spółdzielni a jej celem jest sprzedaż płodów rolnych
hurtownie wysyłkowe, sprzedające towar drogą zamówień pocztowych
Brokerzy i agenci, którzy nie biorą towaru na własny rachunek, a ułatwiają proces kupna – sprzedaży
a) brokerzy- kojarzą sprzedającego i kupującego
b) agenci – reprezentują sprzedającego lub kupującego na określonych warunkach
agenci producentów – reprezentują zwykle dwóch lub trzech producentów uzupełniających się branż
agenci ds. sprzedaży – posiadają uprawnienia do sprzedaży towarów danego producenta
agenci ds. zakupu – podpisują długoterminowe umowy z nabywcami i dokonują za nich zakupów
Funkcje hurtu :
badanie rynku, gromadzenie i przekazywanie informacji
poszukiwanie i nawiązywanie kontaktów z potencjalnymi dostawcami i nabywcami produktów
negocjowanie i ustalanie warunków transakcji kupna – sprzedaży
przejmowanie produktów , magazynowanie, sprawdzanie ich jakości
zakupienie towarów w ilościach gwarantujących zniżki
organizowanie i finansowanie procesu fizycznego przepływu produktów
finansowanie transakcji, gdy hurtownicy dają swoim klientom towar na kredyt
przejmowanie i ponoszenie części ryzyka handlowego
ubezpieczanie produktów
prowadzenie działalności szkoleniowej , instruktażowej i doradczej dla detalistów
AD 69. Rodzaje działań składające się na logistykę rynkową
obsługa
klientów - najważniejszy cel logistyki,
- przewidywanie
popytu,
- komunikowanie się w sferze zaopatrzenia i
dystrybucji,
- kontrolowanie poziomu zapasów,
-
realizowanie zamówień, proces związany z przesłaniem produktu do
odbiorcy,
- czynności magazynowe( magazyny są podstawowymi
węzłami w logistyce)
- obsługa reklamacji,
-
pośrednictwo( np. handlowe)
- transport,
- gospodarka
opakowania,
- zagospodarowanie odpadów ( ważna funkcja
logistyki),
- gospodarowanie infrastrukturą.
AD 70. Ustalanie całkowitych kosztów dystrybucji
Całkowity koszt dystrybucji:
D= A+T+FW+VW+S
Gdzie:
D- całkowity koszt dystrybucji
A- koszt systemu sterowania i administrowania dystrybucją
T- całkowity koszt transportu
FW- całkowity stały koszt magazynowania
VW- całkowite zmienne koszty magazynowania(łącznie z obsługą zamówień)
S- całkowity koszt straconego wolumenu sprzedaży,spowodowany średnim opóźnieniem w dostawie towarów
AD 71. Schemat oddziaływania promocyjnego - formuła AIDA
Celem i zadaniem promocji jest przekonanie nabywców do zachowania się zgodnego z przekazem promocyjnym. Zwykle jest to zakup towaru, ale tez informowanie o ofercie, perswazja, czy przypominanie. Poza tym kształtowanie pożądanego wyobrażenia o firmach i jej produktach oraz kreowanie potrzeb. Osiągnięcie tych celów jest miarą skuteczności przygotowanego programu promocji, a będzie on tym skuteczniejszy, im bardziej przekaz i użyte środki promocji dopasowane będą do oczekiwań i percepcji nabywców. Muszą one pokonać dotychczasowe przyzwyczajenia i nawyki kupujących, zwracając ich uwagę na nowe sposoby zaspokojenia potrzeb.
AD 72. Przykładowe instrumenty (środki) poszczególnych narzędzi promocji
Typowe środki promocji:
ceny promocyjne
bezpłatne próbki towarów
kupony(obniżające cenę)
oferta komplementarna lub sprzedaż dwóch produktów za cenę jednego
zwroty zapłaty
premie
prezenty
konkursy itd.
AD 73. Strategie promocyjne push i pull oraz ATL i BTL
strategia push
strategia pull
AD 74. Relatywne znaczenie narzędzi promocji na rynku konsumpcyjnym
i przemysłowym
AD 75. Scharakteryzuj etapy budowy programu promocji
AD 76. Elementy modelu procesu komunikacji (Laswella)
AD 77. Metody ustalania budżetu promocyjnego
metoda możliwości (ograniczonego produktu)
metoda procentu od wartości sprzedaży zysku
metoda naśladowania konkurencji
metoda celowa(zadaniowa)
AD 78. Etapy ewolucji działu marketingu w przedsiębiorstwie
AD 79. Sposoby organizacji działu marketingu
AD 80.Czynniki wpływające na skuteczne wdrożenie strategii i planów
marketingowych w przedsiębiorstwie
AD 81 Szczeble planowania strategicznego w przedsiębiorstwach
AD82 Uwarunkowania określania misji i celów przedsiębiorstwa
historia (przedsiębiorstwa)
bieżące preferencje( kierownictwa i właściciela)
otoczenie rynkowe
zasoby
wyróżniająca ja fachowość i kompetencje(doświadczenie)
AD83 Zastosowanie metody matrycy BCG w ocenie potencjału i perspektyw rynkowych poszczególnych Strategicznych Jednostek Biznesu
AD84 Metoda General Electric (GE) w analizie portfela SJB
Macierz GE była pierwszą metodą, która połączyła analizę otoczenia z silnymi i słabymi stronami firmy. Najczęściej stosuje się ją przy analizie strategicznej opłacalności inwestowania w strategiczną jednostkę biznesu(SJB). Macierze powinny być stosowane łącznie gdyż wtedy tworzą wielowymiarowymi obraz rynku, branży, firmy, zasobów pozwalających ocenić sytuację oraz przyszłe kierunki działania.
AD85 Strategie wykorzystywane przy opracowywaniu planów rozwoju nowych działalności (biznesów)
AD 86. Opcje strategiczne (macierz Ansoffa) wykorzystywane w ramach strategii rozwoju intensywnego
AD 87. Etapy planowania strategicznego w przedsiębiorstwie na poziomie SJB
AD 88. Założenia analizy SWOT i jej zastosowanie
Analiza
SWOT
Nazwa Swot jest akronimem angielskich słów Strengths
(mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse),
Threats (zagrożenia).
Analiza Swot jest efektywną metodą
identyfikacji kategorii słabych i silnych stron oraz szans i
zagrożeń. Przedmiotem analizy może być przedsiębiorstwo,
inwestycja lub dowolna organizacja. Zastosowanie analizy Swot nie ma
praktycznie ograniczeń, ponieważ można ją zaimplementować do
dowolnego zdarzenia ze sfery działalności człowieka.
Głównym
celem analizy Swot jest określenie aktualnej i perspektywicznej
pozycji przedmiotu analizy Swot oraz prognoza strategii postępowania.
Zakres rodzajowy czynników, które mają wpływ na przedmiot analizy
Swot jest bardzo szeroki. Z jednej strony są to czynniki zewnętrzne
i wewnętrzne, a z drugiej pozytywne i negatywne. Skuteczna ich
identyfikacja jest podstawą analizy Swot.
Przeprowadzając
analizę trzeba dokonać diagnozy - określić silne i słabe strony
firmy oraz prognozy – opisać szanse i zagrożenia
Mocne
strony czyli atuty (czynniki wewnętrzne pozytywne) – to walory
organizacji, które w sposób pozytywny wyróżniają ją w otoczeniu
i spośród konkurencji.
Słabe strony organizacji (czynniki
wewnętrzne negatywne) – są konsekwencją ograniczeń zasobów i
niedostatecznych kwalifikacji. Każda organizacja posiada aspekty
funkcjonowania, które ograniczają jej sprawność, ale szybkie i
obiektywne rozpoznanie oraz zdefiniowanie może łatwo ograniczyć
ich negatywny wpływ.
Szczegółowa analiza aktywów, jakimi
przedsiębiorstwo dysponuje w każdym z prowadzonych interesów
zmierza do ustalenia jego atutów (mocnych stron) i słabości jako
wyznaczników siły konkurencyjnej przedsiębiorstwa na danym rynku.
Świadomość własnych atutów i słabości ma podstawowe znaczenie
w kształtowaniu realistycznej rynkowej strategii przedsiębiorstwa.
Firma, która w porównaniu z konkurentami wykazuje więcej silnych,
niż słabych punktów ma większe możliwości wykorzystania
stwarzanych przez otoczenie szans i umocnienia lub obrony (w
przypadku przewagi zagrożeń) dotychczasowej pozycji
rynkowej.
Szanse (czynniki zewnętrzne pozytywne) – to
zjawiska i tendencje w otoczeniu, które odpowiednio wykorzystane
staną się impulsem do rozwoju oraz osłabią zagrożenia.
Zagrożenia
(czynniki zewnętrzne negatywne) – to wszystkie czynniki
zewnętrzne,które postrzegamy jako bariery dla rozwoju firmy,
utrudnienia, dodatkowe koszty działania.
Analiza szans i
zagrożeń nie jest metodą ujętą w ściśle określone procedury
postępowania, których przestrzeganie gwarantuje uzyskanie
stuprocentowo pewnych wyników. Mobilizuje jednak do myślenia
strategicznego, zmusza do śledzenia zmian zachodzących w otoczeniu
przedsiębiorstwa, do korzystania z dostępnych źródeł informacji,
raportów i prognoz, oraz formułowania na tej podstawie scenariuszy
przewidujących przyszły rozwój wydarzeń w rozpatrywanym obszarze
interesów. Trafność wyprowadzonych z analizy wniosków zależy
jednak co najmniej w takim samym stopniu od intuicji analityka, jak
od precyzyjnych wyliczeń i prognoz.
W efekcie analizy
otrzymujemy cztery listy: silnych stron organizacji (które należy
wzmacniać), słabych stron (które trzeba niwelować), szans (które
należy wykorzystywać), oraz zagrożeń (których należy
unikać).
Kolejnym krokiem jest sporządzenie syntezy, która
wytycza strategiczne cele organizacji. Dokonuje się jej sumując
ilość szans i zagrożeń oraz mocnych i słabych stron. Na tej
podstawie można określić zakres możliwych, dopuszczalnych i
wykonalnych strategii
Zastosowanie analizy Swot jest niezwykle
szerokie. Oto niektóre z zastosowań:
· do analizy
strategicznej, na bazie której mogą być budowane plany
strategiczne.
· do wspomagania procesów restrukturyzacyjnych,
których zadaniem jest podwyższanie trafność podejmowanych decyzji
kierunkowych.
· w celu wypracowania strategii dostosowanej do
gospodarki rynkowej.
· w celu poznania i zrozumienia swojego
środowiska wewnętrznego i zewnętrznego, aby opracować efektywne
plany działania swojego przedsiębiorstwa.
· w celu
określenie kluczowych czynników dla firmy, mających decydujący
wpływ na jej przyszłość.
· w celu ustalenia kolejnych
wersji rozwojowych dla różnych punktów w przyszłości, zależnie
od zakresu i celu analizy.
· w celu zapewnienie spójnego
planowania jakości w skali przedsiębiorstwa (szerokie zastosowanie
w ramach norm ISO). Na podstawie danych dotyczących poszczególnych
komórek przedsiębiorstwa można opracować zestawienia Swot w skali
całej organizacji, które mogą następnie być podstawę do
określania strategicznych celów firmy i tworzenia biznes planów.
Zakres zastosowań metodologii Swot jest praktycznie
nieograniczony i zależy w dużej mierze od naszych potrzeb i
pomysłowości. Ze względu na swoją elastyczność należy polecić
zastosowanie metodologii Swot w tych obszarach, gdzie zastosowanie
innych metod jest utrudnione lub niemożliwe. Analiza Swot powinna
również być elementem każdego biznes planu.
AD 89. Klasyfikacja przedsięwzięć gospodarczych na podstawie zidentyfikowanych
szans i zagrożeń
AD 90. Pozycjonowanie produktu na rynku konkurencyjnym (mapa produktów)
Pozycjonowanie produktu- są to działania prowadzące do tego, aby w świadomości konsumentów docelowych produkt zajął określone, wyróżniające i pożądane miejsce w porównaniu z produktami konkurencji. Pozycjonowanie jest więc wykreowaniem takiego wizerunku produktu który skłoni klienta do jego zakupu.
Pozycja produktu to zestaw spostrzeżeń, wrażeń i odczuć na temat danego produktu, jakie mają nabywcy, porównując go z produktami konkurencyjnymi. Firmy dążą zatem do tego aby przy użyciu odpowiednich narzędzi marketing-mix osiągnąć jak najlepszą przewagę konkurencyjną.
Pozycjonując ofertę trzeba dokładnie zbadać:
Najważniejsze preferencje potencjalnych klientów
Pozycje towarów konkurencyjnych na mapie percepcji produktu
Słabe i mocne strony wprowadzanego produktu
Cechy produktu dające mu największe szanse zauważenia i akceptacji przez nabywców
AD 91. Rodzaje strategii (wg Portera) formułowanych dla SJB
AD 92. Struktura i części składowe planu marketingowego
Część |
Cel |
1. Streszczenie dla kierownika |
Stanowi krótki przegląd proponowanego planu przedstawiający kierownictwu jego zasadnicze założenia |
2. Bieżąca sytuacja marketingowa |
Przedstawia podstawowe dane na temat rynku, wyboru, konkurencji, dystrybucji oraz makrootoczenia |
3. Analiza możliwości i problemów |
Określa głównie możliwości(zagrożenia, siły)słabości oraz problemy, które mogą wystąpić na rynku danego produktu |
4. Cele |
Określa cele planu w dziedzinie wielkości sprzedaży, udziału w rynku oraz zysków |
5. Strategia marketingowa |
Przedstawia szeroko rozumiane narzędzia marketingowe, które będą zastosowane w celu realizacji planu |
6. Plany operacyjne |
Odpowiedzi: Co zostanie wykonane, kto będzie nad tym pracował, kiedy zostanie to wykonywane, ile będzie to kosztowało |
7. Prognoza rachunku strat i zysków |
Prognozy przewidywanych wydatków finansowych na podstawie planu |
8. Kontrola |
Wskazuje na sposoby kontroli wykonywania planu |
AD 93. Elementy systemu informacji marketingowej (SIM)
podsystem gromadzenia informacji – obejmuje trzy podstawowe części systemu:
podsystem informacji operatywnej
podsystem „wywiadu” marketingowego
podsystem badań marketingowych
2. podsystem wspierania informacji
AD 96. Etapy procesu badań marketingowych
określenie
celu badań – badacz musi zdecydować czy celem zamierzenia
badawczego jest rozwiązanie problemu który związany jest: z
opisem – odpowiedź na pytanie „Co jest najczęściej wymienianą
przyczyna zakupu?”, z wyjaśnieniem odpowiedź na pytanie typu
„Dlaczego wzrost wydatków na reklamę spowodował spadek zysków
w ostatnim kwartale?” lub oddziaływaniem na dane zjawiska –
odpowiedź na pytanie typu „Jaką przyjąć strategię
pozycjonowania produktu?”.
2. analiza sytuacji –
prowadzi do realności rozwiązania problemu. Powinna obejmować
analizę rynku i przewidywanie rozwoju rynku, popytu na produkty
firmy, analizę udziału rynkowego, analizę zysków. Dotyczy także
analiz zachowań konsumentów oraz sposobu wykorzystywania
instrumentów marketingu mix. Dokonuje oceny stopnia ważności
problemu, możliwości jego rozwiązania, wysokości niezbędnych
kosztów, opłacalności przedsięwzięcia, itp.
3.
określenie problemu badawczego – na tym etapie dochodzi do
zdefiniowania problemu, czyli wyrażenia go w postaci problemów
badawczych pomocnych w tworzeniu narzędzi oraz w poszukiwaniu
danych wtórnych.
4. postawienie hipotez – na tym
etapie formułuje się założenia, które w późniejszych
zadaniach należy zweryfikować. Założenia te dotyczą
przypuszczeń opartych na teoretycznych przestankach, które należy
empirycznie zweryfikować. Hipoteza badawcza ma zwykle postać typu:
„Jeżeli … to …” lub „Im … to …” np.; Jeżeli
respondenci posiadają niewielką wiedzę o produkcie to w mniejszym
stopniu będą dokonywać zakupu tego produktu, lub: Im większa
znajomość cech produktu to ty mniejsza rola marki jako kryterium
jego wyboru.
5. analiza danych wtórnych – dane wtórne
mogą pochodzić ze źródeł zewnętrznych i wewnętrznych. Zalicza
się do nich dane o:
· sprzedaży produktów wg linii
produktów;
· obszaru geograficznego; typu klienta;
·
rodzajach płatności dokonywanych przez klientów firmy
·
zyskach lub stratach w sprzedaży różnych linii produktu w różnych
obszarach geograficznych dla różnych klientów
· zapasach
poszczególnych produktów w magazynach
· kosztach (stałych i
zmiennych), dostaw, produkcji i sprzedaży wyrobów
Dane
zewnętrzne dzielimy na :
· publikacje książkowe,
czasopisma
· przeglądy bibliograficzne i dokumentacyjne
(informatory, słowniki, encyklopedie, itp.)
· wydawnictwa
statystyczne (roczniki, biuletyny i informatory statystyczne),
centralne, branżowe i resortowe opracowania naukowe placówek
naukowo-badawczych (uczelnie, instytuty), instytucji badań rynku,
itp.
6. określenie metod zbierania danych pierwotnych –
informacje pochodzą z obserwacji i wywiadów różnych grup
respondentów czyli różnych przedsiębiorstw i instytucji,
personel handlowy i branżowy komórek organizacyjnych i sklepów
(sprzedawcy, branżyści, akwizytorzy) a także klienci sklepów i
domów towarowych, członkowie gospodarstw domowych oraz mieszkańcy
miast, osiedli i wsi.
Metody zbierania danych ze źródeł
pierwotnych:
· Badania pośrednie – ankiety (pocztowa,
prasowa, telefoniczna, radiowa, telewizyjna, komputerowa,
opakowaniowa, audytoryjna, ogólna, bezpośrednia) jak także
sondaże pośrednie (wywiad telefoniczny, metoda delficka).
·
Badania bezpośrednie – wywiady (osobisty, głębinowy,
zogniskowany, grupowy, metody projekcyjne); inne sondaże
bezpośrednie (metody obserwacji, pomiary fizjologiczne, degustacja
i oceny próbek, rejestracja i spis [panele]).
· Eksperyment –
laboratoryjny, terenowy, metody symulacji.
7. testowanie
narzędzi badawczych (badania pilotażowe) – w celu poprawności
danej metody działań i stosowanych w niej narzędzi przeprowadza
się tzw. badania pilotażowe, których zadaniem jest sprawdzenie
prawidłowości konstrukcji narzędzia badawczego (ankiety, testów,
eksperymentów) jak i sposobu zbierania danych.
8.
planowanie wyboru próbki – reprezentatywność badań zapewnia
się poprzez odpowiedni dobór próby, który opiera się na
założeniu, że jeżeli niewielka liczba jednostek jest losowo
wybrana z większej populacji to tak wyodrębniona próba ma te same
cechy i w dodatku występuje w tych samych proporcjach co populacja.
Jest zatem reprezentatywna dla całej populacji.
9.
zebranie danych – jest najważniejszym etapem procesu badań;
jakość tego procesu ma decydujący wpływ na trafność i
rzetelność danych.
10. analiza i interpretacja danych –
polega na wykorzystaniu różnych mierników i wskaźników oraz
parametrów opisowych zbiorowości takich jak: średnie (średnia
arytmetyczna, geometryczna, harmoniczna, kwadratowa); przeciętne
pozycyjne (modalna, mediana, wartości ćwiartkowe); miary
zmienności (odchylenie średnie, współczynnik zmienności);
asymetrii a także analizy korelacji i regresji. W najbardziej
zaawansowanych badaniach korzysta się również z analiz
wielowymiarowych takich jak: analiza czynnikowa, korespondencji,
skalowania wielowymiarowego.
11. przygotowanie raportu z
badań – ostatni etap badań, jego przejrzystość, logiczna
prezentacja treści i zrozumiałość ma duży wpływ na końcowe
decyzje kierownictwa firmy.
AD 97. Źródła informacji wykorzystywanych w badaniach marketingowych
źródła
wtórne
są tanie i szybkie
źródła
pierwotne
pozyskiwanie informacji trwa dłużej i jest
droższe, mają przewagę, że są aktualniejsze od wtórnych i
odpowiadają wprost na takie pytania, które nas interesują
zewnętrzne
wewnętrzne
najtańsze, najszybsze
zewnętrzne
zlecamy wyspecjalizowanym agencjom
wewnętrzne
te, które gromadzi dana firma we własnym
zakresie
Źródła wtórne (wewnętrzne)
statystyka
obrotów – dział księgowości, sprzedaży
statystyka zleceń
– dział sprzedaży (kto zamawia, ile)
rachunek kosztów i
wyników
kartoteka (baza danych) klientów
korespondencja
klientów
sprawozdania agentów firmy, zaopatrzenia i obsługi
klienta
Źródła wtórne (zewnętrzne)
rocznik
statystyczne (ogólny, branżowy)
rocznik statystyczny
województw
informacje statystyczne miesięczne, kwartalne
opracowania statystyczne (handel zagraniczny)
publikacje
specjalistyczne GUS (np. Wyniki Spisu Powszechnego)
publikacje
organizacji, zrzeszeń, związków
budżety gospodarstw
domowych
badania rachunkowości rolnej
publikacje
instytutów naukowych (PAN)
publikacje w masmediach
katalogi (MTP, POLAGRA)
CBOS
agencje badań
marketingowych (PENTOR , PRESTO)
REGON – mówi o firmach
PESEL – mówi o osobach
książka
telefoniczna
panorama firm
Czynniki decydujące o
wiarygodności źródeł wtórnych:
1. Dostępność
2.
Dokładność zależy od: pochodzenia, metod, instrumentów, celu,
badacza)
3. Aktualność
4. Odpowiedniość (zgodność
zakresu dostępnych danych z zakresem potrzeby informacyjnej
decydentów)
5. Porównywalność
Źródła
pierwotne:
opracowania sporządzone na podstawie wyników badań
ankietowych, wywiadów osobistych, pocztowych, telefonicznych
wyniki obserwacji
wyniki eksperymentów
AD 98. Metody i instrumenty badawcze w badaniach marketingowych
AD 99. Procedury doboru próby w badaniach marketingowych oraz minimalna
wielkość próby
swoisty model, minimalna struktura, podzbiór wyłoniony z populacji wiernie oddający strukturę z którego podzbiór został pobrany
o wielkości próby badawczej decydują trzy okoliczności:
stopień różnorodności jaką cechuje daną zbiorowość. Im większa zbiorowość, tym większa musi być próba
ilość kategorii i problemów, na które ma być podzielona zbiorowość. Im więcej problemów chcemy zbadać, tym większa musi być próba
stopień co do pewności, trafności, rzetelności, którą zamierzamy osiągnąć w badaniach. Jeżeli chcemy podnieść rzetelność 2-krotnie, próbę zwiększamy 4-krotnie
3.metody doboru próby badawczej :
celowy – oparty jest na doborze celowym, i celowo kwotowym, wybór celowy polega na tym, że prowadzący wykorzystuje wiedzę o badanej zbiorowości i stara się domniemywać jakie są typowe składniki tej zbiorowość. Tworzy określony model o który dokonuje próby
celowo kwotowy – oparty jest na znanych, obiektywnych składnikach zbiorowości takich jak wiek, dochodowość itp.
nie celowy (losowy) – opart jest na rachunku prawdobodobieństwa w doborze losowym wyróżniamy dobory:
prosty losowy- oparty na zasadzie loterii
warstwowy – oparty jest na operacie – lista mieszkańców, płac (uporządkowany)itp. Na podstawie imiennej listy, w porządku alfabetycznej wybieranym konsekwentnie wg zasady „co któryś” (wybrani stanowią próbę)
w takich przypadkach każdy musi mieć większą szansę niż 0
wielostopniowy – odbywa się wg tabeli liczb przyporządkowanych, co wymaga ponumerowania wszystkich elementów danej zbiorowości, a następnie dokonuje się wyboru specjalnych tabel, liczb przypadkowych, które znajdują się w podręcznikach statystyki i teorii prawdopodobieństwa.
AD 100. Układ (spis treści) raportu z badań marketingowych
Wprowadzenie
Analiza sytuacyjna
Zewnętrzne uwarunkowania
Sytuacja przedsiębiorstwach
Rybek
Cele i wymagania marketingu
Strategia marketingowa
Taktyka marketingu
Realizacja planu i kontrola
Podsumowanie